Инфоурок Биология Другие методич. материалыСабақтың тақырыбы: Буынаяқтылар типіне жалпы сипаттама

Сабақтың тақырыбы: Буынаяқтылар типіне жалпы сипаттама

Скачать материал

Күні : 19\20.11.2014

биология
Сынып: 7 «а,в»
Сабақтың тақырыбы: Буынаяқтылар типіне жалпы сипаттама

Сабақтың мақсаты:

Білімділігі: Буынаяқтылардың көптүрлілігін, жәндіктердің  негізгі ерешеліктерін ұғындыру, шаянтектестердің тіршілігі және сыртқы, ішкі мүшелерінің қызметін толық меңгерту.

Тәрбиелілігі: Оқушылардың өз бетімен ізденісін қалыптастыру, ойлау қабілетін дамыту.

Дамытушылығы:  Сабақта оқытудың жаңа технология элементтерін қолданып, оқушы белсенділігін арттыру, оқушылардың іс - әрекетін басқару    арқылы ой таласын туғызу, білім – білікітілігін дамыту.

Сабақтың типі: жаңа білімді меңгерту
Сабақтың түрі: аралас сабақ

Сабақтың әдіс - тәсілі: сұрақ - жауап, үлестірме материалдармен  жұмыс, кесте, тірек – сызбалармен жұмыс, тест
Сабақтың көрнекілігі: кестелер, слайдтар, суреттер, оқулықтар

Сабақтың басқа пәндермен байланысы:  әдебиет, биология

Сабақтың барысы:                         

р/c

Сабақтың кезеңдері

уақыты

I

Ұйымдастыру

5

II

Үй тапсырмасын сұрау

10

III

Жаңа сабақты түсіндіру

15

IV

Бекіту

10

V

Қорытынды

5

 

 

 

 

 

 

 

І. Ұйымдастыру

А) Сәлемдесу.
Б) оқушыларды түгелдеу, сабаққа дайындығын тексеру.
В) сабақтың мақсатымен, тақырыбымен таныстыру.

 

II.Үй тапсырмасын сұрау

1) “Ой толғаныс”

Сұрақтар:

  1. Былқылдақденелілер деп аталуы неге байланысты?
  2. Былқылдақденелілер типі неше класқа бөлінеді?
  3. Былқылдақденелілердің мүшелер жүйесі туралы не айтуға болады?
  4. Буылтық құрттармен салыстырғандағы ерекшеліктері қандай?
  5. Табиғаттағы және адам өміріндегі маңызы қандай?

 

 

 

2) Тест сұрақтары

 

 

III. Жаңа сабақты түсіндіру ( призентациямен сабақ түсіндіріледі )

БУЫНАЯҚТЫЛАР - омыртқасыз жануарлар типі.

Олар теңіз, мұхит суларында, өзен мен көлдерде, топырақта, үңгірлерде, орманда, ашық далада, шөлді жерлерде тіршілік етеді. 1,5 млн-нан аса түрлері белгілі. Буынаяқтылар 4 тип тармағынабөлінеді: желбезектыныстылар (Branchіata),хелицералылар (Chelіcerata), трилобиттәрізділер (Trіlobіtomorрha), кеңірдектыныстылар (Tracheata). Бұлардың дене құрылысы айқын сақиналарға жіктелген, 2 жақтаулы симметриялы. Аяқтары буын-буынға жіктелгендіктен Буынаяқтылар болып аталған. Денесі бас, көкірек және құрсақ бөлімдерінен тұрады.

