Инфоурок Химия Другие методич. материалыУрок по химии на тему

Урок по химии на тему

Скачать материал

Мұнай  құрамы мен оның өнімдері

 

 

Сабақтың мақсаты:

1)      білімділік:  өнекәсіптегі  химия- табиғи  энергия  көздері  және шикізаттың  маңызын  көрсету;  мұнайдың  құрамы, құрылысы  мен  өңдеу  тәсілдерін  қайталау; химиялық  шикізат  және  отын  ретінде  мұнайдың  қолдану  бағыттарын  көрсету; айналадағы  қоршаған ортаны  қорғау; интеграл  жайындағы  оқушылар  білімін  толықытырып, тереңдету.

2)      дамыту:  оқушылардың  ойлау, есте  сақтау  қабілеттерін  дамыту;

3)      тәрбиелік:  Отан  сүйгіштікке , еңбексүйгіштікке  тәрбиелеу.

 

Сабақтың  түрі: білімді  қорытындылап, жүйелеу  сабағы.

Сабақты  өткізу  тәсілі: интерактивті  диалог.

Сабақтың өткізілу  формасы: жекелеген, жұптық.

Пән  аралық  байланыс: физика, математика, тарих, география.

Қажетті  құралдар  мен реактивтер: «Крекинг», «Мұнайды  айдау», «Риформинг»  тірек –конспектілері, штатив, су, колба, бензин үлгілері, йод  тұнбасы, қозғалтқыш (двигатель) үлгісі, ҚР  экономикалық картасы.

 

Сабақтың  барысы:

1)      Ұйымдастыру  кезеңі.

2)      Мұғалім  сабақ мақсатымен, сабақ барысымен  таныстырады. Кіріспе  сөз.

3)      Сынып  екі  топқа  бөлінеді. Топ  жетекшілері сайланады. Әр  топқа  деңгейлік тапсырмалар беріледі.

4)      Сызбанұсқамен жұмыс.

5)      Тестпен жұмыс.

6)      Бағалау.

7)      Үйге тапсырма.

8)      Рефлексия.

 

Химия  мұғалімі. «Мұнай және  мұнай  өнімдері» тарауын  біз  бүгін қайталап, қорытындылаймыз.

            Көміртегі  өнімдері  адамзатқа  өте  ертеден бері  белгілі. ҒТП  дамуы және ғылымның  әр саласының дамуы  XIX-XX ғ. әр түрлі пайдалы қазбалардың, әсіресе  мұнайдың  қолданылуына әкелді. Мұнайды  біздің  эрамызға  дейін  Ефрат  бойында   өндіре  бастады. Оны дәрі  ретінде  де  қолданды.  Ежелгі  египеттіктер  тотыққан  мұнайды  бальзамдау кезінде  қолданған.  Мұнай  битумдарын  құрылыс  материалдары  ерітіндісін дайындауға  қолданды. Орта  және  т.б.  елдердің  қалаларын  жарықтандыруда  қолданды,

            XIX ғ.  басында  Ресейде, ортасында  Америакада  мұнайды тікелейайдау арқылы  керосин  алып, оны  шада  қолданған. Бу машиналарының, кейінірек  дизельді  және  бензинді  қозғалтқыштардың  пайда  болуы  мұнай  өндіретін  өнеркәсіптердің  күрт  артуына  әкелді.

            Мұнай  құрамы  өте  күрделі. Негізгі  бөліктері  С, Н қатар  S, N, O болады. Шығатын жеріне қарай  мұнайдағы  көмірсітектер  құрамы  да әр  түрлі  болады. Мұнай  құрамына  425 көмірсутек  қосылыстары кіреді.

