Кіріспе
|
Сабаққа дайындығын
тексеру.
Психологиялық тренинг.
Жай әуен ойналып
тұрады.
-Балалар
жүректеріңді тауып,екі қолдарыңды көкіректеріңе қойып дүрсілін тыңдап
көріңдерші.
-Енді жүректің
орнына күннің бір бөлшегін елестетейікші.Күннің жарық әрі жылы нұрлы шуағы
бүкіл денемізге,қолымызға,аяғымызға тарайды.Күннің нұры көп болғаны соншалық
біздің денемізге сыймай бара жатыр.
-Балалар енді осы
жылулықты бір бірімізге жіберейік.
«қолдарын алдарына
созып алақандарын тік ұстайды.»
-Балалар барлығыңа
да сәттілік тілеймін.
Үй тапсырмасына
байланысты сұрақтар.
Үй тапсырмасының сұрақтары:
-Түбірлес сөз дегеніміз не?
Бір түбір
арқылы жасалған туынды сөздерді- түбірлес сөздер дейміз.
-Түбірлес сөз қалай жасалған?
Түбірлес сөз түбір сөзге жұрнақ қосылу арқылы жасалған
|
Кезекші сыныпта жоқ
оқушыны атайды.
Топ ішінен топ
басшысы тағайындалады.
Оқушылар бір-біріне
тілек айтады.
-Бүгінгі сабақ
сәтті болсын!
Біл-білім, білгір, білгіш, білімді.
Оқу- оқушы, оқулық,
оқушылар, оқыды.
Өнер- өнерлі,
өнерпаз, өнеркәсіп.
Су-сулы, сушы,
сулық, сусын.
|
Негізгі бөлім
|
Бүгінгі сабағымыз
қандай тақырыпта болуы мүмкін?
Жаңа тақырыпты
жазу.Синоним деп ортаға топтастырудың бастамасын жапсырамын
1-жаттығу.
Сөйлемдерді көшіріп жазып, мәндес сөздерді тап.
Мақта өсіру-ең
қиын, ең ауыр жұмыс. Қазақ әндерінің бәрі құлаққа жағымды, ұнамды. Ағасының
ересек, естияр баласы бар. Ақын өлеңдерінің көбі достықты, татулықты
жырлайды.
-Қандай сөздердің
мағынасы бір-біріне жуық, мәндес болып келеді?
«Қиын, ауыр»
қандай сұраққа жауап беріп тұр? –қандай?
«Жағымды, ұнамды»
қандай?
«Ересек, естияр»
қандай?
«Достықты,
татулықты» нені?
-Не байқадыңдар? Әр
сөйлемде бір мағынаны ашып тұр.
-Мәндес сөздерді
қазақ тілінде синоним деп атайды
2- жаттығу.
Жақшаның ішіндегі сөздердің тиістісін көп нүктенің орнына қойып жаз.
Әрбір істе адамға
... (ілтипат, ықылас) керек. Әнуардың спортқа ... (ынтасы, ниеті) бар.
Ермек кішкентай күнінен еңбек етуге ... ( дағдыланды, үйренді). Бақыт досының
сөзіне ... (сенді, нанды, иланды).
Сергіту сәті: «Активатор»
Бәріміз
орнымыздан тұрамыз, топ басшысы бастап мен айтқан нәрсені екі алақанымен
келесі топ мүшесіне жалғастырып, береді. Сөйлемей, қозғалыс және эмоцияарқылы
көрсетеміз, дайынбыз ба:
«Ыстық
жұмыртқа», «Мұз», «Кірпі», «Мамық».
Топтық тапсырмалар
(3-жаттығу. Берілген сөздерге мәндес сөздер тауып жаз):
1топ
«Қалжың» сөзіне мәндес
сөз тауып жаз. (әзіл, сықақ)Топ болып қорғап шығасындар.
2 топ
«Қысқа» (Келте,
шолақ) сөзіне мәндес сөз тауып жаз.Ортақ пікірге келеді.Топ болып қорғап
шығасындар
3 топ
«Мейрам» (Мереке,
той)сөзіне мәндес сөз тауып жаз.Ортақ пікірге келеді.Топ болып қорғап
шығасындар
4 топ
«Қосып айту»
(Өтірік, жалған)сөзіне мәндес сөз тауып жаз.Ортақ пікірге келеді.Топ болып
қорғап шығасындар.
