Джулаева Балия Бабыковна М.Құсайынов атындағы Ақтөбе облыстық дарынды балаларға
арналған мамандандандырылған мектеп-интернаттың қазақ
тілі мен қазақ әдебиеті пәнінің мұғалімі
Сабақтың тақырыбы: . М. Жұмабаев «Батыр Баян» поэмасы
(зерттеу-конференция сабағы)
Білімділік мақсаты: М.Жұмабаевтың «Батыр Баян» поэмасынан алған білімін жинақтап, берілген зерттеу нысандары арқылы оқушы білімін бағалау;
Дамытушылық мақсаты: оқушылардың шығармашылық қабілетін дамыту, іздену-зерттеушілік, талдау-сараптама жасауға жетелеу, өзіндік ой-пікірін қалыптастыру;
Тәрбиелік мақсаты: Отанын сүйетін патриот етіп тәрбиелеу, ерлік пен елдік адамгершілік қасиеттерін дамыту.
Сабақтың түрі: зерттеу-конференция сабағы
Сабақтың әдісі: баяндау, сұрақ-жауап, талдау.
Сабақтың көрнекілігі: «Батыр Баян» поэмасына байланысты слайдтар, сызба, кинодан үзінді роликтер.
Пәнаралық байланыс: тарих, мәдениеттану, тіл, география.
Сабақтың барысы:
І. Ұйымдастыру кезеңі.
1.Амандасу
2.Оқушыларды түгелдеу
3.Топқа бөліп, назарын сабаққа аудару
|
|
|
|
ІІ. Оқушылар назарын экранға аудару
«Батыр Баян» кинофильмінен үзінді
Қазақтың қасиетті даласы талай ұлы ғұламаларды, ақындарды, би-шешендерді, батырларды, талантты дарындарды дүниеге әкелді. Елі сүйген, елін сүйген Мағжан ақынның тамаша поэмасы – «Батыр Баян». Бұл поэманың мазмұнымен өткен сабақта таныс болдық.
«Батыр Баян» поэмасынан үзінді жатқа оқу.
Балалар, бүгінгі сабағымыз өзге сабақтарымызға қарағанда ерекше болғалы тұр. Зерттеу-конференция сабағымызда алдын-ала берілген нысандар бойынша өз зерттеулеріңізді ортаға саласыздар. Әрқайсысыңыз өздеріңізді болашақ зерттеуші-ізденуші ретінде ізденіп көріңіздер. Ал, ендеше, іске сәт! Сауалнама тобына сөз кезегін береміз.
1.М.Жұмабаев қай жылдары өмір сүрді ?
А. 1893-1938
Ә. 1845-1904
Б. 1897-1961
2. М. Жұмабаевтың өлеңін атаңыз.
А. Жастықтың оты жалындап.
Ә. Мен жастарға сенемін.
Б. Жастарға.
3. “ Батыр Баян” жырында қай кезеңдегі тарихи оқиғаны баяндаған?
А. XVII-XVIII ғ. Қазақ пен қалмақ арасындағы жауынгершілік заманда болған оқиға
Ә. Ұлы Отан соғысы кезіндегі оқиға
Б. Тарихи оқиғаға құрылмаған
4. “Батыр Баян” туралы не білесіз?
А. Киносын көргенмін; Ә. Кітаптан оқығанмын; Б. Білмеймін
5. Баян қандай бейне?
А. Тарихи бейне; Ә. Трагедиялық; Б. Екеуі де
6.Ноянға байланысты Батыр Баянның іс-әрекетіне қалай қарайсыз?
А. Баянмен келісемін; Ә. келіспеймін; Б. білмеймін
Жастар 20%,
мектеп оқушылары 65 %,
үлкен жастағы адамдар 15 % ғана
Мағжан Жұмабаев
туралы және «Батыр Баян» туралы
білетіндігі анықталды.
