Рабочие листы
к вашим урокам
Скачать
Қазақ халқының сан қилы тарихын бастан кешіріп, бүгінге жеткен осынау батырлар жырының кейбірі неше мың жылдан асады. Қазақта «Ел үмітін ер ақтар, ердің даңқын ел сақтар» деген аталы сөз бар. Әрбір қан кешуде, жеңіс сәттерінде жау түсіріп, жалауын асқақтатқан ер азамат өзінің жан серігі – тұлпар атымен мерейлі болған. Қазақта «Ат – адамның қанаты», «Ерден ердің несі артық, елі үшін қылған ісі артық, аттан аттың несі артық, адымдап басқан ізі артық» деген мақал-мәтелдер мен қанатты сөздер бар. Айтса айтқандай, ер басына күн туып, етігімен су кешкен, ат басына күн туып, ауыздықпен су ішкен ұйқы-тұйқы, жаугершілік замандарда жылқы жылқы жануар тарыққанда медет, жорытқанда қанат болып, қазақ баласын десендірер еді.
Сондықтан да өзімнің туған өлкем жеріндегі қазақ тарихындағы аты мәңгілік өшпес, қайсар Қабанбай батырдың өмірі мен Қубас аттың ел аузындағы дерегін ұсынғым келеді.
Қабанбай Қожақұлұлы, Қаракерей Қабанбай, Дарабоз (XVII ғ. соңы – XVIII ғ. орта шені) – қазақ батыры. Азан шақырып қойған аты – Ерасыл.
XVIII ғасырда жоңғар басқыншыларына қарсы күрестің бел ортасында жүрген қолбасшылардың бірі. Халық арасында оны Қаракерей Қабанбай деп атаған.
Найман ішіндегі Қожағұл, он алты жасында ағасы Есенбай жоңғарлар қолынан қаза тапқан. 16 жасар бала жау арасына жасырын барып, ағасын өлтірген жоңғар батырын өлтіріп, кек алған. Осыдан кейін ол 5-6 жыл Зайсандағы Керей ішіне кетіп, әпкесі Меруерт пен жездесі Бердәулеттің қолында болады. Осында жүріп жылқыға шапқан жабайы қабандарды жайратып, «Қабан батыр» атанады.
1717 жылы Аягөз шайқасында ерекше көзге түсіп, Қабанбай «Батыр» атанады. 1723 жылы Түркістан қорғанысына, 1726 жылы Бұланты шайқасына, 1730 жылы Аңырқарай-Алакөл шайқасына, кейін Шыңғыстау, Ертіс бойындағы шайқастарға қатысып, Абылай ханның бас батырларының біріне айналады.
1741 жылы Шыңғыстаудағы Шаған шайқасында ақбоз атпен топ жарып, жауға шапқаны үшін «Дарабоз» атанады.
1751 жылы Арқадан Оңтүстік Қазақстанға – Ханбаба (Барақ сұлтанның үлкен ұлы) жорығы жасалады. Ұлы жүз жасағын өзіне қосып алған 2 түмен қазақ әскері, Сыр бойы, Шымкент, Сайрам, Ташкент қалаларын жоңғарлардан тазартып, Ташкентте Төле бидің билікке келуіне көмектесті. Шыршық өңірінде Жоңғарияға айдалып бара жатқан бірнеше мың қарақалпақты құтқарып қалады.
6 663 979 материалов в базе
Настоящий материал опубликован пользователем Сариева Амина Калимовна. Инфоурок является информационным посредником и предоставляет пользователям возможность размещать на сайте методические материалы. Всю ответственность за опубликованные материалы, содержащиеся в них сведения, а также за соблюдение авторских прав несут пользователи, загрузившие материал на сайт
Если Вы считаете, что материал нарушает авторские права либо по каким-то другим причинам должен быть удален с сайта, Вы можете оставить жалобу на материал.
Удалить материалВаша скидка на курсы
40%Курс профессиональной переподготовки
300 ч. — 1200 ч.
Курс повышения квалификации
72 ч. — 180 ч.
Курс профессиональной переподготовки
300 ч. — 1200 ч.
Мини-курс
4 ч.
Мини-курс
10 ч.
Оставьте свой комментарий
Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.