Урок беларускай мовы па тэме "Абагульненне па раздзеле сказ"

Скачать материал

Урок па беларускай мове

Тэма: Абагульненне па раздзеле “Сказ”

Задачы:

· Арганізаваць дзейнасць вучняў па замацаванні ведаў па тэме “Сказ”

· Садзейнічаць развіццю вуснага і пісьмова маўлення вучняў.

· Працягваць фарміраваць навыкі арфаграфічнай пільнасці.

· Выхоўваць любоў да прыроды.

Абсталяванне: карткі для работы, мультымедыйная прэзентацыя, заданні для парнай і гркпавой работы.

Ход урока

1. Арганізацыйны момант

- Добры дзень!

Весела гучыць званок

Яго голас вам знаёмы

Запрашаю на ўрок

Беларускай мовы

Будзем дружна працаваць

Будзем веды набываць.

Сядайце.

2. Праверка дамашняга задання.

Пачынаем наш урок з праверкі дамашняга задання.

-Якое дамашняе заданне трэба было выканаць?

Дома вам трэба было скласці па схемах прыказкі. Давайце праверым, што атрымалася.

1) На праўдзе свет стаіць.

2) Праўда вочы коле.

Растлумачым правапіс выдзеленых літар.

- Я вельмі хачу, каб наш урок сёння атрымаўся цікавым, займальным, прынёс шмат карысці. Якія якасці нам для гэта спатрэбяцца? Давайце прачытаем, якія якасці спатрэбяцца нам на ўроку.

ПРАЦАВІТАСЦЬ

ТВОРЧАСЦЬ

УВАЖЛІВАСЦЬ

ШПАРКАСЦЬ - быстрота

КЕМЛІВАСЦЬ - сообразительность

АРГАНІЗАВАНАСЦЬ

- Складзіце з першых літар слова. Якое слова атрымалася? Атрымалася птушка.

- Сення да нас ў госці прыляцела птушка, якая будзе мне дапамагаць сачыць за вашай працай.

А ці хочаце даведацца, што гэта за птушка? Тады слухайце загадку.

3. Арфаграфічная размінка

Загар__ліся сумёты

І в__рба гар__ць ля плота.

Кот на печы не ляж__ць,

Як мага хутчэй б___жы__ь.

Ведае хітрун ст__ры

Прыл__целі ______________ снегіры. (слайд)

- А ці можна гэту птушку ўбачыць летам? Чаму? (Яна прылятае да нас зімаваць)

- Што вы ведаеце пра яе? (Снягір не баіцца холаду, корміцца ягадкамі рабіны, у яго прыгожае пер’е, прылятае ён да нас з поўначы))

-                             Як мы з вамі можам дапамагчы птушкам перажыць зіму? (Адказы дзяцей). Трэба рабіць кармушкі, падкармліваць птушак, класці ў кармушкі зерне.

І вось вам першае заданне. Уставіць прапушчаныя літары.

4. Чыстапісанне

А зараз падрыхтуем руку да пісьма.

Запіс даты, класная работа.

- Здагадайцеся, які гук я загадала. Гэты гук ёсць у слове снягір, ён зычны, мяккі, глухі, парны. Які гэта гук? Якой літарай на пісьме абазначаецца гук? Сёння на хвілінкі чыстапісання мы ўспомнім, як пішацца гэта літара.

- Паглядзіце, літара С – гэта вялікі левы полуавал, з нахілам.

Паказ пісьма літары С. Настаўнік нагадвае пра верхняе і ніжняе злучэнні літар, нахіл.

На наступным радку вучні запісваюць словы – адказы на пытанні настаўніка. Адзін вучань працуе ля дошкі.

С с сс са се сн

снег сняжок сняжынка

1. Белы, а не цукар, без ног, а ідзе? (Снег)

2. Як называюць снег ласкава? (Сняжок)

3. Як называецца снежная зорачка? (Сняжынка)

- Якімі правіламі карысталіся, каб правільна запісаць словы? Як называюцца словы? Аднакаранёвыя. Вызначце корань у кожным слове.

