№ «
» 2015ж Бекітемін:
Калиев А.С. Келісілді:
Педкеңесте қаралды
мектеп директоры
Хромтау ББ бастығы
Жаржанов
С.К.
Тақырыбы:
Қызықты
физика
Класы:7
Орындады:
Ешпанова З.С.
Физика
және информатика пәнінің мұғалімі
Ә/Б
отырысында қаралды:
Ә/Б
жетекшісі: Әділгереева Л.А.
№ хаттама күні айы 2015ж
Тексерілді:
Оқу
ісінің меңгерушісі: Наренова А.Б.
Хромтау
ауданы, Табантал орта мектебі, 2015ж.
Түсінік
хат
Бағдарлама
мектептің физика курсының бағдарламасына қосымша оқушылардың дүниетанымын
кеңейтіп, физика пәніне деген қызығушылығын арттырып, пәнді терең түсінуі үшін
қажет. Бағдарлама оқушылардың қиындық келтіретін тапсырмалар, қызықты физикалық
тәжіриебелер, қолдан құралдар құрастыру, табиғаттағы құбылыстарды бақылау,
физиктердің өмірі мен қызметі туралы танымдық қабілеттерін, көзқарастарын
дамытуға мүмкіндік береді. Сондықтан тереңдете үйрету арықылы жеке тұлға
қасиетін қалыптастырады.
Физика
– экспериментпен теориялық әдістерді қолдана отырып, табиғат құбылыстарын
зерттейтін ғылым. Физика қазіргі техниканың теориялық негізі болып табылады.
Сол себепті жан – жақты қалыптасқан тұлға тәрбиелеу жолында бұл курстың
маңыздылығы зор.
Бағдарлама
құруда 7-класс оқушыларына арналған қосымша материалдар пайдаланылады.
Курстың
өзектілігі:
физика құбылыстары бойынша білім берудің жоғары сапасын қамтамасыз ету, бүгінгі
жедел қарқынмен идамып отырған технологияланған қоғамда өмір сүруге бейімдеу,
бағдар ала білу білігін қалыптастыру;
Курс
теориялық және практикалық бөліктерге бөлінеді. Теориялық бөлімінде
экспериментальды физикалық зерттеудің қажетті принциптері және әдістері туралы,
физикалық принциптерге негізделген құрылғылар және оларды экспериментте қолдану
туралы қажетті білім беріледі.
Практикалық
бөлім фронтальды зертханалық жұмыстар, практикумдар және экскурсиялардан
тұрады. Фронтальды зертханалық жұмыстар курстың теориялық материалын
тереңдетумен қатар оқушылардың біліктерін қалыптастырады.
Сонымен
қатар бұл курс оқушылардыңі шығармашылық қабілетін дамытуға, негізгі физика
бағдарламасы материалын терең меңгеруге және қабілеті бар оқушылардың
қызығушылықтарын арттыруға ықпал етеді.
Бұл
курстың теориялық бөлімі оқушылардың қазіргі заманғы техника туралы біліктерін
жалпылауға, техникалық құрылғылардың негізгі принциптері туралы білімдерін
жүйеге келтіруге мүмкіндік береді. Сабақтар лекция, әңгіме, техникалық
құрылғылар және приборларды құрастыруға арналған өзіндік жұмыстар, өздері
дайындаған прибормен зертханалық жұмыстар жүргізу түрінде өтіледі.
Теориялық
сабақтар барысында зерттелініп отырған құрылғылар мен приборлардың физикалық
принциптерін, толық қарастыру қажет, өйткені бұл процесс оқушының салыстыру
дағдыларын қалыптастыруға мүмкіндік береді. Бұл әдіс оқушының құрастыру
кезіндегі жеке жұмысында технологиялық міндеттерді шешудегі шығармашылық
дағдысын қалыптастырады.
