Сабақтыңтақырыбы: Шалкиіз. «Би Темірге бірінші толғауы» (9 сынып)

Қазақ әдебиеті 9-сынып

Сабақтыңтақырыбы: Шалкиіз. «Би Темірге бірінші толғауы»

Сабақтың мақсаты: 1. Білімділігі: Шалкиіз толғауларының өзіндік көркемдігі,ой тереңдігін,тіл кестесін ,мазмұнын ашу.Шалкиіздің көмейінен күмбірлеген жыр төгілген классикалық дәрежедегі жырау екендігін дәріптеу.

2. Дамытушылығы: Оқушылардың өздігінен іздену, ойлау, есте сақтау, шығармашылық, ізденушілік қабілеттерін арттыра отырып, өз пікірі бар сауатты оқушы тұлғасын қалыптастыру;

3.Тәрбиелігі: Сөз өнерін түсініп, қадірлей білуге, өз білімін бағалай алуға, өзгенің пікірін тыңдап, бағалай білуге, Шалкиіз секілді жыраулардың өмірі мен толғауларын меңгерту арқылы адамгершілікке, тарихын, әдебиетін құрметтеуге тәрбиелеу.

Сабақ түрі: Жаңа білімді меңгерту

Пәнаралық байланыс: Қазақстан тарихы,қазақ тілі.

Әдістер: сұрақ-жауап, мәнерлеп оқу, іздену, өздік жұмыстар

Көрнекіліктер:слайдтар,таблица, Қ.Бітібаева «Әдебиетті тереңдетіп оқыту», Бес ғасыр жырлайды. І том. Интерактивті тақта.

Сабақ барысы:I Ұйымдастыру кезеңі. / Оқушылармен сәлемдесу, түгендеу, сынып тазалығына көңіл бөлу, сабаққа назарын аудару/

II. Үй тапсырмасын сұрау . а/Қазтуған жыраудың өмірін оқып, «Алаң да алаң, алаң жұрт» өлеңін жаттауға сұрау.

ә/.Қазтуған жырының маңызы.Қиял байлығы, суреттеу шеберлігі ,таза ұлттық рух,ұлттық тіл тазалығы.

б.Қазтуған толғауы-орта ғасырлық әдебиеттің алтын мұрасы-жыраулықтың тамаша үлгіде екендігі.

III.Жаңа сабақ: Шалкиіз. «Би Темірге бірінші толғауы»

1.Шалкиіз өмірі мен шығармашылығынан мәлімет:

Шалкиіздің алшын руы,Қияс табынан шыққандығы туралы дерек.Зерттеуші ғалымдардың топшылауынша өмір сүрген уақыты:1465-1560 жылдар.Әкесі Тіленші дала шонжарының бірі болған.Шешесі Ноғайлының ұлы биі-Мұсаның қызы.Шалкиіз шығармалары 1883 жылы В.Радловтың,дағыстандық Мұхаммед Османовтың кітабында жарық көрді.

Сахара жұлдызы,дала данасы,сөз құдіреті,пірі-Шалкиіз көмейінен күмбірлеген жыр тогілген классикалық дәрежедегі жырау.

«Би Темірге бірінші толғауы»: Темірдің іс-әрекетіне риза болмай шығарған толғауы.Толғауда Темірді аспандата,асқақтата мадақтайды,тіпті фантастикалық бейнеге жеткізеді.

Темір бейнесін жасаудағы поэтикалық тіл:

Метафоралар: алдаспаным

қағдам,арабы торым

алтынсың,жібексің,сұңқарсың

Ақыл-нақыл,афористік сөздер: «Жоғары қарап оқ атпа

Жуық түсер қасыңа» т.с.с.

«Құладан жаман қу аламас»

Салыстыру,балау: «Сен алтынсың-мен тұлмын

Сен жібексің-мен жүнмін»

Мінездеу,суреттеу: «Кендір баулы ақ желкен

Көк теңізді жал толқынға жеткіздің»

Эпитет,теңеу: ақ сұңқарым

Сынып оқушыларын 3 топқа бөліп,тапсырмалар берілді:

1-тапсырма:Темір тұлғасы,бейнесін көрсететін сөздерді жинақтап жазу,ол сөздер ішінен теңеу,метафора сияқты көркемдегіш сөздерді табу.

2-тапсырма: Толғаудағы ассонанс пен аллитерацияны табу,қай дыбыстар көп пайдаланылған. Мысалы: «Ж», «Т», «С» дауыссыз дыбыстарының жиі кездесуі.

3-тапсырма:Жырдағы қайталанулардың,әсіресе сөздердің басқы буындары қайталанып келетін қатарды табу.

Сынып оқушыларына жалпы берілетін тапсырмалар:

-Жыраудың кез-келген толғауын алып,өлең құрлысына:буын,тармақ,бунақ,шумаққа талдау.

