«Қазақ
тілі пәні бойынша оқушылардың функционалдық сауаттылығын дамыту»
ҚР Президенті Н. Ә. Назарбаев үкіметке оқушылардың
функционалдық сауаттылығын дамытудың бес жылға арналған Ұлттық шаралар жоспарын
дайындау жөнінде нақты тапсырма берген.
Осы тапсырманың негізінде маусым айында Үкіметтің 25 маусым
2012 жылы №832 қаулысымен бекітілген «Мектеп оқушыларының функционалдық
сауаттылығын дамыту жөніндегі 2012 - 2016 жылдарға арналған ұлттық іс - қимыл
жоспары» қабылданды. Ұлттық жоспардың мақсаты – Қазақстан Республикасындағы
мектеп оқушыларының функционалдық сауаттылығын дамыту үшін жағдай жасау болып
белгіленген.
Функционалдық
сауаттылығы дегеніміз-адамдардың әлеуметтік, мәдени, саяси және экономикалық
қызметтерге белсене араласуы, яғни бүгінгі жаһандану дәуіріндегі заман ағымына,
жасына қарамай ілесіп отыруы, адамның маман-дығына , жасына қарамай үнемі
білімін жетілдіріп отыруы. Ондағы басты мақсат жалпы білім беретін мектептерде
Қазақстан Республикасының зияткерлік, дене және рухани тұрғысынан дамыған
азаматын қалыптастыру, оның әлемде әлеуметтік бейімделуі болып табылады.
Мұндағы
басшылыққа алынатын сапалар:
-белсенділік
-шығармашылық
тұрғыда ойлау
-шешім
қабылдай алу
-өз
кәсібін дұрыс таңдай алу
-өмір бойы
білім алуға дайын тұруы болып табылады.
Бұл
функционалдық дағдылар мектеп қабырғасында қалыптасады.
Орыс тілінде білім беретін мектептегі қазақ тілі мен
әдебиет пәндерінің алатын орны ерекше. Сондықтан, оқушыға халықтың қоғамдық
өмірін, арман-мүддесін танытуда, оларға идеялық-саяси, рухани-адамгершілік,
этикалық-эстетикалық т.б. тәрбие беру, тіліміздің өзіндік қалыптасқан
ережелерін, жалпы
айтқанда грамматикасын үйрету –
қазақ тілінің басты міндеті болып танылады.
Соған орай қазақ тілі мен
әдебиеті сабағында оқушылардың функционалдық сауаттылығын қалыптастырудың тиімді әдістері:
-
Дара
тұлғаға бағдарланған оқыту әдісі;
-
Сұрақ-жауап
әдісі;
-
Жағдаяттық
тапсырмалар;
-
Рөлдік
ойындар;
-
Сұхбаттық
тапсырмалар;
-
Құзыреттіліктерді
қалыптастыратын тапсырмалар;
-
Интербелсенді
әдіс-тәсілдер.
Оқушылардың сабаққа деген
қызығушылығын аттыру үшін мұғалім шебер болуы керек. Ол баланы қалай оқыту,
оның сабаққа деген ынтасын қалай ашуға болады деген сұрақтар төңірегінде жұмыс
жасауы тиіс. Жалпы адам баласы есту, көру, ұстап көру, сезу және иіскеу арқылы
есте сақтайды. Кейбір оқушылар жазбашаға, кейбірі ауызшаға қабілетті болып
келеді. Интербелсенді оқыту барысында оқушылар өзіндік пікір қалыптастырып, өз
ойларын дұрыс жеткізе білуге, өз қөзқарасын дәлелдеуге, пікірталас жүргізуге,
басқаларды тыңдауға, өзге пікірді сыйлауға және онымен санасуға үйренеді.
Қорыта айтқанда, Қазақстанның PISA зерттеуі нәтижесі бойынша
республикадағы жалпы білім беретін мектеп педагогтерінің мықты пәндік-теориялық
білім беретіндігін, бірақ оны нақты өмірдегі жағдайларда пайдалануға
үйретпейтіндігін көрсетеді. Сол себепті 2014-2015 оқу жылында педагог
кадрлардың біліктілігін арттыру және қайта даярлау курстарында PISA халықаралық
зерттеуін жүргізу аясында оқушылардың функционалдық оқу сауаттылығын дамыту
жолдары түсіндіріліп, ағымдағы оқу жылында мәселені бірлесіп шешу енгізілді.
Сондықтан, оқушылардың оқу жетістіктерін бағалайтын PISA халықаралық
зерттеулері бағытында оқушылардың оқу сауаттылығын және функционалдық
сауаттылығын қалыптастыру Қазақстан мектебі мұғалімдерінің кәсіби
құзыреттілігін дамытудың басты ұстанымы болуы шарт. Осы ретте, қзақ тілі пәні дұрыс
жүргізе білудің маңызы зор.
Оставьте свой комментарий
Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.