«Тәуелсіз зерттеу» тобы
Зерттеу нысаны
«Батыр Баян» поэмасы
Кейіпкерлер әлемі
Көркемдік ерекшелігі
«Қорқыт»
«Жүсіпхан»
 |
«Ертегі»
«Батыр Баян» «Тоқсанның тобы»
«Батыр Баян» поэмасы
|
|
|
Абылай хан Батыр Баян
Ноян
Жанатай
 |
 |
Қалмақ қызы Қанай би
Абылай хан
1711-1780)
Қазақ халқұының ұлы ханы
Ел
азаттығы үшін күрескен тарихи тұлға
Күндерде сонау – қара тапсырған ел Сол кезде елге қорған болған Абылай,
Тағдырын Абылайдай данасына Көп жаудың бірін шауып, бірін арбап.
Баян Қасаболатұлы
1700-1715 аралығында дүниеге келіп, 1757 жылы дүние салған.
Қалмақ, жоңғарларға қарсы ел тәуелсіздігі жолында күрескен батыр, тарихи тұлға.
 |
Қазақтың батырлары бәрі қыран,
Сонда да бір батыр жоқ Баяндай тап
Қалың қол ортасында батыр Баян
Баянның батырлығы көпке аян
Алдында ақ сұңқардай батыр Баян,
Екпінді қауға тиген өрттей ойнап.
Баянның жеті атасы
Қасаболат Есқара Қарабас Мүлкіс Қырғызәлі Байыс Шоға
“Батыр Баян” поэмасы
Шығарманың идеясы – ерлерді елі ұмытпас
Шығарманың тақырыбы – ХҮІІІ ғасырдағы қазақ пен қалмақ арасындағы жаугершілік, батырлық, ерлік.
Оқиғаның болған кезі
Түйіннің тоқсан түрлі желеуі бар,
Әдемі ертегідей баяғыда
Оқиғаның басталуы Сол сұлу сұлу екен атқан таңдай,
Бір бойына сұлулық жиылғандай
(қалмақ қызының қолға түсуі)
Оқиғаның байланысы Бөрінің бөлтірігі –бала Ноян
(Ноянның қалмақ қызына ғашық болуы)
Оқиғаның дамуы Екі жастың жұмбағы
Оқиғаның шиеленісуі Қомағай қара топырақ бүлкіл қағып,
Асығып екі жастың қанын ішті
Оқиғаның шарықтау шегі Алашым, аттанамын,
Жауыңда өлем!
Оқиғаның аяқталуы Ерлерді елі мен жері
ұмытпайды...
Поэманың
көркемдік ерекшелігі
Эпитетттер: сұм өмір, қу өмір, қыран көз, сұм садақ.
Жүрегім, мен зарлымын, жаралыға,
Сұм өмір абақты ғой саналыға.
Теңеу: ертегідей, қойдай өрген, Меккедей, жолбарыстай.
Дауылдай талмай есіп, желдей ұшып,
Түс ауа Жолдыөзекке жетіп қалды.
Метафора: өмір абақты, сөз сиқыр, Сарыарқа – сары дария, екі от – орыс, қытай .
Сарыарқа – сары дария, қиыры жоқ
Көз болсын, қандай қыран, талады да.
Сұрай арнау: Сұм өмір күшті уын аяды ма?
Қозымды қас дұшпандай қуды неге?
Жер-су аттары: Көкшетау, Сарыарқа, Бурабай, Жолдыөзек, Аягөз, Қаратал, Кеңес, Текес.
Тікелей эфир
Дәйекті эссе
Үйге тапсырма
Бағалау.
Рабочие листы
к вашим урокам
Скачать
Джулаева Балия Бабыковна М.Құсайынов атындағы Ақтөбе облыстық дарынды балаларға
арналған мамандандандырылған мектеп-интернаттың қазақ
тілі мен қазақ әдебиеті пәнінің мұғалімі
Сабақтың тақырыбы: . М. Жұмабаев «Батыр Баян» поэмасы
(зерттеу-конференция сабағы)
Білімділік мақсаты: М.Жұмабаевтың «Батыр Баян» поэмасынан алған білімін жинақтап, берілген зерттеу нысандары арқылы оқушы білімін бағалау;
Дамытушылық мақсаты: оқушылардың шығармашылық қабілетін дамыту, іздену-зерттеушілік, талдау-сараптама жасауға жетелеу, өзіндік ой-пікірін қалыптастыру;
Тәрбиелік мақсаты: Отанын сүйетін патриот етіп тәрбиелеу, ерлік пен елдік адамгершілік қасиеттерін дамыту.
