Тақырыа: Excel терезесіне шолу

                                               Мазмұны

 

v Excel терезесіне шолу

v Кестенің құрылымы

v Мәліметтерді енгізу

v Кестені біртекті мәліметтермен қалай автоматты түрде толтыру керек

v Ұяшықтарды форматтау

v Формулалар мен қарапайым есептеулерді пайдалану

v Автоқосынды

v Мәліметтерді сұрыптау

v Диаграммаларды құру

v Тест сұрақтары

v Әдебиеттер және оқу құралдардың тізбесі

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Excel терезесіне шолу

 

Microsoft Excel – электрондық кестелерді, диаграммаларды, тізімдерді және тіпті Web – беттерді дайындау үшін пайдаланылатын толық қызметтік кестелік процессор. Excel-дің файлдары Кітаптар деп аталады. Кітаптар жолдарв, бағандары, ұяшықтары бар Парақтардан тұрады.  

Excel экранының терезесі 8.1 суретте көрсетілген.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

8.1 сурет. Excel қосымша бағдарламаларының терезесі.

 

Excel терезесінің негізгі элементтері:

Ø Меню жолы – Excel командаларына қатынас құруға мүмкіндік береді.

Ø Тақырып жолы – құжат атауы мен терезені басқару батырмаларын қамтиды.

Ø Стандарттық тақта – Excel командаларының көпшілігіне арналған батырмаларды қамтиды.

Ø Формула жолы -  ағымдағы ұяшықтардың ішіндегі барын, оның адресін немесе сілтемесін бейнелейді.

Ø Форматтау тақтасы – форматтау комндаларына арналған батырмаларды қамтиды.

Ø Тапсырмалар аймағы – ағымдағы тапсырмалар тізімін қамтиды.

Ø Жолдар тақырыбы – бұл әрбір жолдың сол жақ бөлігінде орналасқан нөмірленген ентаңба.

Ø Бағандар тақырыбы – бұл алфавит бойынша реттелген әріптік ентаңбалар, олар әрбір бағанның үстінде орналасқан.

Ø Қалып-күйлер жолы  – құжаттың ақпаратын қамтиды.

Ø Шиыру жолақтары  - құжаттың әр түрлі бөліктерін қарауға мүмкіндік береді.

 

Кестенің құрылымы

 

Электрондық кестелерде ақпарат ұяшықтарға енгізіледі. Ұяшық – бұл баған мен жолдың қиылысы. Әрбір ұяшықтың бірегей адресі немесе сілтемесі бар. Адрес бағанның атауы мен жолдың нөмірінен құралады. Сонымен, ұяшық В6 баған В мен 6-жолдың қиылысы болады. Ағымдағы ұяшықтың ішіндегі бары мен адресі Формула жолында бейнеленеді (8.2 сурет).

 

8.2 сурет. Формалалар жолында ағымдағы ұяшықтардың бейнеленуі

 

 

Мәліметтерді енгізу

 

Чтобы ввести информацию в ячейку необходимо сделать эту ячейку  выделенной. Для этого указателем мыши щелкните в ней .  Excel поддерживает три основных формата данных: текстовый, числовой и формульный ( рис.8.3).

 

8.3 сурет. Мәліметтердің негізгі форматтары 

 

Ұяшықтың мәліметтерін жою үшін оны ерекшелеп, Delete пернесін басу.

Кестеге бағандар мен жолдарды үстемелеу немесе жою үшін:

1.     Оларды ерекшелеу (тақырып бойынша мауыспен шерту);

2.     маустық оң жақ батырмасын шертіп жанама менюді шақыру;

3.     Керекті команданы таңдау.

