Ақшонтаева Шынар
Халелқызы
Мардан Байділдаев атындағы
№232 орта
мектептің биология
пәні мұғалімі
Қызылорда облысы, Жалағаш
ауданы
БІЛІМ БЕРУДІҢ МАЗМҰНЫН ЖАҢАРТУДА
ЖАҢА ИННОВАЦИЯЛЫҚ ТЕХНОЛОГИЯЛАРДЫ ПАЙДАЛАНУ
Елімізде соңғы уақытта білім берудің жаңа жүйесі жасалып, әлемдің
білім кеңістігіне қадам бастып келеміз.Нұрлы болашақты бетке алып, дамыған
мемлекеттердің қатарынан көрінуді басты мұрат етіп алған біздің қоғамымыз үшін
білім саласын жаңғыртып, әлемдік білім кеңістігіне енуде жүзеге асыру уақыт
талабынан туындап отырған дүние.Мемлекеттік білім беру жүйесі қызметкерлерінің
алдына қойылып отырған басты міндеттердің бірі оқытудың
әдіс тәсілдерін үнемі жетілдіріп отыру, жаңа педогогикалық технологияны
меңгеру.
Ақпараттық
ағыны ағылған ХХІ ғасырда білім жолындағы оқушыларды замануи біліммен
қаруландырып, көшбасшылық қабілетін, түлғалық қасиетін қалыптастыру мақсатында
бүгінгі педагог мамандардың білім беру жағдайында инновациялық даярлығын
жетілдіру міндеттері тұр.Озат педагогикалық тәжірибе мен ғылыми әдістемелік
жұмыс, инновациялық педагогикалық үйрену,пайдалану,іс тәжірибеде пайдалану
сынды педагогикалық тәсілдер мүңалімдердің кәсіби даярлықтарын жетілдіруге
бағытталуы тиіс.
Қазақстан
Республикасының «Білім беру туралы туралы » Заңында «бәләм беру жүйесінің
мақсаты ұлттық және жалпы адамзаттық мәдени құндылықтар негізінде жеке
тұлғаның қалыптасуына қажетті жағдай жағдай жасау» делінген.
Білім
берудің ұлттық моделіне өту, оқыту мен тәрбиелеудің жаңа
тәсілдерін,инновациялық технологияларын игерген, озық тәжірибені іс жүзінде
пайдалана алатын шығармашыл педагог , шебер мұғалім болуын талап етеді.
Мемлекет
мәдениетінің айнасы-мектеп. Шын мәнісінде еліміздің әлеуметтік, мәдени, саяси,
психологиялық жай-күйі халықтың білім жүйесінен, оның деңгейінен, ағартушылық
іс-әрекетінен анық аңғарылады. Осы орайда, жазушы Ә.Кекілбаевтың «Уақыттың
жалғыз өлшемі бар ол-адам ғұмыры. Адам ғұмырының жалғыз өлшемі бар, ол –
арттағы халықтың қамы үшін бітіретін іс» -деген сөзін еске алсақ, осындай үлкен
іс атқарар бір сала – мектеп және оның мұғалімі.
Педагогикалық іс- өте нәзік, қасиетті іс. Ол тәрбиешіден сезімталдықты,
балаға деген сүйіспеншілікті, бала жанын бірден танитын қырағылықты талап
етеді.
Бүгінгі мектептің басты міндеті- өзіндік ой- көзқарасын ашық айта алатын,
өмірге бейім тұлға қалыптастыру болса, оған мұғалімнің шәкіртіне деген
сүйіспеншілігі, оны тұлға ретінде бағалауы баланың адамдық қасиеттерінің дамуына
басты кепіл бола алады.
Қазіргі заман талабы - оқытудың жаңа
технологияларын меңгеру. Оқытудың жаңа технологияларының бірі - интерактивті
техника және технология. Интерактивті техника және технологиясының дамуы
кезеңінде осы заманға сай білімді, әрі білікті оқушы даярлау мұғалімнің басты
міндеті болып табылады. Қоғамдағы ақпараттаңдыру процестерінің қарқынды дамуы
жан-жақты, жаңа технологияны меңгерген жеке тұлға қалыптастыруды талап етеді.
Білім беру реформасы - Қазақстанның бәсекеге нақтылы қабілеттілігін
қамтамасыз етуге мүмкіндік беретін аса маңызды кұралдардың бірі.
Дамыған елдердегі білім беру жүйесінде ерекше маңызды мәселелердін
бірі - оқытуды ақпараттандыру, яғни арнайы пәндерді оқытуда интерактивті
техника және технологияларды қолдану. Қазіргі таңда елімізде білім беру
жүйесінде жаңашылдық қатарына ақпараттық кеңістікті құру енгізілді.
