- 30.12.2020
- 2223
- 0
Шелковникова Аграфена Николаевна, Чэриктэй орто оскуолатын саха тылын учуутала.
«Блум методикатын ФГОС урогар туһаныы»
Оскуолаҕа саҥа үөрэх стандартыгар көһүүнэн сибээстээн, учууталларга саҥа информационнай технологиялары баһылыырга, уруоктарга туһанарга сорук турар. Оскуолаҕа саҥа информационнай технологияны туһаныы хас да хайысханан барыахтаах-бастатан туран, бэлэм программнай продуктары (компакт дискэлэри) туһаныы, иккиһинэн информационнай эйгэни оҥоруу уонна туһаныы.
Бу маҥнайгы хайысха биһиэхэ саха тылын учууталларыгар, ыарахан ситэ быһаарылла илик боппуруос. Ону саха тылын уонна литературатын уруоктарыгар компьютер нөҥүө үөрэтиллэр бэлэм матырыйаал саҥа сайдан эрэрэ туоһулуур. Ол иһин иккис хайысханан үлэлииргэ учуутал сыал-сорук туруорунар.
Үлэм сыала: Оскуолаҕа саҥа үөрэх стандартыгар көһүүнэн сибээстээн 5 кылааска саха тылын уруогар эрчиллии быһыытынан норуот тылынан айымньытын киллэрэн биэрии. Америка психолога Бенджамин Блум ньымаларын саҕа үөрэхтээһин стандартын уруогар туттуу.
Үлэм соруга:
-Норуот тылынан айымньытын туһанан үөрэтии методическай-педагогическай төрүөтүн быһаарыы;
-Саха тылын уруогар норуот тылынан айымньытын туһанан үөрэтии ньыматын сүрүн түһүмэхтэрин билиһиннэрии;
-Уруок холобурун көрдөрүү.
Тема актуальноһа:
Саха норуотун тылынан уус – уран айымньыта билигин сайдар суолга киирдэ. Норуот үтүө үгэстэрин, өйүн – санаатын улуу кылаатын – фольклору оскуолаҕа киэҥник, тиһигин быспакка билиһиннэрэр сорук турда. Бэйэтин төрөөбүт норуотун тыынынан тыыннаммыт ыччат иитиллэн тахсар кыаҕа үөскээтэ дии саныыбын. Оскуолаҕа саҥа үөрэх стандартыгар көһүүгэ бэлэмнэнэн саха тылыгар 5, 6-с кылааска үөрэнэр учебнигы сыныйан үөрэтэн баран норуот айымньытын уруокка эрчиллии быһыытынан толору туһаныахха сөп.
Үөрэтиллэр объект: Чэриктэй орто оскуолатын 5 кылааһыгар саха тылын уруогар норуот тылынан айымньытын киллэрэн биэрии.
Гипотеза: Төрөөбүт норуотун тыынынан иитиллэн тахсыбыт ыччат билиитэ сайдар, төрөөбүт дойдутун ытыктыы үөрэнэр, культуратын таһыма үрдүүр, дьону кытта бодоруһар үгэһэ, тылын саппааһа сайдар. Үөрэхтээһин саҥа стандартын ирдэбилигэр олоҕуран учуутал үлэтигэр көмө пособие оҥоһуллан тахсыан сөп.
Новизна: Саха тылын уруогар норуот айымньытын туһаныы, үөрэх саҥа стандартынан оҕону олоххо бэлэмнээн таһаарыыга саҥа хайысха.
Дакылаатым икки бастан турар. Бастакы баска УМК «Школа России» уонна УМК «Перспектива» саҥа үөрэх стандартыгар олоҕуран алын сүһүөх үөрэнээччилэригэр аналлаах учебниктары ырытан, тупсаран оҥорбуттара уонна эксперты ааһан үлэлэрин саҕалаабыттара. Саҥа үөрэх стандартыгар олоҕуран учебниктарын маннык сүрүн хайысхаларга сорудахтары оҥорбуттара:
Ø Оҕо кэрэ эйгэҕэ иитэллэн тахсарыгар уус-уран айымньылартан сорудахтары киллэрэн биэрии.
Ø Оҕо бэйэтэ бырайыактаан, көрдөөн булар дьоҕура сайдарыгар сорудахтары киллэрэн биэрии .
