Инфоурок Иностранные языки Другие методич. материалыҚазақ ертегілері - халық даналығының маржандары

Қазақ ертегілері - халық даналығының маржандары

Скачать материал

Дауталинова Алтынай Кодековна

I категориялы бастауыш сынып мұғалімі, еңбек өтілім-38 жыл білімім арнаулы орта. Иссык педагогикалық училищесі.

        Қазақ ертегілері  - халық даналығының маржандары

Ертегілер арқылы біз өткен  ата-бабаларымыздың ой-қиялдарың, тұрмыс-сатлын, тіл байлығын білеміз. Әр ертегі тұнып тұрған тәрбие құралы. Ертегі – бұл кішкентай дән, баланың қмірлік құбылыстарға эмоциялық баға беруі осы дәннен өсіп жетеледі. Қазіргі күні баласына, немересіне ертегі айтып ұйықтатын әже де, ана да аз.

Ахмет Байтұрсынулы атамыз былай деген екен: «Халықтың ұмытылған сөздері ертегідің табылмақ, олай болса, ертегі тіл жағынан керек нәрсе». Иә, тілге шешен, ойға жүйрік дана халқымыз ұрпақтарының дүниетанымдық деңгейін көтеруге қазақ ертегілерін мұра етіп калдырған. Ертегілер ауыз әдебиетінің ең көне жанрына жатады. Бұларда көбінесе өмірді сирек кездесетін мүлде кездеспейтін ойдан шығарылатын оқиғалар баяндалады. Ертегілер мынадай жанрларға бөлінеді: қиял-ғажайып, хайуанаттар туралы, шыншыл ертегі, тұрмыс-салт ертегілер. Қиял-ғажайып ертегілерде жүректі батыр адамдардың басынан кешкен сан-алуан ерлік оқиғалар баяндалады. Бұл ертегілерді оқи отырып жаманнан жиреніп, жақсыдан үйренуге тырысады. Ата-бабамыз төрт түлік малды қадірлеп, пір тұтқан. Балаларға ең жақын ертегілер хайуанаттар туралы ертегілер. Хайуанаттар туралы ертегілердің кейіпкерлері аң, құс, үй жануарлары болады. Шыншыл ертегілер халық өмірін, тұрмысын шындық тұрғыдан бейнелейді. Тұрмыс-салт ертегілерінде өмірде болған, болуға тиіс оқиғалар туралы айтылады. Кейіпкерлер де – өмірде болған қарапайым еңбек адамдары. Ауыз әдебиетінің бір түрі – аңыз әнгімелер. Аңыз оқиғалары шындық өмірден алынады, кейіпкерлері де – өмірде болған тарихта аты белгілі адамдар.

Ертегі – ғажайып туынды. Ол адамды биікке көтеріп, оны қуантады, өз күшіне, болашаққа сенімін арттырады, мүлдем мүмкін емес нәрсенің болатына сендіреді. Ең бастысы, ертегі әрқашан басқаларға жақсылық жасап, көмектесетіндерге жақсылық қайтып келетінін және жақсылық әрқашан жамандықты жеңетіндігіне үйретеді. Бүгін біз 21 - ғасырдың балаларымыз – бүл интернет, компьютерлік ойындар мен планшеттер балалары. Бізде қоршаған ортаға деген кішіпейілдік мен құрмет азайған, себебі бізге ата-аналарымыз балалық шағымызда ертегі айтпай, кітаптардың орнына компьютерлер алып берді. Адам ертегілерсіз тұра алмайды. Себебі, ертегі бізді балалықпен, Отанмен және анамен байланыстырады.

 Ертегілері адам өміріне байланысты іс-әрекеттер, күнделікті тұрмыстағы заттар арқылы берілсе, бала сезімін салт еткізіп, күлкіге мәз етеді. Бала жағымсыз кейіпкердің жексұрын әрекетінен бой тартып, жақсылыққа құмартады.

Ертегі – бұл ой бесігі, бұл ойлау ләзатты, ал ертегіні ойдан шығара отырып, баланың ойлауға қз қабілетін, ойын дамытып, орнықтырады, сол арқылы бала өзінің ар-намыс сезімін де орнақтырады. Қорытындылай айтқанда, етегілер біздің қиялымызға қанат бітіріп, армандарымызды асқақтады, өмірге құлшындырып, жаналық ашұға жігерлендіреді.

 

 

                                

Просмотрено: 0%
Просмотрено: 0%
Скачать материал
Скачать материал "Қазақ ертегілері - халық даналығының маржандары"

Методические разработки к Вашему уроку:

Получите новую специальность за 2 месяца

Директор детского оздоровительного лагеря

Получите профессию

Няня

за 6 месяцев

Пройти курс

Рабочие листы
к вашим урокам

Скачать

Краткое описание документа:

