Урок по казахскому язык на тему "Еліктеу сөздерден өткенді қайталау"

Ақмола облысы

Еңбекшілдер ауданы

Донской орта мектебінің

қазақ тілі мен әдебиет пәнінің мұғалімі

Зейнел Отангуль

Сабақтың тақырыбы: Еліктеу сөздерден өткенді қайталау

Сабақтың мақсаты: а) Еліктеу сөздерден алған білімін біледі. Білімдерін жаттығу әр түрлі тапсырма арқылы тиянақтайды.

ә) дамушылық- түрлі әдістерді пайдалана отырып, оқушылардың ой-қабілеттерін, сөздік қорларын, байқағыштық қасиеттерін дамыту.

б) Оқушылар бойында ұлттық өнеге, шешендік, нақыл сөздердің мәнін ұғындыру адамгершілікке, парасаттылыққа баулу.

Сабақтың түрі: Қайталау сабағы

Сабақтың әдісі: түсіндіру, баяндау, сұрақ-жауап,

Көрнекілік: оқулықпен жұмыс, жаттығу, салыстыру әдістері.

Пәнаралық байланыс: әдебиет пәні

Сабақтың барысы.

Ұйымдастыру кезеңі

Өтілген сабақты пысықтау

І Оқушыларға өлең оқып авторын сұрау

Ғылым таппай мақтанба,

Орын таппай баптанба,

Құмарланып шаттанба,

Ойнап босқа күлуге

Бес нәрседен қашық бол,

Бес нәрсеге асық бол.

Адам болам десеңіз.  (Абай)

Таулардан өзен ағар сарқыраған,

Айнадай сәуле беріп жарқыраған,

Жел соқса, ыстық соқса, бір қалыпта,

Аралап тау мен тасты арқалаған.( Ыбырай)

І топ Абай ауылы             ІІ топ Ыбырай ауылы

ІІ Тойдың атын анықтау үшін сөз жұмбақ шешу.              

ІІІ Той бастар

Ал құрметті халайық!

Сәлемдесіп алайық,

Бүгін үлкен қуаныш

Болды үлкен ғажайып

Тойдың сәнін ашайық

Біліммен үлес қосайық

.Өлең оқылғаннан кейін « шашу-шашу» ойыны

8-12 дөңгелек қағазға әр түрлі сұрақтар жазып, арнайы ыдыспен оқушыларға шашылады.

Сұрақтар: 1. Еліктеу сөз дегеніміз не? 2. Еліктеу сөз мағынасына қарай нешеге бөлінеді? 3. Дара еліктеуіш дегеніміз не?4. Туынды еліктеуіш сөз дегеніміз не? 5. Күрделі еліктеуіш сөз дегеніміз не? 6. Басқа сөз таптарынан ерекшелігі қандай?

5. «Көкпар» ойыны

Cөйлемді дұрыс құра

Байпаң-байпаң қаз сияқты ол басты аяғын

Күні бойы үйдің маңында секендеді қара қарға

6. «Бәйге» ойыны Тойымыз одан әрі жалғасады енді көпшілік тамашалайтын бәйге ойыны

Тойға келген әр ауылдан 2 сәгүлік (топ басшысы) шығып білімін ортаға салады.

Еліктеуіш сөздерді етістіктермен тіркестір

Тақ-тақ...............

Сарт-сұрт.......

Дабыр –дүбір....

Тақ-тұқ .......

Салдыр- гүлдір.....

Қаңғыр-күңгір.....

Жар –жұрқ......

2- Етістіктерді тисті еліктеуіш сөздермен тіркестір.

.......... етті

...........жүру

...........құлау

...........секіру

............шайнау

........... етіп

 « Арқан тарту» ойыны

Ірімшік                                   тарс-тарс етті

Жүрегі                                    дүрс –дүрс соғады

Күшік                                     пыр етіп ұшты

Есік                                         бұрқ-бұрқ қайнайды

Бір топ құс                             шәу-шәу етті

Тамақ                                      салп етті

Шығармашылық диктант

Құстар көбейіп кетті. Ертеден кешке дейін ...... етіп, ағаштан-ағашқа қонып, у-шу базар жасап, мәз мейрам болып, шықылықтасып тыным таппайды, Ноян .....  күлді. Бұл кезде .......... етіп жаңбыр жауа бастады. Аяқ астынан пырылдай ұшқан торғайлардан ......... үркектеп, ауыздығын ........ шайнайды.

Керекті сөздер: қарқ-қарқ, дүр-дүр, шатыр-шұтыр, сытыр-сытыр, жалтаң-жұлтаң, қарш-қарш.

«Тоғыз құмалақ» ойыны Ойын есеп

1. Желдің қатты соғуынан шығатын дыбыс?

Су отын қалай жанады?

3. Трактор, машиналардан қандай дыбыстар шағады?

4. Сағаттан қандай дыбыс шығады?       

5. Мысық қалай ұйықтайды?

6. Қорыққаннан адам не істейді?

7. Электор тоғынан не көресіңдер?

Оқулықпен жұмыс

312-жаттығу 2-баған

Мақсаты: Көп нүктенің орына төмендегідей еліктеуіш сөздердің тиістісін қойып көшіріп жазыңдар.

Венн диаграммасы

 Еліктеуіш сөздер      ортақ қасиеттері        Бейнелеуіш сөздер

Кім жылдам. 5 жолды өлең құрастыру

 Жылқы сөзі

Үйге тапсырма. Еліктеу сөздерді қатыстыра отырып жылдың төрт мезгіліне  байланысы шығарма жазу.

Сабақты қорыту

Бағалау.