Инфоурок Другое Другие методич. материалыВнеклассная работа на тему «Ауғанның асуында от кешкендер»

Внеклассная работа на тему «Ауғанның асуында от кешкендер»

Скачать материал

 

Пшанова Лаура Абубакирқызы

 

Қызылорда облысы,

Қазалы ауданы,

Сарыбұлақ ауылы

№78 орта мектеп

 

 

 

 Тәрбие сағаты

Тақырыбы: «Ауғанның асуында от кешкендер» 

                             

                                  Армысыздар, ардагерлер лектегі,

                                  Өмірлерің – ерлік-күрес мектебі!

             Құрметті қонақтар, ұстаздар, оқушылар!

                   Өткенін ескермеген өшеді,

                   Өткенін қастерлеген өседі,- демекші,

          Биыл 15-ақпанда Кеңес әскерлерінің Ауғанстан жерінен шығарылғанына 26 жыл толуына байланысты   «Ауғанның асуында от кешкендер» атты тәрбие сағатымызды бастауға рұқсат етіңіздер..

            Берер тәлімі мол тарихтың тірі куәгерлері бүгінгі  біздің тәрбие   сағатымыздың аса  қадірлі қонақтары, жалындаған жастық шағын, қарулас достарын  ала бағанның арғы жағына қалдырған    ардагерлеріміз біздің арамызда!   

             - Ауған соғысының ардагері:  Қарымсақов  Ерғали ағамыз.

 

           

  

   «Бейбітшілік  ырысым»  -  Жарылқаған  Ақнұр.   

 

-         Ауғансоғысының қасіреті кімдердің жүрегін жараламады десеңізші?! Азаматтық борышын атқаруға әскерге кетіп, табытпен оралғандары қаншама?

          Соғыс-зұлымдық.Жазықсыз  төгілген қан. Тарих жылнамасынан  өзінің қаралы  нәубет жылдарымен  орын алған  зұлматтың бірі ауған соғысы еді.

1979  жылы желтоқсанда Брежнев басшылық еткен кеңес үкіментінің ұйғаруымен ауғ,аныстан жеріне кеңес  әскерлерін енгізу туралы шешім қабылданды.  Бұл соғысқа өзге   одақтастарымен бірге біздің  23000  қазақстандық қатысты.  Соғысқа аттанған өрімдей жастардың алдында үлкен мақсат тұрады.   Ол ауғаныстан жеріндегі   душмандар  басқыншылығына тойтарыс беріп  бейкүнә   халықтың тыныштығын қорғау   және өзінің отан алдындаңғы  интернационалдық   борышын  қалытқысыз өтеу болатын.  

         Иә, қарғыс атқан  сұм соғыстың зардабынан қаншама  жас қыран  қанатынан ерте  қайрылды. Елдің ертеңгі болашағы   болар,   халықтың үкіліген үміті болған қанша жас бұл дүниемен  ерте қоштасты –ау  десеңізші. Қаншама үйлер аз ғана  уақыттың ішінде қара жамылып, бауыр еті  баласынан  айырылып , қатал тағдырға  тек нала айтудан басқа амалы қалмады.   Қайран тағдыр-ай.

      Атышулы Ауған соғысының зардабы заман ауысқанымен тарихтың қасірет беттерінде жазулы. Біздің республикамызда 23000 адам соғысқа қатысып, 749 өмір қыршынынан қиылды, хабар-ошарсыз кеткен 26 тағдыр және бар. Азалы Ауған тақырыбын біз еш уақытта ұмытпаймыз.

       «Батырдың  ғұмыры  қысқа,  даңқы ұзақ»  дегендей  сіздер  мәңгң  бізбен  біргесіздер.   Қаза болған жауынгерлерді  бір минут еске алып,  бас иеміз.                                                   

                              ( Бір минуттық үнсіздік)

 

«Ұмытпайды артта қалған ұрпағың»- Жалғасбай Меруерт

 

                          Ән  «Ақ көгершін»

   Отан – оттан да ыстық! Азаматтық парыздың ішіндегі ең үлкені – Отан қорғау! Жауынгер жүгі қашан да салмақты. Солардың арқасында біз той тойлап, ештеңеге алаңдамай өмір сүріп жатырмыз!

       Құрметті ардагер ағалар! Сіздердің өмірлеріңіз – жеке бір адамның жер бетіндегі тіршілігі емес. Сіздердің өмірлеріңіз – Отан тарихымен, халық өмірімен бірігіп кеткен өшпес, өнегелі өмір. Сіздер қандай құрмет болса да соған лайықсыздар!

                         Білеміз, жас өседі, туады ерлер,

                          Қастерлеп, әке жолын қуады ерлер.

                          Тумайды, сіздерден соң, тумасын-ақ,

                           Соғыс деген сұм тажалға куәгерлер!

 

                            Аққулардай асыққан мөлдір көлге,

                           Сағыныштың азабын жеңдіңдер ме?

                           Тұңғиықтың түбінен шығып бүгін,

                            Туған жерге, ағалар, келдіңдер ме?

       -Өтеубай Ұлбала. 

 

    1979 жылдың  25-желтоқсанынан  1989 жылдың  15-  ақпанына  дейін, Ауған жерінде қанды  соғыс жүріп жатты.

   1979 жылы 25 –желтоқсанда Мәскеу уақыты бойынша   15,00-де КСРО қороғаныс  министрінің  берген бұйрығымен Ауғаныстанға  Кеңес әскерлерін  енгізу  басталды. Командирлер бұл қысқа мерзімдік акция, тапсырманы орындаймыз да кетеміз» дегенімен  «акция  9 жылдам астам уақытқа  созылады.   Талай боздақтардың өмірін қиған  зұлмат  соғыс адамдардың   тағдырына көптеген  зардап әкелді.»

 

                          «Соғыс қаһармандары.»

-Қызылорда облысы бойынша  Ауған соғысына қатысқан  ардагер ағаларымыз.