Дене сыртын хитин қабығы (кутикула) жабады. Ол қорғаныш әрі сыртқы қаңқа қызметін атқарады, оған бұлшық еттері жабысып бекиді. Буынаяқтылардың жүйке жүйесі жұтқыншақ  маңындағы ганглиядан  және құрсақ тізбегінен тұрады.  Сезім органдары  иіс, дәм сезу мүшелері жақсы жетілген. Буынаяқтылардың өздігінен көре алатын фасетті көздері және тек жарықты сезе алатын көзшелері болады. Аяқтарының буындардан тұруы олардың жүрісін бағыттап отыруға, алуан түрлі күрделі қимылдар жасауға мүмкіндік береді. Қан айналу жүйесі ашық, жүрегі көп камералы. Буынаяқтылар денесіндегі целом қуысы, алғашқы қуыспен бірігіп кетіп, дененің тұрақты қуысын (миксоцель) құрайды, мұны аралас қуыс дейді. Тыныс алу жүйесі — желбезектерден (суда тіршілік ететіндерде), өкпе мен кеңірдектен (құрлықтағыларында) тұрады. Ас қорыту жүйесі ауыз қуысынан басталып, аналь саңылауымен аяқталады. Алдыңғы, ортаңғы және артқы (без қызметін атқаратын мальпигий түтік тәрізді өсінділерін түзеді) ішектері болады. Зәр шығару жүйесі суда тіршілікететіндерінде көкірек аяқтарының түп жағында, ал құрлықтағыларында мальпиги түтігінде (артқы ішектің түтік тәрізді өсіндісі) орналасқан. Буынаяқтылар дара жынысты, кейбір түрлері жыныссыз (партеногенездік) жолмен көбейеді. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Кесте

 

Қантарату жүйесі

 

Зәр шығару жүйесі

 

Жүйке жүйесі

 

Көбеюі

 

Тыныс алу жүйесі

 

Шаянтәріздестер

 

Жүрегі және қантамырлары қанды дене қуысына айдайды. Қантарату жүйесі тұйықталмаған қантарату жүйесі

 

Бездер арқылы жүзеге асады. Дененің бас бөлігінде орналасады

 

Көру, иіс сезу, сипап сезу және тепе-теңдікті сақтау мүшелері едәуір дамыған

 

Басым бөлігі дара жынысты және олар жынысты жолмен көбейеді

 

Суда тіршілік ететіндіктен желбезек арқылы тыныс алады

 

Өрмекшітәріздестер

 

Ашық жүйелі

 

Көпшілігі сатан без және мальпигий тамырлары арқылы қажетсіз заттар бөледі

 

Құрсақ жүйке тізбекшелер, жүйке түйіндерінің іріленуінен түйінде жүйкесі түзіледі сезім мүшелерінің құрылысы  едәуір күрделі

 

Дара жынысты іштей ұрықтанады

 

Өкпе қапшығы және демтүтік (трахея) арқылы тыныс алады

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ІV. Бекіту

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

V. Қорыттынды

 

Ой қорыту

*       Балалар, бүгінгі сабақты меңгеруде қандай қиындықтар туындады?

*       Туындаған қиыншылықтарды жеңуде атқарған іс-әрекетіңіз?

*       Сабақ барысында нені меңгердіңіз?

*       Алдағы уақытта нені үйренгіңіз келеді?

 

Бағалау кезеңі (Сабаққа белсенді қатысқан оқушыларды)

Үй тапсырмасын беру кезеңі (оқу, түсінік, қосымша іздену)

 

 

 

 

 

 

Просмотрено: 0%
Просмотрено: 0%
Скачать материал
Скачать материал "Сабақтың тақырыбы: Буынаяқтылар типіне жалпы сипаттама"

Методические разработки к Вашему уроку:

Получите новую специальность за 3 месяца

Специалист по выставочной деятельности

Получите профессию

Копирайтер

за 6 месяцев

Пройти курс

Рабочие листы
к вашим урокам

Скачать

Краткое описание документа:

Күні : 19\20.11.2014
биология
Сынып: 7 «а,в»
Сабақтың тақырыбы: Буынаяқтылар типіне жалпы сипаттама
Сабақтың мақсаты:
Білімділігі: Буынаяқтылардың көптүрлілігін, жәндіктердің  негізгі ерешеліктерін ұғындыру, шаянтектестердің тіршілігі және сыртқы, ішкі мүшелерінің қызметін толық меңгерту.
Тәрбиелілігі: Оқушылардың өз бетімен ізденісін қалыптастыру, ойлау қабілетін дамыту.
Дамытушылығы:  Сабақта оқытудың жаңа технология элементтерін қолданып, оқушы белсенділігін арттыру, оқушылардың іс - әрекетін басқару      арқылы ой таласын туғызу, білім – білікітілігін дамыту.
Сабақтың типі: жаңа білімді меңгерту
Сабақтың түрі: аралас сабақ
Сабақтың әдіс - тәсілі: сұрақ - жауап, үлестірме материалдармен  жұмыс, кесте, тірек – сызбалармен жұмыс, тест
Сабақтың көрнекілігі: кестелер, слайдтар, суреттер, оқулықтар
Сабақтың басқа пәндермен байланысы:  әдебиет, биология
Сабақтың барысы:   
р/c    Сабақтың кезеңдері    уақыты
I    Ұйымдастыру    5
II    Үй тапсырмасын сұрау    10
III    Жаңа сабақты түсіндіру    15
IV    Бекіту    10
V    Қорытынды    5
І. Ұйымдастыру
А) Сәлемдесу.
Б) оқушыларды түгелдеу, сабаққа дайындығын тексеру.
В) сабақтың мақсатымен, тақырыбымен таныстыру.

