Пәні:
|
Анатомия, физиология және мектеп гигиенасы
|
Тобы:
|
1п КШО «Бастауыш білім беру мұғалімі»
|
Уақыты:
|
|
Сабақтың тақырыбы:
|
Есту анализаторы
|
Құзыреттілікке жеткізетін сабақтың
мақсат-міндеттері:
А) ақпараттық
|
А) Есту және
тепе-теңдік мүшелерінің құрылысын, қызметі туралы ақпарат беру, ақпаратты өз
бетінше табуға, талдауға үйрету, білімдерін жүйелеу
|
Ә) коммуникативтік
|
Ә) Қоршаған ортамен қарым-қатынаста есту мүшесінің қызметін ескеру,
гигиенасын сақтауға үйрету, жеке бас гигиенасын қалыптастыру.
|
Б) проблеманы шешу
|
Б) Есту мүшесінің
әртүрлі жағдайларға байланысты аурулардан туындайтын проблемаларды
анықтауға, жауапты шешім қабылдауға , құлақ ауруларының түрлерін білу, алдын
алу жолдарын оқыту
|
Сабақтың типі:
|
Жаңа материалды меңгерту
|
Сабақта қолданылатын педагогикалық
технологиялар:
|
АКТ, ынтымақтастық, оза оқыту;
|
Сабақтың әдісі:
|
Түсіндірмелі−иллюстративті, топтық,практикалық
|
Пәнаралық байланыс:
|
Генетика, ,экология, зоология
|
Оқыту құралдары:
|
Интерактивті тақта, слайд,оқулық, бейне
роликтер, оқушы дәптері
|
Сабақтың барысы:
|
Оқытушының әрекеті
|
Оқушының әрекеті
|
Күтілетін
нәтиже
|
І. Ұйымдастыру бөлімі
|
Амандасады, топқа бөледі
Аудиторияның сабаққа дайындығын тексереді.
Қажетті көрнекіліктер мен құралдарды
дайындайды.
оқушыларды жұмылдырады.
мұғалім инновациялық әдіс – тәсілдерді
үйреніп,сабақтың ғылымилығына көп көңіл бөле отырып,оқушыларға білімді
тереңдетіп өткізу арқылы шығармашылық жұмысқа баулиды Оқытушы студенттерге
пазл улестіреді, соның арқасында студенттер оз жұбын тауып, топқа бөлінеді.
Топтар: «Сілтеме табушылар»,
«Ізденуші топ», «Баяндаушы»
|
Мұғаліммен амандасады.
Сабақтағы жұмыстарға топ болып дайындалу,
оқулықтар мен жұмыс дәптерлерін және қажетті құрал-жабдықтарды әзірлейді.
Сабақтың тақырыбымен, мақсатымен танысады.
Студенттер өз жұптарын табу арқылы топтарға бөлінеді
|
Сабаққа зейінін аударады, сабаққа
қызығушылығын арттырады.
-нақты мәселелерді шешуге үлес қосады.
|
ІІІ. Өткен материалды қайталау арқылы
жаңа материалды қабылдауға дайындық
|
Көз - оптикалық жүйе. Жарық адамдардың айналадағы
нәрселерді көруіне мүмкіндік беретін энергияның бір түрі. Алайда көру арқылы
ғана біз қоршаған әлемді танимыз. Көру мүшесі – біздің көзіміз.
Көз өзінің құрылысы жағынан оптикалық жүйе ретінде фотоаппаратқа ұқсас, бірақ көздің оптикалық
жүйесі әлдеқайда күрделі. Адам көзінің пішіні шар тәрізді, шамалы қысыңқы ,
диаметрі 23-25 мм. Көз сыртқы жағынан үш қабықтан қапталған . Сыртқы ақ түсті
қатты және мықты қабығы склера немесе ақ
қабық деп аталады. Ол
көздің ішін механикалық зақымданудан сақтайды. Склераның алдыңғы мөлдір
бөлігі – қасаң қабықша деп аталады. Көздің қалған бөліктеріндегі склера
мөлдір емес , ақ түсті, олбелок деп аталады.