 

                      Баймаханов Серiк Жұмабайұлы

                                

1960 жылы қазан айының 30–шы жұлдызында Қызылорда  қаласында дүниеге келген. Сол     жердегi №253 орта мектепте   оқу бiтiрген соң, ПМК-16 тас қалаушы болып қызмет  атқарады.

1978 жылдың қазан айында   Қарулы Күштер қатарына  шақыртылып, әскери борышын  өтеуге Ауғанстан Республикасына жiберiледi.

    1980 жылы мамырдың 11-шi күнiнде Ауғанстан жерiндегi Хара қыстағында әскери тапсырмасын өтеу барысында ерлiкпен қаза  болады.

    Марқұмның соғыстағы ерен ерлiгi үшiн “Қызыл Жұлдыз” орденiмен марапатталады.

Серік  1978 жылы көктемде Қызылорда  қаласынан   әскерге шақырылып, алғашында Отырарда, кейін Алматы қаласындағы әскери бөлімде алғашқы дайындықтан өтті.1979 жылы күзде Ауған жеріне   аттанған Серік анасын аяп өзінің әскери борышын өтеп  жүрген жерін жасырып та жүрді.Анасын өте жақсы көрген ол әскерде жазған хаттарында  әркез апама қараңдар деп  бауырларына ескертуді ұмытпайды.

Бауырларына жазған соңғы хатында... 1 жылдан кейін үйге қайтам,  1 жыл деген не? 1 ай сияқты қазір-ақ өтіп кетеді. Назым, Дәулетті армияға  жібермей оқытсаңдар көп жақсы болар еді.Омар , Дәурен сабақтарыңды жақсы оқыңдар.Қалдыбек,Берік маған хат жазыңдар. Сендерді, хатарыңды сағындым.  Берік сабақты жақсы оқысаң  ауғаннан саған сыйлық әкелемін...»

 Алайда Серік еліне аман-есен орала алмады.

Қарулас достарының айтуынша  Серіктің  көз жұмарда айтқан соңғы    сөзі   «апа»  болды.

 

                      -Сәндібек Демесінұлы Инабатов.

                                  

1962 жылы 5-шi мартта Қазалы     ауданында дүниеге келген.

      1980 жылы  25-шi қазанда Қарулы Күштер қатарына шақырылып, әскери борышын өтеуге Ауғанстанға жiберiледi. Әскерде танкi жүргiзушiсi болған.

       1982 жылғы 5-шi мартта ерлiкпен қаза табады. Қайтыс болғаннан кейiн марқұмның соғыстағы ерен ерлiгi үшiн “Қызыл Жұлдыз” орденiмен марапатталады.

Қазалы ауданындағы  С.Сейфуллин  атындағы №165 мектепте   Сәндібек Инабатов атындағы  ұландар ұйымы  1990 жылдан бастап  жұмыс жасап келеді.  Жыл сайын  ұйым мүшелері қайырымдалық бағытында жұмыстар жүргізіп,  жауынгер ағаларының үйіне барып  шамаларынша қол ұшын беріп отырады.

 Ұйымның әрбір мүшесі  Сәндібек ағаларын құрмет тұтып, оның  атына кір келтірместей  болып өсетініне сенімді.                                                                             

 

         

 

 Қожахметов Шайхислам       Қойшыбайұлы

                                

1965 жылы  7-шi      қазанда Қызылорда қаласында         дүниеге келген. Шайхислам       1983 жылдың күзiнде    әскерге        шақыртылады.

 Бiрақ денсаулығына байланысты келер жылғы күзге қалдырылады.

. Әскери борышын алғашқы күндерi Душанбеде өтедi. Бiрақ артынша Ауғанстанға жiбередi.

      Сол жақта 1984 жылы маусым айының 25-шi жұлдызында дұшмандар қолынан қаза табады.

       Марқұмның соғыстағы ерен ерлiгi үшiн “Қызыл Жұлдыз” орденiмен марапатталады.

 

        Шалғынбаев Батыржан Шалманұлы

                               

   1965 жылдың 9-шы мамырында        Қызылорда қаласында дүниеге келген

   1984 жылдың сәуiр айында Қарулы       Күштер қатарына шақыртылады.      Әскери борышын өтеуге    Ауғанстанға жiберiледi.

Сұм соғыста     қанша рет дұшмандармен бет   кездесiп, жау тырнағынан аман-есен   құтылады. Бiрақ көп ұзамай, 1985

 жылы қарашаның 22-де сол       дұшмандардың қолынан қаза табады.

       Марқұмның ерен ерлiгi үшiн “Қызыл Жұлдыз” орденiмен  марапатталады. Сонымен қатар өзiнiң бiлiм алған ордасы № 217 мектеп және қала орталықтарындағы бiр көше интернационалист жауынгердiң есiмiн иеленген.  

         «Соңғы хат»   сөзін жазған  Шалғынбаев Батыржан

           оқитын   Жанділда Қолғанат

 

Сонымен  бірге : Байданов Рысбай,  Абдуллаев Нурилла ,

Әнуарбек Өмiров , Айсауытов Нұрлыбек  деген ағаларымыз   Қызылорда облысынынан  әскер қатарына шақырылып, ерлікпен қаза тапқан.

 

«Тасқа айналған тағдырлар»-оқитын  Толыбек Ұлжан.

                                         

              

     Көрініс:  «Жауынгер хаты»  (авторы М.Сергеев.)

 

         Бауырым, бұл хатымды аласың ба?

         Ауғанның тауларының арасында,

         Бораған қорғасын оқ бас көтертпей,

         Жатырмыз ессіз-түссіз жар астында.

 

         Қоршаудамыз, барады айдан асып,

         Анталаған жаулармен тайталасып,

         Іздеп жатқан ел де жоқ артымыздан,

         Шер-қайғыңды енді кімге айта аларсың?

 

         Күңіреніп, күрсінеді Ауғанстан,

         Жігіттер де шаршады сұм соғыстан.