Ағымдағы ұяшықтың мәліметтерін түрлендіру үшін келесі әрекеттердің бірін орындау керек:

1.     Орнда маустың сол жақ батырмасын екі рет шерту;

2.     Формула жолында ұяшықтың мәліметтерін редакциялау;

3.     F2 пернесін басу.

Егерде сендер аталған тәсілдердің бірде-бірін таңдамасаңдар, ұяшыққа әлде не енгізген болсаңдар, онда оның бұрынғы мәліметтері жаңа ақпаратпен автоматты түрде алмастырылады. 

 

Кестені біртекті мәліметтермен қалай

автоматты түрде толтыру керек

 

Қатар – бұл логикалық тізбелер құратын ұяшықтардың тізбегі. Автотолтыру қызметінің көмегімен Excel-де сандар, күндер, даталар, тоқсандар тізімін дайындауға болады.

Тоқсандар, айлар,апталар, күндер тізімін енгізу үшін:

1.     Ұяшыққа қатардың бірінші элементін енгізіңдер де Enter-ді басыңдар немесе формула жолындағы  енгізу батырмасы бойынша шертіңдер.

2.     Маустың көрсеткішін басқарушы элементке орналастырыңдар да оны сол жақ төменгі бұрышынан сүйреп тасыңдар.  

Тізімге кіретін барлық ұяшықтар сұрғылт жақтаумен қоршалған болады, ауқымның соңғы ұяшығында қалып қойған мән сары тікбұрышта көрсетілетін болады (8.4 сурет).

3.     Маустың батырмасын босатып, тізімді дайындауды аяқтаңдар (8.5 сурет).

 

                              

 

     8.4. Басқарушы элементті ерекшелеу                 8.5. Тізім дайындауды аяқтау                                                                                               

 

Прогрессия командасымен қатарды дайындау:

1.     Ұяшыққа бірінші элементті енгізіңдер;

2.     Біріншіні камти отырып, қатардың бөлігі болатын барлық ұяшықты ерекшелеңдер;

3.     Түзету→Толтыру→Прогрессия (Правка→Заполнить→Прогрессия) менюін таңдаңдар;

4.     Пайда болған Прогрессия сұқбаттық терезесінде (8.6 сурет) Автотолтыруды таңдаңдар;

5.     ОК-ді шертіп, қатарды дайындауды аяқтаңдар.

 

 

8.6 сурет. Прогрессия сұқбаттық терезесі

 

Ұяшықтарды форматтау

 

Ұяшықтарды форматтау – бұл олардың сыртқы безендірілуі, сонымен қатар олардың ішіндегі бар мәліметтердің форматын түзету. Ұяшықтарды форматтау үшін:

1.     Керекті ұяшықты ерекшелеу;

2.     Форматтау аспаптар тақтасының батырмаларын пайдалану немесе Формат→Ұяшықтар (Формат → Ячейки) менюі командасын іске қосу.

Екінші тәсілді қарастыралық. Бұл тәсіл келесі қазыналарды қамтитын Ұяшықтар форматы (Формат ячеек) сұқбаттық терезесін шақырады:

1.     Сан – ұяшықтардың мәліметтер форматын өзгертуге мүмкіндік береді (8.7 сурет)

 

8.7 сурет. Сандар  қазынасы

 

2.     Туралау – ұяшықтағы мәліметтер қалай тураланатынын тағайындайды (8.8 сурет)

 

     

 

8.8 сурет. Теңестіру қазынасы

 

3.     Қаріп – қаріп параметрін тағайындайды (8.9 сурет)

 

 

8.9. Қаріп қазынасы

 

4.     Шекара – ұяшықтар шекарасының параметрін тағайындайды (8.10 сурет)

 

 

8.10 сурет. Шекара қазынасы

 

5.     Түр – ұяшықтарға құюды тағайынлайды (8.11 сурет)

6.     Қорғаныс  - ұяшықтардың қорғанысын тағайындайды (8.12 сурет)

 

 

8.12 сурет. Қорғаныс қазынасы

 

 

8.11 сурет. Түр қазынасы

 

 

 

 

 

Формулалар мен қарапайым есептеулерді пайдалану

 

Excel пайдаланушы ұяшыққа енгізетін формулалар негізінде есептеулерді орындайды. Формуланы енгізу аяқталғанда, ол өзі емес, формула бойынша есептеу нәтижесі бейнеленеді. Барлық формулалалар «=» таңбасынан басталады.

