Инфоурок Другое Другие методич. материалыУрок по казахскому языку для 9 класса, русской школы

Урок по казахскому языку для 9 класса, русской школы

Скачать материал

Астана қаласы

«№23 орта мектеп» КММ

Утетлеева Гульнара Болатовна

Сабақтың тақырыбы: Жадыңда жүрсін жақсы әдет.

Сабақтың мақсаты: оқушыларға коммуникативтік бағытта берілген   тапсырмаларды меңгерту, коммуникативтік дағдысы мен білігін қалыптастыру

Сабақтың міндеттері:

Білімділік: қазақ халқының салт-дәстүрлері туралы мағлұмат беру, зат есім мен тәуелдік  жалғауларды практикалық жұмыспен қайталау;

Дамытушылық: оқушылардың сөз қорларын молайту, тыңдалым, сөйлесім, жазылым дағдыларын қалыптастыру, сол арқылы ойлау, есте сақтау қабілеттерін дамыту;

Тәрбиелік: қазақ халқының салт-дәстүрлері арқылы балаларды қазақ халқының тарихын, мәдениетін құрметтеуге баулу, туған жерге деген сүйіспеншілікке, отансүйгіштікке тәрбиелеу.

Сабақтың типі: аралас

Сабақтың әдісі: түсіндіру, әңгімелесу, мәтінмен жұмыс, сын тұрғысынан ойлау технологиясының “INSERT” кестесі

Сабақтың көрнекілігі: слайдтар

Сабақтың барысы: І.Ұйымдастыру барысы.

-         Сәлеметсіңдер ме, балалар!

-         Отырыңдар. Сыныпта кім кезекші?

-         Бүгін аптаның қай күні?

-         Ауа райы қандай?

-         Жақсы отыр.

-         Бүгінгі сабақта біз қазақ халқының салт дәстүрлерімен танысамыз, зат есім мен тәуелдік жалғауларды қайталаймыз

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру

-         Балалар, үй тапсырмасын тексерейік.

21- бет. «Ата ананың арманы» (жаттау)

Қипақтайды қит етсе анаң, әкең:

- Қайтсем ғана осыны адам етем?

Басқалардың осындай балалары,

Тап осындай жаңғалақ, шала ма екен?

Ойын емес,оллаһи, біздікінің

Енжарлығы – елде жоқ – ала бөтен...

Туа сала тұлпардың жалын тартқан,

Қырғиларға қызығып, қарап өтем.

Жарық сыйлап маңына, жылу сыйлап,

Бұ да бір күн алаудай жанар ма екен?!

Ел қатарлы елеулі еңбек етсе-ау,

Болмаса да топ жарған дана бөтен,

Мүше тістеп, мықтылар той жасаса,

Жерге қарап, мен сорлы, қалар ма екем?..

...Үміт пенен күдіктің ортасында,

Ата-ананың жүрегі талады екен.

                                                                              М. Әлімбаев

21- бет 7-тапсырма

Төмендегі сөздерге  тиісті  тәуелдік жалғауларын  қосып жаз: оның  ұрпақ... , сенің болашақ ... ,  оның ерлік ... , оның қайсарлық ..., Сіздің  қайырымдылық ...,біздің тәуелсіздік ... , біздің егемендік ... , оның парасаттылық ..., батырдың өрлік ..., жастардың отансүйгіштік ..., менің қазақ ..., ата-баба аруақ ..., ананың сүйіспеншілік ... .     

ІІІ. «Ой қозғау» (слайд)

-         Жақсы, балалар. Ал енді мына слайдтағы сұрақтарға жауап беріңдерші.

Қазақ халқы қандай халық?

(қонақжай, мейірімді, сөзге шешен, тілге бай)

Оның қандай өзіндік ерекшеліктері бар?

(ырым жоралары, әдет-ғұрыптары, дәстүрлі мерекелері «наурыз, қымызмұрындық, сабантой, соғым»)

-         Бүгінгі сабағымыздың тақырыбы «Жадыңда жүрсін жақсы әдет»

ІҮ. Сөздікпен жұмыс

-         Енді, балалар, жоғарыда берілген сөздер мен сөз тіркестерін дұрыс оқып шығыңдар, сөздікке сүйеніп мағыналарын түсініңдер, таныс емес сөздердің аудармасын оқулықтың 138-бетінен қарауға болады.

