Сабақтың тақырыбы: М.Мақатаев "Қара өлең"

Сабақтың тақырыбы: М.Мақатаев «Қара өлең», «Елім барда» өлеңдерін оқыту

Сабақтың мақсаты: қазақтың біртуар ақыны М. Мақатаевтың шығармашылық жолын кеңірек түсіндіру.

Міндеттері:

1.М.Мақатаев өлеңдерінің табиғатын түсіндіру; тақырыбы мен идеясын ашу; поэзиясының өміршеңдігін таныту.

2.Оқушылардың өлеңге деген ынтасын арттыру; көркем сөз оқу шеберлігін, ізденімпаздық қасиетін қалыптастыру.

3.Оқушыларды Отанды сүюге, оның құндылықтарын бағалап, қастерлеуге, өлеңді, өнерді, сезімді бағалауға тәрбиелеу; елім ,жерім деп тебіренетін патриот тұлға қалыптастыру.

Сабақтың түрі: аралас сабақ

Формасы: сыныппен жұмыс

Әдіс: мәнерлеп оқу, «нақ сұрақ-дәл жауап», «түйінді сөз» стратегиялары, түсіндіру, ізденіс, сұрақ- жауап, талдау- жинақтау, пікір айту.

Пәнаралық байланыс: орыс әдебиеті, қазақ тілі

Көрнекілігі: слайд, әндері

Сабақтың барысы

І.Ұйымдастыру кезеңі

Оқушылармен сәлемдесу, сынып басшысының көмегі арқылы оқушыларды түгендеу.

ІІ.Үй тапсырмасын сұрау кезеңі

1.М.Мақатаевтың «Қайырлы түн» өлеңін жатқа айту

2. «Біз бейбітшілікті сүйеміз» тақырыбына жазылған шығармашылық тапсырмаларын орындау.

ІІІ. Білімді жан- жақты тексеру кезеңі

«Нақ сұрақ-дәл жауап» әдісін пайдаланамын.

1.М.Мақатаев қай жерде дүниеге келді?

2. Ақынның қандай өлеңдер жинағы бар?

3. Шәйі, айқара жап, боз көрпе сөздерінің мағынасын айт.

4. «Қайырлы түн» өлеңдеріндегі кейіптеулерді ата.

5. «Қайырлы түн» өлеңіндегі эпитетті ата.

6.Қаратпа сөз дегеніміз не? «Қайырлы түн» өлеңдеріндегі қаратпа сөздерді ата.

ІV. Жаңа білім алуға даярлық кезеңі.Жаңа сабақтың тақырыбы,мақсаты айтылады.

V. Жаңа сабақты түсіндіру кезеңі.

1.Қара өлең туралы түсінік беріп кетемін.

Қара өлең көне заманнан бастау алып, тереңге тамыр бойлаған. Оның үлгілері «Оғызнамада» ІХ ғасыр, Ж.Баласағұнидің «Құдатғу білігінде» ХІ ғасыр , М.Қашқаридің «Диуани лұғат ат- түркінде» ХІ ғасыр кездеседі.

Қара өлең халық ауыз әдебиетіне жатады. Оның иесі, авторы –халық. Дүниеге келген сәбиді ана бесік жырымен тербетеді. Бала халықтан қара өлеңді тыңдап өседі.

Туғанда дүние есігін ашады өлең,

Өлеңмен жер қойнына кірер денең,-

деп Абай атамыз айтпақшы, адам баласын өмірге келгенде бесік жырымен қарсы алсақ, дүниеден өтерде жоқтау айтып шығарып саламыз. Ендеше, өміріміздің бәрі өлеңге құрылған екен.

2. Ұйқас- өлең тармақтарындағы сөз аяқтарының үндестігі, өзара ұқсас, дыбыстас естілуі.

Қара өлең ұйқасының үлгісі мынадай: ааба

Өлеңді мәнерлеп оқу. 1-оқушы оқиды.

3. -Балалар, енді біз осы өлеңді талдайық.

1.Өлеңнің идеясын анықтау.

2. Өлең өлшеміне талдау.

3. Көркемдегіш құралдарды тап.

Идеясы: қазақтың сөз өнеріне, өлеңге қойған талаптары туралы айтылады.

«Түйінді сөздер» стратегиясы. Оқушылар әр шумақты мазмұнына қарай қысқаша түйіндеп қорытындылайды.

1- шумақ қара өлеңнің құдіреттілігі

2- шумақ қазақтың өзіндей қарапайым

3- шумақ ақын- өлеңнің жанашыры

4- шумақ халық алдында ізетті, кішіпейіл

Өлең 11 буыннан, 16 тармақтан тұрады. 3- бунақ бар, қара өлең ұйқасына құрылған.

- Ұйқастың тағы қандай түрлері бар?

4.Сөздікпен жұмыс

Күпі- матамен тысталған, ішіне түйенің, қойдың жабағы жүнін салып тігетін ұлттық сырт киім.

Көген- ұсақ төлді тізіп байлап қоюға арналған жүн арқан.

Желі- ірі қара малдың төлін байлауға арналып, қазыққа берік керілген қайыс қыл не кендір арқан.

2- өлеңі мәнерлеп оқылады. Идеясы сұралады. Өлең өлшеміне талданады.

Идеясы: ақынның Отанына, еліне деген ыстық ықыласы, сүйіспеншілігі айтылады. Ақын өз елі, халқы тұрғанда бақытты сезінетінін өлеңнің өн бойында паш етеді.

5. Ғажайып тақтамен жұмыс. Өлеңдегі көркемдегіш құралды тауып, тіркескен сөзімен теріп жаз.

-Метафора дегеніміз не?

Желідегі құлынымын- метафора

Көгендегі қозысымын- метафора

Ырысым- кең далам

VІ.Сабақты қорыту.

