- 03.10.2020
- 271
- 0
( 5-œм кълас)
Дзæуджыхъæу – 2009 аз.
Кабинеты фæлыст: сылгоймаджы, мады тыххæй рæсугъд ныхæстæ фыстæй, плакаттæ арфæйы ныхæстимæ, магнитофон, музыкæ,къултыл ауыгъд сывœллœтты конд нывтœ ,сœ мадœлты сурœттœ.Бœрœгбоны фœстœ алы ныййарœг дœр хъуамœ ссара йœ сурœт.
Æз – сылгоймаг – цардаразæг фарн дæн,
Кувут, лæгтæ, иууылдæр мæнæн.
Æз бæллиц дæн, дидинæджы тау дæн,
Æз цъæх уалдзæг, цины зарæг дæн…
Хостыхъоты Зинæ.
"Ныййарœгœй амонд ,цœй диссаг дœ,цœй!"
"Мад œмœ Райгуырœн бœстœ иу сты"
Бæрæгбоны цыд.
( Хъуысы уæздан ирон музыкæ. Рацæуынц сценæмæ 2 ахуырдзау – амонæджы.)
1 – аг амонæг: - Уæ бон хорз, нœ зынаргъ мадæлтæ, ахуыргæнджытæ æмæ ахуырдзаутæ. Зæрдиаг арфæ уын кæнæм сылгоймæгты бæрæгбоны фæдыл. Нæ зæрдæ уын зæгъы стыр æнæниздзинад, уæ кæстæрты хуртæй куыд бафсæдат æмæ ма бирæ азты амондджынæй куыд фæцæрат, ахæм арфæ уæ уæд! Хонæм уæ литературон – музыкалон композици « Мадæлтыл уæ хуыздæр зарæг зарут!»
2 – аг амонæг: Здравствуйте,дорогие наши мамы, учителя и гости.Мы поздравляем Вас с Днем Матери .Желаем Вам женского счастья, кавказского долголетия ,ну и конечно же терпения и ещё раз терпения, ведь его Вам иногда с нами так не хватает.В этот прекрасный день мы приготовили для вас небольшой праздник и с удовольствием Вас приглашаем посмотреть его.
1 – аг амонæг: - Сылгоймаг!.. Мад!..Ды дæ уалдзæгау рæсугъд, царддæттæг,
хуры тынтæ уарæг!.. Сылгоймаг!.. Мад!.. Куыд хъуамæ ферох уой дæ бирæ фæлмæн ныхæстæ, дæ къухты хъарм, дæ рæвдаугæ цæстæнгас?!
- Цы ис зæххыл зынаргъдæр мадæй? - МАД! ( Сывœллœттœ иумœ)
2 – аг амонæг: День Матери-международный праздник в честь матерей.В этот день принято поздравлять матерей,дарить им подарки или просто показывать свою любовь к ним.Ведь иногда мы забываем это делать.
Известный русский писатель М.Горький писал : « Без женщин нет ни героев ,ни поэтов!» Женщина –это самое лучшее ,что создал Бог на земле,не зря же он наделил её лучшими качествами,которые существуют в нашей жизни.
2 – аг амонæг:
У осетин есть такое предание:
Бог взял несколько ласковых лучей солнца, добавил к ним грусть мерцающей луны, гордость павлина и восхитительный запах розы. Чтобы его творение не оказалось слишком божественным, он ещё добавил легкомыслие и ветренность, хитрость лисы, трусливость зайца,болтливость сороки и сентиментальность.Подумав ещё чуть-чуть он решил добавить огонь и лавину, гром и молнию,туман и проливной дождь.
И из всего этого Бог создал женщину
1 – аг амонæг .
Абон ацы стыр бæрæгбонмæ нæ ахуырдзаутæ тынг зæрдиагæй бацæттæ кодтой æмдзæвгæтæ, зарджытæ, кæфтытæ, инсценировкæтæ œмœ сœм,табуафси ,байхъусут
Œмдзœвгœтœ бакœсдзысты:------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
1 – аг кæсæг:
« Сылгоймагæн» (Денджызты Денджыз.)
Сылгоймаг, мæ амонд,
Ды мын радтай цард.
Æз уымæн фæхæрын
Дæ рухс номæй ард.
Мæ абоны рухс цин,
Мæ райсомы скаст.
Дæ фенд мын фæсуры
Мæ сагъæс, мæ маст.
Дæ цæстыты хъазын –
Мæ бæллицты зæй.
Дæу фæндон куы рæзид
Цард хъæлдзæг, фæрнæй.
Уæд а дуне фестид
Уæлæуыл дзæнæт,
Фæуиккой быныскъуыд
Лæджы катай, мæт…
Сылгоймаг, дæ номæй
Фæхæрын æз ард.
Ды мын радтай амонд,
Ды мын радтай цард!..
2 – аг кæсæг:
«Зæдбадæн» ( Денджызты Д.)
Сæрæй Дын, сылгоймаг, æз зонгуытыл кувын,
Бæрзонд Хуыцау амондæн сфæлыста Дæу.