Ø Тус санааны сыһыаны сайыннарар үөрүйэҕэ (личностные УУД) сайдарыгар эрчиллиилэри киллэрэн биэрии:
ü Төрөөбүт тыл үөрэтии суолтатын өйдөөһүн
ü Сиэр-майгы сыаннастарын өйдөөһүн
ü Төрөөбүт тыл чөл туруктаах буоларыгар тус бэйэ оруолун өйдөөһүн
ü Бэйэ омугун билинии
ü Бэйэни сыаналаныы
Ø Төрөөбүт тылы сайыннарыыга бэйэни салайынар-дьаһанар үөрүйэҕэ (регулятивные УУД) сайдарыгар сорудахтары киллэрэн биэрии:
ü Сыалы-соругу таба туруорунуу
ü Сатаан былааннаныы
ü Түмүгүсылыктааһын
ü Бэйэни хонтуруолланыы
ü Алҕаһы көннөрүү
ü Бэйэни сыаналаныы
Ø Билэр-көрөр үөрүйэҕэ (познавательный УУД) сайдарыгар сорудахтары киллэрэн биэрии:
ü Сүрүн үөрэнэр үөрүйэх (общеучебные УД)
ü Тобул(ук) өйү сайыннарар үөрэнэр үөрүйэх (логические УД).
ü Проблеманы туруорар уонна быһаарар үөрүйэх (постановка и решение проблем)
ü Бэлиэни-символы туһанан үөрэнэр үөрүйэх (знаково-символические УД)
Ø Бодоруһар үөрүйэҕэ (коммуникативный УУД) сайдарыгар сорудахтары киллэрэн биэрии:
ü Бииргэ үлэлиири былаанныыр
ü Бииргэ тапсан үлэлиир
ü Санаатын сааһылаан саҥарар уонна суруйар
Ø Бэйэтин ситиспит кыаҕын сыаналанар, былааннанар сорудахтары киллэрии.
Дакылаатым иккис баһыгар Америка үөрэхтээһин хайысхатыгар психолога Б. Блум пирамидата Саҥа стандарт уруоктарыгар сөптөөх эбит диэн суруйдум. Уонна Омоним технологическай картатын киллэрдим.
Таксономия диэн тугуй- Это иерархически взаимосвязанная система
(от греч. taxis - расположение, строй, порядок, и homos - закон) - теория классификации и систематизации сложноорганизованных областей деятельности, имеющих иерархическое строение:
Түмүк
Туруоруллубут сыалы ситиһэр туһуттан норуот айымньыларын саха тылын уруогар киллэрэн биэрэн үөрэнээччи кэпсиир, бодоруһар үөрүйэхтэрин сайыннарарга, өбүгэлэрбит үтүө үгэстэригэр иитэргэ өс хоһооннору, сомоҕу домохтору, үһүйээннэри, остуоруйалары, чабырҕахтары уонна толкуйдатар оонньуулары толору туһаныахха сөп. Иккиһинэн аҥардас пособиенан эрэ муҥурдаммакка учуутал үлэтэ чэпчиирин туһугар программнай продукталары (компакт дискэлэри) эбэтэр электроннай кинигэлэри оҥорон таһаарыахха сөп. Үсүһүнэн Америка психолога Бенджамин Блум методикатын саха тылыгар уонна литературатын уруоктарыгар Үөрэхтээһин саҥа стандартыгар олоҕуран толору туһаныахха сөп.
Уруок технологическай картата
Күнэ-дьыла:
Предмет: Саха тыла
Кылаас: 5.
Уруок тиэмэтэ: Омоним.
Уруок тиибэ: Саҥа теманы барар уруок.
Уруок сыала:
Үөрэх дэгиттэр дьайыыларын сайыннарыы түмүк ирдэбиллэрэ:
1. Бэйэ үлэтин сатаан былааннаныы;
2. Ханнык баҕарар үлэ кэмигэр сыал туруорары сатыыр;
3. Тус бириэмэтин сатаан туһанар.
1. Өйтөн суруйарыгар этиини ситимниир ньыманы сатаан туһанар;
2. Сахалыы орфография быраабылатын тутуһан таба саҥарар;
3. Омоним кэккэтигэр тоҕоостоох тылы булар.
1. Бэйэ санаатын этэр, суруйар;
2. Бииргэ тапсан үлэлиир.
3. Саха тылын баайын туһанан сатаан саҥарар, суруйар.