- Прачытайце словы.А зараз з прапанаваных слоў складзіце сказ.

- Што такое сказ? Успомнім.

з__млю, на, падае, сн__жок, пуш__сты.

На зямлю падае пушысты сняжок.

- Падкрэсліць дзейнік і выказнік. Вусна паставіць да іншых слоў пытанні. Што у нас атрымалася? (Словазлучэнні)

- Малайцы. І з гэтым заданне мы справіліся.

5. Паведамленне тэмы ўрока.

- Скажыце, над якой тэмай мы працавалі на працягу некалькі ўрокаў?

Тэма сказ. І сёння прыйшоў час успомніць усё, што мы ведаем пра сказ.

Тэма ўрока – абагульнне па тэме “Сказ”

Сфармулюйце задачы ўрока. Закончыце фразу: Сёння на ўроку я……..

Задача – абагульненне і замацаванне ведаў па тэме “Сказ”

6. Актуалізацыя ведаў і ўменняў.

Задачы пастаўлены, пачынаем працаваць.

Перад вамі запісы:

1)Зіма птушкі пушысты хадзіў.

2) З першым снегам да нас прылятаюць снегіры.

3) Снег белай коўдрай (одеяло)заслаў. (зямлю)

Снег засыпаў дарогі і (сцяжынкі)

Прачытайце мне сказы. Тут адзін сказ, бо словы у ім звязаны па сэнсе. Чаму 1 і 3 запісы не з’яўляюцца сказамі?

- Такім чынам:

З чаго складаецца сказ?

(Са словаў, якія звязаныя паміж сабой па сэнсе.)

- Што выражае сказ? (Закончаная думка.) Як афармляецца напісьме сказ?

- Такім чынам, мы з вамі ўспомнілі адну з самых галоўных прымет сказа. (вывешваецца выснову на дошцы).

Словы ў сказе павінны быць звязаныя паміж сабой па сэнсе.

А зараз вы папрацуеце ў парах. Вам трэба вызначым межы сказаў. Запісаць сказы ў сшытак.

Прыйшла зіма пушысты сняжок пакрыў зямлю на горку бягуць дзеці

Прыйшла зіма. Пушысты сняжок пакрыў зямлю. На горку бягуць дзеці.

Спішыце, правільна аформіце сказы на пісьме. Што атрымалася? (Тэкст)

7. Замацаванне і абагульнне па тэме

- А зараз успомнім тыпы сказаў па мэце выказвання.

ТЫПЫ СКАЗАЎ

апавядальныя пытальныя пабуджальныя

- Перад вамі сказы. Вам трэба разабрацца, якія яны па мэце выказвання. (Сказы запісаны на экране)

1)Дзе можна ўбачыць зубра?

2)Бабуля, прыязджай да нас у госці.

3)Ноччу выпаў першы снег.

- Назавіце мне апавядальны сказ, пабуджальны, пытальны?

Якія сказы называюцца апавядальнымі, пытальнымі, пабуджальнымі?

- А па інтанацыі сказ можа быць? (Клічным – няклічным) Які сказ называецца клічным? Якія знакі прыпынку ставім?

- Утварыце мне з апавядальнага сказа клічны.

Ноччу выпаў першы снег! Запішыце яго у сшытак.

Фізхвілінка
Ці верыце вы?