Сабақтың түрі: зерттеу-конференция сабағы
Сабақтың әдісі: баяндау, сұрақ-жауап, талдау.
Сабақтың көрнекілігі: «Батыр Баян» поэмасына байланысты слайдтар, сызба, кинодан үзінді роликтер.
Пәнаралық байланыс: тарих, мәдениеттану, тіл, география.
Сабақтың барысы:
І. Ұйымдастыру кезеңі.
1.Амандасу
2.Оқушыларды түгелдеу
3.Топқа бөліп, назарын сабаққа аудару
Сауалнама
Тәуелсіз зерттеу
Тікелей эфир
Дәйекті эссе
ІІ. Оқушылар назарын экранға аудару
«Батыр Баян» кинофильмінен үзінді
Қазақтың қасиетті даласы талай ұлы ғұламаларды, ақындарды, би-шешендерді, батырларды, талантты дарындарды дүниеге әкелді. Елі сүйген, елін сүйген Мағжан ақынның тамаша поэмасы – «Батыр Баян». Бұл поэманың мазмұнымен өткен сабақта таныс болдық.
«Батыр Баян» поэмасынан үзінді жатқа оқу.
Балалар, бүгінгі сабағымыз өзге сабақтарымызға қарағанда ерекше болғалы тұр. Зерттеу-конференция сабағымызда алдын-ала берілген нысандар бойынша өз зерттеулеріңізді ортаға саласыздар. Әрқайсысыңыз өздеріңізді болашақ зерттеуші-ізденуші ретінде ізденіп көріңіздер. Ал, ендеше, іске сәт! Сауалнама тобына сөз кезегін береміз.
1.М.Жұмабаев қай жылдары өмір сүрді ?
А. 1893-1938
Ә. 1845-1904
Б. 1897-1961
2. М. Жұмабаевтың өлеңін атаңыз.
А. Жастықтың оты жалындап.
Ә. Мен жастарға сенемін.
Б. Жастарға.
3. “ Батыр Баян” жырында қай кезеңдегі тарихи оқиғаны баяндаған?
А. XVII-XVIIIғ. Қазақ пен қалмақ арасындағы жауынгершілік заманда болған оқиға
Ә. Ұлы Отан соғысы кезіндегі оқиға
Б. Тарихи оқиғаға құрылмаған
4. “Батыр Баян” туралы не білесіз?
А. Киносын көргенмін; Ә. Кітаптан оқығанмын; Б. Білмеймін
5. Баян қандай бейне?
А. Тарихи бейне; Ә. Трагедиялық; Б. Екеуі де
6.Ноянға байланысты Батыр Баянның іс-әрекетіне қалай қарайсыз?
А. Баянмен келісемін; Ә. келіспеймін; Б. білмеймін
Жастар 20%, мектеп оқушылары 65 %,
үлкен жастағы адамдар 15 % ғана
Мағжан Жұмабаев
туралы және «Батыр Баян» туралы
білетіндігі анықталды.
«Тәуелсіз зерттеу» тобы
Зерттеу нысаны
«Батыр Баян» поэмасы
Кейіпкерлер әлемі
Көркемдік ерекшелігі
«Қорқыт» «Жүсіпхан»
«Ертегі»
«Батыр Баян» «Тоқсанның тобы»
«Батыр Баян» поэмасы
1923 жылы Ташкентте М.Әуезовтің пәтер үйінде бір түнде жазып шыққан.
ХҮІІІ ғ. қазақ-қалмақ арасындағы аласапыран қиын-қыстау күрделі заманды бейнелеген. Халық бостандығы жолында жан аямай күрескен, таприхта болған Батыр Баян туралы.
Батырлық, достық, махаббатғ мейірім дүниесі. Ашу, ыза, онан барып әділетсіз қантөгіс, өкініш.