Ақпараттандыру жағдайында оқушылар меңгеруге тиісті білім, білік, дағдының
көлемі күннен күнге артып, мазмұны өзгеріп отыр. Білім беру саласында интерактивті
техника және технологияларды пайдалану арқылы білімнің сапасын арттыру, білім
беру үрдісін интенсификациялау мен модернизациялаудың тиімді тәсілдері
іздестірілуде.
Осыған
орай бүгінгі күннің басты мәселесі;
v
Ақпараттық сауаттылығын;
v
Ақпараттық мәдениетін;
v
Ақпараттық құзіреттілігін сияқты
қабілеттіліктерді қалыптастыру
Оқушылардың құзыреттілігі «Оқушылардың білімі мен біліктілігін бағалаудың
халықаралық бағдарламасы» негізіндегі тестілер арқылы анықталатындығын оның
қойып отырған мақсатынан аңғаруға болады. Оқушылардың білімі мен біліктілігін
бағалаудың халықаралық бағдарламасының мақсаты әлемдік деңгейге салыстырылатын
әр мемлекеттің оқыту нәтижелері жөніндегі сенімді мәліметтерді алу
саралау.Құзыреттілік тақтадағы жауабын мәтіннен алып талқылап тұрған жауаппен
емес жаңа өнімнің жасалуы мен алынуымен бағаланады. Сонда ғана оқулықтар
оқушының өз бетімен жұмыс жасау рөлін атқарады, оқулық оқушының танымдық,
пәндік, практикалық, тұлғалық – тәжірибесінің күрделі пайымдамасы синетезі
ретінде оқушы құзырлылығын арттыруға мүмкіндік жасай алады.
Ақпараттық құзіреттілік:
-
сын тұрғысынан ұсынылған ақпараттар
негізінде саналы шешім қабылдауға;
-
өз бетінше мақсат қоюға және оны
негіздеуге, мақсатқа жету үшін танымдық қызметті жоспарлауға және жүзеге асыруға;
-
ақпаратты өз бетімен табуға, талдауға,
іріктеу жасауға, қайта қарауға сақтауға, түрлендіруге және тасмалдауға, оның
ішінде қазіргі заманғы ақпараттық- коммуникациялық технологиялардың көмегімен
жүзеге асыруға;
-
логикалық операцияларды (талдау, жинақтау,
құрылымдау, тікелей және жанама дәлелдеу, аналогия бойынша дәлелдеу, моделдеу,
ойша эксперименттеу, материалды жүйелеу) қолдана отырып, ақпаратты өңдеуге;
-
өзінің оқу қызметін жоспарлау және жүзеге
асыру үшін ақпаратты қолдануға мүмкіндік береді.
Үшінші мыңжылдық кезінде қоғамның даму көрсеткіші ретінде
ақпараттық қоғамға өту ісі алынады да, ал оның ең анықтаушы рөлін ақпарат
түсінігі атқарады. Ақпаратта жинау, сақтау, өңдеу және тарату тәсілдері мен
құралдары динамикалық түрде өзгеріске ұшырап, солар арқылы қоғамның
инфрақұрылымы қалыптаса бастады.
Мектеп ұстаздары үшін ақпараттық технологияларды пайдаланудың
тиімділігі:
-
оқушының өз бетімен жұмысына;
-
уақытын үнемдеуге;
-
білім-білік дағдыларын тест тапсырмалары арқылы тексеруде;
-
шығармашылық есептер шығару кезінде физикалық құбылыстарды түсіндіру арқылы жүзеге асыру;
-
қашыктықтан білім алу мүмкіндігінің туындауы;
-
қажетті ақпаратты жедел түрде алу мүмкіндігі;
-
экономикалық тиімділігі;
-
іс-әрекет, қимылды қажет ететін пәндер мен тапсырмаларды оқып үйренуде (би өнері, қол еңбегі, дене шынықтыру сабақтары т.с.с);
-
қарапайым көзбен көріп, қолмен ұстап сезіну немесе құлақ пен есту мүмкіндіктері болмайтын табиғаттың таңғажайып процестерімен әр түрлі тәжірибе нәтижелерін көріп, сезінуге мүмкіндік береді;
-
оқушының ой-өрісін дүниетанымын кеңейтуге де ықпалы зор.
Оқытушы
сабағында ақпараттық технологияның тиімділігін жүйелі түрде көрсете біледі. Арнайы пәндерді оқытуда
интерактивті техника және технологияларды қолдану іс-тәжірибесі тиімді әдіс деп ойлаймын.