         Түн ортасы басталар қанды қырғын,

         Жарылыстан-жарылыс – күл боп ұшқан.

 

         Күні өтеді осылай жастығымның,

         Жолдасымның естідім ақтық үнін.

         Қансырады, құлады командирім,

         Бірақ сырын алдырмай жатты күліп.

 

         Күліп жатты жалғанның барлығына,

 Өспей жатып жасыл гүл солды сонда!

Көтергенмен рухын жауынгердің,

Іште қалды-ау өкпесі тағдырына!

 

Басқа салды, біз көндік, амал қанша?

Тартысамыз дұшпанмен ала алғанша.

Қай бұрышта қалады бас домалап,

Алла білер, жортатын сапар қанша?

 

Кейде ойлайсың, сұм ажал алып кетсе,

Қопарылып, өртеніп жанып кетсем,

Бауырым, дән риза мен болар едім,

Осы хатым еліме барып жетсе!

 

Түсімізге енеді ақ қорымдар,

Дегендей ме, сездіріп сақ болыңдар.

Бәрімізде бір арман қоршаудағы;

«Сүйегіміз қалмаса екен жат қолында!»

 

-Парахат Нүргүл.  

Отанды  сүю отбасынан басталалды.  Отанымызды сүйген  әрбір  жас өрен  патриот болып,  өз Отанын қастерлейді, сақтай алады. Елім, жерім деп еміренген өршіл ақын Мақжан Жұмабаев  «Арыстандай айбатты, жолбарыстай қайратты , қырандай күшті қанатты, мен жастарға сенемін»  деп  болашақ жастарға  үмітпен сенім артқан.

 Тәуелсіз  Қазақстанның  әрбір жас өренінің  елім, жерім, әкем,  анам,отаным  деп соғатын  жұдырықтай  жүрегі   дәл осылай шаттанады.

 

«Мен жастарға сенемін»-оқитын Кәжденбек Айдос.

 

-Келесі сөз кезегін бүгінгі кешіміздің  ардақты да, аяулысы  Жауынгер ағаларымызға береміз. Туған жерге  оралған олардың  бәрі де  жанұя бәйтеректері.

-Ауғанның қай   жерінде ұрысқа қатыстыңыз?

- Ол жерге әскерде жүріп аттандыңыз ба?

- Қай жылдар  аралығында болдыңыз?

 

          Кино:   «Ана қайғысы»

 

Хор:      «Бейбітшілік сақталады»

 

Тәуелсіз  боп атты халқым сенімі,

Мұз  боп қатқан  қайғы мұңым еріді.

Ақ шыңдары  тауларымның биіктеп,

Кең тыныстап ұлы далам кеңіді.

Тауымыз бар, даламыз бар ұлы кең.

Ұл қызым бар,  даламыз бар,  ұлы кең.

Алдарыңда басымды иіп, өр халқым,

Құттықтаймыз мерекелі күніңмен!

Құрметті ардагерлер! Сұрапыл уақыттағы қайғылы шежіре  жаңғырығы халықтың зердесінде бағасы артып,  уақыт алға жылжыған сайын сіздердің жасаған  ерліктеріңіздің  шоқтығы биіктей бермек. Біз сіздерді мақтан етіп,

  Алдағы 15-ақпан  «Жеңіс күні »  мерекелеріңізбен құттықтаймыз                                      

          

                                      


 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Ауғанның асуында от кешкендер!

 

      Кеңес әскерінің Ауғанстаннан   шығарылғанына 26 жылдығына байланысты интернационалист -  жауынгер, жерлесіміз

               Қарымсақов Ерғалимен кездесу кеші.                

 

 

 

 

 

 

                                            эмблема

 

 

 

               

 

 

 

2015 жыл.

 

  

Кеңес әскерінің Ауғанстаннан   шығарылғанына 26 жылдығына байланысты интернационалист -  жауынгер, жерлесіміз

Қарымсақов Ерғалимен кездесу кешінің  сценариі.                

 

         

                                                                                                    

                       Құрметті  көрермендер!

                   Өткенін ескермеген өшеді,

                   Өткенін қастерлеген өседі,- демекші,

          Биыл 15-ақпанда Кеңес әскерлерінің Ауғанстан жерінен шығарылғанына 26 жыл толуына байланысты   «Ауғанның асуында от кешкендер»  атты кездесу  кешімізді  бастауға рұқсат етіңіздер.. 

   

            Берер тәлімі мол тарихтың тірі куәгерлері бүгінгі  біздің  кездесу кешіміздің   аса  қадірлі қонақтары, жалындаған жастық шағын, қарулас достарын  ала бағанның арғы жағына қалдырған    ардагеріміз  бен кластас достары, жолдастары бүгін біздің арамызда қонақта!

       

  - Ауған соғысының ардагері:  Қарымсақов  Ерғали ағамыз.

  - Ер-мағзаман  мешінің  имамы Бегалиев Бақытжан.

  - кластасы:   Қарамоншақова Дәмегүл.

  - кластасы  марқұм  Жолдасбаев Асқардың жұбайы Күнсұлу.

  - жолдасы: Алпысов Ерімбет.

 

           

  

   «Бейбітшілік  ырысым»  -  Жарылқаған  Ақнұр.   

 

-         Ауған  соғысының қасіреті кімдердің жүрегін жараламады десеңізші?! Азаматтық борышын атқаруға әскерге кетіп, табытпен оралғандары қаншама?

          Соғыс-зұлымдық. Жазықсыз  төгілген қан. Тарих жылнамасынан  өзінің қаралы  нәубет жылдарымен  орын алған  зұлматтың бірі ауған соғысы еді.

1979  жылы желтоқсанда Брежнев басшылық еткен кеңес үкіметінің ұйғаруымен ауғанстан жеріне кеңес  әскерлерін енгізу туралы шешім қабылданды.  Бұл соғысқа өзге   одақтастарымен бірге біздің  23000  қазақстандық қатысты.  Соғысқа аттанған өрімдей жастардың алдында үлкен мақсат тұрды.   Ол ауғанстан жеріндегі   душмандар  басқыншылығына тойтарыс беріп,  бейкүнә   халықтың тыныштығын қорғау   және өзінің отан алдындағы  интернационалдық   борышын  қалтқысыз өтеу болатын.  

