Рабочие листы
к вашим урокам
Скачать
1 слайд
Сабақтың тақырыбы:
Аралас құрмалас сөйлемнің жасалуы
2 слайд
Аралас құрмалас сөйлемнің негізгі белгілері:
Аралас құрмалас сөйлем білдіретін ой салалас пен сабақтастағы ойдан күрделірек болады.
Мысалы: Қарағандының қары биыл бұрқан-тарқан қауырт еріп еді, сай салалар суға толып, қырдың тентек өзендері сақылдап тасығалы кемерлеп тұр.
3 слайд
2. Аралас құрмалас салаласа да, сабақтаса да байланысқан кемінде үш не одан көп жай сөйлемнен тұрады.
Мысалы: Лиза ойнап есік алдына шығып кетсе, әке-шешесінің дауыстары үздіксіз шығады да, Лиза үйге қайтса, сөздерінің аяқталмай тоқталғаны аңдалады.
4 слайд
3. Тыныс белгілерінде салалас пен сабақтасқа қатысты тыныс белгілері сақталады.
Мысалы: Ол бастықтың бөлмесіне келген еді, - басқа келгендер болып,көпке дейін кезек келмей,есік алдында күтіп қалды.
5 слайд
4. Құрамында шылаулы да, шылаусыз да /жалғаулықты, жалғаулықсыз/ сөйлемдер болады.
Мысалы:
Көзін сәулеге үйреткен Асқар терезеден қараса, аспан айдай ашық екен де, шуақты күн түске тармасып қалған екен.
6 слайд
Оқулықпен жұмыс:
216-жаттығу. Мәтіннен аралас құрмаластарды көшіріп жазып, жай сөйлемдерінің байланысу ретін, тәсілдерін анықтаңдар.
7 слайд
Өз бетімен жұмыс:
217-жаттығу. Мәтіннен аралас құрмаластарды көшіріп жазып, құрамындағы жавй сөйлемдер нешеу және басыңқы сыңарлары мен бағыныңқы сыңарлары қандай мағыналық байланыста екенін анықтаңдар.
8 слайд
Бекіту:
Аралас құрмалас сөйлемдер кем дегенде неше жай сөйлемнен болады?
Сабақтас құрмалас сөйлемнің баяндауышы қандай тұлғада болады?
Аралас құрмалас сөйлемдер жалғаулықты да, жалғаулықсыз да байланысады ма?
9 слайд
Үйге тапсырма:
218-жаттығу. География, биология пәндері оқулықтары мәтіндерінен жай сөйлемдерді құрмаластырып, аралас құрмаласқа мысалдар жазыңдар.
10 слайд
Бағалау
Сабақ аяқталды,
сау болыңыздар!
Рабочие листы
к вашим урокам
Скачать
Күрделі ойды білдірудің тәсілі - аралас құрмалас сөйлем. Тілімізде құрмалас сөйлемдер бірыңғай салаласып, не сабақтасып келе бермейді. Кейде құрмаластың екі түрі де бір сөйлем ішінде келуі мүмкін. Сондықтан, бір сөйлемнің ішінде әрі салаласқан, әрі сабақтаса байланысып келген сөйлемді аралас құрмалас сөйлем дейміз. Аралас құрмалас сөйлем білдіретін ой салалас пен сабақтастағы ойдан күрделірек болады. Аралас құрмалас сөйлем салаласа да, сабақтаса да байланысқан кемінде үш не одан да көп компоненттен тұрады. Аралас құрмалас сөйлемдердің құрамында шылаулы да, шылаусыз да сөйлемдер болады. Тыныс белгілерінде сабақтастағы және салаластағы тыныс белгілерінің ережелері сақталады. Өйткені аралас құрмалас сөйлемнің құрамына енетін салалас құрмалас жалғаулықты да, жалғаулықсыз да болады және сабақтас құрмаластар да сол өз тұлғасымен енеді.
6 676 807 материалов в базе
Настоящий материал опубликован пользователем Игнаткевич Владимир Николаевич. Инфоурок является информационным посредником и предоставляет пользователям возможность размещать на сайте методические материалы. Всю ответственность за опубликованные материалы, содержащиеся в них сведения, а также за соблюдение авторских прав несут пользователи, загрузившие материал на сайт
Если Вы считаете, что материал нарушает авторские права либо по каким-то другим причинам должен быть удален с сайта, Вы можете оставить жалобу на материал.
Удалить материал
Ваша скидка на курсы
40%
Курс профессиональной переподготовки
500/1000 ч.
аудиоформат
Курс повышения квалификации
72/108/144 ч.
Курс повышения квалификации
36 ч. — 144 ч.
Курс профессиональной переподготовки
300 ч. — 1200 ч.
Мини-курс
3 ч.
Мини-курс
2 ч.
Оставьте свой комментарий
Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.