II.Үй тапсырмасын сұрау
1) “Ой толғаныс”
Сұрақтар:
1.    Былқылдақденелілер деп аталуы неге байланысты?
2.    Былқылдақденелілер типі неше класқа бөлінеді?
3.    Былқылдақденелілердің мүшелер жүйесі туралы не айтуға болады?
4.    Буылтық құрттармен салыстырғандағы ерекшеліктері қандай?
5.    Табиғаттағы және адам өміріндегі маңызы қандай?
2) Тест сұрақтары
III. Жаңа сабақты түсіндіру ( призентациямен сабақ түсіндіріледі )
БУЫНАЯҚТЫЛАР - омыртқасыз жануарлар типі.
Олар теңіз, мұхит суларында, өзен мен көлдерде, топырақта, үңгірлерде, орманда, ашық далада, шөлді жерлерде тіршілік етеді. 1,5 млн-нан аса түрлері белгілі. Буынаяқтылар 4 тип тармағынабөлінеді: желбезектыныстылар (Branchіata),хелицералылар (Chelіcerata), трилобиттәрізділер (Trіlobіtomorрha), кеңірдектыныстылар (Tracheata). Бұлардың дене құрылысы айқын сақиналарға жіктелген, 2 жақтаулы симметриялы. Аяқтары буын-буынға жіктелгендіктен Буынаяқтылар болып аталған. Денесі бас, көкірек және құрсақ бөлімдерінен тұрады.
Дене сыртын хитин қабығы (кутикула) жабады. Ол қорғаныш әрі сыртқы қаңқа қызметін атқарады, оған бұлшық еттері жабысып бекиді. Буынаяқтылардың жүйке жүйесі жұтқыншақ  маңындағы ганглиядан  және құрсақ тізбегінен тұрады.  Сезім органдары — иіс, дәм сезу мүшелері жақсы жетілген. Буынаяқтылардың өздігінен көре алатын фасетті көздері және тек жарықты сезе алатын көзшелері болады. Аяқтарының буындардан тұруы олардың жүрісін бағыттап отыруға, алуан түрлі күрделі қимылдар жасауға мүмкіндік береді. Қан айналу жүйесі ашық, жүрегі көп камералы. Буынаяқтылар денесіндегі целом қуысы, алғашқы қуыспен бірігіп кетіп, дененің тұрақты қуысын (миксоцель) құрайды, мұны аралас қуыс дейді. Тыныс алу жүйесі — желбезектерден (суда тіршілік ететіндерде), өкпе мен кеңірдектен (құрлықтағыларында) тұрады. Ас қорыту жүйесі ауыз қуысынан басталып, аналь саңылауымен аяқталады. Алдыңғы, ортаңғы және артқы (без қызметін атқаратын мальпигий түтік тәрізді өсінділерін түзеді) ішектері болады. Зәр шығару жүйесі суда тіршілікететіндерінде көкірек аяқтарының түп жағында, ал құрлықтағыларында мальпиги түтігінде (артқы ішектің түтік тәрізді өсіндісі) орналасқан. Буынаяқтылар дара жынысты, кейбір түрлері жыныссыз (партеногенездік) жолмен көбейеді.
Кесте
    Қантарату жүйесі
    Зәр шығару жүйесі
    Жүйке жүйесі
    Көбеюі
    Тыныс алу жүйесі

Шаянтәріздестер
    Жүрегі және қантамырлары қанды дене қуысына айдайды. Қантарату жүйесі тұйықталмаған қантарату жүйесі
    Бездер арқылы жүзеге асады. Дененің бас бөлігінде орналасады
    Көру, иіс сезу, сипап сезу және тепе-теңдікті сақтау мүшелері едәуір дамыған
    Басым бөлігі дара жынысты және олар жынысты жолмен көбейеді
    Суда тіршілік ететіндіктен желбезек арқылы тыныс алады