Курстың
мақсаты және міндеттері:
Курстың
негізгі мақсаты: - ғылыми білімнің іргелі негізін қамтып, негізгі
физикалық принциптерін зерделеу және тәжірибелік жұмыстар жүргізе білуге
үйрету. Осы мақсатты орындау жолында төмендегідей міндеттерді шешу
қажет:
-
Білім
берудің жоғары сапасын қамтамасыз ету бағдарлы оқытуды қйымдастыру;
-
Мектеп
бағдарламасын тереңдетіп оқыту және эксперименттік дәлелдемелеріне көз жеткізу;
-
Пәнаралық
байланысты нығайту, физиканың қажеттілігін маңыздылығын ұғындыру;
-
Белсенділікке
тәрбиелеу, еңбекке шығармашылық көзқарас қалыптастыру, жаңашылдықққа баулу;
-
Алған
теориялық білімдерін практикада қолдана білуге үйрету;
-
Оқушылардың
негізі физика курсындағы білімідерін тереңдету, қызығушылықтарын арттыру;
-
Дүниенің
қазіргі заманғы физикалық бейнесі – табиғаттың біртұтастығының физикалық мәнін
жеке тұлғаның саналы түрде түсінуін, интелектуалды дамуын қалыптастыру.
Курстың
практикалық маңыздылығы:
Оқушылардың тақырыпты жетік меңгеріп,
есептер шығаруға, практикалық іс-дағдыларының қалыптасуына, ізденімпаздықпен
жүйелі түрде жұмыс жасауына мүмкіндік беру.
Курстың
құрылымы:
Бейімделген
курс бағдарламасы сызықтық модель бойынша жасалған.
Сабақты
жүргізу әдістері:
Теориялық,
практикалық, семинар, экскурсия сабақтар
Оқушылардың
меңгеруге тиіс білімдері мен дағдылары:
-
физикалық
құбылыстарды талдау;
-
физика
пәніне қызығушылық, физикалық есептерді шығаруға жаттығу;
-
физикалық
экспериментті жүргізу, физикалық шамаларды тура және жанама әдістермен өлшеу;
Біліктері:
-
оқушының
материалмен өз бетімен жұмыс жасауы;
-
алған
өлшеу нәтижелерін талдап жүйелеу;
-
физикалық
есептерді шығара алу жауапты талдау;
-
қарапайым
есептер құрастыра білу;
-
есеп
шығарудың аналитикалық, графиктік, экғсперименттік әдістерін меңгеру;
есеп шығаруды
бастамас бұрын физикалық құбылысты сипаттай, анықталатын физикалық шаманың
һлшем бірлігін «ХБЖ» тексере білу керек.
Болжам: Егер осы
бағдарлама жүзеге асса, онда оқушылар физика пәнін тереңдете біліп, меңгереді.
Күтілетін
нәтиже: Курсты оқудың соңында оқушылар физикалық құбылыстарды зерттей алу, электронды
оқу құралдары арқылы, физхикалық приборлар арқылы эксперимент жасай білу,
техникалық есептерді дұрыс жүргізе алу, іздену және зерттеу жұмыстарының
нәтижелерін дайындай білу, есептердің шығару әдістерін білу сияқты нәтижелерге
қол жеткізуге тиіс.
Курстың
мазмұны:
1.
Физика
– табиғат туралы ғылым. 4 сағ.
2.
Заттың
құрылысы 2 сағ.
3.
Қозғалыс 5
сағ.
4.
Денелердің
өзара әрекеттесуі 7 сағ.
5.
Қысым
9 сағ.
6.
Жұмыс
қуат энергия 7 сағ.
Оқушылардың
білімін бағалау:
Тест
жұмысы:
1. Заттың
құрылысы 2. Қозғалыс 3. Қысым 4. Жұмыс. Қуат. Энергия
Бақылау жұмысы:
1. Физика –
табиғат туралы ғылым. 2. Қозғалыс.
Арнайы
курс негізгі қазақ орта мектебінің 7 сынып 12-13 жастағы оқушылардың жас
ерекшеліктерін ескере отырып жасалды.
Оқу
– тақырыптық жоспар
|
№
|
Тақырыбы
|
Мақсаты
|
Күні,
айы
|
Сағат саны
|
Сабаққа қолданылатын
әдіс-тәсілдер, технология түрі
|
Көрнекіліктер
дидактикалық материалдар
|
|
Физика – табиғат туралы
ғылым
|
|
|
4
|
|
|
|
1
|
Табиғат және адам. Физика – табиғат туралы ғылым.
