Инфоурок Логопедия, Дефектология Рабочие программыСөзбен орындалатын ұлттық ойындар

Сөзбен орындалатын ұлттық ойындар

Скачать материал

Сөзбен орындалатын ұлттық ойындар.

 

« Ақ сүйек»

Ойыншылар екі топқа бөлініп, бір сызық бойына көрнекті жерге, бір біріне жақын тұрады.

Содан кейін бірінші топ ішіндегі ақ сүйекті жазық далаға мүмкіндігі болғанша алысқа лақтыруға тырысады. Екінші топтағылар іздеуге кіріседі, ал бірінші топ жайлап, сүйек лақтырып түскен жерге келеді.

Сүйекті тауып алған ойнаушы алғашқы ойын басталған жерге баруы тиіс, ал қарсыластары сүйекті тартып алуға тырысады. Оған арашылыққа өз тобынын ойнаушылары араласып, сүйекті бір біріне береді.

Егер іздеуші топ сүйекті аман есен жеткізіп болса, қарсы топтан бір ойнаушыны өз жақтарына тұтқындыққа алады. Тұтқындықты алып кеткеннен кейін, барлық ойнаушылар куанышты және көңілді ырғақпен         « Айгөлек» әнін шырқайды.

Айгөлек, Айгөлек,

Айдың басы дөңгелек,

       Сен шақырсаң, мен керек,

      Мен шақырсам, сен керек.

 

 

«Үй артында қолағаш»

«Үй артында қолағаш» деген ойынында ойнаушылар бір бірімен қол ұстаса тұрып киіз үйдей шеңбер құрайды. Ойнаушылардың бірі қолындағы белдігімен не орамалмен шеңберді айнала жүгіріп өлең айтады

Үй артында қолағаш,

Желбеу тартам,

Есік аш.

Ойнаушылар оны шеңбер ішіне кіргізбейді және олар сол өлеңді айтуға жалғастырады.

Үй артында

Қолағаш,

Жел кірмесін,

Есік жап.

Осы кезде ойнаушы кенеттен өзінің дөңгеленіп тұрғандардың біреуін белдікпен соғады да, белдікті жерге тастап, жүгіруін жалғастырады.

Соғылған ойнаушы тез белдікті ала салып, ойнаушыны қарсы алуға жүгіреді, ал оның орны бос қалады. Барлық ойнаушылар көтерінкі ырғақпен

Қолағаш, қолағаш,

Жел кірмесін,

Есік бас.

Егер ойыншы бос орынға бірінші болып ұмытылса, онда оның жеңіске жеткені, ал жете алмаған ойыншы ойын қайта жалғастырады.

 

 

« Соқыр теке»

Ойнаушылар шеңбер жасап, ортасына « теке» қойып, көзін байлап жатқанда, ол өлең айтады.

     Әй! Қаранғы көзім жоқ

Тиіп кетсе сөзім жоқ,

     Маған жақын келіңдер,

    Бір қыз ұстап беріңдер.

« Текенің» көзін байлаған кезде, ызаландра отырып, өлең айтады:

           Соқыр, соқыр – соқырақ.

Өз көзіне топырақ,

   Топырағым алайын,

   Тотыяйын салайын,

         Ал, ұстап көр батырым,

      Міне келе жатырмын.

Осы кезде ойыншы біреуі «текені» итереді, ол сол кезде оны ұстап алуы керек, ұсталған адам «теке» болып жаңа « текені» ұстауға тырысады.

Ойын  осылай жалғаса береді.

 

«Поезд» ойыны

Жүргізуші балаларды үлкен топқа бөледі.Бірінші топ балалары бір бірінең белінен ұстап поезд болады, ал екінші топ « поезд» әнін айта бастайды.

    Кәне кімнің бойы ұзын,

 Паровозы ол поездың,

    Қатар – қатар тұрайық,

Поезді бір құрайық.

Деген кезде, поезд болған топтың бір баласы топтын алдына шығып паровоз болып тұра қалады. Осы әннін шұмағына бірінші топтың балалары да қосылып, ойында бастайды. Музыка ырғағымен балалар поезд қозғалысын бейнелейтін қимылымен жүреді.

Ал, паровоз баста алға,

                          Бәріміз басқар да,

            Пш – пш, пш – пш, біз кеттік,

                          Гу – гу, гу – гу гуілде.

Қалып қойма бірің де.

             Пш – пш, пш – пш, біз кеттік.

                           Жүрісті тым үдеттік.