         Иә, қарғыс атқан  сұм соғыстың зардабынан қаншама  жас қыран  қанатынан ерте  қайрылды. Елдің ертеңгі болашағы   болар,   халықтың үкіліген үміті болған қанша жас бұл дүниемен  ерте қоштасты –ау  десеңізші. Қаншама үйлер аз ғана  уақыттың ішінде қара жамылып, бауыр еті  баласынан  айырылып , қатал тағдырға  тек нала айтудан басқа амалы қалмады.   Қайран тағдыр-ай.

      Атышулы Ауған соғысының зардабы заман ауысқанымен тарихтың қасірет беттерінде жазулы. Біздің республикамызда 23000 адам соғысқа қатысып, 749 өмір қыршынынан қиылды, хабар-ошарсыз кеткен 26 тағдыр және бар. Азалы Ауған тақырыбын біз еш уақытта ұмытпаймыз.

       «Батырдың  ғұмыры  қысқа,  даңқы ұзақ»  дегендей  сіздер  мәңгі  бізбен  біргесіздер.   Қаза болған жауынгерлерді  бір минут еске алып,  бас иеміз.

                                                 

                              ( Құран бағыштау)

 

«Ұмытпайды артта қалған ұрпағың»- Жалғасбай Меруерт

 

                          Ән  «Ақ көгершін»

   Отан – оттан да ыстық! Азаматтық парыздың ішіндегі ең үлкені – Отан қорғау! Жауынгер жүгі қашан да салмақты. Солардың арқасында біз той тойлап, ештеңеге алаңдамай өмір сүріп жатырмыз!

       Құрметті ардагер ағалар! Сіздердің өмірлеріңіз – жеке бір адамның жер бетіндегі тіршілігі емес. Сіздердің өмірлеріңіз – Отан тарихымен, халық өмірімен бірігіп кеткен өшпес, өнегелі өмір. Сіздер қандай құрмет болса да соған лайықсыздар!

                         Білеміз, жас өседі, туады ерлер,

                          Қастерлеп, әке жолын қуады ерлер.

                          Тумайды, сіздерден соң, тумасын-ақ,

                           Соғыс деген сұм тажалға куәгерлер!

 

                            Аққулардай асыққан мөлдір көлге,

                           Сағыныштың азабын жеңдіңдер ме?

                           Тұңғиықтың түбінен шығып бүгін,

                            Туған жерге, ағалар, келдіңдер ме?

      

    1979 жылдың  25-желтоқсанынан  1989 жылдың  15-  ақпанына  дейін, Ауған жерінде қанды  соғыс жүріп жатты.

   1979 жылы 25 –желтоқсанда Мәскеу уақыты бойынша   15,00-де КСРО қорғаныс  министрінің  берген бұйрығымен Ауғанстанға  Кеңес әскерлерін  енгізу  басталды. Командирлер бұл қысқа мерзімдік акция, тапсырманы орындаймыз да кетеміз» дегенімен  «акция  9 жылдам астам уақытқа  созылады.   Талай боздақтардың өмірін қиған  зұлмат  соғыс адамдардың   тағдырына көптеген  зардап әкелді.»

 

                          «Соғыс қаһармандары.»

-Қызылорда облысы бойынша  Ауған соғысына қатысқан  ардагер ағаларымыз.

 

                  

 

              Баймаханов Серiк Жұмабайұлы

                               014  

1960 жылы қазан айының 30–шы жұлдызында Қызылорда  қаласында дүниеге келген. Сол     жердегi №253 орта мектепте   оқу бiтiрген соң, ПМК-16 тас қалаушы болып қызмет  атқарады.

1978 жылдың қазан айында   Қарулы Күштер қатарына  шақыртылып, әскери борышын  өтеуге Ауғанстан Республикасына жiберiледi.

    1980 жылы мамырдың 11-шi күнiнде Ауғанстан жерiндегi Хара қыстағында әскери тапсырмасын өтеу барысында ерлiкпен қаза  болады.

    Марқұмның соғыстағы ерен ерлiгi үшiн “Қызыл Жұлдыз” орденiмен марапатталады.

Серік  1978 жылы көктемде Қызылорда  қаласынан   әскерге шақырылып, алғашында Отырарда, кейін Алматы қаласындағы әскери бөлімде алғашқы дайындықтан өтті.1979 жылы күзде Ауған жеріне   аттанған Серік анасын аяп өзінің әскери борышын өтеп  жүрген жерін жасырып та жүрді.Анасын өте жақсы көрген ол әскерде жазған хаттарында  әркез апама қараңдар деп  бауырларына ескертуді ұмытпайды.

Бауырларына жазған соңғы хатында... 1 жылдан кейін үйге қайтам,  1 жыл деген не? 1 ай сияқты қазір-ақ өтіп кетеді. Назым, Дәулетті армияға  жібермей оқытсаңдар көп жақсы болар еді.Омар , Дәурен сабақтарыңды жақсы оқыңдар.Қалдыбек,Берік маған хат жазыңдар. Сендерді, хатарыңды сағындым.  Берік сабақты жақсы оқысаң  ауғаннан саған сыйлық әкелемін...»

 Алайда Серік еліне аман-есен орала алмады.

Қарулас достарының айтуынша  Серіктің  көз жұмарда айтқан соңғы    сөзі   «апа»  болды.

 

                    

             

 

 

 

                   

 

 

 

                     

Сәндібек Демесінұлы Инабатов.

                                   001

1962 жылы 5-шi мартта Қазалы     ауданында дүниеге келген.

      1980 жылы  25-шi қазанда Қарулы Күштер қатарына шақырылып, әскери борышын өтеуге Ауғанстанға жiберiледi. Әскерде танкi жүргiзушiсi болған.

