- 01.01.2021
- 2460
- 1
Сабақтың тақырыбы: Тұйық етістік
Білімділік мақсаты: Тұйық етістік туралы түсінік беру, тұйық етістіктің жасалу жолын түсіндіру, санада бекіту, теориялық білімін өмірде қолдана білуге үйрету.
Тәрбиелік мәні: оқушының сөйлеу мәдениетін қалыптастыру, оқушыларға эстетикалық тәрбие беру, ұлттық бұйымдармен жақыннан таныстыру.
Дамытушылық мақсаты: оқушының танымын кеңейту, оқушының тез қабылдауына жол ашу, өз пікірін айтуға төсілдіру, ойлау қабілетін арттыру.
Сабақтың түрі: жаңа материалды таныстыру сабағы
Сабақтың көрнекілігі: тақырыпқа байланысты кесте, суреттер, оқулық, тест т.б.
Сабақтың әдісі: түсіндіру, сұрақ –жауап, талдау, топпен жұмыс, жеке жұмыс, сын тұрғысынан ойлауды дамыту.
Сабақтың барысы. І. Ұйымдастыру бөлімі
а)оқушылардың сабаққа қатысын тексеру
ә)оқушылардың сабаққа дайындығын қадағалау
б)оқушылардың назарын сабаққа аудару
Сыныпты 4 топқа бөлемін.
Өткен сабақты пысықтау (тест түрінде)
1. Туынды етістік жасайтын жұрнақтарды тап.
А. –ла,-ле,-да,-де,-та,-те
Ә.-лар,-лер,-тар,-тер,-дар,-дер
Б.-ын,-ін,-н
2. Етістіктің сұрақтарын белгіле.
А. Кімдер? Нелер?
Ә. Не үшін? Не мақсатпен?
Б. Не істеді? Не қылды? Қайтті?
3. Басқа сөз таптарынан сөз тудырушы жұрнақ арқылы жасалған етістікті қандай етістік дейміз?
А. Дара
Ә. Туынды
Б. Күрделі
4. Дара етістікті тап.
А. Салғызды, сезген
Ә. Жамап отыр екен
Б. Жеп қоям деп
5. Болымсыз етістікті тап.
А. Жүгір, шула
Ә. Кеткен жоқ, барма
Б. Сұра, жоғалт
6. Етістіктің мағынасына қарай бөлінуі.
А. Дара , күрделі
Ә. Негізгі , туынды
Б. Салт, сабақты.
7. Өздік етістің жұрнағы
А.-ғыз,-гіз,-қыз,-кіз
Ә.-ын,-ін,-н.
Б.-ыс,-іс,-с
8. Көсемшенің жұрнақтары
А. –а,-е,-й.
Ә.-ын,-ін,-н
Б.-ар,-ер,-р
9. Есімшенің сұрақтары
А.қандай? қай.?
Ә. Не істеді? Қайтты?
Б.кім? не?
10. Болымды етістікті тап.
А.айқайлама, кешікпе
Ә.сыз, жағалас
Б.тістеме, қайтатын емес
ІІ. Жаңа сабақ.
Тұйық етістік – етістіктің ерекше түрі. Тұйық етістіктер немесе етістік атаулары етістік түбіріне - у жұрнағы қосылу арқылы жасалады да, есімдерше тәуелденеді, септеледі, тікелей жіктелмейді. Мысалы: сұра-у, жүр-у, бар-у, шегеле-у, сөйле-с-у, кел-ме-у, бөге-ме-у. Бұл сөздер сұрау, жүру, бару, шегелеу , сөйлесу, келмеу, бөгемеу, қимыл іс-әрекеттерінің атын білдіріп, солардың атауы болып тұр. Сондықтан да тұйық етістік заттық мағынада , зат есім мәнінде жиі қолданылады. Тіпті тұйық етістіктердің кейбірі белгілі заттың, көбіне құралдың атын білдіріп, зат есім болып кеткен. Тілімізде көсеу(отты, шоқты көсейтін темір), сабау (жүнді сабайтын шыбық), егеу (темірді егейтін құрал), жасау (қызға жиналған дүние мүлік), қашау (ағашты тесетін, жонып, қырнайтын құрал), тұсау(малдың алдыңғы екі аяғын бекітетін есілген жіп) сияқты зат есімдер тұйық етістіктен жасалған. Мысалы: Көсеу ұзын болса, қол күймейді.(Мақал) Тұйық етістікке көптік жалғауы жалғанса, одан кейін тәуелдік жалғауы жалғанып қолданылады.Слайдта:
Тұйық етістіктің септелуі
А. бару, сөйлеу, айтуы, көрулері
І. барудың, сөйлеудің, айтуының, көрулерінің
Б. баруға, сөйлеуге, айтуына, көрулеріне
Т. баруды, сөйлеуді, айтуын, көрулерін
Ж. баруда,сөйлеуде, айтуында, көрулерінде
Ш. барудан, сөйлеуден, айтуынан, көрулерінен
К. барумен, сөйлеумен, айтуымен, көрулерімен
Тұйық етістіктің тәуелденуі
І.Менің келуім Біздің келулеріміз
ІІ. Сенің келуің Сендердің келулерің
Сіздің келуіңіз Сіздердің келулеріңіз
ІІІ. Оның келуі Олардың келулері
ІІІ. Оқулықпен жұмыс . 262-жаттығу
1-топ Жалғау
2-топ Құрсау
3-топ Оқу
4-топ Жабу
ІV.Мәтінмен жұмыс.
