Ойын арқылы оқыту

Ойын арқылы оқыту

«Ел боламын десең, бесігіңді түзе» дейді қазақ халқы. Болашақтың іргетасын салатын бала әуелі отбасында, содан кейін балабақшада қалыптасады. Балдырғандардың негізі іс-әрекеті ойын болып табылады. Менің әдістемелік тақырыбым: «ойын әрекеті арқылы балалардың тілін дамыту, дағдысын қалыптастыру» болғандықтан, негізгі мақсатым: ойын арқылы және көңіл-күй арқылы балалардың тілін дамыту, бір-бірімен байланыс қалыптастыру; оларды сергіте, қуанта отырып, белсенді әрекетке жұмылдыру; ойын таңдаудағы, ойлағанын жүзеге асырудаға дербестігін жетілдіру; сабырлы әрі ынталы ойнауға тәрбиелеу; әртүрлі ойын түрін қолдану арқылы баланың жеке қасиеттерін қалыптастыру, көңіл-күйлерін көтеру, жолдастарына деген қайырымдылыққа тәрбиелеу.

Осы арқылы жұмыс істеу өте қызықты әрі тартымды болады. Бала ойынмен өседі. Халқымыз бала мінез-құлқынан қалыптасуында ойын әрекетінің елеулі мән атқаратынын жақсы білген. Ойында баланың ортамен қарым-қатынас кеңейіп, таным, қабілеті өседі, міне-құлық қалыптаса түседі.Балалар ойының түрі де, мазмұны да сан алуан. Көптеген ойындар баланы достыққа, жолдастыққа, қамқорлыққа, тапқырлыққа, іскерлікке, ептілікке, адамгершілікке баулиды. «Базар - қаланың ажары, ойын – баланың базары», «Баланың ойынын бұзба, өнегең болса, ойын қозға», «Бала ойынмен өседі, дана оймен өседі»,

«Көне болмай – жаңа болмас, бала болмай – дана болмас», «Қыз-қуыршақ, ұл-құлыншақ» «Ойнай білмеген, ойлай да б ілмейді» деген халық даналығындағы мақал-мәтелдерде баланың ойынға аса құмар келетіні, ер бала мен қыз бала ойыны да түрліше болатынын, ойын арқылы баланың сана-сезімі, кәсіп таңдауы, ақыл-ойы жетілетіні көрсетілген. Әр бала өмірде көргендерін ойын ретінде ойнайды.

Сәбилер ойын арқылы айналадығы дүниені таниды. Мысалы, /04-12 айлар шамасында/ затты ұстап көреді, онымен танысады, не үшін керке екенін өз пайымдауының негізінде ұғына бастайды. Келесі кезең /1,0-2,2 жас арасында/ бала заттың функциясын түсіне бастайды, сол негізінде оларды қолдану әрекетіне кіріседі. 2,7- 2,9 жастан бастап алғашқы рөлдерді ойнау қимылдары дамып, 3-3,5 жас аралығында оларды атқара бастайды. Осы кезеңдерде баланың заттармен қарым-қатынасының негізінде болатын ойын әрекеті мен баланың дамуы бір-бірімен тығыз байланысты болады.

Баланың бір сөзді, екі сөзді сөйлемдер деңгейі, оның заттармен қарым-қатынасына, ойнау әрекетіне сәйкес келеді. Үш сөзді, төрт сөзді сөйлемдер баланың ойын әрекеттері мен жоспарлы сөйлеуімен сәйкес келеді. Ойын әрекеттері - оның когнитивтік дамуының, тілінің жетілуінің және қалыптасуының қайнар көзі.

Сондай – ақ II сәбилер тобындағы балалардың негізгі міндеттері ойын екенін жақсы білеміз. Ер балалар машинамен, ал қыз балалар қуыршақпен ойнағанды жақсы көреді. Ұл балалар жүк машинасымен топырақты үйіп, ұзыннан-ұзақ жолдармен жарыса, зырғытқан кезде ой-санасымен басқа бір дүниеге еніп кетеді. Ойынға беріліп кеткен бала өз ойыншығын мінезіне сәйкес сөйлетеді, қимылдатады. Егерде ойнап заттармен қарым-қатынасына, ойнау әрекетіне сәйкес келеді. Үш сөзді, төрт сөзді сөйлемдер баланың ойын әрекеттері мен жоспарлы сөйлеуімен сәйкес келеді. Ойын әрекеттері - оның когнитивтік дамуының, тілінің жетілуінің және қалыптасуының қайнар көзі.