5 топ
«тайғанау»
(Жылжыту, сырғанау) сөзіне мәндес сөз тауып жаз. Ортақ пікірге келеді.Топ
болып қорғап шығасындар
Шығармашылық
тапсырма:
Бес жолды өлең
1топ
Отан
Қасиетті, кең.
Өркендейді, дамиды,
2 топ
Астана
Көркем, әдемі.
Өседі, құрылады,
шарықтайды.
Сөйлем
Қала
3 топ
Президент
Мықты, көрегенді.
Басқарады, ойлауды,
Сөйлем
Елбасы
4 топ
Ту
Көк, оюлы.
Көтеріледі,
желбірейді, қалықтайды.
Сөйлем
Байрақ
5 топ
Дос
Адал, шыншыл.
Сырласады,
көмектеседі, қолдайды.
Сөйлем
Жолдас.
4- жаттығу. Мақалдарды
оқы. Қарамен жазылған сөздерді мәндес сөздермен ауыстырып жаз.
Жаманмен жолдас
болсаң, қаларсың ұятқа. (дос, құрбы, сыныптас) Сырын білмеген аттың сыртынан
жүрме. (алыс,
Әдептіліктің белгісі – иіліп сәлем бергені, жақындықтың белгісі –кө кешікпей
келгені. (сыйлағандықтың, тәрбиеліліктің, сыпайылылықтың) Тоқсан ауыз сөздің тобықтай
түйіні бар. (нақты , түсінікті сөйлеу)
5-;жаттығу
Берілген сөздердің
ішінен мәндес сөздерді тауып, сөйлем құрастырып жаз.
І топ Бала
(нәресте)
ІІ топ- уәде (ант)
ІІІ топ- дәулет
(байлық)
IVтоп – батыл
(өжет)
V топ- арман (қиял)
Қабілеті әзірше
төмен оқушыларға
Қорытынды сұрақтар:
-Мәндес сөздер дегеніміз не?
(Синоним) -Мәндес сөздердің
жазылуы бөлек болғанмен бір мағынаны білдіріп тұрады.
Синонимнің мағынасы қандай болады?
Синоним не үшін керек?
1. Синоним дегеніміз –
А) Айтылуы мен жазылуы бірдей сөздер
В) Мағыналары қарама - қарсы сөздер
С) Жазылуы әр түрлі, мағыналары бір - біріне жуық
сөздер
2. «Даңқ» сөзініңсинонимін тап.
А) Мықты
В) Атақ
С) Дәулет
3. «Қадірлі, құрметті, қадірменді» синонимдікқатарықайсөзтабына
жатады?
А) Сын есім
В) Затесім
С) Үстеу
4. «Адам» сөзініңсинонимін тап.
А) Шәкірт
В) Дос
С) Кісі
5. Синонимдікқатардыңдұрысын тап.
А) Күлу, сықылықтау, жылау
В) Зат, мүлік, нәрсе, бұйым
С) Көне, жаңа, ескі
|
Сөз және оның мағынасы
1. мәтінде бір рет
пайдаланылған сөзді қайталамау үшін;
2. бір ұғымды түрлі
белгілермен жан-жақты сипаттау мақсатында;
3. мағыналас екі
сөз қатар келсе, алдыңғысы соңғысын анықтап, мағынасын күшейтеді. Мұндай сөз
қолданысын плеоназм дейді. Мысалы, заңғар биік тау, құр бекер жүру;
Бұл сергіту сәті
оқушыларды тыныштандыру,
Постермен
жұмыстану.
Әр топтан берілген
тақырыпқа анықтама береді.
Қабілеті әзірше
төмен оқушылардың жауаптарын тыңдау, сынып болып көмектесіп ой қосу.
Мәтінді оқып
болып,ортақ келісімге келіп кестеге
салады.Семантикалық,диагностикалық,ассоцияция кестесіне салады.
Дарынды оқушылар мен қабілеті әзірше төмен
оқушылар берілген тапсырмаларына байланысты жұмыстанады.
Топтастыру
Жуық
Мәндес
Жазылуы әртүрлі
Мағыналары бір
Тілді байыту үшін
Сөздік қорды
молайту үшін Мәтіндегі бір
сөзді қайталамау үшін
Жан-жақты
сипаттау үшін
Тест сұрақтары интерактивті арқылы шығып,
жауаптарын белгілеп отырады.
Дұрыс жауаптары слайд арқылы көрсетіліп, өзі-өзі
бағалайды.
|
Оставьте свой комментарий
Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.