Инфоурок Музыка Другие методич. материалыТақырыбы: Оқушының домбыра ойнауда гамма, арпеджио жаттығуларының маңызы мен тиімді тәсілдері арқылы орындаушылық техникасын арттыру.

Тақырыбы: Оқушының домбыра ойнауда гамма, арпеджио жаттығуларының маңызы мен тиімді тәсілдері арқылы орындаушылық техникасын арттыру.

Скачать материал

             Домбыра – ерте заманнан бері халқымызбен бірге жасасып келе жатқан, оның рухани жан серігіне айналған музыкалық аспап. Қазақ аспапты музыка өнерінің бір саласы – домбыра өнерінің кең таралып дамуының бүгінгі күнгі өрісі көңіл қуантарлықтай жемісті, осы саладағы қол жеткен табыстарымыз да бір төбе

 Домбырада ойнау мүмкіншілігін жетілдіру, яғни техниканы дамыту үшін жаттығу гамма, арпеджионың пайдасы өте жоғары. Домбыраның екі ішегін белгілі бір биіктіктегі дыбыстарға келтіріп, өзара үндестіруді домбыраның  бұрауы немесе құлақ күйі дейді, атап айтсақ “оң” және “теріс” бұрауға келтіру. Егер музыкалық аспап дыбыстарының нақтылы естілуі мен оның нотада жазылуы арасында айырмашылық болса, онда ол аспап өзгермелі дыбысты аспап деп аталады. домбыра осындай аспаптар қатарына жатады. Домбырадағы музыкалық дыбыстар нақтылы естілуімен бір октава жоғары жазылады.

      “Оң” бұрауда астыңғы ішек кіші октаваның соль дыбысына, үстіңгі ішек ре дыбысына келтірсе, “теріс” бұрауда үстіңгі ішек кіші октаваның до дыбысына түсіріледі.

       Оң бұрау (ре-соль) кварта интервалын құрайтындықтан – кварта бұрауы, теріс бұрау (до-соль) квинта и интервалын құрайтындықтан квинта бұрауы деп аталады.

      Оқушы 1-ші сыныпқа келгеннен бастап, мұғалім  оның аспапты дұрыс әрі ыңғайлы отыруын, тез шаршап қалмауын қадағалап отыру керек. Домбыра құрылысынан бастап, нота сауаты, қағыстарды үйрете отырып оқушыға шамасына  қарай жаттығулар берген жөн.  Ескеретін бір жай домбыраның  диапазоны екі жарым октава, яғни 19 негізгі және 5 қосымша перне болуына байланысты екі  октавалық гаммаларды орындауға домбырада мүмкіншілік жетпейді. Домбыра мойыны, бас буын, негізгі буын, ортаңғы буын, кіші және үлкен саға деп аталатын  бөлімдерден тұрады.

     Күнделікті сабақ барысында  оқушыдан шығарманың өлшемін, кілттік белгісін шығармада кездесетін қағыстарды сұрап өзіне ойнатып отыру керек.

2-ші сынып оқушысына

        Гамма арпеджиолардың 2 октавалық мажорлық және минорлық түрлерін  беруге болады. оқушыдан мажор, минор, гаммаларының айырмашылығын сұрап, минор гаммасының түрлерін, қа басқышта қандай өзгерістер болатынын айта отырып ойнату. Кілттік белгілеріне қарап оның қай тональность екенін айыра білуге үйрету керек. Гамма арпеджиолармен жұмыс жасағандағы басты мәселе бұл дыбыстың тазалығы мен сапасы.

3-ші сынып оқушысына

        Бұрыңғыдай емес төселіп, қандай қиын жаттығулар берсе де жақсы ойнайды. Осы сыныпта тремоло қағысын қосамыз. Тремоланың жиі шығуы оң қолдың білек буынының қысқа да жиі қозғалысына байланысты. Тремоло қағыс жиі болған жағдайда өте жақсы естіледі, ал жай қағыспен ойналса, он алтылық нота сияқты естіледі. Тремоло қағысына мысал ретінде қазақтың халық әні “Ақбақай” шығармасын ойнатып көрсетеміз.

