Мотивациялық қозғаушылық
|
Балалардың өнерге,домбыра аспабына деген
қызығушылықтарын арттыру,күй туралы білімдерін толықтыру, байыту,
кеңейту.Эстетикалық тәрбие беру арқылы танымдық қабілеттерін арттыру.
I. Бұл күні
тұрақты орын алып төрден,
Әр үйдің
санасына жарық берген.
Домбыра сырын
жайып сан ғасырдың
Зар-мұңын
бабалардың алып келген.
Құрметті қонақтар,
балалар «Домбыр-ата мурасы» әдеби-музыка композициялық ашық сабағына қош
келдініздер!
II. Қай
ұлттың болмасын өзінің ұлттық музыкалық аспаптары болады. Музыкалық аспап
белгілі бір ұлттың музыкалық өнерін насихаттаушы құрал. Халық арасында
кеңінен тараған аспап – домбыра аспабы. Ең даладағы қазақтың қай-қайсысы да
домбыраның үніне жан тәнімен беріліп, оны өзінің бүкіл асыл ойының
қазынасындай сезінеді. «Кең даланы мекен еткен қазақ жұртының ең аяулы
қасиетті аспабы – домбыра. Оның осындай тартылған қос ішегінде сан ғасырдың
ақыл-ойы, көңіл күйі жатыр.Домбыра елдің көнекөз шежіресі, көпті көрген
қарияның көңіл-күйі.» - деген ұлы сөз осыдан қалған. Домбыра аспабы, бір
сөзбен айтқанда, қазақ халқымен бірге жаралған деп айтуға болады. Қазіргідей
ғылым мен техника дамыған заманда, домбыра ұлттық болмысты бейнелейтін
символ, ұлттық музыка өнерінің жаршысы болмақ.
|
Балалар күй ауенимен
музыка залына кіреді.
Балалар бүгінгі
сабақтан алған әсерлерін қалай?.
Енді балалар
домбыра аспабының қасиеттілігі қандай екенін айтайық. .
Домбыра –
еңбекқорлыққа үйретеді.
Домбыра –
шежірені білуді талап етеді
Домбыра –
адамның ішкі – жан дүниесін емдеп, көңілін көтереді, денсаулықты нығайтады.
Домбыра – иманды
болуға жол ашады.
Домбыра –
әдебиеттің дамуына ықпал етеді.
Домбыра – жарысу
мен таласуға, ізденуге баулиды.
|
Ұйымдыстырыушылық- ізденістік
|
Атақты
күйшілердің өмірбаянымен таныстырады.
Құрманғазы
(1823-1896)
Дәулеткерей
(1820-1887)
Тәттімбет
(1815-1862)
Дина
(1861-1955)
Қазанғап
(1854-1921)
Қорқыт
(IX ғ.
IV.
Құрманғазының Динамен алғашқы кездесу көрінісін назарларынызға ұсынамыз.
Құрманғазы:
-Ассаламәлейкум!
Үй иесі:
Кіріңіз, жоғары шығыңыз! Шайға келіңіз! Қай жақтан келе жатырсыз, қандай
жаңалық бар, елде не көрдіңіз, не білдіңіз?
Құрманғазы: - Мен
алыстан ел аралап келе жатырмын. Ел-жұртмыз аман, тыныштық. Мен бүгін
сіздерге «құдайы қонақпын». (Бөлмеде Құрманғазы жалғыз қалған соң, домбыраны
көріп, оны қолына алып, бір кішкене ойнайды да, содан соң домбыраны орнына
қояды. Үй иесі, әйелі мен қызы бөлмеге кіреді. Қыз домбыраны қолына алып,
ойнай бастайды).
Құрманғазы: -
Шырағым, күйдің жақсысын тартпай, жаманын тарттың ғой. Домбыраны бері берші
(Құрманғазы керемет күй ойнайды).
Үй иесі:
Қарағым, домбыра тартысың біздің бұл араның тартысына ұқсамайды. Құрманғазы
деген бір домбырашы бар еді, соның өзі емессің бе? Домбыра тартуың соған
ұқсайды екен.
Құрманғазы: -
Болсақ, болармыз!
Үй иесі мен
әйелі: - О, шырағым, Құрманғазы, сені көргенімізге қуаныштымыз. Біздің үйге
қонақ болыңыз. Тартқан күйлерінді тыңдап рахаттанайық.
Жүргізуші:
Сөйтіп, Құрманғазы үй иесінің сөзін жауапсыз қалдырмай, сол күні ауылды
күмбір күйімен тербетіп, ертеңгісін Динаға бата беріп, домбырасын сыйға
тартқан деседі ел ішіндегі аңыз.
(Құрманғазы
күйінен үзінді үнтаспадан ойнайды, Кейіпкерлер сахна сыртына шығады.)
|
Балалар домбыра
туралы қандай тақпақтар білесіңдер ?
Тыңдасам сені
күнде түлеп ұшам,
Кезіккен әр
адамды күле құшам.
Сиғызып бар
сезімін шанағынан Нұр төккен қазағымның жүрегі сен
Төгілтіп
көмейіңнен нұрын далам,
Шертеді сан
алуан сырын маған.
Осындай үн
сәулелі сағаттарда
Өзің боп күй
төгеді бүгін ғалам.
|
Рефлексиялық-түзетушілік.
|
Не деген жан
тербеткен күшті ықпалың, Басқандай жүректерге ыстық табын.
Тасбауыр
жандарды да елжіреткен
Дүниеде күйден
керім күшті ұқпадым! - дей келе, бүгінгі «Домбыра – ата мурасы» атты
әдеби-музыкалық композициялық ашық сабағымызды аяқтаймыз.
Ән айту:
"Домбырасыз сән қайда"
Әннің 1-ші
шумағын жаттау
Қортынды: Балалар
домбыра туралы айтылған әнгіме сендерге ұнады ма?
Домбыра қандай
аспап?
Домбыра туралы
не ұқтыңдар?
Сабаққа жақсы
қатысқан балаларды мадақтау.
|
Тыңдасам сені
күнде түлеп ұшам,
Кезіккен әр
адамды күле құшам.
Сиғызып бар
сезімін шанағынан
Нұр төккен
қазағымның жүрегі сен
-Балалар домбыра
туралы айтылған әнгіме сендерге ұнады ма?
-Ия
-Домбыра қандай
аспап?
-музыкалық
-Домбыра туралы
не ұқтыңдар?
-Домбыра бұл біздің тарихымыз
Балалар сабаққа жақсы қатысты мадақтаулар
есітті.
|
Оставьте свой комментарий
Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.