Өзіндік ерекшелік

своя особенность

 салт-дәстүр

традиции-обряды

дін

религия

тіл

 язык

ананың әлдиі

 колыбельная матери

 атаның қасиеті

 достоинство отца

бастау алу

 брать начало

қадір-қасиет

 достоинство, престиж

балауса

 молодой, юный

балғын

 очень молодой, юный

жас кезі

 молодость

бойға дарыту

 привыкать

ұлттық мәдениет

 национальная культура

инабаттылық

 порядочность

ізеттілік

 благовоспитанность

меймандостық

 гостеприймство

өркениеттік дәстүр

 цивилизованная традиция

қария

 старец

ғұлама ойшыл

 ученый (большой)  мыслитель

мұра

 наследие

мирас

 наследство

тәрбие құралы

 средство воспитания

даналық болжам

 мудрое предположение

ғибрат алу

 брать поучительный пример

қайта қауышу

 вновь встретиться

болашақ ұрпақ

 будущее поколение

тәрбие тамыры

корни (истоки) воспитания

халық қазынасы

народное богатство

бітім-болмыс

бытие, вся сущность

ұлағатты

примерный

өсиет сөздер

наставления, заветы

парыз

долг

ұлт қасиеті

достоинство нации

жөн-жосық

правила( касающиеся обычаев, традиции)

әдеп

этика, хороший тон

ырым

примета

тыйым

запрет

зер салу

обращать внимание

астарына үңілу

понять иной смысл слова

санада ұстау

запомнить, держать в памяти

 

Ү. Жазылым

- Сөздікпен жұмысымызды әрі қарай жалғастырайық. Берілген сөздерден зат есім мен тәуелдік жалғаулы сөз тіркестерін теріп жазыңдар, сұрақ қою арқылы сөз тіркестерін дұрыс аударыңдар.

Үлгі: ананың әлдиі –  кімнің әлдиі? (колыбельная песня матери)

         тәрбие құралы – ненің құралы? (средство воспитания)        слайд 2

(атаның қасиеті достоинство отца, халық- қазынасы)

-       Ал енді сөздіктен қазақ халқының ұлттық болмысын білдіретін этнолингвистикалық атауларды теріп жазыңдар, мағынасын ажыратыңдар.

Үлгі: сал-сері – певец, музыкант, артист, франт, щеголь, разносторонний   человек искусства (Біржан сал, Ақан сері, ...)                           слайд 3

(өсиет сөздер наставления, заветы, әдет-ғұрып, салт-дәстүр традиции, обычаи, тыйым запрет, ырым примета, жөн-жосық правила (касающиеся обычаев, традиции)

ҮІ. Сергіту сәті

-         Балалар, қазір сендер білетін және ұнататын әншіміз Қайрат Нұртастың «Әке жыры» әнін айтып, серігіп алайық. (ән орындау)

ҮІІ. Тыңдалым.

-  Енді сабағымыздың келесі кезеңіне көңіл аударайық. Оқулықта берілген мәтінді тізбектеле оқып шығайық. Мәтінде түсініксіз сөздер кездессе сөздікті пайдаланыңдар.

 

-         Қазір мәтін мазмұнына байланысты сұрақтарға жауап берейік.

Сейіт Кенжеахметұлы кім? – Сейіт Кенжеахтұлы, жазушы, этнограф, біздің жерлесіміз

Ол не туралы жазады?- Қазақ халқының салт дәстүрі, ырымдары туралы жазады

Мәтін не туралы? – Қазақ халқының салт дәстүрі, тәлім тәрбие туралы.

Әр халықтың өзіндік қандай ерекшеліктері болады? – Әр халықтың өзіндік ерекшелігі, салт дәстүрі, діні, тілі болады.

Ұлттық тәрбие неден басталады? – Ұлттық тәрбиеміз ананың әлдиі мен ақ сүтінен, атаның қасиетті сөздерінен басталады.

Ұлттық мәдениетіміз біздерге қалай жеткен? – Ұлттық мәдениетіміз кешегі өткен қариялардан, ғұлама ойшылдар мен шешен-билерден, ақын-жыраулар мен сал-серілерден мұра, мирас болып қалған.

