Сөйлемнің бірыңғай мүшелері

Сабақ мақсаты:

1.Сөйлемнің бірыңғай мүшелері туралы түсіндіру.
2.Сөйлем мүшелерінен алған білімдерін ұштау, тіл байлықтарын жетілдіру.

3. Оқушыларды ауызбіршілікке, адамгершілікке тәрбиелеу.
Сабаққа қосымша:
Сөйлемнің бірыңғай мүшелеріне схемалар
Үлестірме қағаздар
Пайдаланылған әдебиеттер: «Қазақ тілі» оқулығы 8 - сынып
Сабақ барысы: І. Ұйымдастыру
(психологиялық дайындық)

ІІ. Үй тапсырмасын сұрау
Сөйлем мүшелері дегеніміз не?
Бастауыш дегеніміз не?
Баяндауыш дегеніміз қандай мүше?
Толықтауыш, анықтауыш, пысықтауыш дегеніміз не?
Шығармаларын оқу
Мысал келтіру. Сөйлем талдау

ХV ғасырда Күлтегін ескерткішіне мынадай жолдар жазылған екен.
Қызыл қанымды ағыздым,
Қара терімді төктім.
Түн ұйықтамадым,
Күндіз отырмадым.
Тізеліні бүктірдім
Бастыны еңкейттім
Түрік болғаным үшін
Бұл жай сөйлем құрамында сөйлем мүшелері бір - бірден болса, сөйлемде бір мүше сан жағынан біреу ғана емес, екі я одан да көп болып, бірыңғайласып айтылуы мүмкін.

ІІІ. Жаңа сабақ
Бірыңғай мүшелер:
Өзара салаласа байланысып, біркелкі сарындағы дауыс ырғағымен айтылатын.
Ортақ бір сұрауға жауап беретін, яғни, бір сөз табынан жасалатын, кейде жалғаулықсыз, кейде жалғаулық шылаулар арқылы байланысатын көп мүшелер

Қазақтың ақын - жазушылары Қазақстанды сай - бұлақ, тау - қыраттарына шейін жырлап өткен, жырлайды да.
Тәуелсіздік алғалы Асан қайғы мен Қорқыт баба, Кенесары мен Сырым, Абай мен Ахмет, Ербол мен Ләззат сынды тұлғаларымыз әлемге танылды.
Мен туған жердің түнін, күнін, өзенін, тауын, гүлін сүйемін.

Арыстандай айбатты,
Жолбарыстай қайратты,
Қырандай күшті қанатты
Мен жастарға сенемін.

Қазақстанның әрбір азатының өз елінің бақыты үшін, абыройы үшін, даңқы үшін, бостандығы үшін күресетіндігін мақтан тұтамын.

Оқулықпен жұмыс:
Қосымша материалдар
Шарты: Бірыңғай мүшені көрсет.
Көрген, білген әңгімелерді кітап қылып тартамын. Барлық өмір, тіршілік - жастан оқуға, білімге талпынып оқығандық. Рақмет әрбір сөйлемді ерінбестен, жалықпастан аударып отырды. Таңертең аудандық баспасөз қоғамының бір қызметкері осы үстелдің үстін неше түрлі жаңа кітаптармен, газет - журналдармен, қалам қарындаштармен, блокнот - дәптерлермен толтырып кетті.

Жаттығулар жұмысы (мұғалім дайындаған бірнеше тапсырманы өз бетінше орындату)
Кім тез сөйлем құрай алады:
Қызыл, сары, ақ...
Кітап, газет, журнал...
Қой, сиыр, жылқы..
Қобыланды, Алпамыс, Қамбар...
Бұл жұмыс...,...,... керек етеді.

Бірыңғай мүшелер қай сөз табынан жасалған? Қай мүшенің қызметін атқарады?
ІV. Сабақты бекіту:
Бірыңғай мүше дегеніміз не?
Бірыңғай мүшенің басты белгілерін ата
Бірыңғай мүшелердің тыныс белгілері
Бірыңғай мүшеге мысал
Бірыңғай мүшелердің сұраулары.

V. Үйге тапсырма:
§34 Бірыңғай сөйлем мүшелері
«Менің Қазақстаным» атты бірыңғай мүшелерді кірістіре отырып шығарма жазу.
VІ. Бағалау

Кері қайту

Материал рейтингісі:

Р/с	Мысалдар	Сұрағы	Сөйлемдегі қызметі
1	Қайрат, Ербол, Ләззат халқының жүрегінде мәңгілік сақталады.	Кімдер?	Бірыңғай бастауыштар
2	Олардың батылдықтарын, елжандылықтарын, адалдықтарын ел аңыз етіп ұрпағына жеткізеді.	Нені?	Бірыңғай толықтауыштар
3	Өр мінезді, асқақ сезімді, жоғары талғамдыақынның жыр жолдары ешкімді бей-жай қалдырмаса керек.	Қандай?	Бірыңғай анықтауыштар
4	Күңірентіп, жауындатып, дауылдатып, ағындатыпсалынған Әсет әні тыңдарманын баурап алды.	Қалай?	Бірыңғай пысықтауыштар
5	Шоқан араб өлеңдерін ерекше ұнататын, тамсанып отыратын.	Не істейтін?	Бірыңғай баяндауыштар

Төмендегі кестеден бірыңғай мүшелердің тұрлаулы да, тұрлаусыз да болатынын біле аламыз.

