Рабочие листы
к вашим урокам
Скачать
Химия 8 сынып
Күні
Сабақтың тақырыбы: Жай және күрделі заттар.Салыстырмалы атомдық масса.
Салыстырмалы молекулалық масса №1 көрсетілім /1.2/
Сабақтың мақсаты:
Білімділік: Оқушыларға Жай және күрделі заттар . Салыстырмалы атомдық масса. Салыстырмалы молекулалық масса туралы ұғымды түсіндіру.
Дамытушылық: химиялық элементтердің таңбасын жазуды, салыстырмалы атомдық массаларын есептеуге және салыстыруды үйрету.
Тәрбиелік: Өз еркімен жұмыс жасауға, ойын жеткізе білуге, ұқыптылыққа тәрбиелеу.
Көрнекіліктер: Д.И.Менделеевтің периодтық кестесі. Оқулықтан 2-кестені қолдану.Электрондық оқулық.
Сабақтың түрі: аралас сабақ.
Әдісі-тәсілдері: сұрақ-жауап, жүйемен жұмыс.
Тірек білім мен біліктер: атом, салыстырмалы атомдық масса, химиялық элемент, массаның атомдық бірлігі.
Сабақ барысы: Ұйымдастыру кезеңі.
Оқушылардың білім мен біліктерін тексеру үшін тапсырмалар беру:
Химиялық диктант жүргізу. Оқушыларға біршама элементтердің латынша айтылуын айтамын, ал олар дәптерге таңбаларын жазады:плюмбум,аурум,силициум,цинк,гидраргирум,купрум,гидрогениум, оксигени- ум, ферум,карбонеум,нитрогениум,станнум,аргентум т.б. Содан соң кейбір элементтердің оқылуын айтамын: эн,це,эс,о,аш,пэ,мыс,т.б
1. Химиялық элементтердің таңбасын латынша белгілеуді ұсынған қай ғалым?
2. Химиялық элемент ұғымын алғаш химияға енгізген ғалым?
3. Химиялық элемент дегеніміз не?
4. Молекула және атом дегеніміз не?
5. Химиялық элементтерді неше топқа бөлеміз?
Жаңа материалды оқыту: Салыстырмалық атомдық масса. Vl сыныптың физика курсынан масса ұғымы белгілі екенін ескеріп, оларды мынадай сұраққа жауап беруін сұраймын.
Атомдардың массасын граммен не килограммен өлшеуге бола ма?
Атомдардың массасы өте кіші болғанымен олардың сандық мәні дәлдікпен анықталған. Мысалы ең жеңіл атом атом сутегінің атомдық массасы:
mа (H)=1.66*10-24 г немесе 1,66*10-27кг Оттегінің массасы одан 16 есе ауыр:
mа (O)=2.66*10-23 г немесе 2,66*10-26 кг-ға тең.
Мынадай сандарды пайдалану ыңғайсыз. Сондықтан атомдық массаны өлшеу үшін арнайы өлшем бірлігі, массаның атомдық бірлігі (м.а. б) қолданылады .
Массаның атомдық бірлігі (м.а. б.) бұл көміртегінің 1/12 атомдық массасына тең. Көміртегі атомның массасы:
2,0*10-26г немесе2,0*10-26кг,ал мұның 1/12 бөлігі
20*10-26kг =1.66*10-27кг =1,66*10-24г.
Осы мәнді м.а.б. деп аламыз. Бір атомдық масса бірлігіне тең сандық мәнді салыстырмалы атомдық масса деп анықтама беріледі. Салыстырмалы атомдық масса өлшемсіз шама екенін және оны (индексі ағылшын тілінде relative- “салыстырмалы ” деген мағына береді ).
Мысалы оттегі үшін:
Ar=2.66*10-23 = 16
0.66*10-23
массасының атомдық бірлігімен (м.а.б.) алынған атомдар массасынан салыстырмалы атомдық массаның өлшемсіз шамасын ажырата білу керек.
мысалы; mа (H)=1м.а.б. Аr (H) =1
та (O)=16 м.а.б. Ar (O ) =16
та (S)=32 м.a.б. Ar (S) =32
Демек сутегі атомның массасы көміртегі атомның массасына 1/12 бөлігіне тең екенін, ал оттегі ал оттегі атомның массасы 16 есе, күкірт 32 есе бұл масадан ауыр екенін көрсетеді.
Химиялық формуланын көмегімен жай және күрделі заттардын құрамын қалай білу керек екеніне тоқталамын.
Химиялық формула – заттың құрамын химиялық элемент таңбалары және индекстер көмегімен шартты түрде бейнелеу.
Заттың салыстырмалы молекулалық массасы, берілген зат молекуласының массасы көміртек атомы массасының 1/12 бөлігінен неше есе ауыр екенін білдіреді.
Химиялық формула арқылы салыстырмалы молекулалық массасын табамыз:
Мr (H2O) = (2•1)+16=18
Заттың формуласы бойынша мыналарды білуге болады:
1. Жай немесе күрделі зат.(бір немесе бірнеше атом түрлерінен құралғандығын)
2. Сапалық құрамы (яғни атомдардың қандай түрлерінен құралған)
3. Сандық құрамы (яғни әр атом түрінің қаншасы кіреді)
4. Салыстырмалы молекулалық массасы (яғни берілген молекула массасы м.а.б-нен неше есе көп)
5. Элементтердің массалық қатынастары.
Төмендегі мысалдардан формула алдына қойылатын коэффиценттің және индекстің мәнін түсіндіреміз - 3O2, 4H20, 3P2O5, H2, 5H, 4H2.
Жаңа материалды қорытындылау:
1. Мыс атомының оттегінен,күкірттен,сутегінен қанша есе ауыр екенін есепте.
2. Неге атомдық массаны салыстырмалы ұғымда айтады? Жауабын математикалық жолмен көрсетіңіз.
3. Магний атомының массасы көміртегі атомының массасынан неше есе артық?
4. Оттегі атомы массасынан салыстырмалы атомдық массасы көп болатын үш элементті (Д.И.Менделеевтің периодтық жүйесі таблицасынан) көрсету.
5. Қандай мақсатта химияға «салыстырмалы атомдық масса» ұғымы енгізілген?
6. Салыстырмалы молекулалық масса дегеніміз не? Осы анықтаманы айқындайтын формуланы жазу.
7. Салыстырмалы атомдық массалары 8 санынан кем болатын элементтерді атаңдар..
8.Жай зат азоттың N2 және күрделі зат көмір қышқылының H2CO3 салыстырмалы молекулалық масса сын есептеп шығарту.
9.Кальций фосфатының Са3(РО4)2 салыстырмалы молекулалық массасын есептеп шығарту.
Бағалау.
Үйге тапсырма беру. §8 1-10 жаттығу.
6 626 567 материалов в базе
Настоящий материал опубликован пользователем Шокатова Сагдат Кажымукановна. Инфоурок является информационным посредником и предоставляет пользователям возможность размещать на сайте методические материалы. Всю ответственность за опубликованные материалы, содержащиеся в них сведения, а также за соблюдение авторских прав несут пользователи, загрузившие материал на сайт
Если Вы считаете, что материал нарушает авторские права либо по каким-то другим причинам должен быть удален с сайта, Вы можете оставить жалобу на материал.
Удалить материалВаша скидка на курсы
40%Курс повышения квалификации
72 ч.
Курс повышения квалификации
72/108 ч.
Курс профессиональной переподготовки
600 ч.
Мини-курс
4 ч.
Мини-курс
4 ч.
Оставьте свой комментарий
Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.