- Учебник: «Химия (углублённый уровень)», Еремин В.В., Кузьменко Н.Е., Теренин В.И. и др./Под ред. Лунина В.В.
- 30.12.2020
- 429
- 13
Рабочие листы
к вашим урокам
Скачать
Сабақтың мақсаты: №1-сарамандық жұмыс. «Электролиттік диссоциация және электролиттер»(эксперименттік есептерді шешу)а) біліктілік: оқушылардың осы тақырып бойынша алған білімдерін практикалық іс-әрекетте пайдалана білу дағдысын жетілдіру. Электролиттерменбейэлектролиттертуралы, диссоциациялануконстантасы,диссоциацияланудәрежесі,күштіжәнеәлсіз электролиттер,сутектіккөрсеткіш,индикаторлартуралыұғымды қалыптастыруә) дамытушылық: оқушылардың өз бетімен, ұжыммен жұмыс істеу біліктіліктерін дамыту; әр оқушының білімдік, ұжымдық қабілетін ояту; еске сақтауын, ой-өрісін дамыту; сөзжұмбақ, ребус, «үйлестірме кесте» жасай білуге баули отырып, оқушылардың шығармашылықпен жұмыс істеуге дағдаландыру,танымдылық белсенділігін арттыру.б) тәрбиелік: көпшіл, ұйымшыл болуға баулу; ынтымақтастыққа, өзін-өзі басқаруға, бақылауға, байқағыштыққа жетелеу;білім деңгейіне қарамай серігін, көршісін қадірлей білуге; әр оқушының қабілетін дамытып; еңбек етуге баулу; кәсіптік бағдар беру.Сабақтың міндеттері:а) өз ойларын еркін айтып, бір-бірінің пікірін тыңдайды.ә) ұжымдаса бірлесіп жұмыс істейді.Сабақтың түрі: жаңа білім беру, жинақтау сабағы.Сабақтың әдісі: түсіндіру, салыстыру, сұрақ-жауап,баяндау, оқулықпен жұмыс, бағалау, бекіту, қорытындылау.Көрнекілігі: тест сұрақтары, тараптама материалдар(сұрақ-жауап) Ерітінділердіңэлектрөткізгіштігін сынауғаарналғанаспап;Индикаторлар:әмбебапиндикаторқағазы,метилоранж,фенолфталеин.Ерітінділер (0,1M,0,01Н):тұзқышқылы,калий гидроксиді,аммиак(25%-тік),натрийсиликаты,барийхлориді,натрий ацетаты,аммонийхлориді,натрийкарбонаты,кальцийхлориді,күкірт қышқылы(1:1),натрийгидроксиді,натрийгидрокарбонаты, қорғасын нитраты(ІІ), күміс нитраты, алюминий сульфаты.Пәнаралық байланыс: биология,география, тарих, қазақ әдебиеті.Сабақтың формалары: жеке, топпен, сынып ұжымымен жұмыс жүргізу.Сабақтың типтері: жаңа сабақты меңгерту.Сабақтың тегі: жаңа материалды игерту сабағы, жаңа сабақтың мақсатын түсіндіру, бұл сабақта нені біліп шығатыны туралы айтып, оқушы зейінін сабаққа аударамын.Ұзтазұстанымы: сабақта барлық оқушылардың қамтылуы.Оқушы ұстанымы: ынта,жігер,шынайылық.Сабақ жоспары:1.Ұйымдастыру (2 минут)2. Үй тапсырмасы (10 минут)3. Жаңа сабақ (20 минут)4. Пысықтау (5 минут)5.Үйге тапсырма (2 минут)6. Бағалау (3 минут)7. Қорытындылау (3 минут)Сабақтың барысы:І.Ұйымдастыру кезеңі.1.Оқушылармен амандасу2. Сынып бөлмесінің тазалығына көңіл аудару.3. Кезекші мәлімдемесін тыңдау.4. Журнал бойынша түгелдеу.5. Оқу құралдарын түгелдеу.6. Тәртіпке шақырып, оқушылардың сабақ бастауға көңіл күйі, оқушы назарын сабаққа толық аудару.7.Сабаққа белсенді қатысуды, бір-бірінің жауабын тыңдауды ескерту.8. Жаңа сабаққа дайындық.9. Сабақ тақырыбы мен мақсатын хабарлау.10. Сабақ жоспарымен таныстыру.ІІ. Үйтапсырмасын сұрау кезеңі.Өткен сабақтарда өтілген «Тұздардың гидролизі» тақырыбы бойынша сұрақ –жауап әдісімен түсінгендерін, сабақты меңгергендерін сұрап білемін.