Дзæгъæлы нæ хонынц поэттæ Дæу рухс фын,
Зæдбадæн бæрзонды фæйлаугæ цъæх нæу.
2 – аг амонæг: - Æвæццæгæн, зæххыл ахæм тых нæй, æмæ сылгоймагимæ кæй ис абарæн… Сылгоймаг у хуры тынтау рæсугъд æмæ фæлмæн, сылгоймаг у фарн æмæ амонд хæссæг… Сылгоймаг!.. Мад!.. Гыцци!..Дзыцца!..Куыд диссаг сты ацы ныхœстœ.Адœймагœн цœуынц йœ зœрдœйы арфœй…Цас хъармдзинад œмœ уарзондзинад дœттынц уыдон сœ хъœбултœн œмœ сœ хъœбулты –хъœбултœн,дунейыл уыдоны аккаг ныхœстœ зын ссарœн вœййы ,цœмœй сын раарфœ кœнай.Тœхудиаг сты уыдон œмœ сœ мадœлтœн œмœ сœ нанатœн аккаг аргъ чи скодта,царды мидœг сœ чи сбуц кодта. Бирœ œмдзœвгтœ ис фыст уыдоны тыххœй.Ныртœккœ дзы мах байхъусдзыстœм иумœ.
Œмдзœвгœ нын бакœсдзœн:--------------------------------------------------------------------
«Мады ном – æнусон» ( Денджызты Д.)
Зœххыл ис иунœг хœзна царды
Œмœ уый Мад у, мœ хур ,Мад.
Йœ рœвдыд сау дуртœм дœр хъары,
Фœсуры зœрдœйы фœллад.
О мад,сыгъзœрин мад,дœ хœрзтœй ,
Ды кœныс кœстœрты œнгом.
Тœхуды,зарœджы ныхœстœй
Œнусон чи скœны дœ ном.
Цы хорз у ,чи сбуц кодта мады,
Œмœ йын чи радта œгъдау
Зœххыл уый дзыллœты нымады,
Йœ фарнœй батавдзœн Хуыцау.
Хуыцау та бœрзондœй фœлгœсы,
Хœрзудтœн риссынœй тœрсы.
Хуыцау…Уый цœсгоммœ нœ кœсы .
Хуыцау …Уый зœрдœмœ кœсы.
1 – аг амонæг: Мама-первое слово
Главное слово в нашей судьбе!
Мама,жизнь подарила,мир подарила
Мне и тебе!..
Слово "мать","мама"-одно из самых древних на земле и почти одинаково звучит на языках разных народов .Это говорит о том ,что все люди почитают и любят матерей.Словом "мать" называют и свою Родину,чтобы подчеркнуть,что она по-матерински относится к своим детям.Во многих странах отмечают День Матери.
У нас этот праздник начали отмечать сравнительно недавно-1992 году и это прекрасно.У нас появился повод лишний раз поздравить наших любимых,дорогих мам с этим прекрасным праздником ,пожелать им всех благ,исполнений самых заветных желаний,и в свою очередь пообещать им ,что мы станем учиться еще лучше,будем еще ответственнее,чтобы они могли ходить с высоко поднятымы головами и гордиться своими детьми.
А теперь мы послушаем свое признание в любви
1-----------------------------------------------------------------------------------------------------------2-----------------------------------------------------------------------------------------------------------
День Матери -праздник пока молодой,
Новсе ему рады ,конечно, -
Все ,кто рождены под счастливой звездой,
И мамы опеки сердечной!
Мы в диких бегах суеты городской
Подчас забываем о маме,
Спешим растворяясь в массе людской,
Всерьез увлекаясь делами…
А мама нас ждет ,и ночами не спит,
Волнуясь и думая часто_
"Ах как они там?"- и сердце болит,
И стонет и рвется на части…
День Матери.
Кто открыл мне этот мир,
Не жалея своих сил?
И всегда оберегала?
Лучшая на свете МАМА.
Кто на свете всех милее,
И теплом своим согреет,
Любит больше ,чем себя?
Это МАМОЧКА моя.
Книжки вечером читает
И всегда все понимает,
Даже если я упряма,
Знаю,любит меня МАМА
Никогда не унывает,
Что мне надо ,точно знает
Если,вдруг случится драма,
Кто поддержит?Моя МАМА.
2 – аг амонæг: - Мад… Ацы фæлмæн, алæмæттаг дзырд фехъусгæйæ , алы кары адæймаджы цæстытыл ауайы йæхи ныййарæг мад, йæхи уарзон схъомылгæнæг…
Мад алкæмæн дæр у ныййарæг, зондамæнæг, хур æмæ цæсты рухс .
Дарддœр та байхъусдзыстœм:
1-----------------------------------------------------------
2--------------------------------------------------------------------------------
3--------------------------------------------------------------------------------
Уыдон се 'мдзœвгœтœ лœвар кœнынц сœ уарзон ныййарджытœн
« Ныййарæджы зæрдæ» ( Денджызты Денджыз)
Ныййарæджы зæрдæ, ныййарæджы арм –
Бæмбæгæй фæлмæндæр, зæрин хурау – хъарм.