Склераның ішкі жағынан көзді қоректендіретін күрделі өрімделген қан
тамырларынан тұратын тамырлы қабық жанасқан. Бұл екінші қабық – көздің
алдыңғы бөлігіндегі әр адамда әр түске боялған сұр, қоңыр, көгілдір және т.б.
түсті қабыққа өтеді. Көздің сыртқы мөлдір қабығының ортасында қарашық деп
аталатын тесік болады. Жарық қарашық арқылы көз алмасының ішіне өтеді. Түсту
қабық – күрделі тамырлы бұлшықет тарамдары. Ол деформациялану арқылы
қарашықтың диаметрун өзгерте алады. Көздің қарашығы – ерекше келген тірі диофрагмалар.
Тамырлы қабықтың ішкі бетінде торлама немесе торламалы қабық орналасқан. Ол
көздің алдыңғы бөлігінен басқа түбін толық жабады. Артқы жағынан қабық арқылы
көзді мимен жалғайтын көру жүйкесі кіреді.Торлама негізінен көрі жүйкесі мен
олардың ұштарындағы талшықтардың тармақталуынан тұрады және көздің жарық
сезгіш бетін құрайды.
Түсті қабықтың артында мөлдір серпімді дене – көз
бұршағы бар. Ол өзін склерамен жалғайтын бұлшық
еттермен қоршалған. Көз бұршағының диаметрі- 8-10 мм кішкентай көздөңіс линза.
Қасаң және түсті қабықтардың аралығында су тәрізді сұйық зат бар, ал көз
алмасы қоймалжың затпен - шыны тәрізді денемен толған.
Аталған төрт орта – қасаң қабық, су тәрізді сұйық, көз бұршағы және шыны
тәрізді дене – оптикалық күші D = 58,5 дптр ( F=17,2 мм) болатын линзаға
ұқсас оптикалық жүйе құрайды. Ол күрделі объективтің ролін атқарады.
|
«Ізденіс»:
Оқушылар өткен тақырыптар төңірегінде
мұғалімнің қойған сұрақтарына толық әрі нақты жауап береді.
- Студенттер
берілген тапсырма бойынша жұмыстану барысында танып білгендерін
конспектілейді. Әр топ өздеріне берілген тапсырмаларды отраға салады.
Сілтемелеуші топ оқулықтан жана терминдерді тауып, олардың мән-мағынасын
ашады, Баяндаушы топ жеке берілген тақырып бойынша жұмыстанып, тапсырмаларын
ортаға шығып қорғайды. Ал ізденуші топ оқулықта және өздеріне таратылған
сурет бойынша ізденіп, суреттерін қорғайды.
|
Талдау-талқылау арқылы оқушылар сабақтың
тақырыбын анықтайды.
Оза оқыту технологиясына сай оқушылар
сұрақтарға жауап беріп, әрбір оқушы өз пікірін айта айтып, тақырыпқа өзінің
көзқарасын білдіреді
Тақырыпқа орайлас көздің құрылысы мен
қызметі турасында қойылған сұрақтарды талдау арқылы әрбір студент аталған өзекті
мәселелерге өзіндік ойларын қосады. Көру анализаторының адам баласы үшін
үлкен маңызға ие екендігін тереңірек ұғынады және сұрақтарға жауап беру
барысында ойлау қабілеттері шыңдала түседі.
Сұрақ-жауап арқылы студенттердің жалпы көз
туралы ұғымдарын айқындай келе, тұжырым жасалынады.
|
III. Іс әрекет түрлері мен
Жаңа түсініктерді
қалыптастыру
|
1.
Сілтемелеуші топ
Адаптация ,
аккомадация, склера, дальтонизм, катаракта т.б. сөздердің анықтамаларын ата.
2. Баяндаушы топ
Бинокулярлы көру,
жарық пен түсті қабылдау, түс түйсігі тақырыпшаларының мазмұнын ашу
3. Ізденуші топ тапсырмалары
|
«Сынауға дайынбыз
ба?»
Топ бойынша қойылған мәселелерге талдау жасап,зерттеп,топ
лидерлері берілген сұрақтарға тиянақты жауап береді.