Өрмекшітәріздестер
    Ашық жүйелі
    Көпшілігі сатан без және мальпигий тамырлары арқылы қажетсіз заттар бөледі
    Құрсақ жүйке тізбекшелер, жүйке түйіндерінің іріленуінен түйінде жүйкесі түзіледі сезім мүшелерінің құрылысы  едәуір күрделі
    Дара жынысты іштей ұрықтанады
    Өкпе қапшығы және демтүтік (трахея) арқылы тыныс алады
ІV. Бекіту
V. Қорыттынды

Ой қорыту
      Балалар, бүгінгі сабақты меңгеруде қандай қиындықтар туындады?
      Туындаған қиыншылықтарды жеңуде атқарған іс-әрекетіңіз?
      Сабақ барысында нені меңгердіңіз?
      Алдағы уақытта нені үйренгіңіз келеді?

Бағалау кезеңі (Сабаққа белсенді қатысқан оқушыларды)
Үй тапсырмасын беру кезеңі (оқу, түсінік, қосымша іздену)

Скачать материал

Найдите материал к любому уроку, указав свой предмет (категорию), класс, учебник и тему:

6 625 249 материалов в базе

Скачать материал

Другие материалы

Задания школьного этапа Всероссийской олимпиады школьников по биологии 10 класс.
  • Учебник: «Биология (базовый и углублённый уровни)», Агафонова И.Б., Сивоглазов В.И.
  • Тема: Введение: роль биологии в формировании современной картине мира, практическое значение биологических знаний
  • 30.09.2020
  • 5933
  • 77
«Биология (базовый и углублённый уровни)», Агафонова И.Б., Сивоглазов В.И.

Вам будут интересны эти курсы:

Оставьте свой комментарий

Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.

  • Скачать материал
    • 20.12.2014 1277
    • DOCX 2.8 мбайт
    • Оцените материал:
  • Настоящий материал опубликован пользователем Тойманова Қаламқас Серікбайқызы. Инфоурок является информационным посредником и предоставляет пользователям возможность размещать на сайте методические материалы. Всю ответственность за опубликованные материалы, содержащиеся в них сведения, а также за соблюдение авторских прав несут пользователи, загрузившие материал на сайт

    Если Вы считаете, что материал нарушает авторские права либо по каким-то другим причинам должен быть удален с сайта, Вы можете оставить жалобу на материал.

    Удалить материал
  • Автор материала

    • На сайте: 8 лет и 8 месяцев
    • Подписчики: 0
    • Всего просмотров: 4180
    • Всего материалов: 3

Ваша скидка на курсы

40%
Скидка для нового слушателя. Войдите на сайт, чтобы применить скидку к любому курсу
Курсы со скидкой

Курс профессиональной переподготовки

Интернет-маркетолог

Интернет-маркетолог

500/1000 ч.

Подать заявку О курсе

Курс профессиональной переподготовки

Педагогическая деятельность по проектированию и реализации образовательного процесса в общеобразовательных организациях (предмет "Химия и биология")

Учитель химии и биологии

300 ч. — 1200 ч.

от 7900 руб. от 3950 руб.
Подать заявку О курсе
  • Сейчас обучается 34 человека из 22 регионов

Курс повышения квалификации

Организация проектно-исследовательской деятельности в ходе изучения курсов биологии в условиях реализации ФГОС

72 ч. — 180 ч.

от 2200 руб. от 1100 руб.
Подать заявку О курсе
  • Сейчас обучается 25 человек из 17 регионов

Курс повышения квалификации

Организация и руководство учебно-исследовательскими проектами учащихся по предмету «Биология» в рамках реализации ФГОС

36/72 ч.

от 1700 руб. от 850 руб.
Подать заявку О курсе
  • Сейчас обучается 127 человек из 46 регионов

Мини-курс

Маркетплейсы: организационные, правовые и экономические аспекты

4 ч.

780 руб. 390 руб.
Подать заявку О курсе

Мини-курс

Развитие физических качеств в художественной гимнастике: теория и практика

6 ч.

780 руб. 390 руб.
Подать заявку О курсе

Мини-курс

Организация и контроль занятий со студентами специальных медицинских групп

4 ч.

780 руб. 390 руб.
Подать заявку О курсе