Ныфсы мæсыг цотæн – йæ зондджын ныхас,
Рæвдауы кæстæры йæ цæстыты ’нгас.
Йæ цæсгомæй хуртæ' мæ мæйтæн сæ каст –
Нæ коймæ. Хъæбулмæ – æгæрон йæ уарзт.
У ууыл æдзухдæр йæ сагъæс, йæ мæт,
Фæзæгъы: «Мæ фæндон дзæбæхæй цæрæд!»
Куы бахауæм катайы уацары мах,
Куы фæцуды царды зынвæды нæ къах,
Цæуыл ис уæд абарæн мадæн йæ зын,
Йæ мидхъуырдухæнтæ, зæрдæйы хъæрзын.
Мæрдтæй дæр нæ тавы йæ зæрдæйы хъарм,
Фынгæн нын фæдары мæрдтæй дæр йæ арм.
О, макуы йын ракæ ды, хорз хъæбул, зын,
Уадз ма стона риуæн йæ дудгæ хъæрзын.
Тепло ты даришь мне
И мир родному дому,
Хвала твоим рукам
И сердцу золотому.
Моя мама лучшая
Красивая и нежная
И гордиться тем ,
Что дочь у ней прилежная.
Много у мамы со мною хлопот,
Вяжет носочки и варит компот
Любит ,заботится и бережёт
В школу проводит и вновь меня ждет.
А прихожу я из школы домой,
Мамочка крикнет "Руки помой!"
Вкусный обед мне готовит всегда,
Мама скучать не дает никогда.
С домашкой поможет и все объяснит,
Также мамуля моя Айболит.
Вылечит может за несколько дней
Сладкой микстурой и лаской своей.
Я мамочку милую очень люблю,
Тепло и ласку от сердца дарю
Хочу ,чтобы мама счастливой была
И горя не знала она никогда.
1 – аг амонæг:- Сызгъæрин фестай, Мад! Куыд адджын сты дæ фæлмæн ныхæстæ, дæ къухты хъарм, дæ рæвдыд цæстæнгас!.. Куыд зынаргъ æмæ кадджын у дæ ном!.. Куыд æнæнымæц сты дæ хæрзтæ, дæ фыдæбон!
- … Раджы кæддæр иу лæппу бауарзта саурæсугъды. Чызг ын хъазгæйæ загъта, зæгъгæ, мын кæд дæ мады зæрдæ æрбахæссай, уæд дын бакомдзынæн… Лæппу ацыд, йæ мады зæрдæ скъахта æмæ тагъд – тагъд фезгъоры йæ уарзонмæ. Фæндагыл йæ къах дурыл скъуырдта æмæ фæкалд. Мады зæрдæ фесхъиудта æмæ афарста йæ хъæбулы: «Дæ къах тынг ныццавтай, мæ хъæбул?»
Сывœллœтт зарынц-------------------------------------
2 – аг амонæг: - Ирон адœммœ ис ахæм æмбисонд: «Мады лæггад никуыма ничи бафыста.» œвœццœгœн уый раст у! Фæлæ нœ алкœйы хæс дæр у, цæмæй нœ хорз хъуыддæгтæй, не’гъдау æмæ кадæй мады зæрдæмæ уарзондзинад æмæ амонд хæссœм, цæмæй ныййарæг уа сæрыстыр æмæ зæрдæрухс йæ хъæбулæй .Ныр та байхъусœм Плиты Харитоны œмдзœвгœ "Мад"-мœ.
Радзурдзœн нын œй-----------------------------------------------------------------------------
Бирœ фœрœвдыдтай,уœ,гыцци,мœн,
Арœх-иу аргъœуттœ кодтай мœнœн.
Хъарм-иу мœ бамбœрзтай,
Хур мœ хуыдтай.
"Ахуысс мын ,айрœз мын!"-
Заргœ дзырдтай.
Буцœй дœ хъœбысы схастон мœ рœз.
Ракœс –ма, абон дын скъоладзау дœн.
Уарзын мœ чингуытœ ,уарзын мœ хъœу,
Уарзын Фыдыбœстœ,уарзын œз дœу.
« Куыд хорз у…» ( Денджызты Д.)
Куыд хорз у, -
Ныййарæг йæ хъæбулты цинæй
Куы вæййы æгæрон æфсæст:
Йæ фæндиаг куы рæзынц
Рæсугъд æмæ буцæй,
Сæ уындæй æфсæды йæ цæст.
Куыд хорз у, -
Ысхæссæг зæронд фыд сæ номæй
Куы ракæны барджын ныхас:
Куы дзы байрох вæййынц
Йæ дудгæ рыст бонтæ,
Бынтондæр куы’ рсысы йæ маст.
5 – æм кæсæг: «Йе’ сныхас – мæ ныфсы мæсыг» ( Денджызты Д.)
Мидбылты куы бахуды ныййарæг,
Сагъæс риуы атайы бынтон;
Тарæрфыгæй ракасти мæнырдæм, -
Уæд кæнын мæ райгуырдыл фæсмон.
Айтынг вæййынц кæд йæ ныхы’ нхъырдтæ,
Уæд вæййын мæхицæй разы æз.