Балалар өз орындарына музыка ырғағымен жүре бастайды. Ілгері жүреді. Балалар гуілдейді, күледі, қуанады, жүгіреді. Қолдарын белдеріне босатып, ілгері – кейінді тербеледі. Поезд соңында тұрған баланы паровоз етіп ауыстырып отыру керек.

Ойынның тәрбиелік мәні: Балалардың саздық қабілеттілігін арттыруға, әннін сөздеріне байланысты әрекет, қимылдар жасап үйренуге зор әсер етеді.

 

 

« Қоян» ойыны

Жүргізуші жалпы топтан қояндарша киінген 8 баланы бөлек шығарып алады да, ересер 4 қоян, 4 баланы қоянның көжектері етіп белгілейді. Саздық алғашқы тактісіне үйдің төрт бұрышынан екі екіден қояндар секіріп – секіріп, шыға келеді. Қалған балалармен тәрбиеші «Қоян» деп аталатын әнді айта бастайды:

                       Ұзын құлақ сұр қоян,

                       Естіп қалып сыбдырды,

   Ойлы – қырлы жерлермен,

                       Ытқып – ытқып жүгірді,

Қояндар елеңдеп жан жағына қарасады, әннін қайталануында ытқып, секіріп өздерінің жүрістерін салады. ән айтып тұрған балалар бір екі рет қол шапалақтайды.

                        Қарап еді артына

                        Қиығын сап көзінің,

Келе жатқан томпандап,

                        Көжегі екен өзінің.

Қояндар жалақтап артына, бір біріне қарасады.

Ойының тәрбиелік мәні: Айтылған әннің сөздеріне, әуеніне зер салып, ұқыпты жүруге , әннін сөздеріне сәйкесті қимыл қозғалыстар жасауға баулиды.

 

 

« Жаңбыр жауады» ойыны.

Ойын үй ішінде өтеді. Жүргізуші әр қайсында 4 баладан 4 топ құрып, әр топқа бір бір орамалдан береді. Бұл топтар орамалдан 4 бұрышынан ұстап, үйдің бұрштарына орналасады. Орамал ұстап жүрген топтарды қалған балалар үй деп есептеулері керек. Олар саз басталғанда екі – екіден гүл теріп, қыдырып жүреді. Саз қатты ойнағанда « күн күркіреді, енді жаңбыр жауады» - деп түсініп жанағы үйлерге келіп енулері қажет. Балалар кірген үй орынын ауыстырып, бұрыштан бұрышқа дамылсыз көшіп отырғаны жөн.

Ойынның тәрбиелік мәні: Балаларда шапшандық пен ыждағаттылыққа икемдейді, жеңіл, ширақ жүрулеріне, саздың дыбыс күшіне бірде қатты, бірде ақырын естілуін аңғара білулеріне мүмкіндік береді.

 

«Қоянды ұстандар» ойыны.

Жүргізуші бір баланы қоян етіп белгілейді де қалған балаларды үлкен шеңберге тұрғызады. Сөз басталысымен шеңбер жасап тұрған балалар шеңбердің ішінде жүгіртіп жүрген қоянның жүрісін  секіруін салады. Бұл жүрістерді қоян болып жүрген бала көрсетеді, қалған балалар қол соғып көшеметтеп, барлығы қоянның қозғалысын жасап, бірге ойнайды. Саз біткен кезде шеңберде тұрған балалар қоянды шеңберден шығармау әрекетін жасап, тез ұстаса қалулары керек. Ал қоян болып жүрген бала шеңберден шығуға ұмытылады, егер қоян шеңберден шығып кете алса, онда ол өзі қалған орныны бір баланы орнына сайлайды. Ал шыға алмаса, қоян – бала айбын тартады: билейді не ән салады.

Ойының тәрбиелік мәні: саз ырғағына ілесіп, еркін қимылдар жасау арқылы балалардың бұлшық еттерінің шируына, денелерінің шынығуына әсері мол, саздың сонын, аяқталысын аңғара білуге үйрету.

 

 

« Қасқыр қақпан» ойыны

Ойыншылар үлкен шеңбер құрып, «Қасқыр қақпаны» әнін бастайды:

                        Қасқыр түссе қораға,

                        Ұстасқа бола ма,

                        Қол ұстасып тұрайық,

   Қасқыр қақпан құрайық.-

Деп барып бәрі «қақпан» құрады. Осы кезде қасқыр болып жүрген балалар біресе шеңбердің ішіне еніп, біресе сыртына шығып, шеңберді айналып жүгіріп жүреді «Шеңбер» қақпан құрып жүрген балалар әнді онан әрі:

                       Кәне, кәне тұрайық,

Қасқыр қақпан құрайық,

                       Біздің қақпан болаттай,

Қасқырды тұр жолатпай.