       1982 жылғы 5-шi мартта ерлiкпен қаза табады. Қайтыс болғаннан кейiн марқұмның соғыстағы ерен ерлiгi үшiн “Қызыл Жұлдыз” орденiмен марапатталады.

Қазалы ауданындағы  С.Сейфуллин  атындағы №165 мектепте   Сәндібек Инабатов атындағы  ұландар ұйымы  1990 жылдан бастап  жұмыс жасап келеді.  Жыл сайын  ұйым мүшелері қайырымдалық бағытында жұмыстар жүргізіп,  жауынгер ағаларының үйіне барып  шамаларынша қол ұшын беріп отырады.

 Ұйымның әрбір мүшесі  Сәндібек ағаларын құрмет тұтып, оның  атына кір келтірместей  болып өсетініне сенімді.                                                                             

 

         

 

            Қожахметов Шайхислам       Қойшыбайұлы

                                013

1965 жылы  7-шi      қазанда Қызылорда қаласында         дүниеге келген. Шайхислам       1983 жылдың күзiнде    әскерге        шақыртылады.

 Бiрақ денсаулығына байланысты келер жылғы күзге қалдырылады.

. Әскери борышын алғашқы күндерi Душанбеде өтедi. Бiрақ артынша Ауғанстанға жiбередi.

      Сол жақта 1984 жылы маусым айының 25-шi жұлдызында дұшмандар қолынан қаза табады.

       Марқұмның соғыстағы ерен ерлiгi үшiн “Қызыл Жұлдыз” орденiмен марапатталады.

 

 

 

 

 

      Шалғынбаев Батыржан Шалманұлы

                                011

   1965 жылдың 9-шы мамырында        Қызылорда қаласында дүниеге келген

   1984 жылдың сәуiр айында Қарулы       Күштер қатарына шақыртылады.      Әскери борышын өтеуге    Ауғанстанға жiберiледi.

Сұм соғыста     қанша рет дұшмандармен бет   кездесiп, жау тырнағынан аман-есен   құтылады. Бiрақ көп ұзамай, 1985

 жылы қарашаның 22-де сол       дұшмандардың қолынан қаза табады.

       Марқұмның ерен ерлiгi үшiн “Қызыл Жұлдыз” орденiмен  марапатталады. Сонымен қатар өзiнiң бiлiм алған ордасы № 217 мектеп және қала орталықтарындағы бiр көше интернационалист жауынгердiң есiмiн иеленген.  

         «Соңғы хат»   сөзін жазған  Шалғынбаев Батыржан

           оқитын   Жанділда Қолғанат

 

Сонымен  бірге : Байданов Рысбай,  Абдуллаев Нурилла ,

Әнуарбек Өмiров , Айсауытов Нұрлыбек  деген ағаларымыз   Қызылорда облысынынан  әскер қатарына шақырылып, ерлікпен қаза тапқан.

 

«Тасқа айналған тағдырлар»-оқитын  Толыбек Ұлжан.

                                         

  Көрініс:  «Жауынгер хаты»  (авторы М.Сергеев.)

 

         Бауырым, бұл хатымды аласың ба?

         Ауғанның тауларының арасында,

         Бораған қорғасын оқ бас көтертпей,

         Жатырмыз ессіз-түссіз жар астында.

 

         Қоршаудамыз, барады айдан асып,

         Анталаған жаулармен тайталасып,

         Іздеп жатқан ел де жоқ артымыздан,

         Шер-қайғыңды енді кімге айта аларсың?

 

         Күңіреніп, күрсінеді Ауғанстан,

         Жігіттер де шаршады сұм соғыстан.

         Түн ортасы басталар қанды қырғын,

         Жарылыстан-жарылыс – күл боп ұшқан.

 

         Күні өтеді осылай жастығымның,

         Жолдасымның естідім ақтық үнін.

         Қансырады, құлады командирім,

         Бірақ сырын алдырмай жатты күліп.

 

         Күліп жатты жалғанның барлығына,

 Өспей жатып жасыл гүл солды сонда!

Көтергенмен рухын жауынгердің,

Іште қалды-ау өкпесі тағдырына!

 

Басқа салды, біз көндік, амал қанша?

Тартысамыз дұшпанмен ала алғанша.

Қай бұрышта қалады бас домалап,

Алла білер, жортатын сапар қанша?

 

Кейде ойлайсың, сұм ажал алып кетсе,

Қопарылып, өртеніп жанып кетсем,

Бауырым, дән риза мен болар едім,

Осы хатым еліме барып жетсе!

 

Түсімізге енеді ақ қорымдар,

Дегендей ме, сездіріп сақ болыңдар.

Бәрімізде бір арман қоршаудағы;

«Сүйегіміз қалмаса екен жат қолында!»

 

Отанды  сүю отбасынан басталалды.  Отанымызды сүйген  әрбір  жас өрен  патриот болып,  өз Отанын қастерлейді, сақтай алады. Елім, жерім деп еміренген өршіл ақын Мақжан Жұмабаев  «Арыстандай айбатты, жолбарыстай қайратты , қырандай күшті қанатты, мен жастарға сенемін»  деп  болашақ жастарға  үмітпен сенім артқан.

 Тәуелсіз  Қазақстанның  әрбір жас өренінің  елім, жерім, әкем,  анам,отаным  деп соғатын  жұдырықтай  жүрегі   дәл осылай шаттанады.

 

«Мен жастарға сенемін»-оқитын Кәжденбек Айдос.

 

-Келесі сөз кезегін бүгінгі кешіміздің  ардақты қонағы   жауынгер ағаларымыз  Ерлан ағаға  береміз. Туған жерге  оралған ол  жанұя бәйтерегі.

-Ауғанның қай   жерінде ұрысқа қатыстыңыз?

- Ол жерге әскерде жүріп аттандыңыз ба?

- Қай жылдар  аралығында болдыңыз?