Йе сныхас – мæ ныфсы мæсыг, м’ амонд,
Йе сныхас – мæ бæллицты фæрæз.
2 – аг амонæг: - Ирон Мад!... Ирон сылгоймаг!.. Цæй кадджын æмæ хъæбатыр дæ?! Цæй фæразон æмæ фидар дæ! Æвæццæгæн, уымæн бафæрæзтай, ирон сылгоймаг, ахæм зын æмæ уæззау фæндæгтыл рацæуын… Æмæ нæ фæцудыдтœ. Дæ кады ном айхъуыст æнæхъæн дунейыл…
Цыфæнды зын уавæры дæр ирон сылгоймаг йæ уæздан ном никуы фæчъизи кодта, йæ сæрмæ æгаддзинад никуы æрхаста æмæ йæ кæстæрты дæр ахуыр кодта ирон æгъдау æмæ кадыл.
1 – аг амонæг: - Куыд нæ хъуамæ æрымысæм мах абон Ирыстоны хæстрыстзæрдæ мадæлты рухс ном?!.. Цал æмæ цал ныййарæджы скоддтой сæ уæлæ саутæ? Цал æмæ цал мадæн нал раздæхт йæ фырт хæсты быдырæй? Фыдыбæстæйы Стыр хæсты
фæмард: 2 хæдзарæй – æвдгай фырттæ, 7 хæдзарæй – æхсæзгай фырттæ, 26 хæдзарæй – фæндзгай фырттæ, 92 хæдзарæй – цыппæргай фырттæ, 100 хæдзарæй – æртыгай фырттæ…
2 – аг амонæг: - Куыд нæ у æнусон кады аккаг Хъалæгаты фондз æфсымæры мад, кæцы æфсымæрон ингæны уæлхъус загъта фидарæй: « Æз радтон мæ фондз фырты Райгуырæны сæраппонд, æхсæзæм ма мын куы уыдаид, уæд уый дæр нæ бавгъау кодтаин…»
1 – аг амонæг: - Гæздæнты авд æфсымæры мад!.. Фæлмæнзæрдæ, рæвдауаг, фæлæ фидар æмæ хъæбатыр мад. Æнæ цæстысыгæй рæвдауы мад йæ сæфт хъæбулты, хæст ын сæ « иугай фæци давд…»Ныр сын дауы йæ уырзтæй сæ цухъхъатæ… Ныддур ис мады зæрдæ, нал æм ис цæссыг… Нæ хъустыл ауайынц йæ судзæггаг ныхæстæ: Мæ зæрдæйы – авд нæмыджы…авд фыдæхы… авд хъарæджы… авд
7 – æм кæсæг: Æмæ сыстади дунейы мад.
Къухтыл систа йæ иунæг бындары,
Зилы, агуры бæстыл рæстад,
Хæстæндзарæгæн йе стыр маст хъары:
«Ма та, ма та суадз дунейыл хæст!»
Мадæн рустыл йæ цæстысыг уайы.
Дзуапп нæ рардæуыд мадæн, æрмæст
Хæстæндзарæг сызгъæрин нымайы.
Сиды идæдз ус ныр уырдæм, кæм ис
Сабыр адæмæн фарны уæлахиз:
«Мад – дæ фæдзæхст, Уæрæсе,
Сидзæр – де уазæг, хæстæй нæ бахиз!»
( Плиты Г,)
1 – аг амонæг: - Стыр кадджын Хуыцау макуыуал æруадзæд фыдбылыз Ирыстоныл дæр æмæ æппæт зæххы къорийыл дæр! Кæстæртæ цъæх, сабыр арвы бын амондджынæй куыд хъомыл кæной сæ ныййарджыты фæндиаг, ахæм арфæ нæ уæд! Абон у стыр бæрæгбон æмæ нæ фæнды, цæмæй нæ изæр дарддæр ацæуа хъæлдзæгдæр,
2 – аг маонæг: - Æмæ цавæр бæрæгбон фидауы æнæ уæздан ирон кафтæй?
Ацы кафт уын лæвар кæнынц -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
( « Хонгæ» кафт.)
1 – аг амонæг: -Ныртœккœ та уын мах бакœсдзыстœм нœ нывœцœнтœ
( сыв. кœсынц сœ мадœлтыл фыст нывœцœнтœ )
2 – аг амонæг: - Сылгоймаг æппæты фыццаг у Мад. Мадæлтыл фыст æрцыдысты æппæты хуыздæр æмдзæвгæтæ, мадæлтыл азарыдысты æпппæты хуыздæр зарджытæ…
( Хъуысы зарæг « Мад хъæбулæн йе стъалы, йæ хур у…» - Балаты В.)
2 – аг амонæг: - Ныр та бакæсут сценкæмæ «Æнæрхъуыды чызг» ( Джиоты Катямæ гæсгæ, 2 къл. Кæсыны чиныг, 46 фарс.)
1 – аг амонæг: - Бакæсут музыкалон лæвармæ.
( Ирон кафт.)