        Гамма арпеджиоларды игеру, оқушыға сол қолдың шапшандығының қалыптасуына оның саусақтарын жылдам ала білуіне үлкен әсер етеді. Әсіресе бір ішектен екінші ішекке ауысқанда дыбыстарды айқын әрі нық басып, бір нотадан екінші нотаға ауысқан кезде сол қол саусақтарын жылдам алатын болса, оқушы тез ойнау дәрежесіне жетеді. Ойнау техникасына сол қолдың иық буынының әсері бар. Гамма ойнағанда бір позициядан екінші позицияға көшерде саусақтардың қозғалысы сол қолдың иық буынының көмегінсіз тек саусақпен келесі позицияға  көшетін болса, саусақтардың қозғалысына кедергі туып, гамманы жылдам ойнау мүмкіншілігінен айырады.

 

Просмотрено: 0%
Просмотрено: 0%
Скачать материал
Скачать материал "Тақырыбы: Оқушының домбыра ойнауда гамма, арпеджио жаттығуларының маңызы мен тиімді тәсілдері арқылы орындаушылық техникасын арттыру."

Методические разработки к Вашему уроку:

Получите новую специальность за 2 месяца

PR-менеджер

Получите профессию

Няня

за 6 месяцев

Пройти курс

Рабочие листы
к вашим урокам

Скачать

Краткое описание документа:

Домбыра – ерте заманнан бері халқымызбен бірге жасасып келе жатқан, оның рухани жан серігіне айналған музыкалық аспап. Қазақ аспапты музыка өнерінің бір саласы – домбыра өнерінің кең таралып дамуының бүгінгі күнгі өрісі көңіл қуантарлықтай жемісті, осы саладағы қол жеткен табыстарымыз да бір төбе Домбырада ойнау мүмкіншілігін жетілдіру, яғни техниканы дамыту үшін жаттығу гамма, арпеджионың пайдасы өте жоғары. Домбыраның екі ішегін белгілі бір биіктіктегі дыбыстарға келтіріп, өзара үндестіруді домбыраның бұрауы немесе құлақ күйі дейді, атап айтсақ “оң” және “теріс” бұрауға келтіру. Егер музыкалық аспап дыбыстарының нақтылы естілуі мен оның нотада жазылуы арасында айырмашылық болса, онда ол аспап өзгермелі дыбысты аспап деп аталады. домбыра осындай аспаптар қатарына жатады. Домбырадағы музыкалық дыбыстар нақтылы естілуімен бір октава жоғары жазылады. “Оң” бұрауда астыңғы ішек кіші октаваның соль дыбысына, үстіңгі ішек ре дыбысына келтірсе, “теріс” бұрауда үстіңгі ішек кіші октаваның до дыбысына түсіріледі. Оң бұрау (ре-соль) кварта интервалын құрайтындықтан – кварта бұрауы, теріс бұрау (до-соль) квинта и интервалын құрайтындықтан квинта бұрауы деп аталады. Оқушы 1-ші сыныпқа келгеннен бастап, мұғалім оның аспапты дұрыс әрі ыңғайлы отыруын, тез шаршап қалмауын қадағалап отыру керек. Домбыра құрылысынан бастап, нота сауаты, қағыстарды үйрете отырып оқушыға шамасына қарай жаттығулар берген жөн. Ескеретін бір жай домбыраның диапазоны екі жарым октава, яғни 19 негізгі және 5 қосымша перне болуына байланысты екі октавалық гаммаларды орындауға домбырада мүмкіншілік жетпейді. Домбыра мойыны, бас буын, негізгі буын, ортаңғы буын, кіші және үлкен саға деп аталатын бөлімдерден тұрады. Күнделікті сабақ барысында оқушыдан шығарманың өлшемін, кілттік белгісін шығармада кездесетін қағыстарды сұрап өзіне ойнатып отыру керек. 2-ші сынып оқушысына Гамма арпеджиолардың 2 октавалық мажорлық және минорлық түрлерін беруге болады. оқушыдан мажор, минор, гаммаларының айырмашылығын сұрап, минор гаммасының түрлерін, қа басқышта қандай өзгерістер болатынын айта отырып ойнату. Кілттік белгілеріне қарап оның қай тональность екенін айыра білуге үйрету керек. Гамма арпеджиолармен жұмыс жасағандағы басты мәселе бұл дыбыстың тазалығы мен сапасы. 3-ші сынып оқушысына Бұрыңғыдай емес төселіп, қандай қиын жаттығулар берсе де жақсы ойнайды. Осы сыныпта тремоло қағысын қосамыз. Тремоланың жиі шығуы оң қолдың білек буынының қысқа да жиі қозғалысына байланысты. Тремоло қағыс жиі болған жағдайда өте жақсы естіледі, ал жай қағыспен ойналса, он алтылық нота сияқты естіледі. Тремоло қағысына мысал ретінде қазақтың халық әні “Ақбақай” шығармасын ойнатып көрсетеміз. Гамма арпеджиоларды игеру, оқушыға сол қолдың шапшандығының қалыптасуына оның саусақтарын жылдам ала білуіне үлкен әсер етеді. Әсіресе бір ішектен екінші ішекке ауысқанда дыбыстарды айқын әрі нық басып, бір нотадан екінші нотаға ауысқан кезде сол қол саусақтарын жылдам алатын болса, оқушы тез ойнау дәрежесіне жетеді. Ойнау техникасына сол қолдың иық буынының әсері бар. Гамма ойнағанда бір позициядан екінші позицияға көшерде саусақтардың қозғалысы сол қолдың иық буынының көмегінсіз тек саусақпен келесі позицияға көшетін болса, саусақтардың қозғалысына кедергі туып, гамманы жылдам ойнау мүмкіншілігінен айырады.