Деп қасқырларды шеңберден шығармай, әрекеттерін жасай жүріп, шеңбердің сыртында қалған қасқырларды ерегестірген болады. Сол кезде қалған қасқырлар да шеңберге кіре бастайды, ал балалар әнді жалғастырып:

Қасқыр, қасқыр, келіп көр,

                      Қақпан, қақпан берік бол.

« Ап» деп жүрелеп отыра қалады.

Тәрбиелік мәні: Балалар саздық ойындарды дұрыс білуге, саз тандау тәсіліне, ықшамдыққа, шапшандыққа және ұйымшылдыққа тәрбиеленеді.

 

 

«Кішкентай әтештер» ойыны

Бастарына әтештің суретін киген екі топ қыдырып жүреді. Саз басталғанда қолдарын тік ұстап, манғазданып, қомданып үйдін ортасына топталады. Үйдің ортасында жатқан жемді көріп соған жүгіреді. Саздың екінші бөлімі басталған әтештер оң аяқтарын көтеріп, жемге таласқан болып, иық қағыстырады. Иық қағыстырып жүргенде қайсының аяғын жерге жанасып, тиіп кетсе, ол әтеш жеңілген боп саналып, ойыннан шығып қалады. Жеңіске жеткен әтеш өз орнына жолдастарының бірін сайлайды, жеңілген әтештер би билеп, ән айтып береді.

Ойынның тәрбиелік мәні: Ойын қимыл әрекеттердің бәрін саздың сүйемелдеуімен жасауға, саздың  ырғағын сезінуге, дене шынықтыруға баулиды.

 

 

 

Просмотрено: 0%
Просмотрено: 0%
Скачать материал
Скачать материал "Сөзбен орындалатын ұлттық ойындар"

Методические разработки к Вашему уроку:

Получите новую специальность за 3 месяца

Инженер лифтового оборудования

Получите профессию

Копирайтер

за 6 месяцев

Пройти курс

Рабочие листы
к вашим урокам

Скачать

Краткое описание документа:

« Ақ сүйек»

Ойыншылар екі топқа бөлініп, бір сызық бойына көрнекті жерге, бір біріне жақын тұрады.

Содан кейін бірінші топ ішіндегі ақ сүйекті жазық далаға мүмкіндігі болғанша алысқа лақтыруға тырысады. Екінші топтағылар іздеуге кіріседі, ал бірінші топ жайлап, сүйек лақтырып түскен жерге келеді.

Сүйекті тауып алған ойнаушы алғашқы ойын басталған жерге баруы тиіс, ал қарсыластары сүйекті тартып алуға тырысады. Оған арашылыққа өз тобынын ойнаушылары араласып, сүйекті бір біріне береді.

Егер іздеуші топ сүйекті аман есен жеткізіп болса, қарсы топтан бір ойнаушыны өз жақтарына тұтқындыққа алады. Тұтқындықты алып кеткеннен кейін, барлық ойнаушылар куанышты және көңілді ырғақпен         « Айгөлек» әнін шырқайды.

Айгөлек, Айгөлек,

Айдың басы дөңгелек,

       Сен шақырсаң, мен керек,

      Мен шақырсам, сен керек.

 

 

«Үй артында қолағаш»

«Үй артында қолағаш» деген ойынында ойнаушылар бір бірімен қол ұстаса тұрып киіз үйдей шеңбер құрайды. Ойнаушылардың бірі қолындағы белдігімен не орамалмен шеңберді айнала жүгіріп өлең айтады

Үй артында қолағаш,

Желбеу тартам,

Есік аш.

Ойнаушылар оны шеңбер ішіне кіргізбейді және олар сол өлеңді айтуға жалғастырады.

Үй артында

Қолағаш,

Жел кірмесін,

Есік жап.

Осы кезде ойнаушы кенеттен өзінің дөңгеленіп тұрғандардың біреуін белдікпен соғады да, белдікті жерге тастап, жүгіруін жалғастырады.

Соғылған ойнаушы тез белдікті ала салып, ойнаушыны қарсы алуға жүгіреді, ал оның орны бос қалады. Барлық ойнаушылар көтерінкі ырғақпен

Қолағаш, қолағаш,

Жел кірмесін,

Есік бас.

Егер ойыншы бос орынға бірінші болып ұмытылса, онда оның жеңіске жеткені, ал жете алмаған ойыншы ойын қайта жалғастырады.

 

 

« Соқыр теке»

Ойнаушылар шеңбер жасап, ортасына « теке» қойып, көзін байлап жатқанда, ол өлең айтады.