Кафынц------------------------------------------------------------------------
1 – аг амонæг: - Нæ бæрæгбон æрхæццæ кæронмæ. Иу хатт ма зæрдиаг арфæтæ кæнæм æппæт сылгоймæгтæн дæр. Хуыцау уын стыр æнæниздзинад балæвар кœнœд. Бирæ азты ма хъæлдзæгæй æмæ амондджынæй куыд фæцæрат, ахæм амонд уын Хуыцау раттæд!
2 – аг амонæг: - Кæронбæттæны ма мæ фæнды бакæсын ахæм рæнхъытæ:
Мад дын куы ратдзæн йæ уд æмæ цæст.
Мадæн йæ хъæбул зынаргъ у.
Мады рæвдыдæй ут уе’ ппæт дæр’ фсæст,
Мад нын æнусон цырагъ у!
1 – аг амонæг: - Стыр бузныг нæ буц уазджытæн , стыр бузныг уын ,нœ буц ныййарджытœ!.Нœ фембœлды кœрон мах фœнды сымахœн балœвар кœнын нœхи къухтœй конд лœвœрттœ.Табуафси, айсут сœ. (сыв. лœвар кœнынц сœ ныййарджытœн сœ лœвœрттœ)
( Хъуысы зарæг « Мадæлтыл уæ хуыздæр зарæг зарут». )
Рабочие листы
к вашим урокам
Скачать
Кабинеты фæлыст: сылгоймаджы, мады тыххæй рæсугъд ныхæстæ фыстæй, плакаттæ арфæйы ныхæстимæ, магнитофон, музыкæ,къултыл ауыгъд сывœллœтты конд нывтœ ,сœ мадœлты сурœттœ.Бœрœгбоны фœстœ алы ныййарœг дœр хъуамœ ссара йœ сурœт.
Æз – сылгоймаг – цардаразæг фарн дæн,
Кувут, лæгтæ, иууылдæр мæнæн.
Æз бæллиц дæн, дидинæджы тау дæн,
Æз цъæх уалдзæг, цины зарæг дæн…
Хостыхъоты Зинæ.
"Ныййарœгœй амонд ,цœй диссаг дœ,цœй!"
"Мад œмœ Райгуырœн бœстœ иу сты"
Бæрæгбоны цыд.
( Хъуысы уæздан ирон музыкæ. Рацæуынц сценæмæ 2 ахуырдзау – амонæджы.)
1 – аг амонæг: - Уæ бон хорз, нœ зынаргъ мадæлтæ, ахуыргæнджытæ æмæ ахуырдзаутæ. Зæрдиаг арфæ уын кæнæм сылгоймæгты бæрæгбоны фæдыл. Нæ зæрдæ уын зæгъы стыр æнæниздзинад, уæ кæстæрты хуртæй куыд бафсæдат æмæ ма бирæ азты амондджынæй куыд фæцæрат, ахæм арфæ уæ уæд! Хонæм уæ литературон – музыкалон композици « Мадæлтыл уæ хуыздæр зарæг зарут!»
2 – аг амонæг: Здравствуйте,дорогие наши мамы, учителя и гости.Мы поздравляем Вас с Днем Матери .Желаем Вам женского счастья, кавказского долголетия ,ну и конечно же терпения и ещё раз терпения, ведь его Вам иногда с нами так не хватает.В этот прекрасный день мы приготовили для вас небольшой праздник и с удовольствием Вас приглашаем посмотреть его.
1 – аг амонæг: - Сылгоймаг!.. Мад!..Ды дæ уалдзæгау рæсугъд, царддæттæг,
хуры тынтæ уарæг!.. Сылгоймаг!.. Мад!.. Куыд хъуамæ ферох уой дæ бирæ фæлмæн ныхæстæ, дæ къухты хъарм, дæ рæвдаугæ цæстæнгас?!
- Цы ис зæххыл зынаргъдæр мадæй? - МАД! ( Сывœллœттœ иумœ)
2 – аг амонæг: День Матери-международный праздник в честь матерей.В этот день принято поздравлять матерей,дарить им подарки или просто показывать свою любовь к ним.Ведь иногда мы забываем это делать.
Известный русский писатель М.Горький писал : « Без женщин нет ни героев ,ни поэтов!» Женщина –это самое лучшее ,что создал Бог на земле,не зря же он наделил её лучшими качествами,которые существуют в нашей жизни.
2 – аг амонæг:
У осетин есть такое предание:
Бог взял несколько ласковых лучей солнца, добавил к ним грусть мерцающей луны, гордость павлина и восхитительный запах розы. Чтобы его творение не оказалось слишком божественным, он ещё добавил легкомыслие и ветренность, хитрость лисы, трусливость зайца,болтливость сороки и сентиментальность.Подумав ещё чуть-чуть он решил добавить огонь и лавину, гром и молнию,туман и проливной дождь.
И из всего этого Бог создал женщину
1 – аг амонæг .
Абон ацы стыр бæрæгбонмæ нæ ахуырдзаутæ тынг зæрдиагæй бацæттæ кодтой æмдзæвгæтæ, зарджытæ, кæфтытæ, инсценировкæтæ œмœ сœм,табуафси ,байхъусут
Œмдзœвгœтœ бакœсдзысты:------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
1 – аг кæсæг:
« Сылгоймагæн» (Денджызты Денджыз.)
