Қазақстан республикасының Білім және ғылым министрлігі
Атырау облысы, Қызылқоға ауданы
Тасшағыл орта мектебі
Авторы:
Қуанышқызы Назымгүл
11 сынып Тасшағыл орта мектебі
Тақырыбы:
«Хэллоуин мерекесі»
Бағыты:
Секциясы:
Жетекшісі:
Утаршиева Гүлзада
ағылшын тілі пәні мұғалімі
Тасшағыл орта мектебі
Атырау – 2014 ж
Жоспар.
І. Кіріспе.
1. Ағылшындар
мәдениетіне шолу.
ІІ. Негізгі бөлім.
1. Ағылшын
салт дәстүрлері.
2. Ағылшындардың
ұлттық мерекелері.
1)
Рождество.
2) Аналар
мерекесі.
3 Хэллоуин.
1) Хэллоуинның
шығу тарихы.
2) Мерекенің
белгілері.
3) Хэллоуин
қазақ жерінде.
ІІІ. Қорытынды бөлім.
1.Хэллоуинның ұлтымызға берер
зияны.
Кіріспе
Ағылшындар
мәдениетіне шолу.
Англия – көп
ғасырлар бойы сақталған ескі, таңғаларлық және қызықты дәстүрлерге бай ел. Англия
Ұлыбритания 83%-ын құрайды. 927 жылы Англия бірнеше жергілікті графстволардың
бірігу нәтижесінде пайда болды. Өз атын V-VI ғасырда құрылған англ деген герман
тайпасынан алады. Ал Англия астанасы
Лондон Еуроодақтағы ең үлкен қала болып саналады. Англия — қазіргі көптеген жаһанды нәрселердің
шыққан жері. Олардың ішінде ағылшын тілі, Англикан
шіркеуі,Парламент негіздері. Ол Өндірістік революциясының отаны
болып саналады.
Ағылшындықтар
өздерінің ағылшын тілінде таза сөйлейтіндерін мақтан тұтады. Кейде өздерін шала
ағылшынша сөйлейтін американдықтармен салыстырады. Ағылшындықтар үшін ағылшын
тілі қоғамдық ортада қарым-қатынастарда өз пікірін ашық айту тәсілі.
Ағылшындықтар
салты бойынша қарым-қатынас жасап отырған адамның ойын бөлмеу, сөйлесіп отырған
адам сөзіне құрметпен қарау керек. Ағылшындықтардан «мүмкін», «маған солай
секілді», «мен ойлаймын...» деген сөздерді сөйлесу барысында жиі естиміз.
Бұл-сыпайлықтың белгісі.
Ағылшындықтар
адамдарды жасының үлкендігіне қарап құрметтеп қана қоймайды. Сонымен бірге
адамдардың сезімінің жоғарылығына қарап құрметтейді. Ағылшындар бірін-бірі
ұнатып жатса некелесуге асықпай-ақ жай ғана бірге өмір сүріп көреді. Егер осы
аралықта бірін-бірі жете танып, түсінісіп жатса некелерін уақыты келгенде
қидырады. Ал түсініспеушіліктер болып жатса екіге бөлініп кете береді. Мұның
нәтижесі ажырасып кетуден, сәтсіз отбасы атанудан сақтанатындығы екен.
Негізгі бөлім
Ағылшындардың
салт-дәстүрлері.
Англия ұлттық
дәстүрге, әсіресе ұлттық киімдерге бай ел. Ағылшындардың ең танымал
киімі-ауылдық жерлерде жаз мезгілінде билейтін моррис атты би киімі. Бұл киімді
тігудің кейбір ерекшеліктер бар. Негізінен бұл би жерге қатысты магиялық
белгімен байланысты.
Ағылшындықтар
«Ескі-демек сенімді. Ескі сөзі күмәнсіздікті білдіреді. Жаңа ой-күдікті, жаңа
технология-сенімсіз» деп есептейді. Ағылшындықтардың неше мың жыл бұрынғы
салт-дәстүрлері әлі күнге дейін сақталған.
Ағылшындардың
ұлттық мерекелері.
Рождество.
