|
химия
|
8 сынып
|
Сабақтың тақырыбы
|
Қышқылдар: құрамы, номенклатурасы,
жіктелуі, қасиеттері, алынуы. Индикаторлар, бейтараптану реакциялары, қышқыл
жаңбыр туралы түсінік.
|
Сабақтың
мақсаты
|
Қышқылдар
туралы жалпы мағлұматты қамту. Өз бетінше жұмыс
істеу қабілетін, химиялық сауаттылығын,ойлай
білу дағдысын дамыта отырып оқыту. Оқушының
тұлғалық қалыптасуын дайындау арқылы,қышқылдардың өмірде,тұрмыста,қолдануын
білуге
тәрбиелеу.
|
|
|
Сілтемелер
|
Периодтық кесте, танымдық
сұрақтар, тірек-сызба, сұрақ-жауап, интерактивті тақта, оқулық,
тест тапсырмалары, тірек сызбалар, бейнебаяндар
|
Оқушылар
үшін оқу нәтижелері:
|
1. Оксидтердің
құрамы мен жіктелуін біледі, химиялық қасиеттерін, қолданылуын үйренеді.
2. Химиялық
қасиетін оқу барысында, сарамандық жұмыс жасай алады.
3. Формулаларды
пайдалана отырып, есеп шығара алады.
4. Өз
бетімен жұмыс жасай біледі
|
Сабақта
қолданылатын құрал жабдықтар:
|
Периодтық
жүйе, интерактивті тақта, оқулық, үлестірмелі қағаздар, реактивтер т.б.
|
Оқыту
әдістері:
|
Топқа
бөлу
Джиксо
әдісі
Тест жұмысы
|
1.Топтық
жұмыс
2.Жұптық
жұмыс
|
|
Тапсырмалар:
|
|
2)
Сабақ бойынша мұғалім мен оқушының іс-әрекеті:
Сабақ:
800-845
|
І. Ынтымақтастық атмосферасын
қалыптастыру. Өзінің атынан басталатын әріптен химиялық элемент айту.Мысалы:
Айдын - астат . (3 мин)
|
Қаншалықты химиялық элемент
білетінін тексеру
|
ІІ.
Сыныпты топқа болу (2 мин)
|
Алма, сиыр,
құмырсқа суретінің қиықтарынан мазайка құрастыру
(3 топқа)
|
Топка бөліну.
|
ІІІ. Үй
тапсырмасын сұрау (8 мин)
Тест жұмысы
1. Оксидтер
дегеніміз не?
А)
екі элементтен тұратын, бірі оттегі болып келетін күрделі заттар
В)
Жану реакциясын оксидтер деп атаймыз
С)
Сутегі мен оттегіден тұратын күрделі заттар
2.
Оксидтер жіктелінеді:
А) Оттекті, оттексіз
В) Суда еритін, ерімейтін, екідайлы
С) қышқылдық, негіздік, екідайлы
3. Қышқылдық
оксидтер дегеніміз:
А) оттегімен әрекеттеседі, сутек газын боледі
В) сумен әрекеттесіп, қышқыл түзеді
С) Сумен әрекеттесіп тұз түзеді
4.Негіздік
оксид дегеніміз не?
А) Сумен әрекеттесіп, негіз түзеді
В) сумен әрекеттесіп, қышқыл түзеді
С) оттегімен
әрекеттеседі, сутек газын боледі
5.
Қышқылдық оксидті көрсет:
А) SO2
B) Na2O
C) CuO
6.
Негіздік оксидті көрсет:
А) SO2
B) Na2O
С) СО2
7. Массасы
7,4 г кальций гидроксиді қанша гр фосфор қышқылымен ірекеттеседі
А)
9
В) 10
С) 9,8
|
Жеке жұмыс. Әркім өзі орындайды, тақтада тұрған дұрыс жауап арқылы өзін тексереді.
Жауабы:
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
А
|
С
|
В
|
А
|
А
|
В
|
С
|
|
ІV.Қызығушылығын ояту
(5 мин)
|
Танымдық сұрақтар
|
Ендеше бүгінгі біздің тақырыбымыз қандай
деп ойлайсыңдар?
-Иә , ҚЫШҚЫЛДАР
1. Бұл
суреттердің қышқылға қандай қатысы бар?
1. Қышқыл
дегенде не бірінші ойымызға келеді?
2. Бұдан
басқа тағы қандай қышқылдарды білесіңдер?
3. Үй
жағдайында қандай қышқылдарды кездестірдіңдер
|
V. Мағынаны
тану
(10
мин)
|
3 топқа мәтіндер бөлініп
беріледі.Олар топта оқып, талқылап басқаларға түсіндіреді..
|
1топ – қышқылдардың жіктелуі мен
аталуы
2 топ – алыну жолдары
3топ – химиялық қасиеттері
«\/»
Маған
бұрыннан белгілі
|
«+»
Мен
үшін жаңалық
|
«- »
Келіспеймін
|
«?»