Қазіргі мектептің даму болашағы қоғамның даму үрдісімен үнемі өсіп отыратын ақпарат көлемінің әртүрлі тегімен анықталады Оқушыларға білім беруде жаңа оқыту технологияларын қолдану инновациялық бағытта жұмыс жасау заман талабына сай талап етілуде. Оқу процесінде арнайы пәндерді оқытуда
интерактивті техника және технологияларды тиімді пайдалану және қолдану кейінгі жылдары айтарлықтай оң тәжірибе беріп отыр. Атап айтсақ, оқушылардың өз бетімен ізденісі, пәнге деген қызығушылығын арттырып, шығармашылығын дамытуға, оқу қызметінің мәдениетін қалыптастыруға, дербес жұмыстарын ұйымдастыруға ерекше қолайлы жағдай туғызып отыр.
Электроңдық оқу құралын арнайы пәндерді оқытуда интерактивті техника және
технологияларды қолдану - бұл оқу курсының ең маңызды бөлімдерін, сонымен бірге есептер жинағы, анықтамалар, энциклопедиялар, оқу эксперименттерін жүргізу нұсқаулары, практикумға, курстық проектілерге нұсқау және т.б. білім беруді басқаратын электрондық оқу құралы.
Сонымен қатар электрондық оқулықтарды сабақта пайдалану кезінде
оқушылар бұрын алған білімдерін кеңейтіп, өз бетімен шығармашылық тапсырмалар
орындайды. Әрбір оқушы тандалған тақырып бойынша тапсырмалар мен тарау бойынша
тест жұмыстарын орындап, анимациялық практика тапсырмаларымен жұмыс жасауға
дағдыланады. Электрондық оқулық арқылы түрлі суреттер, видеокөріністер, дыбыс және
музыка тындатып көрсетуге болады. Бұл, әрине мұғалімнің тақтаға жазып
түсіндіргенінен әлдеқайда тиімді, әрі әсерлі. Меңгерілуі қиын сабақтарды
компьютердің көмегімен оқушыларға ұғындырса, жаңа тақырыпқа деген баланың
кұштарЫығы оянады деп есептеймін. ‑сылайша оқыту құралдарының бірі - электрондық
оқулық. Ол оқушыларды даралай оқытуда жаңа информацияларды жеткізуге, сондай-ақ
игерілген білім мен біліктерді тестік бақылауға арналған бағдарламалық кұрал.
Құзірет - оқушының жеке және қоғам талаптарын қанағаттаңдыру
мақсатыңдағы табысты іс-әрекетіне қажетті білім дайыңдығына әлеуметтік
тапсырыс. Құзыреттілік - оқушының әрекет тәсілдерін жан-жақты игеруінен
көрінетін білім нәтижесі. Ақпараттық құзыреттілік арнайы пәндерді оқытуда интерактивті
техника және технологияларды қолдану - бұл жеке тұлғаның әртүрлі ақпаратты
қабылдау, табу, сақтау, оны жүзеге асыру және ақпараттық -коммуникациялық
технологияның мүмкіндіктерін жан-жақты қолдану қабілеті. Оқушылардың түпкілікті
кұзіреттіліктері - білім берудің жаңа нәтижелер. Құзіреттілікті оқушының пән
бойынша игерген білім, білігінің жинағы деп қабылдауға келмейді. Ол - оқу
нәтижесінде өзгермелі жағдайда меңгерген білім, білік, дағдыны тәжірибеде
қолдана алу қабілеті болып табылатын жаңа сапа.
Түйіндей
келе ,егеменді еліміздің болашағын жарқын етіп, мерейін асқақтатын бүгінгі жас
ұрпақтың дарынды, рухани бай, ой өресі биік тұлға болып қалыптасуы педагог
мамандардың кәсібилігіне тікелей байланысты.
Пайдаланылған әдебиеттер:
1.
Қазақстан Республикасының президенті Н.Ә.
Назарбаевтың Қазақстан халқына жолдауы: «Қазақстан жолы-2050. Бір мақсат, бір
мүдде, бір болашақ» 2014 ж.
2.
Өстеміров К. Қазіргі
педагогикалық технологиялар мен оқыту құралдары: оқу құралы / К. Өстеміров.-
Алматы: ЖШС «Казпрофтех», 2007.
3. «Қазақстан мектебі» журналы №8, 2004 жыл
4. Қазақстан Республикасының «Білім туралы» Заңы
5. «Мектеп» 2015 №2
Оставьте свой комментарий
Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.