− Әр топ жұмыстанып болғаннан кейін
«Сілтемелеуші» топ жаңа терминдердің мән-мағынасын (адаптация, аккомодация, склера,
көз қабаттары, дальтонизм, катаракта, қылилық) анықтап жалпы түсінк береді.
Баяндаушы топ Бинокулярлы көру, жарық пен түсті қабылдау, түс түйсігі
ұғымдарын топқа түсіндірді. Ізденуші топ студенттері көздің құрылысын,
фокус, көздің бұшықет түрлерімен таныстырды.
Оқушылар зерттеу нысанын талдап оқытушы
сұрақтарына жауап береді, соның арқасында тақырып кеңінен ашылды.
Ақпаратпен жұмыстану арқылы өз ой
пікірлерімен бөліседі.
|
Студенттердің бір-бірімен өзара ой
бөлісуі,мәселе төңірегінде зерттеу,шешім қабылдау және өзге топ назарына
нақты тұжырымдарды жеткізе білу,коммуникациялық қаблеттері дамиды. және ести
білуді,сезіне алу және сезіммен қабылдауды, ой елегінен өткізу мен пайымдай
алуды үйренеді. Мәселедегі бкөз анализаторының мән – мағынасын тереңірек
ұғына түседі.
Адамға оның маңызын ұғындырады.
Өз беттерімен пайымдап, жаңа ақпараттан
алған білімдерін қалай күнделікті өмірде қолданатынын үйренеді. Сабақта
қаралып отырған мәселе түйінделеді.
Қоршаған ортаның көзге келтірер зияны туралы
, көру қабілетімізді сақтау ерекшелігіне мән беріп ұғынады. Экологиялық талғамдары
күшейеді.
|
IY. Білік пен дағдыны
бекіту
|
1.Көру анализаторы
деген қандай мүше?
2.ОЛ қандай
бөлімдерден тұрады?
3.Көз қабаттарын ата
4. Көздің қосымша
аппараттарына нелер жатады?
5. Адаптация деген не?
Аккомодация деген не?
6. Дальтонизм деген
не?
7. Көру жүйесінің тағы
қандай ақауларын білесіңдер?
8. «Көзің аман болсын
десең»....(студенттер көру гигиенасына байланысты өз ой-пікірлерін айтады)
|
3.«Мыңнан
тұлпар»:
Оқушылар берілген тапсырма бойынша кестемен
жұмыстанады, және ой ойларын тақтаға жазу арқылы жұмыстанады.
|
Оқушылардың назары нақты проблемаға
аударылып, ондағы айтылатын астарлы ойды кеңінен талдап, мәселенің мағынасын
ашады.
Студенттер өздерінің зерттеуші,ізденгіш
дағдыларын одан әрі қарай дамытып, биологияға қызығушылықтары артады.
Тапсырманы орындау барысында студенттердің ойлау
қабілеттері тағы бір мәрте шыныға түседі. Әр адам баласы үшін қоғамның мән-
мағынасын ұғына түседі.
Оқушылар сабақ барысында айтылған
түйіндемеден селекция арқылы жетістікке жету жолдары айқындап, өз бойларына сіңіруге
дағдыланады.
|
Y.Қорытындылау
|
1Студенттер бүгінгі сабақта алған
білімдерін жүйелеп, берілген кестені толтырады.
|
Әр топ студенттері өз зертеу нәтижелеріне
сүйену арқылы көздің маңыздылығына деген сенімін білдіреді.
Студенттер сабақ бойынша өз ой-пікірлерін
айтып, қорытындылайды.
|
Студенттерге ұйымдастырылған бұл жұмыстар
олардың елге деген сүйіспеншіліктерін,өз ағзасын таза экологиялық орта
есебінде қорғау дағдылары арта түседі.
Студенттер машықтық жұмыс орындау арқылы
өзіне,өзі атқарған іске деген сенімі күшейеді.
|
ҮІ. Үйге тапсырма.
|
Студенттер жұмысына басшылық етеді. «Сезім
мүшелерінің аурулары»» атты реферат даярлап,қорғау.
|
Студенттер рефераттың қандай өзекті
мәселелерді қамтуы керектігі туралы оқытушымен ақылдасады
|
Ақпараттармен жұмыс істей білуге
дағдыланады.
|
Оставьте свой комментарий
Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.