Ата-бабаларымыздан мұра болып қалған өсиет сөздер бізді неге тәрбиелейді? – Олар  болашақ ұрпақты өмір сүруге тәрбиелейді.

Бүгінгі жас ұрпақтың парызы не? – Жас ұрпақ осы қасиетті сөздермен танысып, оның мән-мағынасын жете ұғынатындай дәрежеге жету парыз.

Қазақ халқы ұлағатты ұл мен инабатты қыздарын қалай тәрбиелеп өсірген? – Халқымыз ұлағатты ұлды, инабатты қызды ғасырдан ғасырға ұлт қасиетін салт дәстүрмен, өнегені әдет-ғұрыппен, үлгіні жөн-жосықпен, әдепті ырым, тыйыммен тәрбиелеген.

 

-         Балалар, алдарыңда «INSERT» кестесі жатыр, мәтінге сүйеніп кестені толтырыңдар.

Нені білемін?

Нені білдім?

Нені білгім келеді?

 

 

Қазақ халқының салт дәстүрі туралы көбірек білгім келеді

 

-          Енді кестеге жазғандарыңды  оқып шығыңдар, бірақ бір-бірінді мұқият тыңдыңдар, оқығандарың қайталанбасын.

 

-         Балалар, сендер қазақ халқының салт дәстүрлері туралы білгіміз келеді деп жаздыңдар. Мен сендердің назарларына бірнеше салт дәстүр туралы мәлімет дайындадым. Енді сол слайдтарды тамашалайық, бірақ жақсы оқып, тыңдаңдар. Өйткені келесі тапсырмамыз осы слайдтармен байланысты болады.                                                        Слайд 4

 

ҮІІІ. Бекіту

-         Қазір, балалар, біз сабақта алған білімдерімізді қорытайық (тест)     Слайд 5

-         Ал енді парақтарымызды ауыстырып, өзара жұмыстарыңды бағалаңдар.                                                      Жауаптары слайд 6

ІХ. Рефлексия.

Балалар, сендерге сабақ ұнады ма? Тағы қандай салт дәстүрлермен танысқыларың келеді? Келесі сабақтарда тағы да қазақ халқының салт дәстүрлерімен танысамыз.

Х. Үй тапсырмасы

Балалар, күнделіктеріңді ашып үй тапсырмасын жазып алыңдар.

Сөздіктегі таныс емес сөздерді сөздіктерлеріне жазып, жаттап келіңдер.

24-беттегі тапсырманы жазбаша орындап келіңдер.            Слайд 7

ХІ. Бағалау   

Просмотрено: 0%
Просмотрено: 0%
Скачать материал
Скачать материал "Урок по казахскому языку для 9 класса, русской школы"

Методические разработки к Вашему уроку:

Получите новую специальность за 3 месяца

Заведующий филиалом музея

Получите профессию

Копирайтер

за 6 месяцев

Пройти курс

Рабочие листы
к вашим урокам

Скачать

Краткое описание документа:

Урок по казахкому языку для 9 класса, русской школы. Тема "Жадында жүрсін жақсы әдет". Во время урока дети знакомятся с тардициями казахского народа, работают с текстом, выполняют задания. 

Сабақтың мақсаты: оқушыларға коммуникативтік бағытта берілген   тапсырмаларды меңгерту, коммуникативтік дағдысы мен білігін қалыптастыру

Сабақтың міндеттері:

Білімділік: қазақ халқының салт-дәстүрлері туралы мағлұмат беру, зат есім мен тәуелдік  жалғауларды практикалық жұмыспен қайталау;

Дамытушылық: оқушылардың сөз қорларын молайту, тыңдалым, сөйлесім, жазылым дағдыларын қалыптастыру, сол арқылы ойлау, есте сақтау қабілеттерін дамыту;

Тәрбиелік: қазақ халқының салт-дәстүрлері арқылы балаларды қазақ халқының тарихын, мәдениетін құрметтеуге баулу, туған жерге деген сүйіспеншілікке, отансүйгіштікке тәрбиелеу.