Сылгоймаг, мæ амонд,
Ды мын радтай цард.
Æз уымæн фæхæрын
Дæ рухс номæй ард.
Мæ абоны рухс цин,
Мæ райсомы скаст.
Дæ фенд мын фæсуры
Мæ сагъæс, мæ маст.
Дæ цæстыты хъазын –
Мæ бæллицты зæй.
Дæу фæндон куы рæзид
Цард хъæлдзæг, фæрнæй.
Уæд а дуне фестид
Уæлæуыл дзæнæт,
Фæуиккой быныскъуыд
Лæджы катай, мæт…
Сылгоймаг, дæ номæй
Фæхæрын æз ард.
Ды мын радтай амонд,
Ды мын радтай цард!..
2 – аг кæсæг:
«Зæдбадæн» ( Денджызты Д.)
Сæрæй Дын, сылгоймаг, æз зонгуытыл кувын,
Бæрзонд Хуыцау амондæн сфæлыста Дæу.
Дзæгъæлы нæ хонынц поэттæ Дæу рухс фын,
Зæдбадæн бæрзонды фæйлаугæ цъæх нæу.
2 – аг амонæг: - Æвæццæгæн, зæххыл ахæм тых нæй, æмæ сылгоймагимæ кæй ис абарæн… Сылгоймаг у хуры тынтау рæсугъд æмæ фæлмæн, сылгоймаг у фарн æмæ амонд хæссæг… Сылгоймаг!.. Мад!.. Гыцци!..Дзыцца!..Куыд диссаг сты ацы ныхœстœ.Адœймагœн цœуынц йœ зœрдœйы арфœй…Цас хъармдзинад œмœ уарзондзинад дœттынц уыдон сœ хъœбултœн œмœ сœ хъœбулты –хъœбултœн,дунейыл уыдоны аккаг ныхœстœ зын ссарœн вœййы ,цœмœй сын раарфœ кœнай.Тœхудиаг сты уыдон œмœ сœ мадœлтœн œмœ сœ нанатœн аккаг аргъ чи скодта,царды мидœг сœ чи сбуц кодта. Бирœ œмдзœвгтœ ис фыст уыдоны тыххœй.Ныртœккœ дзы мах байхъусдзыстœм иумœ.
Œмдзœвгœ нын бакœсдзœн:--------------------------------------------------------------------
«Мады ном – æнусон» ( Денджызты Д.)
Зœххыл ис иунœг хœзна царды
Œмœ уый Мад у, мœ хур ,Мад.
Йœ рœвдыд сау дуртœм дœр хъары,
Фœсуры зœрдœйы фœллад.
О мад,сыгъзœрин мад,дœ хœрзтœй ,
Ды кœныс кœстœрты œнгом.
Тœхуды,зарœджы ныхœстœй
Œнусон чи скœны дœ ном.
Цы хорз у ,чи сбуц кодта мады,
Œмœ йын чи радта œгъдау
Зœххыл уый дзыллœты нымады,
Йœ фарнœй батавдзœн Хуыцау.
Хуыцау та бœрзондœй фœлгœсы,
Хœрзудтœн риссынœй тœрсы.
Хуыцау…Уый цœсгоммœ нœ кœсы .
Хуыцау …Уый зœрдœмœ кœсы.
1 – аг амонæг: Мама-первое слово
Главное слово в нашей судьбе!
Мама,жизнь подарила,мир подарила
Мне и тебе!..
Слово "мать","мама"-одно из самых древних на земле и почти одинаково звучит на языках разных народов .Это говорит о том ,что все люди почитают и любят матерей.Словом "мать" называют и свою Родину,чтобы подчеркнуть,что она по-матерински относится к своим детям.Во многих странах отмечают День Матери.
У нас этот праздник начали отмечать сравнительно недавно-1992 году и это прекрасно.У нас появился повод лишний раз поздравить наших любимых,дорогих мам с этим прекрасным праздником ,пожелать им всех благ,исполнений самых заветных желаний,и в свою очередь пообещать им ,что мы станем учиться еще лучше,будем еще ответственнее,чтобы они могли ходить с высоко поднятымы головами и гордиться своими детьми.
А теперь мы послушаем свое признание в любви
1-----------------------------------------------------------------------------------------------------------2-----------------------------------------------------------------------------------------------------------
День Матери -праздник пока молодой,
Новсе ему рады ,конечно, -
Все ,кто рождены под счастливой звездой,
И мамы опеки сердечной!
Мы в диких бегах суеты городской
Подчас забываем о маме,
Спешим растворяясь в массе людской,
Всерьез увлекаясь делами…
А мама нас ждет ,и ночами не спит,
Волнуясь и думая часто_
"Ах как они там?"- и сердце болит,
И стонет и рвется на части…
День Матери.
Кто открыл мне этот мир,
Не жалея своих сил?
И всегда оберегала?
Лучшая на свете МАМА.