Абылай хан Батыр Баян
Ноян Жанатай
Қалмақ қызы Қанай би
Абылай хан
1711-1780)
Қазақ халқұының ұлы ханы
Ел азаттығы үшін күрескен тарихи тұлға
Күндерде сонау – қара тапсырған ел Сол кезде елге қорған болған Абылай,
Тағдырын Абылайдай данасына Көп жаудың бірін шауып, бірін арбап.
Баян Қасаболатұлы
1700-1715 аралығында дүниеге келіп, 1757 жылы дүние салған.
Қалмақ, жоңғарларға қарсы ел тәуелсіздігі жолында күрескен батыр, тарихи тұлға.
Қазақтың батырлары бәрі қыран,
Сонда да бір батыр жоқ Баяндай тап
Қалың қол ортасында батыр Баян
Баянның батырлығы көпке аян
Алдында ақ сұңқардай батыр Баян,
Екпінді қауға тиген өрттей ойнап.
Баянның жеті атасы
Қасаболат
Есқара
Қарабас
Мүлкіс
Қырғызәлі
Байыс
Шоға
“Батыр Баян” поэмасы
Шығарманың идеясы – ерлерді елі ұмытпас
Шығарманың тақырыбы – ХҮІІІ ғасырдағы қазақ пен қалмақ арасындағы жаугершілік, батырлық, ерлік.
Оқиғаның болған кезі Түйіннің тоқсан түрлі желеуі бар,
Әдемі ертегідей баяғыда
Оқиғаның басталуы Сол сұлу сұлу екен атқан таңдай,
Бір бойына сұлулық жиылғандай
(қалмақ қызының қолға түсуі)
Оқиғаның байланысы Бөрінің бөлтірігі –бала Ноян
(Ноянның қалмақ қызына ғашық болуы)
Оқиғаның дамуы Екі жастың жұмбағы
Оқиғаның шиеленісуі Қомағай қара топырақ бүлкіл қағып,
Асығып екі жастың қанын ішті
Оқиғаның шарықтау шегі Алашым, аттанамын,
Жауыңда өлем!
Оқиғаның аяқталуы Ерлерді елі мен жері
ұмытпайды...
Поэманың көркемдік ерекшелігі
Эпитетттер: сұм өмір, қу өмір, қыран көз, сұм садақ.
Жүрегім, мен зарлымын, жаралыға,
Сұм өмір абақты ғой саналыға.
Теңеу: ертегідей, қойдай өрген, Меккедей, жолбарыстай.
Дауылдай талмай есіп, желдей ұшып,
Түс ауа Жолдыөзекке жетіп қалды.
Метафора: өмір абақты, сөз сиқыр, Сарыарқа – сары дария, екі от – орыс, қытай .
Сарыарқа – сары дария, қиыры жоқ
Көз болсын, қандай қыран, талады да.
Сұрай арнау: Сұм өмір күшті уын аяды ма?
Қозымды қас дұшпандай қуды неге?
Жер-су аттары: Көкшетау, Сарыарқа, Бурабай, Жолдыөзек, Аягөз, Қаратал, Кеңес, Текес.
Тікелей эфир
Дәйекті эссе
Үйге тапсырма
Бағалау.
6 677 919 материалов в базе
Настоящий материал опубликован пользователем Джулаева Балия Бабыковна. Инфоурок является информационным посредником и предоставляет пользователям возможность размещать на сайте методические материалы. Всю ответственность за опубликованные материалы, содержащиеся в них сведения, а также за соблюдение авторских прав несут пользователи, загрузившие материал на сайт
Если Вы считаете, что материал нарушает авторские права либо по каким-то другим причинам должен быть удален с сайта, Вы можете оставить жалобу на материал.
Удалить материал
Ваша скидка на курсы
40%
Курс профессиональной переподготовки
600 ч.
Курс повышения квалификации
72/180 ч.
Курс профессиональной переподготовки
300/600 ч.
Мини-курс
10 ч.
Оставьте свой комментарий
Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.