ХЭШЭЭЛЭЙ ТЕМЭ: Тоогой нэрэ.
Тоонуудай hYлдэ тэмдэг Хэшээлэй зорилго: урда хэшээлнYYдтэ
гараhан темээр мэдэсэеэ дабтаха; холбоо
аман хэлэлгэ хYгжоолгэ.
YхибYYдэй
анхаралыень хурсадхаха, ухаан
бодолоо гYйлгэн хYдэлгэхэ
ажал ябуулха.
Тоонууудай hYлдэ тэмдэг мэдэжэ,
ажабайдалдаа хэрэглэжэ шадаха; оньhон
YгэнуYYдэй удха ойлгожо абаха; оньhон
YгэнуYYд дээрэ Yндэhэлэн ажабайдалаа
зохеохо.
Хэшээлэй хэрэгсэлнууд: компьютер,
экран, мультимедиа проектор, карточ- канууд
ХЭШЭЭЛЭЙ
ЯБАСА:
1. ЭМХИДХЭЛЭЙ
YЕ
- Сайн байна,
ухибууд, хундэтэ багшанар!
- Сайн байна,
багша!
-
Ухибууд, муноодэр манай хэшээлдэ айлшад ерээд байна, айлшадаа
мэндэшэлэе! - Амар сайн!
- hуугты,
хэшээлээ эхилэе.
- Муноодэр
хэшээлдээ хэды хун бэ?
- Хэн хэшээлдээ
угыб?
- Муноодэрэй
hара удэр хэдыб?
-
Муноодэрэймнай хэшээлэй зорилго тоогой нэрэ дабтаха,
тоонуудай hулдэ тэмдэг дээрэ худэлхэ, оньhон угэнуудтэй танилсаха
Самбарта: hYлдэ тэмдэг - символика
2.
ХЭЛЭНЭЙ hОРИЛГО:
1. 1,
2, 3 нэрэ шинии хэн бэ?
4, 5, 6 дуу шинии хэн бэ?
2. Хухы,
хухы хубшэ, тобшо, нара, hара, набша, сэсэг
3. Арбаад
гаран Арбагар хасуури
Арадаа ургэлжэ
Асарааб тандаа
4.
Туу бу туу тулам дутуу шуу бу шуу шуран бушуу
5. «А»
узэг эрдэмэй дээжэ,
Аяга сай эдеэнэй дээжэ
6. hураhан
– далай, hураагуй – балай.
7. Хун
ахатай,
Дэгэл захатай.
3.
ГЭРЭЙ ДААБАРИ ШАЛГАЛТА
Багша: Гэртээ таанад тогой нэрэ хэрэглэн
асуудалнуудые бэлдээд гу, али диалог зохеогоод ерэхэ байгаат
Асуудалнууд: - ши хэдытэйбши?
- хэдыдэхи
класста hуранабши?
- шинии
телефонной номер хэдыб?
- класс соотнай
хэды ухибууд бэ?
- шинии
гардеробай номер хэдыб?
- танай булэ
соо ХЭДЫ хун бэ?
- хэдыдэхи
хэшээл боложо байнаб?
Тобшолол: асуудалнуудта харюусахын тула бидэ
дугаарлаhан, тоолоhон тоогой нэрэнуудые хэрэглээбди
4.
ТООНУУДАЙ hУЛДЭ ТЭМДЭГ
Багша: тоо гээшэ хунэй ажабайдалда тон ехэ уурГЭ
дуургэнэ. Тоонуудай ашаар хун ажабайдалайнгаа элдэб
асуудалнуудые шиидхэнэ. Тоо бухэн оорын удха шанартай, hулдэ
тэмдэгтэй. Ямаршье арадта оорын дуратай, hайшаагдаhан,
удхатай тоонууд бии. Манай буряад арадта ямар
тоонууд эгээн дуратай, удха шанартай гэжэ таанар hананабта?
Жэшээнь: таба тоо
- Дэлхэй табан
зуйлhээ буридэнэ – модон, тумэр, гал, газар, уhан
- Хун ба амитан
5 мэдэрэлтэй: нюдан, шэхэн, хэлэн, хамар, унэр
- 5 хурган
- 5 хушуу мал:
морин, ухэр, хонин, Ямаан, тэмээн
Мультимедиа проекторээр 5 хушуу мал тухай оньhон угэ,
таабаринуудтай танилсалга. Эндэ hурагшад оньhон угэнуудые, таабаринуудые уран
гоеор уншана, тогой нэрэнуудые нэрлэнэ, мун арадай аман зохеолой удха дээрэ
анхаралаа табина.