Кто на свете всех милее,
И теплом своим согреет,
Любит больше ,чем себя?
Это МАМОЧКА моя.
Книжки вечером читает
И всегда все понимает,
Даже если я упряма,
Знаю,любит меня МАМА
Никогда не унывает,
Что мне надо ,точно знает
Если,вдруг случится драма,
Кто поддержит?Моя МАМА.
2 – аг амонæг: - Мад… Ацы фæлмæн, алæмæттаг дзырд фехъусгæйæ , алы кары адæймаджы цæстытыл ауайы йæхи ныййарæг мад, йæхи уарзон схъомылгæнæг…
Мад алкæмæн дæр у ныййарæг, зондамæнæг, хур æмæ цæсты рухс .
Дарддœр та байхъусдзыстœм:
1-----------------------------------------------------------
2--------------------------------------------------------------------------------
3--------------------------------------------------------------------------------
Уыдон се 'мдзœвгœтœ лœвар кœнынц сœ уарзон ныййарджытœн
« Ныййарæджы зæрдæ» ( Денджызты Денджыз)
Ныййарæджы зæрдæ, ныййарæджы арм –
Бæмбæгæй фæлмæндæр, зæрин хурау – хъарм.
Ныфсы мæсыг цотæн – йæ зондджын ныхас,
Рæвдауы кæстæры йæ цæстыты ’нгас.
Йæ цæсгомæй хуртæ' мæ мæйтæн сæ каст –
Нæ коймæ. Хъæбулмæ – æгæрон йæ уарзт.
У ууыл æдзухдæр йæ сагъæс, йæ мæт,
Фæзæгъы: «Мæ фæндон дзæбæхæй цæрæд!»
Куы бахауæм катайы уацары мах,
Куы фæцуды царды зынвæды нæ къах,
Цæуыл ис уæд абарæн мадæн йæ зын,
Йæ мидхъуырдухæнтæ, зæрдæйы хъæрзын.
Мæрдтæй дæр нæ тавы йæ зæрдæйы хъарм,
Фынгæн нын фæдары мæрдтæй дæр йæ арм.
О, макуы йын ракæ ды, хорз хъæбул, зын,
Уадз ма стона риуæн йæ дудгæ хъæрзын.
Тепло ты даришь мне
И мир родному дому,
Хвала твоим рукам
И сердцу золотому.
Моя мама лучшая
Красивая и нежная
И гордиться тем ,
Что дочь у ней прилежная.
Много у мамы со мною хлопот,
Вяжет носочки и варит компот
Любит ,заботится и бережёт
В школу проводит и вновь меня ждет.
А прихожу я из школы домой,
Мамочка крикнет "Руки помой!"
Вкусный обед мне готовит всегда,
Мама скучать не дает никогда.
С домашкой поможет и все объяснит,
Также мамуля моя Айболит.
Вылечит может за несколько дней
Сладкой микстурой и лаской своей.
Я мамочку милую очень люблю,
Тепло и ласку от сердца дарю
Хочу ,чтобы мама счастливой была
И горя не знала она никогда.
1 – аг амонæг:- Сызгъæрин фестай, Мад! Куыд адджын сты дæ фæлмæн ныхæстæ, дæ къухты хъарм, дæ рæвдыд цæстæнгас!.. Куыд зынаргъ æмæ кадджын у дæ ном!.. Куыд æнæнымæц сты дæ хæрзтæ, дæ фыдæбон!
- … Раджы кæддæр иу лæппу бауарзта саурæсугъды. Чызг ын хъазгæйæ загъта, зæгъгæ, мын кæд дæ мады зæрдæ æрбахæссай, уæд дын бакомдзынæн… Лæппу ацыд, йæ мады зæрдæ скъахта æмæ тагъд – тагъд фезгъоры йæ уарзонмæ. Фæндагыл йæ къах дурыл скъуырдта æмæ фæкалд. Мады зæрдæ фесхъиудта æмæ афарста йæ хъæбулы: «Дæ къах тынг ныццавтай, мæ хъæбул?»
Сывœллœтт зарынц-------------------------------------
2 – аг амонæг: - Ирон адœммœ ис ахæм æмбисонд: «Мады лæггад никуыма ничи бафыста.» œвœццœгœн уый раст у! Фæлæ нœ алкœйы хæс дæр у, цæмæй нœ хорз хъуыддæгтæй, не’гъдау æмæ кадæй мады зæрдæмæ уарзондзинад æмæ амонд хæссœм, цæмæй ныййарæг уа сæрыстыр æмæ зæрдæрухс йæ хъæбулæй .Ныр та байхъусœм Плиты Харитоны œмдзœвгœ "Мад"-мœ.
Радзурдзœн нын œй-----------------------------------------------------------------------------
Бирœ фœрœвдыдтай,уœ,гыцци,мœн,
Арœх-иу аргъœуттœ кодтай мœнœн.
Хъарм-иу мœ бамбœрзтай,
Хур мœ хуыдтай.
"Ахуысс мын ,айрœз мын!"-
Заргœ дзырдтай.
Буцœй дœ хъœбысы схастон мœ рœз.