Өрнекті Excel-де есептеу кезінде опреаторлар келесі ретпен орындалады:

1.     Жақшалардағы өрнектер

2.     Терістеу (мысалы:-2)

3.     Пайызды есептеу (% таңдасы)

4.     Дәрежелеу (^ таңбасы, мысалы 3^2=9 )

5.     Көбейту (* таңбасы) немесе бөлу (/ таңбасы) (мысаыл: 10*2/5 = 4)

6.     Қосу (+ таңбасы ) немесе  азайту (- таңбасы)

 

Формулаларды пернетақтадан енгізу:

1.     Формуланы енгізуге керекті ұяшықты белсенді етіңдер

2.      «=» таңбасын қойыңдар да формуланы енгізіңдер (мысалы: =В5*С5) (9.1 сурет). Енгізу шамасы бойынша ол екі жерде пайда болады: ағымдағы ұяшықта және формулалар жолында

3.      Мәліметтерді енгізгеннен кейін Enter-ді немесе формулалар жолындағы Ввод  батырмасын басыңдар

 

9.1 сурет. Формуланы енгізу

 

Маус көмегімен формуланы енгізу:

1.                Формуланы енгізуге керекті ұяшықты белсенді етіңдер

2.     «=» таңбасын қойыңдар

3.     Ұяшыққа сілтемені енгізу үшін сол жіберілуге керек болатын ұяшық бойынша шертіңдер. Ал тұрақтыны немесе операторды (+, -, *, / және б.) енгізі үшін оларды пернетақтадан аласыңдар.

4.     Формулалар жолына формула пайда болғанша қадам 3-ті  қайталаңдар.

5.     Мәліметтерді енгізгеннен кейін Enter-ді немесе формулалар жолындағы Ввод  батырмасын басыңдар

 

Автоқосынды

 

Қатар тұрған ұяшықтардың қосындысын есептеу үшін Автоқосынды (Автосумма) командасын пайдалануға болады. Ол үшін керек:

1.     Қосындысы табылатын ұяшықтарды ерекшелеу

2.     Стандарттық тақтада Автоқосынды  батырмасы бойынша шертіңдер

3.     Нәтиже осы қатарда немесе бағанда жақын бос ұяшықта жазылады

Автоқосынды  батырмасы тек ұяшықтардың қосындысын есептеуге ғана емес, сондай-ақ олардың арасындағы арифметикалық, ең кіші және ең үлкен мәндерді және т.б. табуға мүмкіндік береді (9.2 сурет).

 

9.2 сурет. Автоқосынды командасы            

Басқа операцияларды таңдау үшін:

1.     Операция жүргізуге болатын барлық ұяшықты ерекшелеу

2.     Стандарттық тақтада Автоқосынды  батырмасының    таңбашасына шертіңдер

3.     Керекті операцияны таңдаңдар

4.     Нәтиже жақын арадағы бос ұяшыққа жазылады

 

Мәліметтерді сұрыптау

 

Excel-де мәліметтерді сұрыптаудың екі түрі бар: өсу бойынша сұрыптау және кему бойынша сұрыптау. Тек сандық мәндерді ғана емес, алфавит бойынша символдық және хронологиялық ретпен даталарды да сұрыптауға болады.

Мәліметтерді сұрыптау үшін келесі әрекеттерді орындаңдар:

1.     Мәліметтерін сұрыптауға керек болатын ұяшықтарды ерекшелеңдер

2.     Егерде сұрыптау өсу бойынша жүргізілсе, онда Стандарттық тақтада  батырмасы бойынша, ал егерде кему бойынша жүргізілсе, онда Стандарттық тақтада  батырмасы бойынша шертіңдер

 

Диаграмманы құру

 

Диаграмма – бұл мәліметтердің графикалық түрде ұсынылуы. Диаграмманы парақтарға кірістіруге немесе жеке параққа орналастыруға болады.