Ертегілер арқылы біз өткен ата-бабаларымыздың ой-қиялдарың, тұрмыс-сатлын, тіл байлығын білеміз. Әр ертегі тұнып тұрған тәрбие құралы. Ертегі – бұл кішкентай дән, баланың қмірлік құбылыстарға эмоциялық баға беруі осы дәннен өсіп жетеледі. Қазіргі күні баласына, немересіне ертегі айтып ұйықтатын әже де, ана да аз.Ахмет Байтұрсынулы атамыз былай деген екен: «Халықтың ұмытылған сөздері ертегідің табылмақ, олай болса, ертегі тіл жағынан керек нәрсе». Иә, тілге шешен, ойға жүйрік дана халқымыз ұрпақтарының дүниетанымдық деңгейін көтеруге қазақ ертегілерін мұра етіп калдырған. Ертегілер ауыз әдебиетінің ең көне жанрына жатады. Бұларда көбінесе өмірді сирек кездесетін мүлде кездеспейтін ойдан шығарылатын оқиғалар баяндалады. Ертегілер мынадай жанрларға бөлінеді: қиял-ғажайып, хайуанаттар туралы, шыншыл ертегі, тұрмыс-салт ертегілер. Қиял-ғажайып ертегілерде жүректі батыр адамдардың басынан кешкен сан-алуан ерлік оқиғалар баяндалады. Бұл ертегілерді оқи отырып жаманнан жиреніп, жақсыдан үйренуге тырысады. Ата-бабамыз төрт түлік малды қадірлеп, пір тұтқан. Балаларға ең жақын ертегілер хайуанаттар туралы ертегілер. Хайуанаттар туралы ертегілердің кейіпкерлері аң, құс, үй жануарлары болады. Шыншыл ертегілер халық өмірін, тұрмысын шындық тұрғыдан бейнелейді. Тұрмыс-салт ертегілерінде өмірде болған, болуға тиіс оқиғалар туралы айтылады. Кейіпкерлер де – өмірде болған қарапайым еңбек адамдары. Ауыз әдебиетінің бір түрі – аңыз әнгімелер. Аңыз оқиғалары шындық өмірден алынады, кейіпкерлері де – өмірде болған тарихта аты белгілі адамдар. Ертегі – ғажайып туынды. Ол адамды биікке көтеріп, оны қуантады, өз күшіне, болашаққа сенімін арттырады, мүлдем мүмкін емес нәрсенің болатына сендіреді. Ең бастысы, ертегі әрқашан басқаларға жақсылық жасап, көмектесетіндерге жақсылық қайтып келетінін және жақсылық әрқашан жамандықты жеңетіндігіне үйретеді. Бүгін біз 21 - ғасырдың балаларымыз – бүл интернет, компьютерлік ойындар мен планшеттер балалары. Бізде қоршаған ортаға деген кішіпейілдік мен құрмет азайған, себебі бізге ата-аналарымыз балалық шағымызда ертегі айтпай, кітаптардың орнына компьютерлер алып берді. Адам ертегілерсіз тұра алмайды. Себебі, ертегі бізді балалықпен, Отанмен және анамен байланыстырады. Ертегілері адам өміріне байланысты іс-әрекеттер, күнделікті тұрмыстағы заттар арқылы берілсе, бала сезімін салт еткізіп, күлкіге мәз етеді. Бала жағымсыз кейіпкердің жексұрын әрекетінен бой тартып, жақсылыққа құмартады.Ертегі – бұл ой бесігі, бұл ойлау ләзатты, ал ертегіні ойдан шығара отырып, баланың ойлауға қз қабілетін, ойын дамытып, орнықтырады, сол арқылы бала өзінің ар-намыс сезімін де орнақтырады. Қорытындылай айтқанда, етегілер біздің қиялымызға қанат бітіріп, армандарымызды асқақтады, өмірге құлшындырып, жаналық ашұға жігерлендіреді.

Скачать материал

Найдите материал к любому уроку, указав свой предмет (категорию), класс, учебник и тему:

6 626 959 материалов в базе

Скачать материал

Другие материалы

Вам будут интересны эти курсы:

Оставьте свой комментарий

Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.

  • Скачать материал
    • 22.10.2020 308
    • DOCX 104.3 кбайт
    • Оцените материал:
  • Настоящий материал опубликован пользователем ГУБАНОВА Анжелика Юрьевна. Инфоурок является информационным посредником и предоставляет пользователям возможность размещать на сайте методические материалы. Всю ответственность за опубликованные материалы, содержащиеся в них сведения, а также за соблюдение авторских прав несут пользователи, загрузившие материал на сайт

    Если Вы считаете, что материал нарушает авторские права либо по каким-то другим причинам должен быть удален с сайта, Вы можете оставить жалобу на материал.

    Удалить материал
  • Автор материала

    ГУБАНОВА Анжелика Юрьевна
    ГУБАНОВА Анжелика Юрьевна
    • На сайте: 3 года и 3 месяца
    • Подписчики: 0
    • Всего просмотров: 59828
    • Всего материалов: 236

Ваша скидка на курсы

40%
Скидка для нового слушателя. Войдите на сайт, чтобы применить скидку к любому курсу
Курсы со скидкой

Курс профессиональной переподготовки

Секретарь-администратор

Секретарь-администратор (делопроизводитель)

500/1000 ч.

Подать заявку О курсе

Курс профессиональной переподготовки

Педагогическая деятельность по проектированию и реализации образовательного процесса в общеобразовательных организациях (французский язык)

Учитель французского языка

300 ч. — 1200 ч.

от 7900 руб. от 3950 руб.
Подать заявку О курсе

Курс повышения квалификации

Основы билингвального обучения иностранным языкам

36/72 ч.

от 1700 руб. от 850 руб.
Подать заявку О курсе

Курс повышения квалификации

Особенности подготовки к сдаче ОГЭ по английскому языку в условиях реализации ФГОС ООО

36 ч. — 180 ч.

от 1700 руб. от 850 руб.
Подать заявку О курсе
  • Сейчас обучается 286 человек из 61 региона

Мини-курс

Галерейный бизнес: медиа, PR и cотрудничество

6 ч.

780 руб. 390 руб.
Подать заявку О курсе

Мини-курс

Литературные пути: от биографий к жанрам

4 ч.

780 руб. 390 руб.
Подать заявку О курсе

Мини-курс

Судебные процессы и их особенности

8 ч.

1180 руб. 590 руб.
Подать заявку О курсе
  • Сейчас обучается 32 человека из 18 регионов