 

          Кино:   «Ана қайғысы»

 

Хор:      «Бейбітшілік сақталады»

 

Тәуелсіз  боп атты халқым сенімі,

Мұз  боп қатқан  қайғы мұңым еріді.

Ақ шыңдары  тауларымның биіктеп,

Кең тыныстап ұлы далам кеңіді.

Тауымыз бар, даламыз бар ұлы кең.

Ұл қызым бар,  даламыз бар,  ұлы кең.

Алдарыңда басымды иіп, өр халқым,

Құттықтаймыз мерекелі күніңмен!

 

Құрметті ардагерлер! Сұрапыл уақыттағы қайғылы шежіре  жаңғырығы халықтың зердесінде бағасы артып,  уақыт алға жылжыған сайын сіздердің жасаған  ерліктеріңіздің  шоқтығы биіктей бермек.

 

                      

 

               

 

 

                       

 

                         

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Ауғанның асуында от кешкендер!

 

                                             Тәрбие сағаты

 

 

 

 

 

 

                                            эмблема

 

                        Өткізген:  Л.Пшанова

 

 

               

 

Просмотрено: 0%
Просмотрено: 0%
Скачать материал
Скачать материал "Внеклассная работа на тему «Ауғанның асуында от кешкендер»"

Методические разработки к Вашему уроку:

Получите новую специальность за 3 месяца

Специалист по выставочной деятельности

Получите профессию

Методист-разработчик онлайн-курсов

за 6 месяцев

Пройти курс

Рабочие листы
к вашим урокам

Скачать

Краткое описание документа:

Тақырыбы: «Ауғанның асуында от кешкендер» Армысыздар, ардагерлер лектегі, Өмірлерің – ерлік-күрес мектебі! Құрметті қонақтар, ұстаздар, оқушылар! Өткенін ескермеген өшеді, Өткенін қастерлеген өседі,- демекші, Биыл 15-ақпанда Кеңес әскерлерінің Ауғанстан жерінен шығарылғанына 26 жыл толуына байланысты «Ауғанның асуында от кешкендер» атты тәрбие сағатымызды бастауға рұқсат етіңіздер.. Берер тәлімі мол тарихтың тірі куәгерлері бүгінгі біздің тәрбие сағатымыздың аса қадірлі қонақтары, жалындаған жастық шағын, қарулас достарын ала бағанның арғы жағына қалдырған ардагерлеріміз біздің арамызда! - Ауған соғысының ардагері: Қарымсақов Ерғали ағамыз. «Бейбітшілік ырысым» - Жарылқаған Ақнұр. -Ауғансоғысының қасіреті кімдердің жүрегін жараламады десеңізші?! Азаматтық борышын атқаруға әскерге кетіп, табытпен оралғандары қаншама? Соғыс-зұлымдық.Жазықсыз төгілген қан. Тарих жылнамасынан өзінің қаралы нәубет жылдарымен орын алған зұлматтың бірі ауған соғысы еді.1979 жылы желтоқсанда Брежнев басшылық еткен кеңес үкіментінің ұйғаруымен ауғ,аныстан жеріне кеңес әскерлерін енгізу туралы шешім қабылданды. Бұл соғысқа өзге одақтастарымен бірге біздің 23000 қазақстандық қатысты. Соғысқа аттанған өрімдей жастардың алдында үлкен мақсат тұрады. Ол ауғаныстан жеріндегі душмандар басқыншылығына тойтарыс беріп бейкүнә халықтың тыныштығын қорғау және өзінің отан алдындаңғы интернационалдық борышын қалытқысыз өтеу болатын. Иә, қарғыс атқан сұм соғыстың зардабынан қаншама жас қыран қанатынан ерте қайрылды. Елдің ертеңгі болашағы болар, халықтың үкіліген үміті болған қанша жас бұл дүниемен ерте қоштасты –ау десеңізші. Қаншама үйлер аз ғана уақыттың ішінде қара жамылып, бауыр еті баласынан айырылып , қатал тағдырға тек нала айтудан басқа амалы қалмады. Қайран тағдыр-ай. Атышулы Ауған соғысының зардабы заман ауысқанымен тарихтың қасірет беттерінде жазулы. Біздің республикамызда 23000 адам соғысқа қатысып, 749 өмір қыршынынан қиылды, хабар-ошарсыз кеткен 26 тағдыр және бар. Азалы Ауған тақырыбын біз еш уақытта ұмытпаймыз. «Батырдың ғұмыры қысқа, даңқы ұзақ» дегендей сіздер мәңгң бізбен біргесіздер. Қаза болған жауынгерлерді бір минут еске алып, бас иеміз. ( Бір минуттық үнсіздік)«Ұмытпайды артта қалған ұрпағың»- Жалғасбай Меруерт Ән «Ақ көгершін» Отан – оттан да ыстық! Азаматтық парыздың ішіндегі ең үлкені – Отан қорғау! Жауынгер жүгі қашан да салмақты. Солардың арқасында біз той тойлап, ештеңеге алаңдамай өмір сүріп жатырмыз! Құрметті ардагер ағалар! Сіздердің өмірлеріңіз – жеке бір адамның жер бетіндегі тіршілігі емес. Сіздердің өмірлеріңіз – Отан тарихымен, халық өмірімен бірігіп кеткен өшпес, өнегелі өмір. Сіздер қандай құрмет болса да соған лайықсыздар! Білеміз, жас өседі, туады ерлер, Қастерлеп, әке жолын қуады ерлер. Тумайды, сіздерден соң, тумасын-ақ, Соғыс деген сұм тажалға куәгерлер! Аққулардай асыққан мөлдір көлге, Сағыныштың азабын жеңдіңдер ме? Тұңғиықтың түбінен шығып бүгін, Туған жерге, ағалар, келдіңдер ме? -Өтеубай Ұлбала. 1979 жылдың 25-желтоқсанынан 1989 жылдың 15- ақпанына дейін, Ауған жерінде қанды соғыс жүріп жатты. 1979 жылы 25 –желтоқсанда Мәскеу уақыты бойынша 15,00-де КСРО қороғаныс министрінің берген бұйрығымен Ауғаныстанға Кеңес әскерлерін енгізу басталды. Командирлер бұл қысқа мерзімдік акция, тапсырманы орындаймыз да кетеміз» дегенімен «акция 9 жылдам астам уақытқа созылады. Талай боздақтардың өмірін қиған зұлмат соғыс адамдардың тағдырына көптеген зардап әкелді.» «Соғыс қаһармандары.»-Қызылорда облысы бойынша Ауған соғысына қатысқан ардагер ағаларымыз. Баймаханов Серiк Жұмабайұлы1960 жылы қазан айының 30–шы жұлдызында Қызылорда қаласында дүниеге келген. Сол жердегi №253 орта мектепте оқу бiтiрген соң, ПМК-16 тас қалаушы болып қызмет атқарады.1978 жылдың қазан айында Қарулы Күштер қатарына шақыртылып, әскери борышын өтеуге Ауғанстан Республикасына жiберiледi. 1980 жылы мамырдың 11-шi күнiнде Ауғанстан жерiндегi Хара қыстағында әскери тапсырмасын өтеу барысында ерлiкпен қаза болады. Марқұмның соғыстағы ерен ерлiгi үшiн “Қызыл Жұлдыз” орденiмен марапатталады.Серік 1978 жылы көктемде Қызылорда қаласынан әскерге шақырылып, алғашында Отырарда, кейін Алматы қаласындағы әскери бөлімде алғашқы дайындықтан өтті.1979 жылы күзде Ауған жеріне аттанған Серік анасын аяп өзінің әскери борышын өтеп жүрген жерін жасырып та жүрді.Анасын өте жақсы көрген ол әскерде жазған хаттарында әркез апама қараңдар деп бауырларына ескертуді ұмытпайды.Бауырларына жазған соңғы хатында... 1 жылдан кейін үйге қайтам, 1 жыл деген не? 1 ай сияқты қазір-ақ өтіп кетеді. Назым, Дәулетті армияға жібермей оқытсаңдар көп жақсы болар еді.Омар , Дәурен сабақтарыңды жақсы оқыңдар.Қалдыбек,Берік маған хат жазыңдар. Сендерді, хатарыңды сағындым. Берік сабақты жақсы оқысаң ауғаннан саған сыйлық әкелемін...» Алайда Серік еліне аман-есен орала алмады. Қарулас достарының айтуынша Серіктің көз жұмарда айтқан соңғы сөзі «апа» болды. -Сәндібек Демесінұлы Инабатов.1962 жылы 5-шi мартта Қазалы ауданында дүниеге келген. 1980 жылы 25-шi қазанда Қарулы Күштер қатарына шақырылып, әскери борышын өтеуге Ауғанстанға жiберiледi. Әскерде танкi жүргiзушiсi болған. 1982 жылғы 5-шi мартта ерлiкпен қаза табады. Қайтыс болғаннан кейiн марқұмның соғыстағы ерен ерлiгi үшiн “Қызыл Жұлдыз” орденiмен марапатталады. Қазалы ауданындағы С.Сейфуллин атындағы №165 мектепте Сәндібек Инабатов атындағы ұландар ұйымы 1990 жылдан бастап жұмыс жасап келеді. Жыл сайын ұйым мүшелері қайырымдалық бағытында жұмыстар жүргізіп, жауынгер ағаларының үйіне барып шамаларынша қол ұшын беріп отырады. Ұйымның әрбір мүшесі Сәндібек ағаларын құрмет тұтып, оның атына кір келтірместей болып өсетініне сенімді. Қожахметов Шайхислам Қойшыбайұлы1965 жылы 7-шi қазанда Қызылорда қаласында дүниеге келген. Шайхислам 1983 жылдың күзiнде әскерге шақыртылады. Бiрақ денсаулығына байланысты келер жылғы күзге қалдырылады.. Әскери борышын алғашқы күндерi Душанбеде өтедi. Бiрақ артынша Ауғанстанға жiбередi. Сол жақта 1984 жылы маусым айының 25-шi жұлдызында дұшмандар қолынан қаза табады. Марқұмның соғыстағы ерен ерлiгi үшiн “Қызыл Жұлдыз” орденiмен марапатталады. Шалғынбаев Батыржан Шалманұлы 1965 жылдың 9-шы мамырында Қызылорда қаласында дүниеге келген 1984 жылдың сәуiр айында Қарулы Күштер қатарына шақыртылады. Әскери борышын өтеуге Ауғанстанға жiберiледi. Сұм соғыста қанша рет дұшмандармен бет кездесiп, жау тырнағынан аман-есен құтылады. Бiрақ көп ұзамай, 1985 жылы қарашаның 22-де сол дұшмандардың қолынан қаза табады. Марқұмның ерен ерлiгi үшiн “Қызыл Жұлдыз” орденiмен марапатталады. Сонымен қатар өзiнiң бiлiм алған ордасы № 217 мектеп және қала орталықтарындағы бiр көше интернационалист жауынгердiң есiмiн иеленген. «Соңғы хат» сөзін жазған Шалғынбаев Батыржан –оқитын Жанділда ҚолғанатСонымен бірге : Байданов Рысбай, Абдуллаев Нурилла , Әнуарбек Өмiров , Айсауытов Нұрлыбек деген ағаларымыз Қызылорда облысынынан әскер қатарына шақырылып, ерлікпен қаза тапқан.«Тасқа айналған тағдырлар»-оқитын Толыбек Ұлжан. Көрініс: «Жауынгер хаты» (авторы М.Сергеев.) Бауырым, бұл хатымды аласың ба? Ауғанның тауларының арасында, Бораған қорғасын оқ бас көтертпей, Жатырмыз ессіз-түссіз жар астында. Қоршаудамыз, барады айдан асып, Анталаған жаулармен тайталасып, Іздеп жатқан ел де жоқ артымыздан, Шер-қайғыңды енді кімге айта аларсың? Күңіреніп, күрсінеді Ауғанстан, Жігіттер де шаршады сұм соғыстан. Түн ортасы басталар қанды қырғын, Жарылыстан-жарылыс – күл боп ұшқан. Күні өтеді осылай жастығымның, Жолдасымның естідім ақтық үнін. Қансырады, құлады командирім, Бірақ сырын алдырмай жатты күліп. Күліп жатты жалғанның барлығына, Өспей жатып жасыл гүл солды сонда!Көтергенмен рухын жауынгердің,Іште қалды-ау өкпесі тағдырына!Басқа салды, біз көндік, амал қанша?Тартысамыз дұшпанмен ала алғанша.Қай бұрышта қалады бас домалап,Алла білер, жортатын сапар қанша?Кейде ойлайсың, сұм ажал алып кетсе,Қопарылып, өртеніп жанып кетсем,Бауырым, дән риза мен болар едім,Осы хатым еліме барып жетсе!Түсімізге енеді ақ қорымдар,Дегендей ме, сездіріп сақ болыңдар.Бәрімізде бір арман қоршаудағы;«Сүйегіміз қалмаса екен жат қолында!»-Парахат Нүргүл. Отанды сүю отбасынан басталалды. Отанымызды сүйген әрбір жас өрен патриот болып, өз Отанын қастерлейді, сақтай алады. Елім, жерім деп еміренген өршіл ақын Мақжан Жұмабаев «Арыстандай айбатты, жолбарыстай қайратты , қырандай күшті қанатты, мен жастарға сенемін» деп болашақ жастарға үмітпен сенім артқан. Тәуелсіз Қазақстанның әрбір жас өренінің елім, жерім, әкем, анам,отаным деп соғатын жұдырықтай жүрегі дәл осылай шаттанады.«Мен жастарға сенемін»-оқитын Кәжденбек Айдос.-Келесі сөз кезегін бүгінгі кешіміздің ардақты да, аяулысы Жауынгер ағаларымызға береміз. Туған жерге оралған олардың бәрі де жанұя бәйтеректері.-Ауғанның қай жерінде ұрысқа қатыстыңыз?- Ол жерге әскерде жүріп аттандыңыз ба?- Қай жылдар аралығында болдыңыз? Кино: «Ана қайғысы»Хор: «Бейбітшілік сақталады»Тәуелсіз боп атты халқым сенімі,Мұз боп қатқан қайғы мұңым еріді.Ақ шыңдары тауларымның биіктеп,Кең тыныстап ұлы далам кеңіді.Тауымыз бар, даламыз бар ұлы кең.Ұл қызым бар, даламыз бар, ұлы кең.Алдарыңда басымды иіп, өр халқым,Құттықтаймыз мерекелі күніңмен!Құрметті ардагерлер! Сұрапыл уақыттағы қайғылы шежіре жаңғырығы халықтың зердесінде бағасы артып, уақыт алға жылжыған сайын сіздердің жасаған ерліктеріңіздің шоқтығы биіктей бермек. Біз сіздерді мақтан етіп, Алдағы 15-ақпан «Жеңіс күні » мерекелеріңізбен құттықтаймыз