Ракœс –ма, абон дын скъоладзау дœн.
Уарзын мœ чингуытœ ,уарзын мœ хъœу,
Уарзын Фыдыбœстœ,уарзын œз дœу.
« Куыд хорз у…» ( Денджызты Д.)
Куыд хорз у, -
Ныййарæг йæ хъæбулты цинæй
Куы вæййы æгæрон æфсæст:
Йæ фæндиаг куы рæзынц
Рæсугъд æмæ буцæй,
Сæ уындæй æфсæды йæ цæст.
Куыд хорз у, -
Ысхæссæг зæронд фыд сæ номæй
Куы ракæны барджын ныхас:
Куы дзы байрох вæййынц
Йæ дудгæ рыст бонтæ,
Бынтондæр куы’ рсысы йæ маст.
5 – æм кæсæг: «Йе’ сныхас – мæ ныфсы мæсыг» ( Денджызты Д.)
Мидбылты куы бахуды ныййарæг,
Сагъæс риуы атайы бынтон;
Тарæрфыгæй ракасти мæнырдæм, -
Уæд кæнын мæ райгуырдыл фæсмон.
Айтынг вæййынц кæд йæ ныхы’ нхъырдтæ,
Уæд вæййын мæхицæй разы æз.
Йе сныхас – мæ ныфсы мæсыг, м’ амонд,
Йе сныхас – мæ бæллицты фæрæз.
2 – аг амонæг: - Ирон Мад!... Ирон сылгоймаг!.. Цæй кадджын æмæ хъæбатыр дæ?! Цæй фæразон æмæ фидар дæ! Æвæццæгæн, уымæн бафæрæзтай, ирон сылгоймаг, ахæм зын æмæ уæззау фæндæгтыл рацæуын… Æмæ нæ фæцудыдтœ. Дæ кады ном айхъуыст æнæхъæн дунейыл…
Цыфæнды зын уавæры дæр ирон сылгоймаг йæ уæздан ном никуы фæчъизи кодта, йæ сæрмæ æгаддзинад никуы æрхаста æмæ йæ кæстæрты дæр ахуыр кодта ирон æгъдау æмæ кадыл.
1 – аг амонæг: - Куыд нæ хъуамæ æрымысæм мах абон Ирыстоны хæстрыстзæрдæ мадæлты рухс ном?!.. Цал æмæ цал ныййарæджы скоддтой сæ уæлæ саутæ? Цал æмæ цал мадæн нал раздæхт йæ фырт хæсты быдырæй? Фыдыбæстæйы Стыр хæсты
фæмард: 2 хæдзарæй – æвдгай фырттæ, 7 хæдзарæй – æхсæзгай фырттæ, 26 хæдзарæй – фæндзгай фырттæ, 92 хæдзарæй – цыппæргай фырттæ, 100 хæдзарæй – æртыгай фырттæ…
2 – аг амонæг: - Куыд нæ у æнусон кады аккаг Хъалæгаты фондз æфсымæры мад, кæцы æфсымæрон ингæны уæлхъус загъта фидарæй: « Æз радтон мæ фондз фырты Райгуырæны сæраппонд, æхсæзæм ма мын куы уыдаид, уæд уый дæр нæ бавгъау кодтаин…»
1 – аг амонæг: - Гæздæнты авд æфсымæры мад!.. Фæлмæнзæрдæ, рæвдауаг, фæлæ фидар æмæ хъæбатыр мад. Æнæ цæстысыгæй рæвдауы мад йæ сæфт хъæбулты, хæст ын сæ « иугай фæци давд…»Ныр сын дауы йæ уырзтæй сæ цухъхъатæ… Ныддур ис мады зæрдæ, нал æм ис цæссыг… Нæ хъустыл ауайынц йæ судзæггаг ныхæстæ: Мæ зæрдæйы – авд нæмыджы…авд фыдæхы… авд хъарæджы… авд
7 – æм кæсæг: Æмæ сыстади дунейы мад.
Къухтыл систа йæ иунæг бындары,
Зилы, агуры бæстыл рæстад,
Хæстæндзарæгæн йе стыр маст хъары:
«Ма та, ма та суадз дунейыл хæст!»
Мадæн рустыл йæ цæстысыг уайы.
Дзуапп нæ рардæуыд мадæн, æрмæст
Хæстæндзарæг сызгъæрин нымайы.
6 656 304 материала в базе
Настоящий материал опубликован пользователем Накусова Ирина Ахсарбековна. Инфоурок является информационным посредником и предоставляет пользователям возможность размещать на сайте методические материалы. Всю ответственность за опубликованные материалы, содержащиеся в них сведения, а также за соблюдение авторских прав несут пользователи, загрузившие материал на сайт
Если Вы считаете, что материал нарушает авторские права либо по каким-то другим причинам должен быть удален с сайта, Вы можете оставить жалобу на материал.
Удалить материал
Ваша скидка на курсы
40%
Курс повышения квалификации
72/180 ч.
Курс профессиональной переподготовки
600 ч.
Курс профессиональной переподготовки
300/600 ч.
Мини-курс
5 ч.
Оставьте свой комментарий
Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.