Уруок тэрилэ: Саха тылын учебнига, презентация.
Урок хаамыыта (опорнай):
|
Уруок хаамыыта |
ҮөДДь |
Учуутал дьайыыта
|
Үөрэнээччи дьайыыта
|
|
Тэрээһин чааһа |
Бэйэни салайынар-дьаһанар үөрүйэх |
Үөрэнэр турукка киллэрии. |
Бэлэм буолуу. |
|
Билии (Знание)
|
Билэр-көрөр үөрүйэх |
Хартыына көрдөрүү (слайд 1) Хомус от-хомус (муз инструмент) Сиир арыы-арыы (уу тулалаах сир) Хаас (көтөр хаас)- хаас (киһи хааһа)
Уруок тематын таһаардыгыт, аны тематтан уруок сыалын таһаарыаҕыҥ. |
Эппиэти тобулуу.
Уруок тематын хартыынаттан таһаарыы: «Омоним”. Уруок сыала: бүгүҥҥү уруокка омоним туһунан билэн барыы. |
|
Өйдөөһүн (Понимание) |
Бэйэни салайынар-дьаьанар үөрүйэх.
Бодоруһар үөрүйэх. |
(3 слайд) Омонимҥа
өйдөбүллэ |
Толору эппиэттиир, санаатын сааһылаан этэр. 1. Киһиэхэ аһылык буолар туох эмэ. 2. Киһи баттаҕа. 3. Туох эмэ сабыытын, бүөтүн, хатааһынын арый. 4. Бэйэҕиттэн тэйитэ үтүрүй. |
|
Билиини туһаныы (Применение) |
Билэр-көрөр үөрүйэх.
Тус санааны, сыһыаны сайыннарар үөрүйэх. |
( 4-5 слайд)“Хомуһуннаах сыыппаралар» ( Ат, харах, ыт, ыа5ас, тыл, балык)
«Омонимнары бул, суолталарын быһаар»
ü Кырдьык үрдүгэр сымыйа ыттыбат, арыы үрдүгэр уу дагдайбат. ü Ол турар арыы Алыһардаах диэн ааттанар. ü Кулгаах ырааҕы истэр, харах чугаһы көрөр. ü Кулгаах быа кыычыгырыыр, ат туйахтара чобугуруу туойаллар. «Омонимнары бул, этии чилиэннэрин ый» Олбуорга улаханнык «Оҕус, оҕус!”- дэһэллэр,(туохтуур) Олус омуннаах хаһыыны Уолуйа истэммин, Охсуһар дьон Ойон киириэхтэрэ диэн, Ойон туран ааммын Хатыы оҕустум. (көмө туохтуур) Онтукам баара Атын оҕус эбит!(аат тыл) |
Эппиэти тобулуу: Ат- (хамсыыр харамай, айаххын ат) Харах- ( хамсыыр харамай хараҕа, хайаҕас, дьөлөҕөс) Ыт-хамсыыр харамай, киһи дьайыыта Ыаҕас- сахалыы иһит Тыл- хамсыыр харамай чааһа, предмет, мал-сал Балык- уу харамайа. Бөлөҕүнэн үлэ
Толору эппиэттиир, санаатын сааһылаан этэр. |
|
Анализ
|
Бэйэни салайынар-дьаьанар үөрүйэх. Тус санааны, сыһыаны сайыннарар үөрүйэх. |
(6 слайд) Омоним диэн туох эбитий? |
Эппиэти тобулуу Тус туһунан суолталаах эрээри биир өйдөбүллээх. |
|
Синтез
|
Тус санааны, сыһыаны сайыннарар үөрүйэх. |
(7 слайд) Хартыынанан үлэ «Айар дьо5ур абылаҥа» |
Этиилэри оҥоруу, хокку айарга холонуу |
|
Рефлексия |
Бэйэни салайынар-дьаьанар үөрүйэх. Бодоруһар үөрүйэх.
|
Күөл хараҕа, Илим хараҕа, Тыа баһа, Үрэх баһа, Олох мас атаҕа, Ат атаҕа, Сыарҕа сыҥааҕа, Сылгы сыҥааҕа Туох барыта Сирэйдээх-харахтаах, Атахтаах-бастаах эбит. Ону омонимҥа билэн Олоххо таба туһан! Тугу ордук сэргээтигит? Тугу биллибит? Тугу ыарыр5аттыбыт? Оҕо бэйэтин үлэтин ырытар, сыаналыыр кыаҕын арыйыы. |
Толору эппиэттиир, санаатын сааһылаан этэр. |
|
Түмүк |
|
Көхтөөх үлэҕит иһин махтанабын. Бүгүҥҥү уруокка ылбыт билиигит олоххутугар туһалаатын. Көрсүөххэ диэри!