            Қазақстан- көмірсутектердің  қоры  және  оларды  өңдеу  саласы  бойынша  әлемдегі  ірі  елдердің  бірі; анықталған  мұнай  қорының  көлемі  бойынша  ол  12-орынды, газ бен  оның  конденсаты  бойынша  15- орынды, ал  мұнай  өндіру  бойынша  23 орынды алады.  ТМД елдерінің  арасында  мұнай  өндіруден  Қазақстан  Ресей  Федерациясынан  (8 орын) кейінгі  екінші  орында, анықталған  мұнай  қоры  бойынша  13- орында, ал шығару  бойынша  12-орында  тұр.

 

Тірек- конспектілері  арқылы  әр  топ  мүшелері  жетекшісінің  басқаруымен  деңгейлік  тапсырмаларға  жауап береді.

Нақты  формуласы  жоқ

 
Мысалы: 1-ші  топтың  оқушылары  крекинг-, риформинг- процестерін  тақтадағы  тірек- сызба  арқылы түсіндіреді.

 

 

 

 


Қоймалжын сұйықтық

 

Органикалық  еріткіштерде  ериді

 

Судан жеңіл

 

Өзіне  тән  иісі  бар

 

Суда ерімейді

 
Овал: МҰНАЙ
                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                 Ал, 2-ші  топтың  оқушылары  мұнайдың  қасиеттерін  айтқанда радиальді  диаграмма қолданады.

 

1-ші  топтағы  оқушы  бензин  сапасын  анықтағанда  әуелі  « Қауіпсіздік  ережелеріне  тоқталады.

1. Бензин де  өткір иісті  зат  болғандықтан, оны  иіскегенде  ауаны  мұрынға  таяп , желпіп  иіскейді.

2. Бензинмен  жұмыс жасағанда  оттан  аулақ  жержежасау керек.

2-ші  топтағы  оқушы бензин  сапасының  анықтамасына  тоқталады.

Бензин  сапасын анықтау  үшін сынауыққа  10мл су құйып , оған  1-2 тамшы  йод  тұнбасын  қосады және судың  мөлшеріндей  бензин құйып , сынауықты  шайқайды. Бояуына  назар аударамыз. Егер бояу  жойылса, біздің  алдымызда  крекинг-бензин  деген сөз (АИ-93, АИ-95, АИ-96). Йодтың  туссізденуі  олардың  құрамында  қанықпаған  көмірсутек  бар  екенін  көрсетеді.

            Егер йод  бензиннің  жоғарғы  қабатын  бояса, бұл тікелей  айдау арқылы  алынған  бензин, яғни  құрамында  қанықпаған  көмірсутегі  жоқ.

            Барлық топ өз сұрақтарына  жауап  беріп  болғаннан  соң, әр топ  тақтада  жазылып  тұрған  сызбанұсқаны, өз  таңдауы бойынша  орындайды.

            Сызбанұсқаны  орындағанды  әр  топтан  бір  оқушыдан  кезек-кезек  шығып, сәйкес  реакция теңдеуін  жазып, шыққан  затты, реакция  түрін атайды.

 

             C2H4           C2H5OH               CO2

 

            C2H2           C2H6          C2H5Cl        C2H5OH

 

            C6H6           C6H5Cl         C6H5OH

 

 

 

            Басқа  оқушылар  реакцияның  дұрыстығын қарап, тексеріп  отырады.

            Сабақтың соңғы  бөлімінде  оқушылар тесет  жұмысын  орындайды.

5. Тест.

«Мұнай. Мұнай өнімдері»  тарауына  арналған  тест тапсырмалар.

 

I нұсқа

 

  1. Мұнайдың физикалық  қасиеттеріне  жатпайды:

         аиісі  жоқ;

         б)  суда ерімейді;

         в)  иісі  бар;

         г)  май тәрізді сұйықтық.

  1. Тракторға  жанар  май  ретінде  қолданылған  мұнай  өнімі:

         авазелин;

         б)  бензин;

         в)  лигроин;

         г)  гудрон.

  1. Шикі  мұнайды  өңдегеннен кейін  қалатын ауыр , қоймажың  қалдық:

    а) вазелин;

         б)  бензин;

         в)  мазут;

         г)  гудрон.