Скачать материал

Найдите материал к любому уроку, указав свой предмет (категорию), класс, учебник и тему:

6 626 245 материалов в базе

Скачать материал

Другие материалы

Вам будут интересны эти курсы:

Оставьте свой комментарий

Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.

  • Скачать материал
    • 21.12.2020 884
    • DOCX 23.3 кбайт
    • Оцените материал:
  • Настоящий материал опубликован пользователем Алексеев Алексей Викторович. Инфоурок является информационным посредником и предоставляет пользователям возможность размещать на сайте методические материалы. Всю ответственность за опубликованные материалы, содержащиеся в них сведения, а также за соблюдение авторских прав несут пользователи, загрузившие материал на сайт

    Если Вы считаете, что материал нарушает авторские права либо по каким-то другим причинам должен быть удален с сайта, Вы можете оставить жалобу на материал.

    Удалить материал
  • Автор материала

    Алексеев Алексей Викторович
    Алексеев Алексей Викторович
    • На сайте: 3 года и 3 месяца
    • Подписчики: 0
    • Всего просмотров: 83164
    • Всего материалов: 235

Ваша скидка на курсы

40%
Скидка для нового слушателя. Войдите на сайт, чтобы применить скидку к любому курсу
Курсы со скидкой

Курс профессиональной переподготовки

Няня

Няня

500/1000 ч.

Подать заявку О курсе

Курс профессиональной переподготовки

Организация деятельности педагога дополнительного образования при обучении эстрадному вокалу

Преподаватель эстрадного вокала

300/600 ч.

от 7900 руб. от 3950 руб.
Подать заявку О курсе
  • Сейчас обучается 93 человека из 34 регионов

Курс профессиональной переподготовки

Музыкальный менеджмент: от создания до продвижения

PR-менеджер (музыкальный бизнес)

300 ч. — 1200 ч.

от 6500 руб. от 3900 руб.
Подать заявку О курсе

Курс повышения квалификации

Мировая музыкальная культура от Баха до Шнитке

36 ч. — 180 ч.

от 1580 руб. от 940 руб.
Подать заявку О курсе
  • Сейчас обучается 39 человек из 26 регионов

Мини-курс

Успешный педагог: навыки самозанятости, предпринимательства и финансовой грамотности

6 ч.

780 руб. 390 руб.
Подать заявку О курсе
  • Сейчас обучается 55 человек из 22 регионов

Мини-курс

Особенности патриотического воспитания

3 ч.

780 руб. 390 руб.
Подать заявку О курсе

Мини-курс

Развитие и воспитание: ключевые навыки для родителей маленьких детей

4 ч.

780 руб. 390 руб.
Подать заявку О курсе