Тема: Аныҡлаусы.
Салауат Юлаев
“Тыуған илем”.
Маҡсат: Аныҡлаусы тураһында төшөнсә биреү;
һүҙ байлыҡтарын арттырыу,
телмәр үҫтереү; әҙиптең шәхесенә, ижадына һөйөү тәрбиәләү.
Йыһазландырыу: кроссворд, дәреслек, тәбиғәт
темаһына слайдтар, интерактив таҡта.
Дәрес барышы
1. Ойоштороу моменты. Һаумыһығыҙ!
Хәйерле иртә! Әйҙәгеҙ әле, алған белемдәрегеҙҙе ҡулланып,
бер-беребеҙ менән аралашып, дәресебеҙҙе уңышлы ғына итеп үткәреп ебәрәйек. Уның
өсөн иң тәүҙә телдәребеҙҙе башҡорт теленә күсереп алайыҡ.
2. Фонетик күнегеү өҫтөндә эш
ә - әсәй -
мать, thank - благодарность
ө - өй - дом, bird
- птица
ү - үлән - трава, throw
- бросать
ң - моң - мелодия thing
- вещь
ҙ - ҙур - большой there
- там
ҫ - кеҫә - карман think
- думать
һ - һауа - воздух heart
- сердце
3. Үткән теманы ҡабатлау
- Молодцы, уҡыусылар! Ә хәҙер үткән дәрестә нимә үттегеҙ, нимәләр тураһында
белдегеҙ, шуларҙы иҫкә төшөрөп үтәйек.
(үткән дәрестә үтелгәндәрҙе иҫкә төшөрөү өсөн, уҡыусыларға
һорауҙары менән кроссворд таратып бирелә. Паралель рәүештә, уҡыусылар буш
шаҡмаҡтарҙы интерактив таҡтала ла тултыралар).
С А Л А У А Т
А Ҙ Н А Л И Н
Х А Л Ы Ҡ
Б А Ш Ҡ О Р ТО С Т А Н
М И Л Л И
Б А Й Ы Ҡ
П У Г А Ч Е В
Ә С Ә Һ Е
Я Ҡ Ш Ы
1.
Һеҙ үткән дәрестә ниндәй батыр, герой тураһында белдегеҙ? (Салауат)
2.
С.Юлаевтың атаһы кем? (Аҙналин)
3.
С.Юлаев - … батыры. (халыҡ)
4.
С.Юлаев ҡайҙа тыуған? (Башҡортостан)
5.
Ул башҡорт халҡының ниндәй батыры? (милли)
6.
16-17 йәшендә ниндәй сәсән менән осраша? (Байыҡ)
7.
Кем етәкселегендәге Крәҫтиән һуғышында ҡатнаша? (Пугачев)
8.
Иң беренсе хәреф танырға кем өйрәткән? (әсәһе)
9.
Ул ниндәй белем һәм тәрбиә ала? (яҡшы).
- Бик яҡшы, уҡыусылар! Беҙ был кроссвордҡа тағы ла әйләнеп ҡайтырбыҙ.
4. Дәрескә маҡсат ҡуйыу:
- Уҡыусылар, С.Юлаев - батыр, яугир ғына түгел, ә шағир ҙа булған. Уның күп
кенә шиғырҙары бар. Бөгөн беҙ һеҙҙең менән уның бер шиғырын уҡып үтәсәкбеҙ .
Беҙгә был шиғыр нимә тураһында, ниндәй темаға һәм нисек итеп яҙылғанын белергә
кәрәк буласаҡ.
5. Яңы материал өҫтөндә эш:
(Интерактив таҡтала бер-бер артлы слайдтар алыштырып,
тәбиғәт күренештәрен күрһәтеү һәм уҡыусыларҙан нимәләр күреүҙәрен һорау.)
1-се слайд: йылға, һыуҙар;
2-се слайд: тауҙар;
3-сө слайд: урмандар, ағастар.
- Быларҙың бөтәһен бергә нисек итеп әйтер инегеҙ? (тәбиғәт, беҙҙең тыуған
яғыбыҙ һ.б.)
- Ә һеҙ ошо темаға шиғыр яҙһағыҙ, нисек атар инегеҙ, ниндәй исем ҡушыр инегеҙ? (балалар
яуаптары)
- Ә бына С.Юлаев уны
“Тыуған илем” тип атаған. Шиғырҙы уҡырҙан алда, уҡыусылар, ошо шиғырҙан
һүҙлек-дәфтәрҙәргә таныш булмаған ауыр һүҙҙәрҙе яҙып алайыҡ.
а) Һүҙлек эше: ҡыр - край
төйәк - родная земля, родина
һөйә - любит
яҙмыш - судьба, участь
хәбәр - весть
күгәреп - синеть, голубеть (күк һүҙенән)
изге - священный, добрый
б) Шиғыр өҫтөндә эш:
1. Шиғырҙы уҡытыусы үҙе уҡып сыға.
2. Магнитафондан диктор уҡыуын тыңлатыу (паралель рәүештә экрандан шиғырҙың
һүҙҙәрен күрһәтеү).
3. Шиғырҙы тәржемә итеү (бының өсөн уҡыусылар бер-нисә төркөмдәргә бүленеп
эшләйҙәр һәм үҙаллы тәржемә итәләр)
4. Тәржемәләрҙе тикшереү.
- Беҙ тәржемә иттек, ә бына М.Кәрим был шиғырҙы нисек тәржемә итте икән? Тыңлап
ҡарайыҡ әле (бер уҡыусы уҡып ишеттерә).
- Матур шиғыр. Тимәк һүҙ бында нимә тураһында булды инде? (Уҡыусыларҙың
яуаптары: тәбиғәт, тыуған ил, Урал тауы һ.б.)
- Ә бына минең, тыуған, татлы һүҙҙәре ниндәй һорауға яуап бирә?
(уҡыусыларҙың яуаптары һәм тағы ла ошоға оҡшаш бер нисә миҫал ҡарап үтеү).
- Тимәк, был һүҙҙәр ниндәй һорауҙарға яуап бирәләр? Ә рус
телендә һеҙ уларҙы нимә тип йөрөтәһегеҙ? Башҡортса нисек була? (уҡыусыларҙың
яуаптары һәм экранда кроссвордтағы АНЫҠЛАУСЫ тип килеп сыҡҡан һүҙҙе күрһәтеү)
- Был һүҙҙәрҙең аҫтына
ниндәй һыҙыҡ менән һыҙабыҙ?
- Әлеге мәлдә ошондай таҙа һыуҙар, йылғалар, бейек ҡарлы тауҙар, матур урмандар
бар микән? (әңгәмә)
6. Теманы нығытыу: 213-сө күнегеү (яҙма)
214-се күнегеү (ваҡыт ҡалһа)
7. Йомғаҡлау:
- Бөгөнгө көндә, С.Юлаев кеүек батыр, уның кеүек ғорурланырлыҡ егеттәребеҙ бар
микән? Һеҙҙең синыфта бармы? Кем ул? (әңгәмә)
8. Өйгә эш: Шиғырҙың 2 куплетын
ятларға.
9. Баһалау.
Оставьте свой комментарий
Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.