Сабақ жоспары
1. Пәні: Абайтану
2.
Сыныбы:9
Сабақтың тақырыбы: Абай шығармаларындағы ғылым тақырыбы. Ғылымға көңіл бөлсеңіз
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік: білімділік – Абай – дана
, Абай – дара қазақта деген сөзді арқау етіп Абай қалдырған өлеңдердің мазмұнын
ашу. Дамытушылық – Ұлы Абайдың еңбектерінің тізбегін жасата отырып оқушылардың
төменгі сыныптағы еске түсіре отырып , логикалық дәрежесін арттыру . Тәрбиелік
– Абай шығармашылығын сүйіп оқуға, қадірлеуге, асыл мұрасындай есте сақтауға
баулу.
Сабақтың типі: жаңа сабақты түсіндіру сабағы.
Сабақтың түрі: дәстүрлі сабақ.
Сабақтың әдіс-тәсілі: Түсіндіру , баяндау .
Сабақтың көрнекілігі: оқулық , Абай суреттері , Абайдың нақыл сөздері .
Сабақтың барысы:
І. Ұйымдастыру кезеңі: .
I – Ұйымдастыру
1 – Амандасу
2- Оқушыларды түгелдеу
3- Оқу құралдарын дайындап бүгінгі сабаққа кірісу
ІІ
– Үй тапсырмасын пысықтау
1 ) Өткен
сабақта не өтілді ? Үйге
қандай тапсырма берілді ?
2) « Еңбек етсең
ерінбей , тояды қарның тіленбей » деген мақал нені меңзейді
3) Адамды – адам
еткен не ?
4) Абай атап
көрсеткен бес асыл істі және бес дұшпанды атаңдар
ІІІ – Кезең
Жаңа сабақ
Асыл сөзді іздесең, Абайды оқы, ерінбе!
Адамдықты көздесең,
Жаттап тоқы көңілге! — деп Сұлтанмахмұт
айтқандай Абай — туған халқының, болашақ ұрпақтың өнегелі тәрбиешісі, ана
тілінің, қазақ поэзиясының гулдеуіне зор үлес қосқан қамқоршысы. Ақын өз өлеңдерінде қараңғылық, надандық, кертартпалықпен күрескен,
халық қамын ойлаған, жастарды білімге, еңбекке, өнерге шақырған.
Абай және ғылым
- Абайды Жасымда ғылым бар деп ескермедім.
- Ғылым таппай, мақтанба.
- Интернатта оқып жүр.
- Әсемпаз болма әрнеге.
әкесі Құнанбай тілге шешен, ақылды,әділ
ел басқарған.
2. Абайдың меңгерген тілдері:
араб,парсы,шағатай
3. Абай оқыған классиктер.
|
А.С.Пушкин
|
М.Ю.Лермонтов
|
И.А.Крылов
|
|
Онегиннің сөзі
Татьянаның хаты
Онегиннің жауабы
Татьянаның сөзі;
|
Теректің сыйы
Қараңғы түнде тау
Қалғып
Кең жайлау
Қанжар
|
Шегіртке мен құмырсқа
Жарлы бай.
Бақа мен өгіз.
Есек пен бұлбұл.
|
Абай сөзі — адамның жанына азық,
Ақылдың таразысы, алтын қазық.
Абайдың өсиетін түсінгендер,
Кетпейді деп сенемін дүниеде азып.
Сенбе, жұртқа тұрса да қанша мақтап,
Әуре етеді ішіне қулық сақтап,
Өзіңе сен, өзіңді алып шығар,
Еңбегің мен ақылың екі жақтап
ІV
– кезең : бекіту
1)
Сонымен балалар , бұл өлеңнен нені
түсіндіңдер !
2)
Абай өлең сөздің анықтамасы іспеттес бұл
өлеңде нені талап етеді ?
3)
Өлеңге деген өз көзқарастарың қандай ?
Түйін: Мансап үшін оқыма, біліміңді, пайдаңды халқыңа жұмса, ел қамқоры-
азамат бол.
Қорытынды:
- Кешегі ауыр да күңгірт заманда жалын боп
жанып өткен Абайдың осы мұрасы туған халқы үшін ешқашан да сарқылмайды. Абай
туған елін қаншама сүйсе, елі үшін күңіреніп, тебіренсе бүгінгі ұрпақ оны сонша
құрметпен сүйіп отыр. Абайдың көзі тірісінде жетпеген арманына біздің
заманымызда жетіп отыр. Өйткені, бүгінгі ұрпақ көзі ашық, ғылымға, білімге,
өнерге құмар. Абай атамыздың «Атаңның баласы болма, адамның баласы бол» деген
өсиетін көкіректе нық сақтайық.