Физикалық терминдер мен ұғымдар. Физика және
техника. Қазiргi әлемдегi
физика.
|
Жалып ұғым қалыптастыру
Терминдер мен ұғым/ды
түсіндіру
|
|
1
|
Ауызша
түсіндіру, демонстрация, эл.оқулықпен жұмыс
|
Интерактивті тақта, приборлар
|
|
2
|
Аспан денелері туралы ғылым. Табиғатты зерттеудің ғылыми әдістері.
|
Аспан денелері туралы
түсінік беру
|
|
1
|
Практикум
сабақ
|
Интерактивті тақта
|
|
3
|
Бақылау
жұмысы. Табиғат және адам.
|
Үғымға түсінік беру
|
|
1
|
Қорытынды
сабақ
|
Интерактивті тақта
|
|
4
|
Физикалық шама. Шамаларды өлшеу. Өлшеулер мен
есептеулердің дәлдігі. Өлшемдердің метрлік жүйесі. Бірліктердің халықаралық
жүйесі. Үлкен және кіші сандарды ықшамдап жазу.
|
Оқушыларға тақырыптың
мазмұнын түсіндіру
|
|
1
|
Практикум
сабақ, демонстрация
|
Мензурка, сызғыш, әр түрлі
өлшемдегі заттар, жұмыс дәптері
|
|
Заттың құрылысы
|
|
|
2
|
|
|
|
1
|
Атомдар және молекулалар. Заттың
молекулалық құрылысы. Молекулалардың қозғалысы. Диффузия құбылысы.
|
Ұғымды қалыптастыру
|
|
1
|
Практикум
сабақ, демонстрация
|
Интерактивті тақта
|
|
4
|
Масса және заттың тығыздығы.
Қазіргі әлемдегі нанотехнология
|
Массаны және тығыздықты
анықтау
|
|
1
|
Практикум
сабақ, демонстрация
|
Таразы, ұсақ гирлер, массалары әр
түрлі кішігірім денелер
|
|
Қозғалыс
|
|
|
5
|
|
|
|
1
|
Механикалық қозғалыс. Санақ денесі. Қозғалыстың салыстырмалылығы.
|
Ұғым туралы түсінік беру
|
|
1
|
Демонстрация,
практикум
|
Интерактивті тақта, жұмыс дәптері
|
|
2
|
Планеталардың
қозғалысы. Коперниктің гелиоцентрлік жүйесі.
|
Тақырыпты түсіндіру
|
|
1
|
Практикум,
таным сабағы
|
Интерактивті тақта, жұмыс дәптері
|
|
3
|
Материялық
нүкте. Қозғалыс траекториясы. Жол.
|
Үғымдарды түсіндуріп беру
|
|
1
|
Практикум
сабақ, демонстрация
|
Интерактивті тақта, жұмыс дәптері
|
|
4
|
Бiрқалыпты
және бiрқалыпты емес қозғалыстар. Жылдамдық. Жылдамдық бірліктері. Бiрқалыпты
емес қозғалыс кезiндегi орташа жылдамдық.
|
Ұғымдарды түсіндіру
|
|
1
|
Практикум
сабақ, демонстрация
|
Интерактивті тақта, жұмыс дәптері
|
|
5
|
Бақылау
жұмысы. Заттың құрылысы. Қозғалыс
|
Білімді тексеру
|
|
1
|
Қорытынды
сабақ
|
|
|
|
Денелердің өзара
әрекеттесуі
|
|
|
7
|
|
|
|
1
|
Инерция. Күш – денелердiң өзара әрекеттесуiн
сипаттайтын шама.
|
Тақырыптың маңыздылығын
түсіндіру
|
|
1
|
Зерттеу
сабағы
|
Интерактивті тақта, жұмыс дәптері
|
|
2
|
Тартылыс құбылысы. Бүкiл әлемдiк тартылыс заңы. Ауырлық
күші.
|
Тақырыптың маңыздылығын
түсіндіру
|
|
1
|
Практикум
сабақ, демонстрация
|
Интерактивті тақта, жұмыс дәптері
|
|
3
|
Дененің салмағы. Салмақсыздық
|
Тақырыптың маңыздылығын
түсіндіру
|
|
1
|
Практикум
сабақ, демонстрация
|
жұмыс дәптері
|
|
4
|
Деформация. Гук заңы. Динамометр.
|
Тақырыптың маңыздылығын түсіндіру
|
|
1
|
Практикум
сабақ, демонстрация
|
Интерактивті тақта, жұмыс дәптері
|
|
5
|
Үйкеліс күші. Үйкеліс әрекетін
техникада ескеру.