Менде
сұрақ пайда болды?
|
|
|
|
|
Оқушылар
кесте бойынша мәтінді оқи отырып, қажетті жеріне белгі қойып отырады. Өзара
талдайды. Соңынан түгел сынып болып талданады.
СТО тұрғысынан
ойлану, бірлесіп жұмыс жасау, қарым-қатынас
орнату.
|
VI. Тапсырмалар
|
1 -тапсырма
Қышқылдардың
формулаларын тап
H2OSOHBrNa2CО3MgBaH2CO3SO4KOH
H3PO4P2O5CaH2SKPHNO3CS2NH3O3C
HClBaSHKSHH2Na2OH2SiO3NaClH2SO4
2-тапсырма.
(әр топтан оқушылар тақтаға шығып адасқан формулаларды орнына қояды)
Постермен
жұмыс
Сергіту
сәті:
3-тапсырма.
“Ғаламтор”
Оқушылар
қышқыл жаңбыр туралы ақпаратты интернеттен ізденеді
4-тапсырма.
(жеке жұмыс, деңгейлік тапсырмалар 10 мин)
Жаттығулар
мен есептер шығару.
Оқушыларға
үлестірмелі деңгейлік тапсырмалар таратылады. ұсынылады. Оқушы өзінің
орындауына қарай бағасын алады.
|
1.
Жұптық жұмыс: Ойланады, жазады
және формула құрастыру үшін дәптерлеріне жұмыс жасайды.
Жауабы:
Қышқылдардың
формулалары
H2OSOHBrNa2CО3MgBa
H2CO3SO4KOH
H3PO4P2O5CaH2SKP
HNO3CS2NH3O3C
HClBaSHKSHH2Na2OH2SiO3NaClH2SO4
Бір
негізді
|
|
|
|
Екі
немесе коп негізіді
|
|
|
|
оттекті
|
|
|
|
оттексіз
|
|
|
|
- Қышқыл,
қызыл түсті, реакция, қауіпті, металл.
Оқушылар сол сөздерді пайдаланып
мәтін құрастырады.
Лимоннан дәм татқызу
Өз
бетімен ізденеді.
Экологиялық проблема:
• «Қышқыл
жаңбырлар және олардың қоршаған ортаға әсері»
• Қазіргі
күнгі экологиялық мәселелердің бірі – қышқылды жаңбыр. Жаңбыр суы ең таза
сулардың бірі болуы керек, бірақ олай емес. Атмосфера құрамына енген өндіріс
қалдықтары – күкірт диоксиді және азот оксиді ондағы ылғалмен әрекеттесіп,
күкірт және азот қышқылдарын түзеді. Нәтижесінде жерге жауатын жаңбыр мен қар
қышқылданады, әдетте рН мәні 5,6-дан төмен жауын-шашынды қышқыл жаңбырлар
деп атайды.
• Қышқылды
жаңбыр көлдердегі судың да қышқылдылығын арттырады. Канада, Швеция,
Финляндияның оңтүстігіндегі көлдердің қышқылдылығы жылдан-жылға артып барады.
• Көлдің
қышқылдануы және ауыр металл иондарымен ластануы балықтардың ұрықтанып
көбеюіне ғана қауіп туғызып қоймай, ол планктондардың, балдырлардың және
басқа тіршіліктердің жойылуына әрі адам денсаулығына да әсерін тигізеді.
• Қышқылданған
сулар металл құбырлармен аққан кезде металдарды ерітеді, олардың улы иондары
пайда болады. Нью-Иорк аумағынан алынған қышқылды суды қорғасын ыдысқа құйып,
бір түн қойғанда металл иондарының мөлшері тиісті мөлшерінен асып кеткен.
А-
деңгейі.
1.
Мына
қышқылдарды : HCI , H2SO4 ,H3PO4,
HBr, HNO3,
H2
CO3 төмендегі кестеге сәйкес тиісті орнына қойыңдар.
Оттекті
|
Оттексіз
|
Бірнегізді
|
Екінегізді
|
Үшнегізді
|
|
|
|
|
|
В- деңгейі
1. Мына
теңдеулерді аяқтаңдар:
А) Na2
CO3 + HCI →
Б) NaOH
+ HCI→
В) Fe
(OH)3 + HNO3→
Г) Mg + H2
SO4
C-
деңгейі
1.
Массалық үлесі: 2,4 % Н, 39,1% S , 58,5% О – тен тұратын заттың молекулалық
формуласын табыңдар.
|
VII. Қорытындылау. (2 мин)
|
Сұрақ қоя отырып қорытындылау
Үйге: §47 № 3-6
|
Оқушылар жауап береді
Ит мысықты не үшін қуалап, тістелейді?
|
VIII.Бағалау:(3-мин) Формативті бағалау
Критерий бойынша бағалау
|
Жұптық бағалау, топтық бағалау, өзін-өзі
бағалау
|
IX.
.Рефлексия (2 мин)
Бүгінгі
сабақ ұнады ма, ұнамады ма ?
|
Стикерге жазып
смайликке жабыстырады
|
|
|
|
|
|
Оставьте свой комментарий
Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.