Диаграмманы дайындау үшін Диаграмма шебері (Мастер диаграмм) пайдаланылады. Пайдаланушы диаграмма шеберінің әрбір қадамында диаграмма қалай көрініс табатынын көреді. Кез келген кезеңде кері қайтуға немесе таңдалған әрекеттерді өзгертуге болады. Процестің аяқталуы бойынша экранда диаграмма пайда болады. Оның түрін көптеген батырмалардың және форматтау командаларының көмегімен өзгертуге болады.

Диаграмма шеберін пайдалану:

1.     Диаграммаға қажетті мәліметтерді ерекшелеңдар

2.     Кірістіру→Диаграмма (Вставка→Диаграмма) менюін таңдайсыңдар немесе Стандарттық тақтадағы Диаграмма шебері  батырмасы бойынша шертіңдер.

3.     Шебердің бірінші қадамында диаграмма типі мен оның түрін таңдайсыңдар (9.3 сурет). Одан әрі-ні (Далее) шертесіңдер.

 

 

9.3 сурет. Диаграмма шебері – 1 қадам

4.     Екінші қадамда мәліметтер көзінің ауқымын өзгертуге болады. (9.4сурет)

 

 

9.4 сурет. Мәліметтер көзі

 

5.     Мәліметтер жұмысының үшінші қадамында диаграмма параметрлерін баптауға болады. (9.5 сурет)

 

 

9.5 сурет. Диаграмма параметрлерін баптау

 

6.     Төртінші соңғы қадамда диаграмманы орналастыру орнын таңдайсыңдар (9.6 сурет) да Дайын-ды (Готово) шертесіңдер (.9.7 сурет)

 

 

9.6 сурет. Диаграмманы орналастару

 

 

9.7 сурет. Дайын диаграмманың мысалы

 Диаграмма параметрлерін өзгерту үшін 9.7 сурет бейнеленген Диаграммалар (Диаграммы) аспаптар тақтасы пайдаланылады.

 

Тест сұрақтары

 

1. Microsoft Excel – бұл …

a)     кесте түріндегі мәліметтерді өңдеуге арналған қолданбалы бағдарлама

b)    кодтық кестені өңдеуге арналған қолданбалы бағдарлама

c)     кесте түріндегі мәліметтерді өңдеу процесінде компьютердің қор көздерін басқаратын оның құрылғысы

d)    компьютердің қор көздерін басқаратын жүйелік бағдарлама

 

2. Электрондық кесте ... болып табылады.

a)     нөмірленген жолдар мен латын әліпбиі әріптерімен аталған бағандар жиынтығы

b)    латын әліпбиі әріптерімен аталған жолдар мен нөмірленген бағандар жиынтығы

c)     нөмірленген жолдар мен бағандар жиынтығы

d)    пайдаланушы өз еркімен атау берген жолдар мен бағандар жиынтығы

 

3.  Excel бағдарламасын қандай әмірлер көмегімен іске қосуға болады?

a) Бастау – Бағдарламалар – Microsoft Office – Microsoft Office Excel

b) Бастау – Бағдарламалар – Windows  каталогы

c) Бастау – Бағдарламалар – Стандартты

d) Бағдарламалар – Microsoft Office – Microsoft  Excel

 

4. Excel бағдарламасындағы өңдеу нысаны қалай аталады?

a)     кітап

b)    парақ

c)     кесте

d)    мәтін

 

5. Excel бағдарламасында жаңа кітап жасау үшін не істеу керек?

a)     Файл  мәзіріндегі Жаңа әмірін орындау дептүрденағы рленген жинағы байланыстармен ын жұмыс ітабы

b)    Құралдар үстелінде Қайтару батырмасын басу

c)     Файл мәзіріндегі Ашу әмірін орындау

d)    Құралдар үстелінде Ашу батырмасын басу

 