|
Тақырыптың маңыздылығын
түсіндіру
|
|
1
|
Дәстүрлі,
аралас сабақ
|
Интерактивті тақта, жұмыс дәптері
|
|
6
|
Денеге бір түзудің бойымен әрекет
ететін күштерді қосу
|
Тақырыптың маңыздылығын
түсіндіру
|
|
1
|
Практикум
сабақ, демонстрация
|
Интерактивті тақта, жұмыс дәптері
|
|
7
|
Серпімді деформацияларды
зерделеу.
|
Серіппенің диформациясын
зерттеу
|
|
1
|
Практикум
сабақ, демонстрация
|
Динамометр, жолақ қағаз, штатив,
жүктер жиыны
|
|
|
Қысым
|
|
|
9
|
|
|
|
1
|
Қысым. Қысымның қатты
денелер, сұйықтар және газдар арқылы берілуі.
|
Тақырыптың маңыздылығын
түсіндіру
|
|
1
|
Практикум
сабақ, демонстрация
|
Интерактивті
тақта, жұмыс дәптері
|
|
2
|
Паскаль заңы.
|
Тақырыптың маңыздылығын
түсіндіру
|
|
1
|
Практикум
сабақ, демонстрация
|
Интерактивті
тақта, жұмыс дәптері
|
|
3
|
Газдың қысымы. Ауырлық
күшінің әрекетінен сұйықтар мен газдарда болатын қысым.
|
Тақырыптың маңыздылығын
түсіндіру
|
|
1
|
Практикум
сабақ, демонстрация
|
Интерактивті
тақта, жұмыс дәптері
|
|
4
|
Қатынас ыдыстар. Су
құбыры
|
Тақырыптың маңыздылығын
түсіндіру
|
|
1
|
Практикум
сабақ, демонстрация
|
Интерактивті
тақта
|
|
5
|
Атмосфералық қысым.
|
Тақырыптың маңыздылығын
түсіндіру
|
|
1
|
Практикум
сабақ, демонстрация
|
Интерактивті
тақта, жұмыс дәптері
|
|
6
|
Торричелли тәжірибесі.
Барометр
|
Тақырыптың маңыздылығын
түсіндіру
|
|
1
|
Практикум
сабақ, демонстрация
|
Интерактивті
тақта, жұмыс дәптері
|
|
7
|
Атмосфералық қысымның
биіктікке байланысты өзгеруі. Манометрлер.
Сорғылар.
|
Тақырыптың маңыздылығын
түсіндіру
|
|
1
|
Практикум
сабақ, демонстрация
|
Интерактивті
тақта, жұмыс дәптері
|
|
8
|
Архимед күші.
|
Тақырыптың маңыздылығын
түсіндіру
|
|
1
|
Практикум
сабақ, демонстрация
|
Интерактивті
тақта, жұмыс дәптері
|
|
9
|
Денелердің жүзу шарттары.
Ареометрлер. Су көлiгi.
|
Тақырыптың маңыздылығын
түсіндіру
|
|
1
|
Практикум
сабақ, демонстрация
|
Интерактивті
тақта, жұмыс дәптері
|
|
|
Жұмыс. Қуат. Энергия
|
|
|
7
|
|
|
|
1
|
Дененің қозғалу бағытында
әрекет ететін күштің жұмысы. Қуат.
|
Тақырыптың маңыздылығын
түсіндіру
|
|
1
|
Практикум
сабақ, демонстрация
|
Интерактивті
тақта, жұмыс дәптері
|
|
2
|
Энергия. Денелердің
потенциалдық және кинетикалық энергиялары.
|
Тақырыптың маңыздылығын
түсіндіру
|
|
1
|
Практикум
сабақ, демонстрация
|
Интерактивті
тақта, жұмыс дәптері
|
|
3
|
Ауырлық күші әрекет
ететін дененің потенциалдық энергиясы. Деформацияланған серіппенің потенциалдық энергиясы.
|
Тақырыптың маңыздылығын
түсіндіру
|
|
1
|
Практикум
сабақ, демонстрация
|
Интерактивті
тақта, жұмыс дәптері
|
|
4
|
Механикалық энергия.