     Әй! Қаранғы көзім жоқ

Тиіп кетсе сөзім жоқ,

     Маған жақын келіңдер,

    Бір қыз ұстап беріңдер.

« Текенің» көзін байлаған кезде, ызаландра отырып, өлең айтады:

           Соқыр, соқыр – соқырақ.

Өз көзіне топырақ,

   Топырағым алайын,

   Тотыяйын салайын,

         Ал, ұстап көр батырым,

      Міне келе жатырмын.

Осы кезде ойыншы біреуі «текені» итереді, ол сол кезде оны ұстап алуы керек, ұсталған адам «теке» болып жаңа « текені» ұстауға тырысады.

Ойын  осылай жалғаса береді.

 

«Поезд» ойыны

Жүргізуші балаларды үлкен топқа бөледі.Бірінші топ балалары бір бірінең белінен ұстап поезд болады, ал екінші топ « поезд» әнін айта бастайды.

    Кәне кімнің бойы ұзын,

 Паровозы ол поездың,

    Қатар – қатар тұрайық,

Поезді бір құрайық.

Деген кезде, поезд болған топтың бір баласы топтын алдына шығып паровоз болып тұра қалады. Осы әннін шұмағына бірінші топтың балалары да қосылып, ойында бастайды. Музыка ырғағымен балалар поезд қозғалысын бейнелейтін қимылымен жүреді.

Ал, паровоз баста алға,

                          Бәріміз басқар да,

            Пш – пш, пш – пш, біз кеттік,

                          Гу – гу, гу – гу гуілде.

Қалып қойма бірің де.

             Пш – пш, пш – пш, біз кеттік.

                           Жүрісті тым үдеттік.

Балалар өз орындарына музыка ырғағымен жүре бастайды. Ілгері жүреді. Балалар гуілдейді, күледі, қуанады, жүгіреді. Қолдарын белдеріне босатып, ілгері – кейінді тербеледі. Поезд соңында тұрған баланы паровоз етіп ауыстырып отыру керек.

Ойынның тәрбиелік мәні: Балалардың саздық қабілеттілігін арттыруға, әннін сөздеріне байланысты әрекет, қимылдар жасап үйренуге зор әсер етеді.

 

 

Скачать материал

Найдите материал к любому уроку, указав свой предмет (категорию), класс, учебник и тему:

6 624 860 материалов в базе

Скачать материал

Другие материалы

Вам будут интересны эти курсы:

Оставьте свой комментарий

Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.

  • Скачать материал
    • 15.04.2015 691
    • DOCX 43.5 кбайт
    • Оцените материал:
  • Настоящий материал опубликован пользователем Бегайдарова Назгуль Серикбаевна. Инфоурок является информационным посредником и предоставляет пользователям возможность размещать на сайте методические материалы. Всю ответственность за опубликованные материалы, содержащиеся в них сведения, а также за соблюдение авторских прав несут пользователи, загрузившие материал на сайт

    Если Вы считаете, что материал нарушает авторские права либо по каким-то другим причинам должен быть удален с сайта, Вы можете оставить жалобу на материал.

    Удалить материал
  • Автор материала

    • На сайте: 9 лет и 2 месяца
    • Подписчики: 0
    • Всего просмотров: 148175
    • Всего материалов: 29

Ваша скидка на курсы

40%
Скидка для нового слушателя. Войдите на сайт, чтобы применить скидку к любому курсу
Курсы со скидкой

Курс профессиональной переподготовки

Няня

Няня

500/1000 ч.

Подать заявку О курсе

Курс повышения квалификации

Основы деятельности оператора автозаправочной станции (АЗС)

108 ч.

2070 руб. 1240 руб.
Подать заявку О курсе

Курс повышения квалификации

Основы педагогического дизайна

72 ч. — 180 ч.

от 2200 руб. от 1100 руб.
Подать заявку О курсе
  • Сейчас обучается 69 человек из 31 региона

Курс повышения квалификации

Организация технической защиты информации

72 ч.

1750 руб. 1050 руб.
Подать заявку О курсе

Мини-курс

Психологическая экспертиза в работе с детьми и родителями

2 ч.

780 руб. 390 руб.
Подать заявку О курсе
  • Сейчас обучается 54 человека из 28 регионов

Мини-курс

Психология эмпатии

4 ч.

780 руб. 390 руб.
Подать заявку О курсе
  • Сейчас обучается 26 человек из 16 регионов

Мини-курс

Практические аспекты работы логопеда: методы и приемы в логоритмике

2 ч.

780 руб. 390 руб.
Подать заявку О курсе