|
|
Рабочие листы
к вашим урокам
Скачать
«Блум методикатын ФГОС урогар туһаныы»Оскуолаҕа саҥа үөрэх стандартыгар көһүүнэн сибээстээн, учууталларга саҥа информационнай технологиялары баһылыырга, уруоктарга туһанарга сорук турар. Оскуолаҕа саҥа информационнай технологияны туһаныы хас да хайысханан барыахтаах-бастатан туран, бэлэм программнай продуктары (компакт дискэлэри) туһаныы, иккиһинэн информационнай эйгэни оҥоруу уонна туһаныы. Бу маҥнайгы хайысха биһиэхэ саха тылын учууталларыгар, ыарахан ситэ быһаарылла илик боппуруос. Ону саха тылын уонна литературатын уруоктарыгар компьютер нөҥүө үөрэтиллэр бэлэм матырыйаал саҥа сайдан эрэрэ туоһулуур. Ол иһин иккис хайысханан үлэлииргэ учуутал сыал-сорук туруорунар. Үлэм сыала: Оскуолаҕа саҥа үөрэх стандартыгар көһүүнэн сибээстээн 5 кылааска саха тылын уруогар эрчиллии быһыытынан норуот тылынан айымньытын киллэрэн биэрии. Америка психолога Бенджамин Блум ньымаларын саҕа үөрэхтээһин стандартын уруогар туттуу.Үлэм соруга: -Норуот тылынан айымньытын туһанан үөрэтии методическай-педагогическай төрүөтүн быһаарыы;-Саха тылын уруогар норуот тылынан айымньытын туһанан үөрэтии ньыматын сүрүн түһүмэхтэрин билиһиннэрии;-Уруок холобурун көрдөрүү.Тема актуальноһа: Саха норуотун тылынан уус – уран айымньыта билигин сайдар суолга киирдэ. Норуот үтүө үгэстэрин, өйүн – санаатын улуу кылаатын – фольклору оскуолаҕа киэҥник, тиһигин быспакка билиһиннэрэр сорук турда. Бэйэтин төрөөбүт норуотун тыынынан тыыннаммыт ыччат иитиллэн тахсар кыаҕа үөскээтэ дии саныыбын. Оскуолаҕа саҥа үөрэх стандартыгар көһүүгэ бэлэмнэнэн саха тылыгар 5, 6-с кылааска үөрэнэр учебнигы сыныйан үөрэтэн баран норуот айымньытын уруокка эрчиллии быһыытынан толору туһаныахха сөп. Үөрэтиллэр объект: Чэриктэй орто оскуолатын 5 кылааһыгар саха тылын уруогар норуот тылынан айымньытын киллэрэн биэрии. Гипотеза: Төрөөбүт норуотун тыынынан иитиллэн тахсыбыт ыччат билиитэ сайдар, төрөөбүт дойдутун ытыктыы үөрэнэр, культуратын таһыма үрдүүр, дьону кытта бодоруһар үгэһэ, тылын саппааһа сайдар. Үөрэхтээһин саҥа стандартын ирдэбилигэр олоҕуран учуутал үлэтигэр көмө пособие оҥоһуллан тахсыан сөп.Новизна: Саха тылын уруогар норуот айымньытын туһаныы, үөрэх саҥа стандартынан оҕону олоххо бэлэмнээн таһаарыыга саҥа хайысха. Дакылаатым икки бастан турар. Бастакы баска УМК «Школа России» уонна УМК «Перспектива» саҥа үөрэх стандартыгар олоҕуран алын сүһүөх үөрэнээччилэригэр аналлаах учебниктары ырытан, тупсаран оҥорбуттара уонна эксперты ааһан үлэлэрин саҕалаабыттара. Саҥа үөрэх стандартыгар олоҕуран учебниктарын маннык сүрүн хайысхаларга сорудахтары оҥорбуттара: Ø Оҕо кэрэ эйгэҕэ иитэллэн тахсарыгар уус-уран айымньылартан сорудахтары киллэрэн биэрии.Ø Оҕо бэйэтэ бырайыактаан, көрдөөн булар дьоҕура сайдарыгар сорудахтары киллэрэн биэрии .