Ұлыбританияда
«Рождество – әкеден» сыйлық сұрауға болады. Яғни өзінің арман еткен затын,
болмаса өзінің не тілейтінін хатқа жазып, оны тасқа байлайды да лақтырып
жібереді. Ескі діни-сенімдер бойынша, ол хатты Рождество-әкенің өзі алып,
қалағанын береді екен. Бұл мереке уақытында ағылшындықтар бір-біріне, бірдей
бағаға сыйлық сыйлауына болады. Жеребе тастау арқылы бір адам есімін суырып
алады да сол адамға арнайы сыйлық жасауға кіріседі. Рождество алдында өзін
сыйлайтын әрбір адам барынша барлық жақындарына, таныстарына ашық хат арқылы ол
адамға не тілейтіндігін жазып сыйлайды екен. Ағылшындықтар үшін Рождество
мерекесі «отбасы мерекесі» деп есептелінеді. Сол күні басқа үйге қонаққа
баруға болмайды, бірақ басқа отбасылармен бірігіп, жаңа жылды мейрамханада
қарсы алуларына да болады екен.
Ұлыбританиядағы
«Аналар мерекесі»
Ұлыбритания еліндегі аналар мерекесі дәстүрлі 8 наурыз мейрамы іспетті. Ағылшындар
бұл күнді «Mother's Day» немесе
«Mothering Sunday» деп атайды.
Бұл
мерекенің атап
өту өткен ғасырларда
басталған-ды. Сол заманда кәмелет
жасқа толмаған
балалар үйлерінен
жырақта болып, қара
жұмыс істеген. Алған
еңбекақыларын үйлеріне
жіберіп отырған. Жылына
бір рет олар үйлеріне барып, ата-аналарымен
кездесетін. Үйге барған кезде
балалар аналары
мен әжелеріне базарлық
әкеліп, гүл шоқтарын сыйлайтын. Бүгінде
мереке күні
балалар аналарына
гүл сыйлап, оған ерекше құрмет
көрсетеді.
17 ғасырдың
басында Англия
елінде ауыз
бекіту айының
төртінші жексенбісінде «Ана
жексенбісін» тойлау
дәстүрі бастау
алды. Бұл күн Англия халқының
аналарының төл
мерекесі. Әу бастан діни
мереке саналған
бұл күн уақыт өте
келе заманауи мейрамдардың
біріне айналды.
Жексенбілік
мереке күні барлық жандар жұмыстан босатылып, бұл күнді аналарымен бірге
өткізеді. Әйелдер қауымы демалып, ер-азаматтар үйдің барлық жұмысын атқарады.
Симнель (simnel cake) тортын пісіріп, оны марципаннан жасалған 12 кішкентай
шарлармен безендіреді. 12 кішкентай шар - жұлдыз жорамалдың 12
белгісінің нышаны. Торт атауы «simila» деп аталатын майда тартылған ұн
атауынан шыққан.
Мереке
күннің ақшамында отағасы жарының көңілін аулап, оны қымбат мейрамханаға
апарады. Ал балалар болса, аналарына гүл шоқтарымен қатар, қолдан жасалған ашық
хаттар мен өзге кәдесыйларды тарту етеді.
Бұл
күні міндетті түрде аналарға хабарласып, мерекемен құттықтау қажет. Үйінен
жырақта жүрген балалар аналарына пошта арқылы базарлық жіберіп, телефон арқылы
байланысқа шығып, құттықтайды.
Жексенбілік
мереке күні Ұлыбритания халқының көңіл-күйі көтеріңкі болады.Лондон қаласының көшелері мен
алаңдарында мерекелік іс-шаралар өткізіледі.
Хэллоуинның
шығу тарихы
Хэллоуин
мерекесінің белгілері.
Хэллоуин (өте
қорқынышты) – ағылшындардың сүйікті мейрамы. Хэллоуин – қазан айының соңғы күні
өткізілетін Валентин күні. Ұлыбританияда Рождестводан кейінгі тұрған, халық
жаппай тойлайтын мереке. Көп жылдар бойы Ирландия мен Шотландия дін
қызметкерлері осы мерекені тойлатқан. Мерекенің басты белгісі – мұрны, көзі,
аузы ойылған асқабақ.
Бұл мереке түнде
өткізіледі, себебі ағылшындардың ойынша сол түні шайтандар мен перілер келеді
деп сенген. Қорыққандықтан өздері де әртүрлі киімдерге киініп, бет-ауыздарын
бояп, перілер мен шайтандарды алдап соғуға тырысады. Алғашында бұл мереке
балалар арасында өткізілетін. Уақыт өте үлкендер де мерекеге қызығып қатыса
бастады. Мысалы, Лондонда үлкен-кішісі көшеде өткізілетін парадтарға қатысады.
Барлығы жын-перілер, мыстандар, сиқыршылардың киімін киіп қолдарына асқабақ
ұстайды. Және бұл парад таң атқанға дейін жалғасады. Англияда бұл күнге таяу
уақыттары конфеттер және де карнавалдық киімдер сатылымға шығады, мұндағы ең
көп тұтынушы европалық отбасылар болып табылады.