  1. Жоғары  октан  саны  бар  бензинді  алуда  қолданылатын , мұнай  өнімдерін  өңдеудің  технологиялық процессі:

    а)  пиролиз;

         б)  электрлиз;

         в)  гидролиз;

         г)  риформинг.

  1. Мұнай  деген не? Қате  жауапты табыңыз.:

    а)  судан жеңіл;

         б)  тұрақты  құрамы бар;

         в)  майлы сұйықтық;

         г)  қара сұйықтық.

  1. Мұнайға  ілеспе  газдың  құрамында  қай  заттар  көп болады:

    а)  метан;

         б)  барлық алкандар;

         в)  алкендер;

         г)  алкиндер.

  1. Сіріңке, май шам  өндірісінде қолданылатын  мұнай  өнімі:

    а)  гудрон;

         б)  парафин;

         в)  лигроин;

         г)  керосин.

  1. Көмірді  ауаның қатысынсыз  жоғары  температурады  қыздыру  процессі:

    а)  перониз;

         б)  риформинг;

         в)  мұнайды  тікелей  айдау;

         г)  крекинг.

  1. Мазуттан  алынатын зат:

    а)  парафин;

         б)  гудрон;

         в)  вазелин;

         г)  глюкоза.

  1. Жоғары  температурадыавиация  бензинін  қай  процесс  арқылы  алады:

    а)  катализдік крекинг;

         б)  пиролиз;

         в)  риформинг;

         г)  электролиз.

 

 

 

Мұнай. Мұнай өнімдері»  тарауына  арналған  тест тапсырмалар.

 

II нұсқа

 

1.  Бензинді  ароматтау үрдісінің атауы:

    а)  кокстеу;

         б)  рифоимнг;

         в)  крекинг;

         г)  детонация.

2.  Табиғи  газдың негізгі  бөлігі:

    а)  метан;

         б)  пропан;

         в)  бутан;

         г)  пентан.

3. Өнеркәсіпте жанар  май алушы мұнайды  өңдеу тәсілі:

    а)  крекинг;

         б)  гидратация;

         в)  гидролиз;

         г)  пиролиз.

4.  Мұнайды  фракцияларға бөлу себебі:

    а)  мұнай  өнімдері  - ашық  түсті;

         б)  мұнай  өнімдерінің  қайнау температуралары  әр түрлі;

         в) мұнай  өнімдерінің  агрегаттық  күйлері  әр түрлі;

         г)  мұнай  өнімдері  ұшқыш.

5.  Мұнайдан алынбайтын  өнім:

    а)  керосин;

         б)  мазут;

         в)  крахмал;

         г)  бензин;

 6. Косметикалық  зат  алуда, дәрі  жасауда қолданылатын  мұнай өнімі:

    а)  керосин;

         б)  вазелин;

         в)  лигроин;

         г)  гудрон.

 

7.Тракторға  жанар  май  ретінде  қолданылған  мұнай  өнімі:

         авазелин;

         б)  бензин;

         в)  лигроин;

         г)  гудрон.

      8.Шикі  мұнайды  өңдегеннен кейін  қалатын ауыр , қоймажың  қалдық:

    а) вазелин;

         б)  бензин;

         в)  мазут;

         г)  гудрон.

9.Жоғары  октан  саны  бар  бензинді  алуда  қолданылатын , мұнай  өнімдерін  өңдеудің  технологиялық процессі:

    а)  пиролиз;

         б)  электрлиз;

         в)  гидролиз;

         г)  риформинг.

10.Мұнай  деген не? Қате  жауапты табыңыз.:

    а)  судан жеңіл;

         б)  тұрақты  құрамы бар;

         в)  майлы сұйықтық;

         г)  қара сұйықтық.

 

Сабақты  қорытындылау.

Бағалау.

Үйге  тапсырма. 7-тарау.

Рефлексия.