1. Што першы месяц зімы – снежань? +

2. Што снегіры прылятаюць да нас вясной? –

3. Што  снягір не баіцца холаду? +

4. Што трэці зімовы месяц сакавік? – (люты)

5. Што снягір прылятае да нас з прыходам першых халадоў. + (Да)

6. Што студзень пачынае новы год у календары? +

6. Што снегіры кормяцца   грыбамі ?-  (Нет, хлебнымі крошкамі, ягадкамі рабіны, зернем)

8. Што люты самы кароткі месяц ў годзе? + (Да, 28 дзён)

9. Снегіры  жывуць там, дзе няма дрэў? – (Снегіры жывуць там, дзе многа дрэў, на ветках будуюць свае гнёзды)

10. У свеце не існуе нават двух цалкам аднолькавых сняжынак. +

11. Запамінальным чырвоным колерам грудкі могуць пахваліцца толькі самкі снегіроў? – (НЕТ) Толькі самцы, у самак грудка - шэрая

12. Што снегіры выводзяць птушанят летам? + (Да)

13. Што снягір – пявучая птушка? + (Да)

А зараз успомнім, з якіх членаў сказа ўтвараецца сказ?

Галоўныя і даданыя члены сказа

Галоўныя члены сказа

дзейнік і выказнік

- Што такое дзейнік? Выказнік?

- Словазлучэнне?

Праца па варыянтах.

Скласці са слоў сказы. Падкрэсліць граматычную аснову. Выпісаць словазлучэнні.

1В – Бялюткія сняжынкі кружацца ў паветры.

2 В – Рыжая вавёрка рыхтуецца да зімы.

Такім чынам мы успомнілі, што галоўныя члены сказа – дзейнік і выказнік.

Даданыя члены сказа

- Для чаго патрэбны даданыя члены сказа? (Паясняюць дзейнік і выказнік і інш. даданыя)

- Зараз вы папрацуеце ў групах.

1 група – ваша заданне пр. 127 (дапоўніць сказы даданымі членамі)

Вялізны шар ляцеў над горадам. Маленькія дзеці ў захапленні сачылі за ім. Іх цікавіла важнае пытанне. Чаму лятае паветраны шар?

2 група - вам трэба выпісаць сказ, які адпавядае схеме. У другім назваць дзейнік і выказнік.

Сказ: Зімой дзеці катаюцца на санках.

Мароз намаляваў прыгожыя ўзоры. Мароз – дзейнік, намаляваў- выказнік, намаляваў (што?) узоры, узоры (якія?) прыгожыя.

3 група – ваша заданне пр. 128 (дапоўніць сказы даданымі членамі)

Ноччу ішоў снег. Раніцай з пад’ездаў выбеглі дзеці. Яны дружна зляпілі снегавіка.

4 група – ваша пр. 130 скласці прыказкі па схемах

1. Добрае слова не забываецца.

2. На ўсё знойдзецца прыказка.

Чаму так гавораць?

Праверка заданняў. Як працавала ваша группа?

Адзнакі.

8. Вынік урока

Тэст

1. Сказ – гэта некалькі слоў, звязаных паміж сабой па сэнсе. +

2. Сказ выражае закончаную думку. +

3. Па мэце выказвання сказы бываюць: клічныя, пытальныя, пабуджальныя. –

4. Сказ, у якім выражаецца пытанне – апавядальным. –

5. Сказ, у якім выказваецца моцнае пачуццё – клічны. +

6. У канцы пытальнага сказа ставіцца кропка. –

7. Галоўныя члены сказа – дзейнік і выказнік. +

8. Паўлік добра малюе. Паўлік – гэта дзейнік. +

9. Акрамя галоўныхчленаў, у сказе могуць быць даданыя. +

Над якой тэмай працавалі?

Што паўтаралі на ўроку??

9. Рэфлексія

- Што вы можаце сказаць пра сваю працу на ўроку?

Сёння на ўроку я паўтарыў…..

Сябе я магу пахваліць за ….

Мне трэба папрацаваць над …..

Мне было цікава працаваць ….

Гэтыя веды мне спатрэбяцца

Ад шчырага сэрца,

сябры дарагія,

дзякую вам за ўрок!

Прыйшла зіма пуш_сты сн_жок пакрыў з_млю на горку бягуць дзе_і.

1 варыянт