Сөйлеудің екі түрі болады: бірі- жалаң, екіншісі- көрнекі.Сөйлеуді осы екі түріне қарай ажыратамыз.Көрнекі сөйлеуді жырлау – толғау дейміз. Жырлау – толғауда айтылатын көрнекі, әсерлі сөзді дарынды сөз деп айту қолайлы. Сөз – ұлы құдірет, ұлылығы – сөзбен адамдарды табыстыруға болады. Тіл мен ойлау – еңбектің жемісі.
v. Ойлан, тап (топпен жұмыс)
VI. Талдау
1. Қайталау – оқу анасы.
2. Жастар техника тілін үйренуде.
3. Ер жігіт Отанын қорғауға міндетті.
4. Елін қорғау үшін әскерге кетті.
VII. «Кім жылдам? »ойыны
1. Аяққа кісен ......... болар, Тілге кісен салынбас
2. Жақсының қасиеті – ............, Жаманның қасиеті – ..............
3. Орынсыз ........- от шашу.
4. Уәдені ........ ұяны бұзумен тең.
VIII. Әр топтан бір оқушыдан шығып, тұйық етістікті тәуелдеу, септеу.
IX. Қорытынды. Сын тұрғысынан ойлау стратегиясы бойынша топтастыру.
дара күрделі салт
тұйық Етістік туынды
Болымды болымсыз сабақты
X. Үйге тапсырма беру.
ХI. Оқушыларды бағалау.
Рабочие листы
к вашим урокам
Скачать
Сабақтың тақырыбы: Тұйық етістік Білімділік мақсаты: Тұйық етістік туралы түсінік беру, тұйық етістіктің жасалу жолын түсіндіру, санада бекіту, теориялық білімін өмірде қолдана білуге үйрету. Тәрбиелік мәні: оқушының сөйлеу мәдениетін қалыптастыру, оқушыларға эстетикалық тәрбие беру, ұлттық бұйымдармен жақыннан таныстыру. Дамытушылық мақсаты: оқушының танымын кеңейту, оқушының тез қабылдауына жол ашу, өз пікірін айтуға төсілдіру, ойлау қабілетін арттыру. Сабақтың түрі: жаңа материалды таныстыру сабағыСабақтың көрнекілігі: тақырыпқа байланысты кесте, суреттер, оқулық, тест т.б.Сабақтың әдісі: түсіндіру, сұрақ –жауап, талдау, топпен жұмыс, жеке жұмыс, сын тұрғысынан ойлауды дамыту.Сабақтың барысы. І. Ұйымдастыру бөлімі а)оқушылардың сабаққа қатысын тексеру ә)оқушылардың сабаққа дайындығын қадағалау б)оқушылардың назарын сабаққа аудару
6 665 132 материала в базе
Настоящий материал опубликован пользователем Бучкова Валентина Анатольевна. Инфоурок является информационным посредником и предоставляет пользователям возможность размещать на сайте методические материалы. Всю ответственность за опубликованные материалы, содержащиеся в них сведения, а также за соблюдение авторских прав несут пользователи, загрузившие материал на сайт
Если Вы считаете, что материал нарушает авторские права либо по каким-то другим причинам должен быть удален с сайта, Вы можете оставить жалобу на материал.
Удалить материал
Ваша скидка на курсы
40%
Курс профессиональной переподготовки
500/1000 ч.
Курс профессиональной переподготовки
300/600 ч.
Курс профессиональной переподготовки
600 ч.
Курс повышения квалификации
72/180 ч.
Оставьте свой комментарий
Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.