Хэллоуин
қазақ жерінде.
Биыл 2014 жыл
алаштың азат атанғанына – 23 жыл. Алайда осы күнге дейін ұлттық рух, тәуелсіз
сана толық қалыптаспағаны ащы да болса шындық. Бір қызығы, осы олқылықты орнын
толтырмақ болып, өзімізден бұрын өзгелер қимылдап жүргендей. Яғни, пайда болған
біздегі рухани бос кеңістікке біреу дінін, біреу тілін өткізгісі келіп әрекет
етуде. Ал енді біреулер той десе қу басы домалайтын қазақтың әлсіз тұсын дөп
басып, мерекелерімен еліктіруде. Мақсат – мейрам арқылы мемлекетте өз
идеологиясын жүргізіп, сонысына халықты бас идірмек. Сондай мейрамдарың бірі –
Әулие Валентин, яғни ғашықтар күні еді. Әупірімдеп жүріп, Валентиннің қазақша
нұсқасын табамыз деп, 15 сәуірде «ұлттық махаббат мейрамы» еткен болдық. Бірақ
санадан біржола өшірудің жолы әлі табылған жоқ. Келмеске кеткен кеңестің
мейрамы – 23 ақпанның да әлі күнге арамызда айтылып жүруі осы олқылықтың бір
көрінісі.
Біздің елімізде тұрғын үйлердің
сыртын, көшедегі көліктерді, аялдамаларды және әртүрлі жарнамаларды қирататын,
бояп кететін, бүлдіретін бұзақыларға бұл мейрам таптырмас қызық болып отыр.
Алдыңғы жылы осы мейрамды тойлаушылар Алматы қаласы, Алмагүл ықшам ауданындағы
тоғыз қабатты үйдің кіре берісіне машинаның ескі доңғалағын өртеп тастап кеткен
болатын. Келіп жеткен өрт
сөндірушілер домофонды ажыратамын дегенше біраз уақыт өтіп, тұрғындар түтінге
тұншығып қалған-тұғын.Орталық демалыс саябағында да біраз бұзақылар сондағы
демалушылардың мазасын алған жағдайлар болған.
Қорытынды
Хэллоуинның ұлтымызға берер зияны.
Еліміздің экономикалық өркендеуін көре
алмайтын, халықтардың тату-тәтті өмірін бұзуды көксейтін кейбір тоғышарлар,
мейрамға қатысты іс-шаралар өткізетін көңіл көтеру орындарының бастықтары мен
осы мейрамдарға қажетті заттарды сататын саудагерлер үшін өте үлкен табыс көзі
болып отырған жайы бар.Айталық, бір ғана Валентинка немесе құбыжық суреті
салынған ашықхаттың ең арзаны 50-100 теңге шамасында.Ал енді түнгі клубқа кіру
құны дәрежесіне қарай 2000 теңгеден басталады.
Еліміздің ертеңі болатын
жастарымыздың көпшілігі имандылыққа бет бұрып намаз оқып (дәстүрлі ислам,
Ханафи мазхабын ұстаушылар), арақ-шарап ішуден, нашақорлықтан бас тартып
салауатты өмірге бейімделіп келе жатқанда әлгіндей арамыздағы жын-шайтандар
іріткі салып әкетпесіне кім кепіл?
Сондықтан да мұндай жат
мейрамдарды тойлауға заңмен қатаң тиым салынуы керек деп ойлаймын. Халқымыздың дәстүрлі мейрамы – Наурыз
бен мұсылмандардың мейрамдары – Рамазан айт, Құрбан айт секілді жақсы
мерекелерді тойлауға ықылас білдірмейтіндер, өзгенің қаңсығын таңсық көрмесе
екен.
Пайдаланған әдебиет:
1. http://www.kkaobolashak.kz/index.php/kz/basty/12-kaz-novost/236-khellouin
2. http://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D1%8D%D0%BB%D0%BB%D0%BE%D1%83%D0%B8%D0%BD
3. http://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D1%82:%D2%B0%D0%BB%D1%8B%
4. http://www.topreferat.kz/load/referattar/geografija/lybritanija_referat/8-1-0-2166
5. http://kk.wikipedia.org/wiki/%D2%B0%D0%BB%D1%8B%D0%B1%D1%80%
6. http://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BD%D0%B3%D0%BB%D0
7. http://magistr.kz/referat/show/21199/49/1
Оставьте свой комментарий
Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.