Хулэг
морин - хунэй нухэр
hайн мориндо эзэн олон, hайн хундэ нухэр олон.
Гурбан гохотой, зургаан нухэтэй
(мориной таха)
Баабайн гурбан хубуудэй нэгэниинь Эрхэ (мори
гурьбалдаха)
Унеэн
ухэр - hун булаг
Оньhон угэнууд
Ухэр мал убhэ тэжээлээр ухи хубууд
убгэдэй hургаалаар
Ухэрэй олониинь дээрэ
угын усоониинь дээрэ
Таабаринууд
Дурбэн булаг тухэреэн нуурта ороно (унеэ hааха)
Дурбэн аха дуунэр байгаад,
хоерынь дахатай, хоерынь дахагуй (унеэнэй хоер шэхэн,
эбэр)
Хотоор
дуурэн хонин hурэг Оньhон угэнууд
Хэнзэ хурьган хуса болохо, Хубуун эрэ болохо.
Хоб туунхаар, хони туу.
Садахада, сагаан хурьганай hуул амтагуй.
Таабари
Хор – хор гуйгоод, хореод тобшо
гээбэб (хониной хоргооhон)
Аса туруутай hахалтай ямаан
Оньhон угэнууд
Тэхэ шэнги бу бабана,
тэмээн шэнги бу хенсой
Тэрэшни тэрэ даа, тэхэшни ямаан даа.
Таабаринууд
Ямбань ехэ, яhаниинь хэбэрэг (ямаан)
Эжынгээ оеhон бээлэйе
муноо болотор хараагуйб
Тэсэбэри ехэтэй тэмээн
hурэг Элhэн дайдада эсэшэгуй тэмээн, Ульгэр дайдада элэшэгуй хэлэн.
Тэмээн ямаан хоер тэгшэ
зудхэхэгуй, тэргэ шарга хоер тэгшэ мухарихагуй.
Таабаринууд
Доодэй дурбуулэн душэ бидэ хоюулаа, енхой
гансаараа (тэмээн) Дурбэн ноен шабарта hуугаа,
Хоер ноениинь хиидэ hуугаа,
Нэгэ ноениинь олзо бэдэрээ (тэмээнэй хуул,
бухэн, hуулынь)
12 -
арбан хоер жэл
Арбан хоер hара
hэеы гэр 12 хуби боложо хубаардаг зодиагай 12
тэмдэг
Физминутка (наадан)
Нэгэн, хоѐр - ухибууд,
Гурба, дурбэ - hуугты,
Таба, зургаа - бодогты, Долоо, найма - найгагты,
Юhэ, арба - байгты!
5.
БЭХИЖУУЛГЫН ХУДЭЛМЭРИ
БАГША: муноо булта харабат, тоо гээшэмнай оорын
hулдэ тэмдэгтэй байна. Темэеэ саашань ургэжэлуулэн паараар худэлжэ узэе.
Арадай аман зохеол соо баhа тоонууд ургэноор
хэрэглэгдэдэг байна гэжэ таанад хаража узэбэт. Угтэhэн карточканууд
дээрэ оньhон угэнууд соо тогой нэрэнуудые олоод, ямар тогой нэрэб гэжэ
элируулэгты, мун оньhон угын удхыень тайлбарилагты. Таанадта энэ
худэлмэридэ 5 минута угтэнэ.
6.
ХАРЮУНУУДЫЕ ШАГНАЛГА
7.
ХЭШЭЭЛЭЙ ДУН ГАРГАЛГА
Асуудалнууд: 1. Муноодэр таанар хэшээлдэ ямар шэнэ
юумэ мэдэжэ абаабта?
2. Хэшээлдээ
хэр худэлбэ гээшэбтэ? Хун бухэн оорыгоо сэгнэгты (hайнаар худэлооб,
дунда зэргэ, муугаар).
8.
СЭГНЭЛТЭ ТАБИЛГА
9.
ГЭРЭЙ ДААБАРИ: Оньhон угэнуудые сээжэлжэхэ; 3, 4 тоонуудай
hулдэ тэмдэг тайлбарилха.
Оставьте свой комментарий
Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.