 

6. Excel бағдарламасы файлының кеңйтімі қандай  болады?

a)   .xls

b)    .doc

c)     .txt

d)    .ppt

 

7.  Excel бағдарламасындағы кестенің ең кіші элементі ... болып табылады. 

a)     ұяшық

b)    өрнек

c)     кітап

d)    дұрыс жауабы жоқ      

 

8. Excel бағдарламасындағы жұмыс парағы ұяшығының мекен жайы неден құралатынын көрсетіңіз.

a)     баған атауынан және жол нөмірінен

b)    баған атауынан

c)     баған нөмірінен

d)    жол нөмірінен

 

 

9. Excel бағдарламасы кестесіндегі белсенді ұяшық – бұл ... ұяшық.

a)                 әмірді жазуға арналған ұяшық

b)                енгізу әмірі орындалатын ұяшықтың атауын қамтитын өрнегі бар ұяшық

c)                 тәуелді ұяшық  мәліметтеріне сілтеме  бар  өрнек

d)                бөлектелген ұяшық

 

10. Excel бағдарламасында іргелес емес ұяшықтарды қалай бөлектеуге болады?

a)     бірінші ұяшықты шертіп, <Ctrl> пернесін басып тұрып, басқа ұяшықтарды шерту арқылы

b)    бірінші ұяшықты шертіп, <Shift> пернесін басып тұрып, басқа ұяшықтарды шерту арқылы

c)     бірінші ұяшықты шертіп, <Alt> пернесін басып тұрып, басқа ұяшықтарды шерту арқылы

d)    Өңдеу – Өту – Бөлектеу әрекеттерін орындау арқылы

 

11. Excel бағдарламасы кестесіндегі ұяшықтар ауқымын қалай бөлектеуге болады?

a)     бірінші ұяшықты шертіп, <Shift> пернесін басып тұрып, басқа ұяшықтарды шерту арқылы

b)    бірінші ұяшықты шертіп, <Ctrl> пернесін басып тұрып, басқа ұяшықтарды шерту арқылы

c)     бірінші ұяшықты шертіп, <Alt> пернесін басып тұрып, басқа ұяшықтарды шерту арқылы

d)    Өңдеу – Өту – Бөлектеу әрекеттерін орындау арқылы

 

12. Excel бағдарламасында ұяшыққа мәліметтерді енгізу аяқталған кездегі дұрыс әрекетті атап көрсетіңіз.

a)     <Enter>  пернесін басу

b)    өрнектер үстелінің  Болдырмау батырмасын шерту

c)     <End> пернесін басу

d)    <Space> пернесін басу

 

13. Microsoft Excel-де қай жетелік перненің көмегімен  белсенді ұяшыққа мәліметтерді енгізуге және оларды өңдеуге болады?

a)     F2

b)    F5

c)     F7

d)    F4

 

14. Excel бағдарламасында ұяшықтағы мәліметтерді қалай жоюға болады?

a)     ұяшықты бөлектеу және <Del>-ді басу арқылы

b)    ұяшықты бөлектеу және <Ctrl>+ <Del>-ді басу арқылы

c)     ұяшықты бөлектеу, тінтуірдің сол жақ батырмасын басу, пайда болған сұхбат  терезесінде Мазмұнды аластау әмірін таңдау арқылы

d)    ұяшықты бөлектеу және Көрініс – Кәдімгі әмірін орындау арқылы

 

15. Excel бағдарламасындағы кестеге ұяшықты қандай әмірлер көмегімен үстеуге болады?

а)  Пішім – Ұяшықтар...

b) Кірістіру – Үстеу – Ұяшықтар...

с) Кірістіру – Парақ

d) Кірістіру – Ұяшықтар...