Сабақтың типі: аралас

Сабақтың әдісі: түсіндіру, әңгімелесу, мәтінмен жұмыс, сын тұрғысынан ойлау технологиясының “INSERT” кестесі

Сабақтың көрнекілігі: слайдтар

Сабақтың барысы: І.Ұйымдастыру барысы.

-         Сәлеметсіңдер ме, балалар!

-         Отырыңдар. Сыныпта кім кезекші?

-         Бүгін аптаның қай күні?

-         Ауа райы қандай?

-         Жақсы отыр.

-         Бүгінгі сабақта біз қазақ халқының салт дәстүрлерімен танысамыз, зат есім мен тәуелдік жалғауларды қайталаймыз

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру

-         Балалар, үй тапсырмасын тексерейік.

21- бет. «Ата ананың арманы» (жаттау)

Қипақтайды қит етсе анаң, әкең:

- Қайтсем ғана осыны адам етем?

Басқалардың осындай балалары,

Тап осындай жаңғалақ, шала ма екен?

Ойын емес,оллаһи, біздікінің

Енжарлығы – елде жоқ – ала бөтен...

Туа сала тұлпардың жалын тартқан,

Қырғиларға қызығып, қарап өтем.

Жарық сыйлап маңына, жылу сыйлап,

Бұ да бір күн алаудай жанар ма екен?!

Ел қатарлы елеулі еңбек етсе-ау,

Болмаса да топ жарған дана бөтен,

Мүше тістеп, мықтылар той жасаса,

Жерге қарап, мен сорлы, қалар ма екем?..

...Үміт пенен күдіктің ортасында,

Ата-ананың жүрегі талады екен.

                                                                              М. Әлімбаев

21- бет 7-тапсырма

Төмендегі сөздерге  тиісті  тәуелдік жалғауларын  қосып жаз: оның  ұрпақ... , сенің болашақ ... ,  оның ерлік ... , оның қайсарлық ..., Сіздің  қайырымдылық ...,біздің тәуелсіздік ... , біздің егемендік ... , оның парасаттылық ..., батырдың өрлік ..., жастардың отансүйгіштік ..., менің қазақ ..., ата-баба аруақ ..., ананың сүйіспеншілік ... .     

ІІІ. «Ой қозғау» (слайд)

-         Жақсы, балалар. Ал енді мына слайдтағы сұрақтарға жауап беріңдерші.

Қазақ халқы қандай халық?

(қонақжай, мейірімді, сөзге шешен, тілге бай)

Оның қандай өзіндік ерекшеліктері бар?

(ырым жоралары, әдет-ғұрыптары, дәстүрлі мерекелері «наурыз, қымызмұрындық, сабантой, соғым»)

-         Бүгінгі сабағымыздың тақырыбы «Жадыңда жүрсін жақсы әдет»

ІҮ. Сөздікпен жұмыс

-         Енді, балалар, жоғарыда берілген сөздер мен сөз тіркестерін дұрыс оқып шығыңдар, сөздікке сүйеніп мағыналарын түсініңдер, таныс емес сөздердің аудармасын оқулықтың 138-бетінен қарауға болады.

Өзіндік ерекшелік

своя особенность

 салт-дәстүр

традиции-обряды

дін

религия

тіл

 язык

ананың әлдиі

 колыбельная матери

 атаның қасиеті

 достоинство отца

бастау алу

 брать начало

қадір-қасиет

 достоинство, престиж

балауса

 молодой, юный

балғын

 очень молодой, юный

жас кезі

 молодость

бойға дарыту

 привыкать

ұлттық мәдениет

 национальная культура

инабаттылық

 порядочность

ізеттілік

 благовоспитанность

меймандостық

 гостеприймство

өркениеттік дәстүр

 цивилизованная традиция

қария

 старец

ғұлама ойшыл

 ученый (большой)  мыслитель

мұра

 наследие

мирас

 наследство

тәрбие құралы

 средство воспитания

даналық болжам

 мудрое предположение

ғибрат алу

 брать поучительный пример

қайта қауышу

 вновь встретиться

болашақ ұрпақ

 будущее поколение

тәрбие тамыры

корни (истоки) воспитания

халық қазынасы

народное богатство

бітім-болмыс

бытие, вся сущность

ұлағатты

примерный

өсиет сөздер

наставления, заветы

парыз

долг

ұлт қасиеті

достоинство нации

жөн-жосық

правила( касающиеся обычаев, традиции)

