Мавзуси:
Евразия
вә
Шималий
Америкиниң тәбиити мавзулири
бойичә алған билимни тәкрарлаш. («Тәләй юлтузи» оюн)
Мәхсити:1.
Евразияниң,Шималий Америкиниң географиялиқ орни,
рельефи, тәбиий шараитлири, зонилири, өсүмлүклири,
жаниварлири, аһалисиниң мәшғулати в.б. тоғрилиқ билимни
мустәһкәмләш, толуқлаш
2.Оқуғучиларниң ойлиниш, нәтижә чиқириш, тез жавап бериш
қабилийәтлирини тәрәққий әткүзүш.
3. Экологиялиқ, инсанпәрвәрлик, вәтәнпәрвәрлик в.б. тәрбийә
қелиплаштуруш.
Көрнәклик:
Дуния йүзиниң, Евразияниң, Шималий Америкиниң
физикилиқ хәритиси, географ сәяһәтчиләрнииң, шәһәрләрниң
дәрия, көл, тағ, аралларниң сүрәтлири, һәрипләр йезилған
кубиклар
Дәрисниң
түри:
интелектуаллиқ оюн
Усули:
соал-жавап
Дәрисниң
өтүлиши:
I Уюштуруш
II Өткән мавзулар бойичә соал вә тапшурмилар
І тур. «Географ-сәяһәтчиләр»-Васко-да-Гама, Джеймс Кук,
М.Лазерев, П.П.Семенов, Н.Пржевальский, Г.Гудзон
1.Бу португалиялиқ сәяһәтчи 1497-жили Африка материгини
айлинип Һиндистанға баридиған йолни ачқан.
(Васко-да-Гама)
2.Рус географи, Петербург пәнләр академиясиниң пәхрий
әзаси, Мәркизий Азияға бир нәччә қетим экспедициялар
уюштурған, 1897- жили Россия аһалисини ройхәткә елишни
уюштурған, Тянь-Шань тағлириниң дәсләпки орографиялиқ
схемисини сизған, егизлик бәлбағлирини ениқлиған, Тянь-
Шань тағлирини тәтқиқат қилишта сиңдүргән әмгиги үчүн бу
кишигә Тянь-Шаньский дегән тәхаллус берилип, бүгүнки
күндә тәхәллус униң фамилиясиға қошулуп ейтилиду
(П.П.Семенов.)
3.Бу сәяһәтчи Йәр шарини 3 қетим айлинип чиққан, биринчи
болуп жәнубий қутуп чәмбирини кесип өткән, йүзлигән
аралларни ачқан, Шималий Америкиниң шималий-ғәрбий
қирғақлирини, Австралияниң шәрқий қирғақлирини, Гавай,
Йеңи Зеландия в.б. аралларни хәритигә чүшәргән
(Д.Кук)
4.Атақлиқ рус сәяһәтчиси, адмирал, Йәр шарини айлинип
чиққан 1-рус экспедициясиниң әзаси, Антарктида
материгини ачқан сәяһәтчиләрниң бири (Ф.Беллинсгаузен)
II тур «Шәһәрләр»
1.Өлүк деңиздин 40 км. жирақлиқта орунлашқан, бизниң
миладимизғичә ІІІ ә. Египет падишаси Птоломей
Филадельф бесивалған, шуңлашқа Филадельфия дәп
аталған. 1946-жидин башлап Иорданияниң пайтәхти
(Амман)
2.Бу шәһәрниң асасини ХVII әсирдә французлар салған, дәл
мошундақ дәп атилидиған дәрия яқисида орунлашқан,
тәржимиси қәнт қомучи дегән мәна бериду.
Доминикиниң пайтәхти (Розо)
3.Әң кона шәһәрләрниң бири, миладимизғичә ХІХ-ХVIIІ әә.
әмгәкләрдә тәсвири берилгән, христиан дининиң пәйда
болған шәһири дәп һесаплиниду,тәржимиси «Течлиқ
шәһири» дегән мәна бериду. Израильниң пайтәхти
(Иерусалим)
4.Дәл мошундақ атилидиған дәрияниң яқисида орунлашқан,
1799-жили Филемен Райт дегән адәм асасини салған.Шу
йәрдә яшиған индиан қәбилилириниң нами билән аталған.
Канадиниң пайтәхти. (Оттава)
ІІІ
тур. «Дурус орунлирини тепиңлар»
1.«Тағлар»
1.Гималай 2.Кавказ 3.Тянь-Шань 4.Альп
8848 5642 7439 4807
2. «Дәриялар»
1.Янцзы 2.Дунай 3.Енисей 4.Или
5800 2860 4092 1001
3. «Көлләр»
1.Байкал 2.Каспий 3.Балхаш 4.Гурон
1620 1025 26 229
4. «Араллар» мәйдани (миң км2)
1.Гренландия 2.Калимантан 3.Бүйүк Британия Исландия
2176 миң 735 миң 230 миң 103 миң
IV
тур. «Берилгән һәрипләрни пайдилинип сөз қураштуруңлар»
Бу турда тәрәплиригә һәрипләр йезилған кубиклар ташлиниду,
шу һәрипләрдин мүмкинчилигигичә узун сөз қураштуруш
керәк, һәрипләрни икки қайтилашқа болмайду (әгәр шу
һәриптин икки тал чиқса қайтилишқа болиду) Қайси жүп әң
қисқа сөз қураштурса шу топ йеңилгән болуп һесаплиниду
V
тур. «Дуния қисимлириниң мәмликәтлириниң намлирини вә
пайтәхтлирини йезиңлар»
1.Азия 2.Европа
Дөләт нами-пайтәхти Дөләт нами-пайтәхти
Оставьте свой комментарий
Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.