 

16. Excel бағдарламасындағы ұяшыққа ақпаратты енгізбестен бұрын ... қажет.

а)  ұяшықты белсенді ету

b) жаңа ұяшықты әзірлеу

с) тінтуірдің оң жақ батырмасын шертіп, мәтінмәндік мәзірді шақыру

d) <Del>  пернесін басу

 

 17. Excel бағдарламасындағы жұмыс парағында жолдар атауы ... белгіленеді.

a)     еркін түрде пайдаланушы тарапынан

b)    орыс әліпбиі әріптерімен

c)     латын әліпбиі әріптерімен

d)    сандармен нөмірленіп

 

18. Excel бағдарламасындағы жұмыс парағында бағандар атауы ... белгіленеді.

a) еркін түрде пайдаланушы тарапынан

b) орыс әліпбиі әріптерімен 

c) латын әліпбиі әріптерімен

d) сандармен нөмірленіп

 

19. Егер Excel бағдарламасындағы  жолдың нөмірінде шертсек, онда ...

a)     жол бөлектенеді

b)    жолдың мәліметтері  көрінеді

c)     өрнекті енгізу күтіледі

d)    жаңа жол кірістіріледі

 

20. Excel бағдарламасы кестесі деректерінің қайсысы негізгі деп аталады?

a) басқа ұяшықтар бойынша анықтауға болмайтын деректер* 

b) басқа ұяшықтар бойынша анықтауға болатын деректер

с) туынды деректер

d) электрондық кестенің барлық деректері

 

21. Excel бағдарламасы кестесі деректерінің қайсысы туынды деп аталады?

a) басқа ұяшықтар бойынша анықтауға болмайтын деректер

b) басқа ұяшықтар бойынша анықтауға болатын деректер

с) негізгі деректер

d) электрондық кестенің барлық деректері туынды болып табылады

 

 

22. Excel бағдарламасының жұмыс парағындағы бағанның дұрыс белгіленуі ...

a)     AB

b)    A12

c)     21

d)    FAS

 

23. Excel бағдарламасының жұмыс парағындағы жолдың дұрыс белгіленуі ...

a)     A1

b)    18

c)     21A

d)    DD

 

24. Excel бағдарламасындағы ұяшықтың дұрыс мекен жайын көрсетіңіз.

a)     B1

b)    "A10000

c)     #A10

d)    И99

 

25. Excel бағдарламасындағы кесте ауқымы – бұл ...

a)     кестеде тікбұрыш пішімді аймақты құрайтын торлар жиынтығы

b)    бір жолдың ұяшықтарының бәрі

c)     бір бағанның барлық ұяшықтары

d)    мүмкін болатын көптеген мәндер

 

26. Excel бағдарламасындағы кесте ауқымдарының дұрыс белгіленуін атап көрсетіңіз.

a)     A:A2

b)    23:4DE

c)     1A

d)    A1:B2

 

27. Excel бағдарламасындағы ұяшыққа қандай деректерді енгізуге болады? 

a)     сан   

b)    мәтін

c)     өрнек

d)    аталғандардың бәрін

 

28. Excel ұяшықтарына қандай пішімдеуді қолдануға болады? 

a)     көмкеру мен бояу        

b)    мәтінді туралау және қаріп пішімі 

c)     деректер типі, ені және биіктігі

d)    нұсқалардың бәрі дұрыс

 

29. Жеке ұяшықтағы деректер пішімін ... үстелінің көмегімен өзгертуге болады.

a)     Пішімдеу *

b)    Өрнектер жолы

c)     Стандартты

d)    Мәзір жолағы

 

30. Белгілі бір ауқымдағы ұяшықтарды ... әмірлерінің көмегімен пішімдеуге болады. 

a)     Пішім – Ұяшықтар

b)    Құралдар – Ұяшықтар

c)     Кесте – Ұяшықтар

d)    Кірістіру – Ұяшықтар

 