Ø Тус санааны сыһыаны сайыннарар үөрүйэҕэ (личностные УУД) сайдарыгар эрчиллиилэри киллэрэн биэрии:ü Төрөөбүт тыл үөрэтии суолтатын өйдөөһүнü Сиэр-майгы сыаннастарын өйдөөһүнü Төрөөбүт тыл чөл туруктаах буоларыгар тус бэйэ оруолун өйдөөһүнü Бэйэ омугун билинииü Бэйэни сыаналаныыØ Төрөөбүт тылы сайыннарыыга бэйэни салайынар-дьаһанар үөрүйэҕэ (регулятивные УУД) сайдарыгар сорудахтары киллэрэн биэрии:ü Сыалы-соругу таба туруорунууü Сатаан былааннаныы ü Түмүгүсылыктааһынü Бэйэни хонтуруолланыыü Алҕаһы көннөрүү ü Бэйэни сыаналаныыØ Билэр-көрөр үөрүйэҕэ (познавательный УУД) сайдарыгар сорудахтары киллэрэн биэрии:ü Сүрүн үөрэнэр үөрүйэх (общеучебные УД)ü Тобул(ук) өйү сайыннарар үөрэнэр үөрүйэх (логические УД).ü Проблеманы туруорар уонна быһаарар үөрүйэх (постановка и решение проблем)ü Бэлиэни-символы туһанан үөрэнэр үөрүйэх (знаково-символические УД)Ø Бодоруһар үөрүйэҕэ (коммуникативный УУД) сайдарыгар сорудахтары киллэрэн биэрии:ü Бииргэ үлэлиири былаанныыр ü Бииргэ тапсан үлэлиирü Санаатын сааһылаан саҥарар уонна суруйарØ Бэйэтин ситиспит кыаҕын сыаналанар, былааннанар сорудахтары киллэрии.Дакылаатым иккис баһыгар Америка үөрэхтээһин хайысхатыгар психолога Б. Блум пирамидата Саҥа стандарт уруоктарыгар сөптөөх эбит диэн суруйдум. Уонна Омоним технологическай картатын киллэрдим. Таксономия диэн тугуй- Это иерархически взаимосвязанная система(от греч. taxis - расположение, строй, порядок, и homos - закон) - теория классификации и систематизации сложноорганизованных областей деятельности, имеющих иерархическое строение:Түмүк Туруоруллубут сыалы ситиһэр туһуттан норуот айымньыларын саха тылын уруогар киллэрэн биэрэн үөрэнээччи кэпсиир, бодоруһар үөрүйэхтэрин сайыннарарга, өбүгэлэрбит үтүө үгэстэригэр иитэргэ өс хоһооннору, сомоҕу домохтору, үһүйээннэри, остуоруйалары, чабырҕахтары уонна толкуйдатар оонньуулары толору туһаныахха сөп. Иккиһинэн аҥардас пособиенан эрэ муҥурдаммакка учуутал үлэтэ чэпчиирин туһугар программнай продукталары (компакт дискэлэри) эбэтэр электроннай кинигэлэри оҥорон таһаарыахха сөп. Үсүһүнэн Америка психолога Бенджамин Блум методикатын саха тылыгар уонна литературатын уруоктарыгар Үөрэхтээһин саҥа стандартыгар олоҕуран толору туһаныахха сөп.
6 664 871 материал в базе
Настоящий материал опубликован пользователем Лещенко Наталья Евгеньевна. Инфоурок является информационным посредником и предоставляет пользователям возможность размещать на сайте методические материалы. Всю ответственность за опубликованные материалы, содержащиеся в них сведения, а также за соблюдение авторских прав несут пользователи, загрузившие материал на сайт
Если Вы считаете, что материал нарушает авторские права либо по каким-то другим причинам должен быть удален с сайта, Вы можете оставить жалобу на материал.
Удалить материал
Ваша скидка на курсы
40%
Курс профессиональной переподготовки
300/600 ч.
Курс профессиональной переподготовки
300/600 ч.
Курс повышения квалификации
72/180 ч.
Мини-курс
3 ч.
Мини-курс
5 ч.
Оставьте свой комментарий
Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.