І-тапсырма. Сұрақ-жауап.1. Тұздардың гидролизі дегеніміз не?1.Кейбір тұз ерітінділерінде неліктен индикаторлар түсін өзгертеді?2. Қандай тұздар : а ) сілтілік; б) бейтарапорта көрсетеді?3. Қандай тұздар гидролизге ұшырамайды?4. Атаулары келтірілген тұздардың а) аммоний карбонаты; ә) аммоний ацетаты; б) алюминий сульфиді гидролиздену реакциялардың теңдеулерін жазып, ерітінділерінің ортасын анықтаңдар.ІІ-тапсырма. Бақылау сұрақтары1. Сутектік көрсеткіш дегеніміз не? Оны қалай есептейді? 2. Тұздар гидролизі процесінің мағынасы неде? 3Қандай тұздар гидролизге ұшырайды? Қандай тұздар гидролизденбейді?4. Гидролизге қандай факторлар әсер етеді?5.Индикаторқағазынпайдаланаотырып,Nа2SіO3пенNа2SO4сулыерітінділерін қалай ажыратуға болады?6. Мынадай ерітінділер бар: KCI, NaCI, CuCI2, AICI3. Қай ерітінділерде Н+ионы мен ОН- ионы концентрациялары өзара тең?Жауапты түсіндіріңдер.7. Калий карбонаты, алюминий сульфаты, аммоний ацетаты ерітінділерінің бірінші саты бойынша гидролизінің иондық теңдеуін құрыңдар. Қай жағдайда гидролиз дәрежесі ең жоғары? Жауапты түсіндіріңдер.ІІІ-тапсырма. Тест (5-сұрақ)1. Келесі ерітінділердің ортасы қандай?К2СО3 ;Na 2СО3 ;Al (NO3)3;Na3 PO4 ;Na2SА) барлығында сілтілік ортаВ) барлығында қышқылдық ортаС) сілтілік, сілтілік, қышқылдық, сілтілік, сілтілік2. Қайсы тұздар гидролизге ұшырайды, сулы ерітінділерініңортасы қандай?Na2 SО4;KF;K2SiO3;Li2SО3 ;(NH4)2SА) барлығы гидролизге ұшырайды, барлығының ортасы сілтілікВ) Na2SО4 – сілтілік,K2SiO3- сілтілік,Li2 SО3- сілтілікС) K2SiO3- сілтілік, Li2SО3- сілтілік,(NH4)2S – бейтарапD) K2SiO3- сілтілік,Li2SО3- қышқылдық,(NH4)2S - әлсізқышқылдық3. Төмендегі тұздардың қайсысы суда ерігенде сілтілік орта көрсетеді?:А) СиСI2В)КNО3С) NН4СI;D). Li2СО3Е) ZnСI2.4.Алюминий сульфаты сулы ерітіндісінің реакция ортасы қандай?А) қышқылдықВ) сілтілікС) күштісілтілікD) бейтарап5.Қысқартылған иондық теңдеу Н++ОН- = Н2 О Төмендегі процестердің қайсысына сәйкес келеді?А) НNО3 + NН4ОН →В) НNО3 + Ғе(ОН)3 →С) НNО3 + Сu(ОН)2 →D) НNО3 + NаОН →Е)НNО3 + Мg(ОН)2 →ІІІ. Жаңа сабақты түсіндіру кезеңі.Сабақтың тақырыбын айту, мақсатымен таныстыру. Бүгінгі жаңа сабақта оқушыларды «: №1-сарамандық жұмыс. «Электролиттік диссоциация және электролиттер»(эксперименттік есептерді шешу» тақырыбы жайлы түсіндіремінЖұмыстың мазмұны мен орындау реті1–тәжірибе.Қышқылдар,гидроксидтер,тұздарерітінділерінің электрөткізгіштігін анықтау.а)Ерітінділердіңэлектрөткізгіштігінанықтайтынаспапқадистелденгенсу құйып,оныңүстінеалдыналадистелденгенсуменжуылғанкөмір электродтарынсалып,аспаптыток көзінеқосыңыз.Шамныңжарқырау деңгейінанықтаңыз.Соданкейінберілгентөртерітіндініңәрқайсысының электрөткізгіштігінанықтаңыз:CH2COOH,NH4OH, HCl,KOH.Әрбір сынамадан кейінаспаптыток көзінен ажыратып,электродтарды дистелденген сумен шайыңыз.Бақылау нәтижелерін кестеге толтырыңыз. Сыналатын ерітінді Шамныңжарқырау деңгейі Электролит күші H2O CH3COOH NH4OH НСІ КОН Шамның жарқырау деңгейіне қарап, берілген ерітінділердің күшті немесе әлсіз электролит екендігі жөнінде қорытынды жасаңыз.