Сондай – ақ II сәбилер тобындағы балалардың негізгі міндеттері ойын екенін жақсы білеміз. Ер балалар машинамен, ал қыз балалар қуыршақпен ойнағанды жақсы көреді. Ұл балалар жүк машинасымен топырақты үйіп, ұзыннан-ұзақ жолдармен жарыса, зырғытқан кезде ой-санасымен басқа бір дүниеге еніп кетеді. Ойынға беріліп кеткен бала өз ойыншығын мінезіне сәйкес сөйлетеді, қимылдатады. Егерде ойнап отырған балалардың ойындарын бақылайтын болсақ, құлқын тануға, олардың түсініктерін анықтауға көмектеседі. Яғни,ол ойыншық арқылы өзін-өзі көрсетеді. Ойыншық бала үшін ғана емес, жан-жақты дамуының тиімді құралды.

Баланың жанұяда және балабақшада әртүрлі адамдармен араласу арқылы ойнайды. Ойын балаларды әртүрлі қоршаған заттардың сапасымен таныстырады. Бір сюжетті көбірек қайталайды. Мысалы: қуыршақты тамақтандыру, бала жақындарының қарым-қатынасының пішінін қорытындылайды. Бала ойыншықтардан жалықса тастай салып, басқа ойыншық сұрайды. Ондай сәттерде олармен тең ойнап және ойын тәртібін ақырындап немесе абайлап өзгертуіміз керек. Кейде аяқ киімнің қорабы балаға қымбат машинадан да маңызды болады. Онымен әртүрлі әрекеттер орындайды, яғни, құрылыс материалдарын тасиды, акырған аюдың төсегіне айналдырады, қуыршық киімдерін салатын чемодан қылады, сондықтан баланың ойынын тежеуге болмайды.

. «Базар - қаланың ажары, ойын – баланың базары», «Баланың ойынын бұзба, өнегең болса, ойын қозға», «Бала ойынмен өседі, дана оймен өседі»,

1. Сәбилер ойын арқылы айналадығы дүниені таниды. Мысалы, /04-12 айлар шамасында/ затты ұстап көреді, онымен танысады, не үшін керке екенін өз пайымдауының негізінде ұғына бастайды. Келесі кезең /1,0-2,2 жас арасында/ бала ет жасайсыз?

2. Жанұяда аға-сіңілері бар ма? Сіз балалардың қалай ойнайтынын бақылайсыз ба?

Сұрақтарға ата-аналар өз еріктері бойынша жауап берді.

Сондай-ақ қазақ халқы өмірге дені сау, шыныққан азаматтар тәрбиелеу жөнінде өз ұрпақтарына үлкен де бай мұра қалдырған. Соның бірі-ұлттық ойындар. Балалар ұлттық ойындар арқылы мінез-құлық қалыптастырады, өзіндік ерекше қасиеттерін айқындай бастайды. Ұлттық ойын үстінде әр баланың игі бастамасын қолдап, оның бойындағы жақсы қасиеттерді өрбітуге, өзіндік мінез-құлық қалыптастыруға аса көңіл бөлген жөн. Баланың ойыны ересек адамдардың еңбегіне еліктеуден өрістеп, бара-бара шын мәніндегі еңбекке айналады. Сондықтан ұлттық ойын балаларды тәрбиелеудің ең тиімді жолы, тәрбие құралы екендігі дәлелденген.Ең бастысы, ел қорғаушы болашақ қайраткер өзінің ерекше қабілетін шаршы топтың алдлында, таң бәсекеде жеңіп өзінің күштілігін, ептілігін, шапшаңдығын, тіпті тез арада шешім қабылдап, оны жүзеге асыра білетін іскерлігін де дәлелдеп беруге тиіс. Өйткені, ұлттық ойындар бағзы заманнан бері ұрпақ тәрбиесінің алтын діңгегіне айналған.

Деген еңбегінде ойындарды балалардың жасерекшеліктеріне қарай ғалымдар қатарында Ә.Диваев Қазақтың ұллтық ойындарын үш топқа бөлінеді:

1. Өмірге келгеннен бастап 7 жасқа дейінгі балалар.

2. 7 жастан 15 жасқа дейінгі балалар.