 

 

 

           

Просмотрено: 0%
Просмотрено: 0%
Скачать материал
Скачать материал "Урок по химии на тему"

Методические разработки к Вашему уроку:

Получите новую специальность за 3 месяца

Заведующий филиалом музея

Получите профессию

Секретарь-администратор

за 6 месяцев

Пройти курс

Рабочие листы
к вашим урокам

Скачать

Краткое описание документа:

                             Оқушыларға мұнай құрамы мен өнімдері тақырыбын түсіндіру. Өнеркәсіптегі  химия - табиғи  энергия көздері  және шикізаттың маңызын көрсету, мұнайдың  құрамы, құрылысы  мен өңдеу тәсілдерін  қайталау, химиялық шикізат және отын  ретінде  мұнайдың қолдану бағыттарын көрсету, тереңдету. Оқушылардың  ойлау, есте сақтау қабілеттерін  дамыту. Отан сүйгіштікке , еңбексүйгіштікке,өз бетінше жұмыс істеуге тәрбиелеу. Адам өміріндегі пайдасы мен зиянын  қарастыру. Оны өндірудің жаңа жолдарын іздестіру, оқушыларға қосымша материал ретінде үйде ойластыруға беру.

Скачать материал

Найдите материал к любому уроку, указав свой предмет (категорию), класс, учебник и тему:

6 625 516 материалов в базе

Скачать материал

Другие материалы

Вам будут интересны эти курсы:

Оставьте свой комментарий

Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.

  • Скачать материал
    • 08.01.2015 567
    • DOCX 59.5 кбайт
    • Оцените материал:
  • Настоящий материал опубликован пользователем Кожагулова Гульназ Даулетовна. Инфоурок является информационным посредником и предоставляет пользователям возможность размещать на сайте методические материалы. Всю ответственность за опубликованные материалы, содержащиеся в них сведения, а также за соблюдение авторских прав несут пользователи, загрузившие материал на сайт

    Если Вы считаете, что материал нарушает авторские права либо по каким-то другим причинам должен быть удален с сайта, Вы можете оставить жалобу на материал.

    Удалить материал
  • Автор материала

    Кожагулова Гульназ Даулетовна
    Кожагулова Гульназ Даулетовна
    • На сайте: 8 лет и 8 месяцев
    • Подписчики: 0
    • Всего просмотров: 4710
    • Всего материалов: 6

Ваша скидка на курсы

40%
Скидка для нового слушателя. Войдите на сайт, чтобы применить скидку к любому курсу
Курсы со скидкой

Курс профессиональной переподготовки

Фитнес-тренер

Фитнес-тренер

500/1000 ч.

Подать заявку О курсе

Курс профессиональной переподготовки

Биология и химия: теория и методика преподавания в образовательной организации

Учитель биологии и химии

500/1000 ч.

от 8900 руб. от 4450 руб.
Подать заявку О курсе
  • Сейчас обучается 316 человек из 67 регионов

Курс профессиональной переподготовки

Педагогическая деятельность по проектированию и реализации образовательного процесса в общеобразовательных организациях (предмет "Химия")

Учитель химии

300 ч. — 1200 ч.

от 7900 руб. от 3950 руб.
Подать заявку О курсе

Курс повышения квалификации

Особенности подготовки к сдаче ОГЭ по химии в условиях реализации ФГОС ООО

36 ч. — 180 ч.

от 1700 руб. от 850 руб.
Подать заявку О курсе
  • Сейчас обучается 57 человек из 28 регионов

Мини-курс

Современные тенденции в управлении и бизнесе

6 ч.

780 руб. 390 руб.
Подать заявку О курсе

Мини-курс

Стратегии маркетинга и продаж в B2B

8 ч.

1180 руб. 590 руб.
Подать заявку О курсе

Мини-курс

Архитектурное творчество для подростков (обучение детей от 12 лет и старше)

6 ч.

780 руб. 390 руб.
Подать заявку О курсе