б) Ерітінділердің бірдей көлемдерін араластырыңыз:1) күшті қышқыл мен күшті негіз (HCl жәнеKOH);2)әлсіз қышқыл мен әлсіз негіз (CH3COOH және NH4OH);Алынғанерітінділердіңэлектрөткізгіштігінанықтаңыз.Бақылаулардыжазып, молекулалық және иондықтүрдегі реакция теңдеулерін құрыңыздар. Алынған ерітінділердің электрөткізгіштігі жөнінде қорытынды жасаңыздар. 2–тәжірибе.Аз еритін зат түзілетін реакцияТөрт пробиркаға тұз ерітінділерінен 3-5 тамшы тамызыңыз: біріншісіне – мыс сульфаты(ІІ),екіншісіне–натрийсиликаты,үшіншісіне–натрийсульфаты, төртіншісіне – қорғасын нитраты(ІІ). Үстіне дәл осындай мөлшерде ерітінділерқосыңыз:біріншіпробиркаға-натрийгидроксиді,екіншіпробиркаға-тұз қышқылы,үшіншіпробиркаға-барийхлориді, төртіншіпробиркаға-натрий сульфиді.Тұнбалардыңтүсінбелгілеп,өзбақылауларыңыздыжазыңыз. Молекулалық және иондық түрдегі реакция теңдеулерін жазыңыз. Келтірілген реакциялардың неліктен қайтымсыз екендігін түсіндіріңіз.3–тәжірибе.Аз диссоциацияланатынзат түзілетін реакцияЕкі пробиркаға ерітінділерден 4-5 тамшы қосыңыз: бірінші пробиркаға -натрий ацетаты,екіншіпробиркаға-аммонийхлориді.Біріншіпробиркағатұз қышқылыерітіндісіненбірнешетамшықосыңыз.Түзілгенәлсізқышқылдың иісін абайлап анықтаңыз.Екіншіпробиркағасілтіерітіндісінқосып,қыздырыңыз.Аммиактыңбөлініп жатқандығыниісібойыншаанықтаңыз.Молекулалықжәнеиондықтүрдегі реакциятеңдеуін жазыңыз. Иондықалмасуреакциясыныңаяғынадейін жүру жағдайы жөнінде қорытынды жасаңыз. 4–тәжірибе. Газ тәрізді аз еритінзат түзілетін реакцияЕкі пробиркаға натрий карбонаты ерітіндісінен 4-5 тамшы қосыңыз. Ерітіндіде CO32-ионыныңбарекендігінтексеріңіз.Олүшін,біріншіпробиркағакальций хлоридіерітіндісіненбірнешетамшықосыңыз.Қандайиондарарасындареакция жүретіндігін анықтаңыз.Екіншіпробиркағакүкіртқышқылынанбірнешетамшықосып(1:1),газдың бөлінуінбақылаңыз.Пробирканықыздырып,газдыңбөлінуінкүтіп,кальций хлоридіерітіндісіненбірнешетамшықосыңыз.Иондықреакциятеңдеуін жазыңыз. Бақылаулар бойынша жалпы қорытынды жасаңыз. 5–тәжірибе.Индикаторлар ерітінділерінің түстеріҮш пробиркаға 3-5мл дистелденген су құйып, үстіне метилоранж индикаторы ерітіндісінен2-3тамшықосыңыз.Пробиркалардыңбіреуінетұзқышқылы ерітіндісінен2-3тамшы,екіншісіненатрийгидроксидіерітіндісіненсондай мөлшердеқосыңыз. Үшіншіпробиркаменсалыстыраотырып,ерітіндітүсінің өзгеруін белгілеңіз.Фенолфталеининдикаторыментәжірибенідәлосыжолменжасаңыз. Нәтижелерін кестеге толтырыңыз: Индикатор Индикатор түсі Бейтарап орта(дистелденген су) Қышқылдық орта(қышқыл ерітіндісі) Сілтілік орта(сілті ерітіндісі) Метилоранж Фенолфталеин Ерітіндідегі тұз қышқылы мен натрий гидроксидінің диссоциациялану реакция теңдеуінжазыңыз.Қышқылдықжәнесілтілікреакциялықортанықандай иондар анықтайды?6–тәжірибе.Тұз ерітінділеріндегі ортаның сипатын анықтауТөртпробиркадағы8-10тамшыдистелденген судатөмендегітұздардың2-3түйіршігін ерітіңіз: бірінші пробиркада – натрий ацетаты, екінші пробиркада –натрий силикаты, үшінші пробиркада – күміс нитраты, төртінші пробиркада –алюминий сульфаты. Пробиркаларды шайқай отырып, тұздарды ерітіңіз. ЕрітінділердіңрНанықтаңыз:біріншіжәнеүшіншіпробиркалардыәмбебап индикаторқағазымен,екіншіпробирканыфенолфталеинкөмегімен,төртінші пробирканы метилоранж көмегімен. Содан кейін бірінші пробиркаға 1-2 тамшы фенолфталеин,үшіншіпробиркаға1-2тамшыметилоранжқосыңыз.