31. Ұяшықтың ені мен биіктігін ... әмірлерінің көмегімен өзгертуге болады.

a)     Пішім – Жол; Пішім – Баған

b)    Құралдар – Жол; Құралдар – Баған

c)     Кірістіру – Жол; Кірістіру – Баған

d)    Өңдеу – Жол; Өңдеу – Баған

 

32. Excel бағдарламасындағы кестенің толтырылған ұяшығын екі рет шерткенде қандай режим белсенді болады?

a)     ұяшық мазмұнын өңдеу режимі

b)    егер деректер Мәтін болса, деректерді енгізу режимі

c)     ұяшық мазмұнын көшіру режимі

d)    егер деректер Өрнек болса, деректерді енгізу режимі

 

33. Excel бағдарламасы біртекті деректер бірізділігін өздігінен жалғастыра ала ма?

a)     иә

b)    жоқ

c)     тек натурал сандар бірізділігін ғана

d)    тек күндер бірізділігін ғана

 

34. Excel бағдарламасының кестесінд Өзтолтыру жетесінің көмегімен ... болады.

a)     сандар, күндер, тоқсандар және т.б. қатарын әзірлеуге

b)    қарапайым есептеулерді өздігінен орындауға

c)     күрделі есептеулерді өздігінен орындауға

d)    ұяшық мазмұнына өзгерістер енгізуге

 

35. Excel бағдарламасы кестесін өздігінен біртекті деректермен толтыру үшін қандай әмірлерді орындау қажет?

a)     Өңдеу – Толтыру – Прогрессия

b)    Көрініс – Толтыру – Прогрессия

c)     Пішім – Толтыру – Прогрессия

d)    Құралдар – Өзтолтыру

 

 

 

            

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Әдебиеттер және оқу құралдардың тізбесі

 

Негізгі  әдебиеттер:

1.    Информатика бойынша 30 сабақ. Жалпы білім беретін мектептердің жоғары сыныптарына арналған экспериментальды оқулық. Балапанов Е.К. Бөрібаев Б. Даулетқұлов А.Б. – Алматы: 1999- 443.

1.                 Дербес компьютерде жұмыс істеу. Екі бөлімді оқу құралы. Инчин А.С. Алматы 2002 ж.

3.Windows 98 операциялық жүйелер. Зертханалық практикум. Орта мектептерде жоғары сыныптарға арналған оқу құралы.  Microsoft Excel 97 – Зертханалық практикум. Орта мектептерде жоғары сыныптарға арналған оқу құралы. Балапанов Е.К. Борібаев Б. Даулетқұлов А.Б

4. Windows Word. Зертханалық жұмыс. Оқу құралы- Алматы,Білім 2000

 

Қосымша әдебиеттер:

1.   Симинович В.Б идр . Информатика . Базовый курс/ -СПб:Пит2001-640с:ил.

2.   Стив Джонсон; с англ. М.А. Голубева- М.Microsoft Office 2007 /:НТ Пресс,2009

3.   Алексеев А.П. Информатика2002 г.-ИздательствоСолон,2002

4.   Соловьева  Л.Ф. Информатика в видиосюжетах+СD. Издательство БХВ- Петербург, 2002.

5.   Праффенберген  Б Эффективная работа с Microsoft internet Exlorer 4.0. Санк-Петербург, 1998,416 с.

6.   Симинович В.Б идр . Информатика . Базовый курс/ -СПб:Пит2001-640с:ил.

7.   Стив Джонсон; с англ. М.А. Голубева- М.Microsoft Office 2007 /:НТ Пресс,2009

8.   Алексеев А.П. Информатика2002 г.-ИздательствоСолон,2002

9.   Соловьева  Л.Ф. Информатика в видиосюжетах+СD. Издательство БХВ- Петербург, 2002

10.            5.Праффенберген  Б Эффективная работа с Microsoft internet Exlorer4.0. Санк-Петербург, 1998,416 с.