Механикалық энергияның сақталу заңы.
|
Тақырыптың маңыздылығын
түсіндіру
|
|
1
|
Практикум
сабақ, демонстрация
|
Интерактивті
тақта, жұмыс дәптері
|
|
5
|
Күш моменті. Тепе-теңдiк
шарттары. Иінді таразылар.
|
Тақырыптың маңыздылығын
түсіндіру
|
|
1
|
Практикум
сабақ, демонстрация
|
Интерактивті
тақта, жұмыс дәптері
|
|
6
|
Көлбеу жазықтық.
Механиканың «Алтын ережесі». Механизмдердің
пайдалы әрекет коэффициенті.
|
Тақырыптың маңыздылығын
түсіндіру
|
|
1
|
Практикум
сабақ, демонстрация
|
Интерактивті
тақта, жұмыс дәптері
|
|
7
|
Ең қуатты машиналар. Тiрi
табиғаттағы қуат және жұмыс.
|
Тақырыптың маңыздылығын
түсіндіру
|
|
1
|
Практикум
сабақ, демонстрация
|
Интерактивті
тақта, жұмыс дәптері
|
|
|
Барлығы:
|
|
|
34
|
|
|
Оқушыларға
арналған әдебиеттер:
1. Байбосынов
Ж., Изтлеуова А.А. Физика тест есептері және оны шешу жолдары, Актөбе – 2010
2. В.Горшковский
Польские физические олимпиады Москва,1982
3. Ж.О.Бақынов
Физикадан деңгейлік тапсырмалар 7-8, Алматы-2013
4. Абдрахманова
Ә., Тілеубай С.Ө., Садықов Ғ.Қ. Физика, Алматы – 2013
5. А.С.Енохович
Справочник по физике и технике Москва, 1983
6. Садвакасова
Г.Ғ., Терлікбаев Ж.Ә. Физикадан деңгейлік есептер Алматы-2013
7. Т.А.Қоразов
Механика, Ақтөбе-1999
8. Физика,
Оқу әдістемелік құрал, Астана-2010
9. Баймаханова
С.Т. Физика, жұмыс дәптері, Алматы-2008
10. Ударцева В.М.,
Ударцев С.В., Физика және астрономия, Жұмыс дәптері
11. Дүйсенбаев Б.,
Қазақбаев Д. Физика анықтамалық құрал Алматы, Рауан-1996
12. В.Кем, Б.Кронгарт
Есептер жинағы «Физика және астрономия»
Мұғалімге
арналған әдебиеттер:
1.
А.А.Покравский
Аударғандар: Ү.Уақасова, К.Желеуова Орта мектептегі физика практикумы Алматы,
Мектеп, 1983
2.
Алдияров
Қ.Т., Кубенова Ш.И., Изтлеуова А.А., Айтмағанбетова Ә.Ә. «Физика және
астрономия» оқу –әдістемелік құрал 7 класс, Ақтөбе-2007
3.
Р.Башарұлы,
Ж.Бақынов «Физика және астрономия» дидактикалық материалдар 7 класс, Алматы
«Атамұра»2003
4.
Шаштығарина
С.М., Асанбай Б.З. Ынтымақтастық оқытуда коммуникативтік дағдыларды жетілдіру
жолдары Ақтөбе-2013
5.
Байбосынов
Ж., Изтлеуова А.А. Физика тест есептері және оны шешу жолдары, Актөбе – 2010
6.
В.Горшковский
Польские физические олимпиады Москва,1982
7.
Ж.О.Бақынов
Физикадан деңгейлік тапсырмалар 7-8, Алматы-2013
8.
Абдрахманова
Ә., Тілеубай С.Ө., Садықов Ғ.Қ. Физика, Алматы – 2013
9.
А.С.Енохович
Справочник по физике и технике Москва, 1983
10.
Садвакасова
Г.Ғ., Терлікбаев Ж.Ә. Физикадан деңгейлік есептер Алматы-2013
11.
Т.А.Қоразов
Механика, Ақтөбе-1999
12.
Физика,
Оқу әдістемелік құрал, Астана-2010
13.
Баймаханова
С.Т. Физика, жұмыс дәптері, Алматы-2008
14.
Ударцева
В.М., Ударцев С.В., Физика және астрономия, Жұмыс дәптері
15.
Дүйсенбаев
Б., Қазақбаев Д. Физика анықтамалық құрал Алматы, Рауан-1996
16.
В.Кем,
Б.Кронгарт Есептер жинағы «Физика және астрономия»
Оставьте свой комментарий
Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.