Бірінші жәнеүшіншіпробиркалардағыерітінділердіңтүстеріөзгере ма? Нәтижелерін кестеге түсіріңіз: Тұздың формуласы Индикатор түсі Ерітінді рН Иондық гидролизініңреакция түрдегітұз 7–тәжірибе.Аяғына дейін жүретін гидролизАлюминийсульфатыерітіндісіненатрийкарбонатыерітіндісінқосыңыз. Түзілгеналюминийкарбонатыалюминийгидроксидітұнбасыныңтүзілуі мен көмірқышқыл газының бөлінуімен гидролизденеді.Реакция теңдеуін құрыңыз.ІV.Жаңа сабақты пысықтау.Оқушылардың алған білімдерін тиянақтау мақсатында әр түрлі әдістер қолдануға болады.Оның негізгілері: мысалы, сұрақ –жауаптар, деңгейлік тест сұрақтарын беруге болады.Міне, осылайша жаңа сабақты түсіндіріп болғаң соң жаңа материалды меңгеру дәрежесін тексеру үшін оқушыларға мынадай сұрақтар беремін.І-тапсырма. 1. Еріген электролиттің жалпы молекула санының қанша бөлігі иондарға ыдырайтынын көрсететін сан иондану дәрежесідеп аталады.α=С ион / С жалпы 2. Активтілік деп химиялық реакция кезінде әсерлесетің нақты, эффективті концентрациясын айтады. Активтілік пен ионның нағыз концентрациясы арасындағы тәуелділік келесі формуламен сипатталады:а = f смұндағы, а – активтілік, f – активтілік коэффициенті, с – концентрация.V. Үй тапсырмасын беру кезеңі.§3- §8 –қайталау . Есептер жинағынан тапсырмалар.VІ. Оқушылардың білімін бағалау кезеңі.Сабақта сұраққа мәнді де мағыналы жауап берген, қосымша сұрақтарға жауап беріп отырған оқушыларды бағалау.VІІ. Қорытындылау кезеңі.Жаңа материалды меңгеру дәрежесін тексеру үшін оқушыларға мынадай өзіндік жұмыс бойынша сұрақтар мен жұмбақтар беремін.І-тапсырма.1.Ерітіндісінемесебалқымасытокөткізетінзаттарэлектролиттер,ток өткізбейтіндер бейэлектролиттер деп аталады.2.Сужәнесулыерітінділерүшінтемператураөзгермегенжағдайдасутекжәнегидроксидиондарыконцентрацияларыныңкөбейтіндісітұрақты шама болып табылады. Осы тұрақты шама судың иондық көбейтіндісі деп аталады.3.Индикаторсутекиондарыныңконцентрациясынабайланыстытүстері өзгеріп отыратын арнайы реактив.Сабақты аяқтап, балалармен қоштасамын.
6 625 564 материала в базе
Настоящий материал опубликован пользователем Янгирова Венера Галимьяновна. Инфоурок является информационным посредником и предоставляет пользователям возможность размещать на сайте методические материалы. Всю ответственность за опубликованные материалы, содержащиеся в них сведения, а также за соблюдение авторских прав несут пользователи, загрузившие материал на сайт
Если Вы считаете, что материал нарушает авторские права либо по каким-то другим причинам должен быть удален с сайта, Вы можете оставить жалобу на материал.
Удалить материалВаша скидка на курсы
40%Курс повышения квалификации
72/108 ч.
Курс профессиональной переподготовки
500/1000 ч.
Курс повышения квалификации
36 ч. — 180 ч.
Мини-курс
8 ч.
Мини-курс
2 ч.
Мини-курс
4 ч.
Оставьте свой комментарий
Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.