3. 15- пен 20 жас аралығындағы жастар ойындары.

Осы негізінде ол қазақтың ұлттық ойындарын үш топқа бөліп қарастырды. Бірінші топтағы кішкентай жастағы балалар көзқарасын қалыптастыратын ойындарды жатқызды. Оған: «Соқыр теке», «Түйе- түйе», «Ұшты - ұшты», «Айгөлек», «Тымақ ұру», ойындары кіреді. Екінші топқа: «Орда», «Домалақ ағаш», «Бөрік»,т.б. ойындарды жатқызған.

Үшінші топқа бозбалар мен бойжеткен қыздар

ойындары. Олар : «Ақ сүйек», «Тиын салу», «Алтын бақан», «Арқан тарту».т.б.

Көшпенді өмір кешіп, мал баққан ата – бабаларымыздың көзді ашқаннан көрген театры да, өнері де, көңіл көтерер қызығы да осы ұлт ойындары болғандығын есімізден шығармай, келер ұрпаққа жеткізу,бүгінгі күннің қажетіне жарату біздің, яғни тәрбиеші педагогтардың міндеті.

Сондықтан ойын балаларды ұйымшылдыққа үйретеді, ұжымын нығайту үшін және өзін ұстай білуге, ұйымдасқан түрде әрекет етуге, байқампаздыққа баулиды.Тәрбиелік көзқарас тұрғысында зор қаситтерді ойын арқылы тәрбиелеуге болады.Казіргі уақытта шығып жатқан әскери ойыншықтар; тікұшақ, жауынгерлік қару түрлері бала психологиясына зиянын тигізеді, бойында агрессивтік сияқты жаман қасиеттерді қалыптастыруға ықпал етеді.

Сондықтан ондай ойыншықтарды балаға жиі әпермеу керек деп ойлаймын. Өткені бала өмірде көргенін, ойға түйгенін ойын арқылы көрсетеді. Сондықтан да балалардың қайырымды, әдепті,

адамгершілік қасиетінің зор болуы үлкендердің өнегесіне, тәрбиешінің күнделікті қарым – қатынасы мен тәрбие жұмыстарды ұтымды жүргізуіне байланысты.

Сондай – ақ , бала бойындағы қабілеттерді ашуда

және оларды одан әрі дамытуда ойын мен ойыншықтар әрекеттерінің рөлі жоғалмақ емес.

Скачать материал

Скачать материал "Ойын арқылы оқыту"

Как учитель может зарабатывать на Инфоуроке?

Краткое описание документа:

Қапарбаева Қанзия Ойын арқылы оқыту«Ел боламын десең, бесігіңді түзе» дейді қазақ халқы. Болашақтың іргетасын салатын бала әуелі отбасында, содан кейін балабақшада қалыптасады. Балдырғандардың негізі іс-әрекеті ойын болып табылады. Менің әдістемелік тақырыбым: «ойын әрекеті арқылы балалардың тілін дамыту, дағдысын қалыптастыру» болғандықтан, негізгі мақсатым: ойын арқылы және көңіл-күй арқылы балалардың тілін дамыту,бір-бірімен байланыс қалыптастыру; оларды сергіте, қуанта отырып, белсенді әрекетке жұмылдыру; ойын таңдаудағы, ойлағанын жүзеге асырудаға дербестігін жетілдіру; сабырлы әрі ынталы ойнауға тәрбиелеу; әртүрлі ойын түрін қолдану арқылы баланың жеке қасиеттерін қалыптастыру, көңіл-күйлерін көтеру, жолдастарына деген қайырымдылыққа тәрбиелеу.Осы арқылы жұмыс істеу өте қызықты әрі тартымды болады. Бала ойынмен өседі. Халқымыз бала мінез-құлқынан қалыптасуында ойын әрекетінің елеулі мән атқаратынын жақсы білген. Ойында баланың ортамен қарым-қатынас кеңейіп, таным, қабілеті өседі, міне-құлық қалыптаса түседі.Балалар ойының түрі де, мазмұны да сан алуан.Көптеген ойындар баланы достыққа, жолдастыққа, қамқорлыққа, тапқырлыққа, іскерлікке, ептілікке, адамгершілікке баулиды. «Базар - қаланың ажары, ойын – баланың базары», «Баланыңойынын бұзба, өнегең болса, ойын қозға», «Бала ойынмен өседі, дана оймен өседі», «Көне болмай – жаңа болмас, балаболмай – дана болмас», «Қыз-қуыршақ, ұл-құлыншақ» «Ойнай білмеген, ойлай да б ілмейді» деген халық даналығындағы мақал-мәтелдерде баланың ойынға аса құмар келетіні, ер бала мен қыз бала ойыны да түрліше болатынын, ойын арқылы баланың сана-сезімі, кәсіп таңдауы, ақыл-ойы жетілетіні көрсетілген. Әр бала өмірде көргендерін ойын ретінде ойнайды. Сәбилер ойын арқылы айналадығы дүниені таниды. Мысалы, /04-12 айлар шамасында/ затты ұстап көреді, онымен танысады, не үшін керке екенін өз пайымдауының негізінде ұғына бастайды. Келесі кезең /1,0-2,2 жас арасында/ бала заттың функциясын түсіне бастайды, сол негізінде оларды қолдану әрекетіне кіріседі. 2,7- 2,9 жастан бастап алғашқы рөлдерді ойнау қимылдары дамып, 3-3,5 жас аралығында оларды атқара бастайды. Осы кезеңдерде баланың заттармен қарым-қатынасының негізінде болатын ойын әрекеті мен баланың дамуы бір-бірімен тығыз байланысты болады. Баланың бір сөзді, екі сөзді сөйлемдер деңгейі, оның заттармен қарым-қатынасына, ойнау әрекетіне сәйкес келеді. Үш сөзді, төрт сөзді сөйлемдер баланың ойын әрекеттері мен жоспарлы сөйлеуімен сәйкес келеді. Ойын әрекеттері -оның когнитивтік дамуының, тілінің жетілуінің және қалыптасуының қайнар көзі.Сондай – ақ II сәбилер тобындағы балалардың негізгі міндеттері ойын екенін жақсы білеміз. Ер балалар машинамен, ал қыз балалар қуыршақпен ойнағанды жақсы көреді. Ұл балалар жүк машинасымен топырақты үйіп, ұзыннан-ұзақ жолдармен жарыса, зырғытқан кезде ой-санасымен басқа бір дүниеге еніп кетеді. Ойынға беріліп кеткен бала өз ойыншығын мінезіне сәйкес сөйлетеді, қимылдатады. Егерде ойнап заттармен арым-қатынасына, ойнау әрекетіне сәйкес келеді. Үш сөзді, төрт сөзді сөйлемдер баланың ойын әрекеттері мен жоспарлы сөйлеуімен сәйкес келеді. Ойын әрекеттері -оның когнитивтік дамуының, тілінің жетілуінің және қалыптасуының қайнар көзі.Сондай – а II сәбилер тобындағы балалардың негізгі міндеттері ойын екенін жақсы білеміз. Ер балалар машинамен, ал қыз балалар қуыршақпен ойнағанды жақсы көреді. Ұл балалар жүк машинасымен топырақты үйіп, ұзыннан-ұзақ жолдармен жарыса, зырғытқан кезде ой-санасымен басқа бір дүниеге еніп кетеді. Ойынға беріліп кеткен бала өз ойыншығын мінезіне сәйкес сөйлетеді, қимылдатады. Егерде ойнап отырған балалардың ойындарын бақылайтын болсақ, құлқын тануға, олардың түсініктерін анықтауға көмектеседі. Яғни,ол ойыншық арқылы өзін-өзі көрсетеді. Ойыншық бала үшін ғана емес, жан-жақты дамуының тиімді құралды.Баланы жанұяда және балабақшада әртүрлі адамдармен араласу арқылы ойнайды. Ойын балаларды әртүрлі қоршаған заттардың сапасымен таныстырады. Бір сюжетті көбірек қайталайды. Мысалы: қуыршақты тамақтандыру, бала жақындарының қарым-қатынасының пішінін қорытындылайды. Бала ойыншықтардан жалықса тастай салып, басқа ойыншық сұрайды. Ондай сәттерде олармен тең ойнап және ойын тәртібін ақырындап немесе абайлап өзгертуіміз керек. Кейде аяқ киімнің қорабы балаға қымбат машинадан да маңызды болады. Онымен әртүрлі әрекеттер орындайды, яғни, құрылыс материалдарын тасиды, акырған аюдың төсегіне айналдырады, қуыршық киімдерін салатын чемодан қылады, сондықтан баланың ойынын тежеуге болмайды.. «Базар - аланың ажары, ойын – баланың базары», «Баланыңойынын бұзба, өнегең болса, ойын қозға», «Бала ойынмен өседі, дана оймен өседі», «Кне болмай – жаңа болмас, балаболмай – дана болмас», «Қыз-қуыршақ, ұл-құлыншақ» «Ойнай білмеген, ойлай да б ілмейді» деген халық даналығындағы мақал-мәтелдерде баланың ойынға аса құмар келетіні, ер бала мен қыз бала ойыны да түрліше болатынын, ойын арқылы баланың сана-сезімі, кәсіп таңдауы, ақыл-ойы жетілетіні көрсетілген. Әр бала өмірде көргендерін ойын ретінде ойнайды. Сәбилер ойын арқылы айналадығы дүниені таниды. Мысалы, /04-12 айлар шамасында/ затты ұстап көреді, онымен танысады, не үшін керке екенін өз пайымдауының негізінде ұғына бастайды. Келесі кезең /1,0-2,2 жас арасында/ бала ет жасайсыз?Жанұяда аға-сіңілері бар ма? Сіз балалардың қалай ойнайтынын бақылайсыз ба?Сұрақтарға ата-аналар өз еріктері бойынша жауап берді. Сондай-ақ қазақ халқы өмірге дені сау, шыныққан азаматтар тәрбиелеу жөнінде өз ұрпақтарына үлкен де бай мұра қалдырған. Соның бірі-ұлттық ойындар. Балалар ұлттық ойындар арқылы мінез-құлық қалыптастырады, өзіндік ерекше қасиеттерін айқындай бастайды. Ұлттық ойын үстінде әр баланың игі бастамасын қолдап, оның бойындағы жақсы қасиеттерді өрбітуге, өзіндік мінез-құлық қалыптастыруға аса көңіл бөлген жөн. Баланың ойыны ересек адамдардың еңбегіне еліктеуден өрістеп, бара-бара шын мәніндегі еңбекке айналады. Сондықтан ұлттық ойын балаларды тәрбиелеудің ең тиімді жолы, тәрбие құралы екендігі дәлелденген.