Өздік (жекелеме) жұмыс

Бірыңғай мүшелі мақалдар, нақыл сөздер, өлең үзінділерінен мысалдар жазу.

Ащы менен тұщыны татқан білер, алыс пенен жақынды жортқан білер.

Скачать материал

Скачать материал "Сөйлемнің бірыңғай мүшелері"

Как учитель может зарабатывать на Инфоуроке?

Краткое описание документа:

1.Сөйлемнің бірыңғай мүшелері туралы түсіндіру. 2.Сөйлем мүшелерінен алған білімдерін ұштау, тіл байлықтарын жетілдіру. 3. Оқушыларды ауызбіршілікке, адамгершілікке тәрбиелеу. Сабаққа қосымша: Сөйлемнің бірыңғай мүшелеріне схемалар Үлестірме қағаздар Пайдаланылған әдебиеттер: «Қазақ тілі» оқулығы 8 - сынып Сабақ барысы: І. Ұйымдастыру (психологиялық дайындық) ІІ. Үй тапсырмасын сұрау Сөйлем мүшелері дегеніміз не? Бастауыш дегеніміз не? Баяндауыш дегеніміз қандай мүше? Толықтауыш, анықтауыш, пысықтауыш дегеніміз не? Шығармаларын оқу Мысал келтіру. Сөйлем талдау ХV ғасырда Күлтегін ескерткішіне мынадай жолдар жазылған екен. Қызыл қанымды ағыздым, Қара терімді төктім. Түн ұйықтамадым, Күндіз отырмадым. Тізеліні бүктірдім Бастыны еңкейттім Түрік болғаным үшін Бұл жай сөйлем құрамында сөйлем мүшелері бір - бірден болса, сөйлемде бір мүше сан жағынан біреу ғана емес, екі я одан да көп болып, бірыңғайласып айтылуы мүмкін. ІІІ. Жаңа сабақ Бірыңғай мүшелер: Өзара салаласа байланысып, біркелкі сарындағы дауыс ырғағымен айтылатын. Ортақ бір сұрауға жауап беретін, яғни, бір сөз табынан жасалатын, кейде жалғаулықсыз, кейде жалғаулық шылаулар арқылы байланысатын көп мүшелер Қазақтың ақын - жазушылары Қазақстанды сай - бұлақ, тау - қыраттарына шейін жырлап өткен, жырлайды да. Тәуелсіздік алғалы Асан қайғы мен Қорқыт баба, Кенесары мен Сырым, Абай мен Ахмет, Ербол мен Ләззат сынды тұлғаларымыз әлемге танылды. Мен туған жердің түнін, күнін, өзенін, тауын, гүлін сүйемін. Арыстандай айбатты, Жолбарыстай қайратты, Қырандай күшті қанатты Мен жастарға сенемін. Қазақстанның әрбір азатының өз елінің бақыты үшін, абыройы үшін, даңқы үшін, бостандығы үшін күресетіндігін мақтан тұтамын.

Скачать материал

Найдите материал к любому уроку, указав свой предмет (категорию), класс, учебник и тему:

6 662 980 материалов в базе

Найти материалы

Скачать материал

Другие материалы

pptx

Презентация на французском языке " Интересные факты из жизни А.Невского".

30.12.2020
462
0

rar

Урок + презентация по английскому языку по теме:"I My Lunch Box"(3 класс)

01.12.2020
386
2

rar

Renaissance Faire by Blackmore's Night

22.10.2020
288
0

rar

Открытый урок по английскому языку в 7 классе (М.З. Биболетова)

13.10.2020
540
7

rar

Презентация и план - конспект урока в 7 классе по теме «Who's who?» Module 3b (Spotlight)

05.10.2020
2221
239

zip

Методические рекомендации по использованию стихов и рифмовок на уроках немецкого языка с позиции здоровьесбережения

03.10.2020
515
3

rar

Презентация по немецкому языку на тему "Бертольт Брехт" (11 класс)

27.09.2020
682
10

rar

Программа по английскому языку для 2 класса к учебнику "Английский в фокусе" (авт. Н.И. Быкова, М.Д. Поспелова, В. Эванс, Дж. Дули)

23.09.2020
418
4

Вам будут интересны эти курсы:

Оставьте свой комментарий

Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.

Скачать материал
- 15.03.2020 1329
- DOCX 19.1 кбайт
- Оцените материал:
Настоящий материал опубликован пользователем Старченко Светлана Викторовна. Инфоурок является информационным посредником и предоставляет пользователям возможность размещать на сайте методические материалы. Всю ответственность за опубликованные материалы, содержащиеся в них сведения, а также за соблюдение авторских прав несут пользователи, загрузившие материал на сайт

Если Вы считаете, что материал нарушает авторские права либо по каким-то другим причинам должен быть удален с сайта, Вы можете оставить жалобу на материал.
Удалить материал
Автор материала

Старченко Светлана Викторовна
- На сайте: 3 года и 4 месяца
- Подписчики: 0
- Всего просмотров: 85443
- Всего материалов: 221