Білемін Мен үшін жаңалық Білгім келеді

VІІ.Эссе «Қасиетіңнен қара өлең айналайын..»

М.Мақатаевтың сөзіне жазылған Әсет Бейсеуовтың «Кетейікші бір жаққа» әнімен аяқтаймыз. Орындайтын Мұсабекова Жеңіс

VІІІ.Үйге тапсырма «Қара өлең», «Елім барда » өлеңдерін жаттау.

ІХ.Оқушылар білімін бағалау.

Скачать материал

Скачать материал "Сабақтың тақырыбы: М.Мақатаев "Қара өлең""

Как учитель может зарабатывать на Инфоуроке?

Краткое описание документа:

Жаңа сабақты түсіндіру кезеңі. 1.Қара өлең туралы түсінік беріп кетемін. Қара өлең көне заманнан бастау алып, тереңге тамыр бойлаған. Оның үлгілері «Оғызнамада» ІХ ғасыр, Ж.Баласағұнидің «Құдатғу білігінде» ХІ ғасыр , М.Қашқаридің «Диуани лұғат ат- түркінде» ХІ ғасыр кездеседі. Қара өлең халық ауыз әдебиетіне жатады. Оның иесі, авторы –халық. Дүниеге келген сәбиді ана бесік жырымен тербетеді. Бала халықтан қара өлеңді тыңдап өседі. Туғанда дүние есігін ашады өлең,Өлеңмен жер қойнына кірер денең,-деп Абай атамыз айтпақшы, адам баласын өмірге келгенде бесік жырымен қарсы алсақ, дүниеден өтерде жоқтау айтып шығарып саламыз. Ендеше, өміріміздің бәрі өлеңге құрылған екен. 2. Ұйқас- өлең тармақтарындағы сөз аяқтарының үндестігі, өзара ұқсас, дыбыстас естілуі.Қара өлең ұйқасының үлгісі мынадай: аабаӨлеңді мәнерлеп оқу. 1-оқушы оқиды.3. -Балалар, енді біз осы өлеңді талдайық.1.Өлеңнің идеясын анықтау.2. Өлең өлшеміне талдау.3. Көркемдегіш құралдарды тап.Идеясы: қазақтың сөз өнеріне, өлеңге қойған талаптары туралы айтылады.«Түйінді сөздер» стратегиясы. Оқушылар әр шумақты мазмұнына қарай қысқаша түйіндеп қорытындылайды.1- шумақ қара өлеңнің құдіреттілігі2- шумақ қазақтың өзіндей қарапайым3- шумақ ақын- өлеңнің жанашыры4- шумақ халық алдында ізетті, кішіпейілӨлең 11 буыннан, 16 тармақтан тұрады. 3- бунақ бар, қара өлең ұйқасына құрылған.- Ұйқастың тағы қандай түрлері бар? 4.Сөздікпен жұмысКүпі- матамен тысталған, ішіне түйенің, қойдың жабағы жүнін салып тігетін ұлттық сырт киім.Көген- ұсақ төлді тізіп байлап қоюға арналған жүн арқан.Желі- ірі қара малдың төлін байлауға арналып, қазыққа берік керілген қайыс қыл не кендір арқан.2- өлеңі мәнерлеп оқылады. Идеясы сұралады. Өлең өлшеміне талданады.Идеясы: ақынның Отанына, еліне деген ыстық ықыласы, сүйіспеншілігі айтылады. Ақын өз елі, халқы тұрғанда бақытты сезінетінін өлеңнің өн бойында паш етеді. 5. Ғажайып тақтамен жұмыс. Өлеңдегі көркемдегіш құралды тауып, тіркескен сөзімен теріп жаз.-Метафора дегеніміз не?Желідегі құлынымын- метафораКөгендегі қозысымын- метафораЫрысым- кең далам

Скачать материал

Найдите материал к любому уроку, указав свой предмет (категорию), класс, учебник и тему:

6 660 283 материала в базе

Найти материалы

Скачать материал

Другие материалы

docx

План - конспект урока в 7 классе по теме «Книголюбы. Простое прошедшее время» Module 2a

21.12.2020
419
10

docx

Ш.Құдайбергеновтің өмірі мен шығармашылығы

12.12.2020
516
1

docx

Методическая разработка урока по английскому языку

17.11.2020
380
0

docx

Сөздік қорды байытудың дидактикалық негіздері

05.11.2020
758
1

pptx

Сlassroom objects and subjects

05.10.2020
399
0

docx

Внеклассное мероприятие по английскому языку для обучающихся 11класса "Экскурс по англо-язычным странам"

02.10.2020
409
0

docx

Урок английского языка по теме "Путешествие" (9 класс)

27.09.2020
2225
47

pptx

Презентация по английскому языку на тему "Edinburgh Castle"

21.09.2020
1577
33

Вам будут интересны эти курсы:

Оставьте свой комментарий

Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.

Скачать материал
- 23.03.2020 325
- DOCX 16.6 кбайт
- Оцените материал:
Настоящий материал опубликован пользователем Дмитриева Анастасия Андреевна. Инфоурок является информационным посредником и предоставляет пользователям возможность размещать на сайте методические материалы. Всю ответственность за опубликованные материалы, содержащиеся в них сведения, а также за соблюдение авторских прав несут пользователи, загрузившие материал на сайт

Если Вы считаете, что материал нарушает авторские права либо по каким-то другим причинам должен быть удален с сайта, Вы можете оставить жалобу на материал.
Удалить материал
Автор материала

Дмитриева Анастасия Андреевна
- На сайте: 3 года и 3 месяца
- Подписчики: 0
- Всего просмотров: 114978
- Всего материалов: 240