Скачать материал

Найдите материал к любому уроку, указав свой предмет (категорию), класс, учебник и тему:

6 654 989 материалов в базе

Найти материалы

Скачать материал

Другие материалы

docx

Технологиялық карта

05.12.2020
186
1

pptx

Информатика пәнінен "Презентация" (7 сынып)

02.12.2020
500
3

pptx

Презентация по информатике на тему "Антивирусы" (6 класс)

24.10.2020
241
2

docx

ОСОБЕННОСТИ ОБУЧЕНИЯ ЧТЕНИЮ ДЕТЕЙ С ОВЗ НА УРОКАХ АНГЛИЙСКОГО ЯЗЫКА

10.10.2020
109
0

docx

Разработка по русскому языку на тему "Новогодние подарки"

18.09.2020
235
1

docx

ОСОБЕННОСТИ ОБУЧЕНИЯ ГОВОРЕНИЮ ДЕТЕЙ С ОВЗ НА УРОКАХ АНГЛИЙСКОГО ЯЗЫКА

06.09.2020
131
0

pptx

Презентация по информатике на тему "Антивирусы" (6 класс)

25.06.2020
210
0

pptx

Презентация по литературе "Образы мальчиков в рассказе И.С. Тургенева "Бежин луг"(6 класс)

24.06.2020
2063
178

Вам будут интересны эти курсы:

Оставьте свой комментарий

Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.

Скачать материал
- 15.05.2020 166
- DOCX 51.5 кбайт
- Оцените материал:
Настоящий материал опубликован пользователем Ионова Елена Михайловна. Инфоурок является информационным посредником и предоставляет пользователям возможность размещать на сайте методические материалы. Всю ответственность за опубликованные материалы, содержащиеся в них сведения, а также за соблюдение авторских прав несут пользователи, загрузившие материал на сайт

Если Вы считаете, что материал нарушает авторские права либо по каким-то другим причинам должен быть удален с сайта, Вы можете оставить жалобу на материал.
Удалить материал
Автор материала

Ионова Елена Михайловна
- На сайте: 3 года и 3 месяца
- Подписчики: 0
- Всего просмотров: 95853
- Всего материалов: 256