Скачать материал

Найдите материал к любому уроку, указав свой предмет (категорию), класс, учебник и тему:

6 625 292 материала в базе

Скачать материал

Другие материалы

Вам будут интересны эти курсы:

Оставьте свой комментарий

Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.

  • Скачать материал
    • 11.12.2020 408
    • DOCX 9 мбайт
    • Оцените материал:
  • Настоящий материал опубликован пользователем Соснина Анна Валериановна. Инфоурок является информационным посредником и предоставляет пользователям возможность размещать на сайте методические материалы. Всю ответственность за опубликованные материалы, содержащиеся в них сведения, а также за соблюдение авторских прав несут пользователи, загрузившие материал на сайт

    Если Вы считаете, что материал нарушает авторские права либо по каким-то другим причинам должен быть удален с сайта, Вы можете оставить жалобу на материал.

    Удалить материал
  • Автор материала

    Соснина Анна Валериановна
    Соснина Анна Валериановна
    • На сайте: 3 года и 3 месяца
    • Подписчики: 0
    • Всего просмотров: 74041
    • Всего материалов: 206

Ваша скидка на курсы

40%
Скидка для нового слушателя. Войдите на сайт, чтобы применить скидку к любому курсу
Курсы со скидкой

Курс профессиональной переподготовки

Технолог-калькулятор общественного питания

Технолог-калькулятор общественного питания

500/1000 ч.

Подать заявку О курсе

Курс профессиональной переподготовки

Руководство электронной службой архивов, библиотек и информационно-библиотечных центров

Начальник отдела (заведующий отделом) архива

600 ч.

9840 руб. 5900 руб.
Подать заявку О курсе

Курс профессиональной переподготовки

Библиотечно-библиографические и информационные знания в педагогическом процессе

Педагог-библиотекарь

300/600 ч.

от 7900 руб. от 3950 руб.
Подать заявку О курсе
  • Сейчас обучается 458 человек из 66 регионов

Курс профессиональной переподготовки

Организация деятельности библиотекаря в профессиональном образовании

Библиотекарь

300/600 ч.

от 7900 руб. от 3950 руб.
Подать заявку О курсе
  • Сейчас обучается 282 человека из 66 регионов

Мини-курс

Психологическая экспертиза в работе с детьми и родителями

2 ч.

780 руб. 390 руб.
Подать заявку О курсе
  • Сейчас обучается 54 человека из 28 регионов

Мини-курс

Музыка в мире: народные и культурные аспекты

6 ч.

780 руб. 390 руб.
Подать заявку О курсе

Мини-курс

Социальные и правовые аспекты эпохи Просвещения: влияние на образование сегодня

4 ч.

780 руб. 390 руб.
Подать заявку О курсе