Сабақтың тақырыбы:Жасымда ғылым
бар деп ескермедім
(Абай Құнанбайұлының өмірі мен шығармашылығы)
Мақсаты:
- Білімділік: Оқушыларды Ұлы ақын – А.Құнанбайұлының балалық және жастық
шағы, өскен ортасымен таныстыру. Ақындығы мен композиторлығын
таныту. Жас ұрпақты Абай шығармашылығын танып, өсуге тәрбиелеу.
- Тәрбиелік: Гуманистік, адамгершілік, еңбек, имандылық тәрбиесін беру.
- Дамытушылық: Абай шығармашылығын сүйіп оқуға, қадірлеуге, асыл мұрасындай есте
сақтауға баулу.
Сабақ барысы: І.Ұйымдастыру
Бүгінгі
көңіл-күйлеріңіз
қандай?
Сыныпты үш топқа бөлу
ІІ Үй тапсырмасын тексеру
ІІІ Жаңа сабақ
- Абайдың қандай өлеңдерін білесіңдер?
- Кім қай өлеңін жатқа айта алады?
Өлеңдері:
- “Жасымда ғылым бар деп ескермедім”
- “Интернатта оқып жүр”
- “Қалың елім,қазағым, қайран жұртым”
- “Адасқанның алды-жөн, арты-соқпақ”
- “Сабырсыз, арсыз, еріншек”
- “Жігіттер, ойын арзан, күлкі қымбат” т.б
-
Жоспар:
- Абай-қазақтың бас ақыны
- Абай және қазақ, Шығыс әдебиеті
- Абай және орыс, Батыс әдебиеті
- “Ғылым таппай мақтанба” өлеңі
(Әрбір топ өздеріне берілген тақырыпты
қорғайды, түсіндіреді)
Абайдың шын аты Ибраһим
болған. Абай деп әжесі Зере еркелетіп қойған. Бала кезінде екі ананың арасында
тел өскен Абайды жеңгелері Телғара деп еркелетіпті. Тіпті М.Әуезовтың өзі Абай
туралы жазбақ болған романын ең алғаш “Телғара” деп атаған екен.
Абай ауылда ескіше сауат ашып, Семейдегі
Ахмет Ризаның медресесіне оқуға түседі. Алайда, әкесі Абайды билік ісіне
араластырып, баулу үшін оқуын аяқтатпай, 13 жасында қайтарып алады. Абайдың
медреседегі оқуы осымен аяқталады.
ІҮ Аудармалары:
Пушкиннің:
- “Евгений Онегин” романынан үзінділер
- “Татьянаның хаты”
И.А.Крыловтан:
- ”Қазаға ұшыраған шекпен”
- “Шегіртке мен құмырсқа”
- “Бақа мен өгіз”
- “Піл мен қанден”
- “Есек пен бұлбұл”
Лермонтовтың:
- “Бородино”
- “Теректің сыйы”
- “Демон”
- “Жалау”
- “Жартас”
- “Қараңғы түнде тау қалғып”
«Қараңғы түнде тау қалғып» әнін
тыңдату
Түйін
Мансап үшін оқыма, біліміңді, пайдаңды
халқыңа жұмса, ел қамқоры- азамат бол.
Абай
Ү.«Мен қандаймын» (оқушылардан өздерінің бойындағы жақсы және жаман қасиеттерін
санамалап айтқызу)
ҮІ. Өміршеңдік ережесі (талдау)
ҮІІ Сергіту сәті
ҮІІІ Топтық жұмыс
- Ітоп.Абайдың
ұлы ақын болуының бір сыры сурет салып оған жан бітіруінде. “Қыс” деп
аталатын өлеңнің бір шумағын жатқа жазып, ішінен етістіктерді табыңдар
- ІІ топ.“Адам жанының қасиеті”. Бұл шартта адам өз бойындағы рухани қасиеттерден “кірпіш” қалап үй
тұрғызу ұсынылады.
ІІІ топ Ойтолғау. Менің арманым
Қорытындылау.
Абай ақындық өнерге 40 жасынан асқанда
құлай беріліп, өмірінің соңына дейін созылған 20 жылдық әдеби қызметінде 8000
өлең жолы мен 45 нақыл сөзін жазып қалдырды. Ол нақыл сөздер “Абайдың қара
сөздері” деп аталады.
ІХ. Абай ұрпақтары туралы
Х Үйге тапсырма
ХІ Рефлексия. Бүгінгі сабақтан алған әсерім
ХІ Бағалау
аудиоформат
аудиоформат
Оставьте свой комментарий
Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.