әдеп

этика, хороший тон

ырым

примета

тыйым

запрет

зер салу

обращать внимание

астарына үңілу

понять иной смысл слова

санада ұстау

запомнить, держать в памяти

 

Ү. Жазылым

- Сөздікпен жұмысымызды әрі қарай жалғастырайық. Берілген сөздерден зат есім мен тәуелдік жалғаулы сөз тіркестерін теріп жазыңдар, сұрақ қою арқылы сөз тіркестерін дұрыс аударыңдар.

Үлгі: ананың әлдиі –  кімнің әлдиі? (колыбельная песня матери)

         тәрбие құралы – ненің құралы? (средство воспитания)     слайд 2

(атаның қасиеті достоинство отца, халық- қазынасы)

-       Ал енді сөздіктен қазақ халқының ұлттық болмысын білдіретін этнолингвистикалық атауларды теріп жазыңдар, мағынасын ажыратыңдар.

Үлгі: сал-сері – певец, музыкант, артист, франт, щеголь, разносторонний   человек искусства (Біржан сал, Ақан сері, ...)                        слайд 3

(өсиет сөздер наставления, заветы, әдет-ғұрып, салт-дәстүр традиции, обычаи, тыйым запрет, ырым примета, жөн-жосық правила (касающиеся обычаев, традиции)

ҮІ. Сергіту сәті

-         Балалар, қазір сендер білетін және ұнататын әншіміз Қайрат Нұртастың «Әке жыры» әнін айтып, серігіп алайық. (ән орындау)

ҮІІ. Тыңдалым.

-  Енді сабағымыздың келесі кезеңіне көңіл аударайық. Оқулықта берілген мәтінді тізбектеле оқып шығайық. Мәтінде түсініксіз сөздер кездессе сөздікті пайдаланыңдар.

 

-         Қазір мәтін мазмұнына байланысты сұрақтарға жауап берейік.

Сейіт Кенжеахметұлы кім? – Сейіт Кенжеахтұлы, жазушы, этнограф, біздің жерлесіміз

Ол не туралы жазады?- Қазақ халқының салт дәстүрі, ырымдары туралы жазады

Мәтін не туралы? – Қазақ халқының салт дәстүрі, тәлім тәрбие туралы.

Әр халықтың өзіндік қандай ерекшеліктері болады? – Әр халықтың өзіндік ерекшелігі, салт дәстүрі, діні, тілі болады.

Ұлттық тәрбие неден басталады? – Ұлттық тәрбиеміз ананың әлдиі мен ақ сүтінен, атаның қасиетті сөздерінен басталады.

Ұлттық мәдениетіміз біздерге қалай жеткен? – Ұлттық мәдениетіміз кешегі өткен қариялардан, ғұлама ойшылдар мен шешен-билерден, ақын-жыраулар мен сал-серілерден мұра, мирас болып қалған.

Ата-бабаларымыздан мұра болып қалған өсиет сөздер бізді неге тәрбиелейді? – Олар  болашақ ұрпақты өмір сүруге тәрбиелейді.

Бүгінгі жас ұрпақтың парызы не? – Жас ұрпақ осы қасиетті сөздермен танысып, оның мән-мағынасын жете ұғынатындай дәрежеге жету парыз.

Қазақ халқы ұлағатты ұл мен инабатты қыздарын қалай тәрбиелеп өсірген? – Халқымыз ұлағатты ұлды, инабатты қызды ғасырдан ғасырға ұлт қасиетін салт дәстүрмен, өнегені әдет-ғұрыппен, үлгіні жөн-жосықпен, әдепті ырым, тыйыммен тәрбиелеген.

 

-         Балалар, алдарыңда «INSERT» кестесі жатыр, мәтінге сүйеніп кестені толтырыңдар.

Нені білемін?

Нені білдім?

Нені білгім келеді?

 

 

Қазақ халқының салт дәстүрі туралы көбірек білгім келеді

 

-          Енді кестеге жазғандарыңды  оқып шығыңдар, бірақ бір-бірінді мұқият тыңдыңдар, оқығандарың қайталанбасын.