Мысалы: Шығармақ бұлт/жай тастар,/7/а

Ағытқан ойды/жол бастар,/8/а

Ақ желкенді/жел бастар,/7/а

Ғадыл төре/ел бастар./7/а

Бекіту: 1.Шалкиіз жыры-философиялық афоризмнің,терең ақылдың,шынайы көркемдіктің қайнар көзі.

2.Шалкиіз-«новатор»,оның шығармашылығы әдебиеттің дамуын,заманның өсуін білдіреді.

Үй тапсырмасы:1.Шалкиіздің өмірі мен шығармашылығы. «Би Темірге бірінші толғауын» мәнерлеп оқуға,талдауға.

2.Мына кестені толтыру:

Жырау	Толғаулары	Ұйқас түрлері	Поэтикалық тілі	Мәні,маңызы

Сыныптан тыс оқуға: «Жайыңды білген қарындас», «Ағынды сулар,аймақ көл», «Ер Шобан» өлеңдерін оқу

Оқушыларды бағалау.

Скачать материал

Скачать материал "Сабақтыңтақырыбы: Шалкиіз. «Би Темірге бірінші толғауы» (9 сынып)"

Как учитель может зарабатывать на Инфоуроке?

Краткое описание документа:

Сабақтыңтақырыбы: Шалкиіз. «Би Темірге бірінші толғауы»Сабақтың мақсаты: 1. Білімділігі: Шалкиіз толғауларының өзіндік көркемдігі,ой тереңдігін,тіл кестесін ,мазмұнын ашу.Шалкиіздің көмейінен күмбірлеген жыр төгілген классикалық дәрежедегі жырау екендігін дәріптеу.2. Дамытушылығы: Оқушылардың өздігінен іздену, ойлау, есте сақтау, шығармашылық, ізденушілік қабілеттерін арттыра отырып, өз пікірі бар сауатты оқушы тұлғасын қалыптастыру;3.Тәрбиелігі: Сөз өнерін түсініп, қадірлей білуге, өз білімін бағалай алуға, өзгенің пікірін тыңдап, бағалай білуге, Шалкиіз секілді жыраулардың өмірі мен толғауларын меңгерту арқылы адамгершілікке, тарихын, әдебиетін құрметтеуге тәрбиелеу.Сабақ түрі: Жаңа білімді меңгертуПәнаралық байланыс: Қазақстан тарихы,қазақ тілі.Әдістер: сұрақ-жауап, мәнерлеп оқу, іздену, өздік жұмыстарКөрнекіліктер:слайдтар,таблица, Қ.Бітібаева «Әдебиетті тереңдетіп оқыту», Бес ғасыр жырлайды. І том. Интерактивті тақта.

Скачать материал

Найдите материал к любому уроку, указав свой предмет (категорию), класс, учебник и тему:

6 677 918 материалов в базе

Найти материалы

Скачать материал

Другие материалы

docx

Сыйныф сәгате: "ИСЕМЕҢ МАТУР, КЕМНӘР КУЙГАН?"

26.12.2020
426
10

docx

Қазақ тілі мен әдебиеті сабақтарында деңгейлік тапсырмалар мен тірек сызбаларды қолдану жолдары

08.12.2020
2577
28

pptx

Презентация по английскому языку для 6 класса по теме " Семья"

25.10.2020
170
0

docx

Изучение английских слов методом ассоциаций

28.09.2020
181
1

docx

Тематическое планирование по английскому языку (дополнительные услуги) 3 класс

25.09.2020
208
0

docx

Статья по иностранному языку "Использование песен, рифмовок и стихов на уроках английского языка"

17.09.2020
96
1

docx

План урока в 3 классе по английскому языку на тему " Давай пойдем за покупками"

12.09.2020
191
0

docx

Сабақтың тақырыбы: Асыл сөзді іздесен, Абайды оқы,ерінбе.

09.09.2020
190
0

Вам будут интересны эти курсы:

Оставьте свой комментарий

Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.

Скачать материал
- 19.08.2020 1010
- DOCX 14.7 кбайт
- Оцените материал:
Настоящий материал опубликован пользователем Рябцев Василий Викторович. Инфоурок является информационным посредником и предоставляет пользователям возможность размещать на сайте методические материалы. Всю ответственность за опубликованные материалы, содержащиеся в них сведения, а также за соблюдение авторских прав несут пользователи, загрузившие материал на сайт

Если Вы считаете, что материал нарушает авторские права либо по каким-то другим причинам должен быть удален с сайта, Вы можете оставить жалобу на материал.
Удалить материал
Автор материала

Рябцев Василий Викторович
- На сайте: 3 года и 4 месяца
- Подписчики: 0
- Всего просмотров: 82348
- Всего материалов: 224