 

-         Балалар, сендер қазақ халқының салт дәстүрлері туралы білгіміз келеді деп жаздыңдар. Мен сендердің назарларына бірнеше салт дәстүр туралы мәлімет дайындадым. Енді сол слайдтарды тамашалайық, бірақ жақсы оқып, тыңдаңдар. Өйткені келесі тапсырмамыз осы слайдтармен байланысты болады.                                                    Слайд 4

 

ҮІІІ. Бекіту

-         Қазір, балалар, біз сабақта алған білімдерімізді қорытайық (тест)     Слайд 5

-         Ал енді парақтарымызды ауыстырып, өзара жұмыстарыңды бағалаңдар.                                               Жауаптары слайд 6

ІХ. Рефлексия.

Балалар, сендерге сабақ ұнады ма? Тағы қандай салт дәстүрлермен танысқыларың келеді? Келесі сабақтарда тағы да қазақ халқының салт дәстүрлерімен танысамыз.

Х. Үй тапсырмасы

Балалар, күнделіктеріңді ашып үй тапсырмасын жазып алыңдар.

Сөздіктегі таныс емес сөздерді сөздіктерлеріне жазып, жаттап келіңдер.

24-беттегі тапсырманы жазбаша орындап келіңдер.                  Слайд 7

 

Скачать материал

Найдите материал к любому уроку, указав свой предмет (категорию), класс, учебник и тему:

6 663 131 материал в базе

Скачать материал

Другие материалы

Вам будут интересны эти курсы:

Оставьте свой комментарий

Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.

  • Скачать материал
    • 18.11.2014 705
    • DOCX 22.3 кбайт
    • Оцените материал:
  • Настоящий материал опубликован пользователем Утетлеева Гульнара Болатовна. Инфоурок является информационным посредником и предоставляет пользователям возможность размещать на сайте методические материалы. Всю ответственность за опубликованные материалы, содержащиеся в них сведения, а также за соблюдение авторских прав несут пользователи, загрузившие материал на сайт

    Если Вы считаете, что материал нарушает авторские права либо по каким-то другим причинам должен быть удален с сайта, Вы можете оставить жалобу на материал.

    Удалить материал
  • Автор материала

    Утетлеева Гульнара Болатовна
    Утетлеева Гульнара Болатовна
    • На сайте: 8 лет и 9 месяцев
    • Подписчики: 0
    • Всего просмотров: 3791
    • Всего материалов: 5

Ваша скидка на курсы

40%
Скидка для нового слушателя. Войдите на сайт, чтобы применить скидку к любому курсу
Курсы со скидкой

Курс профессиональной переподготовки

Экскурсовод

Экскурсовод (гид)

500/1000 ч.

Подать заявку О курсе

Курс профессиональной переподготовки

Руководство электронной службой архивов, библиотек и информационно-библиотечных центров

Начальник отдела (заведующий отделом) архива

600 ч.

9840 руб. 5600 руб.
Подать заявку О курсе
  • Этот курс уже прошли 25 человек

Курс профессиональной переподготовки

Организация деятельности библиотекаря в профессиональном образовании

Библиотекарь

300/600 ч.

от 7900 руб. от 3650 руб.
Подать заявку О курсе
  • Сейчас обучается 284 человека из 66 регионов
  • Этот курс уже прошли 849 человек

Курс профессиональной переподготовки

Библиотечно-библиографические и информационные знания в педагогическом процессе

Педагог-библиотекарь

300/600 ч.

от 7900 руб. от 3650 руб.
Подать заявку О курсе
  • Сейчас обучается 487 человек из 71 региона
  • Этот курс уже прошли 2 326 человек

Мини-курс

Инклюзивное образование: нормативное регулирование

4 ч.

780 руб. 390 руб.
Подать заявку О курсе

Мини-курс

Основы нарративного подхода: теория и методы

5 ч.

780 руб. 390 руб.
Подать заявку О курсе

Мини-курс

Занимательное обучение русскому языку: основы орфоэпии и тайны русской орфографии

3 ч.

780 руб. 390 руб.
Подать заявку О курсе
  • Сейчас обучается 35 человек из 21 региона
  • Этот курс уже прошли 34 человека