Саға мектеп – бала бақшасы
Дайындаған: Жақсыбай Ардақ Ермекқызы
Ойыл ауданы, Саға мектеп – бала бақшасының биология
пәні мұғалімі
2012-2013 оқу жылы
Бәсекеге
қабілетті білім кеңістігін құруға бағытталған Қазақстандық білім беру реформасының
басты мақсаттарының бірі – инновациялық технологияларға сүйене отырып,
оқушының бойында шығармашылық ойлауды, тұлғаны үйлесімді дамуына қолайлы жағдай
туғызу нәтижесінде оның өзіндік мүмкіндіктерін жоспарлы пайдалана білуіне
қол жеткізу арқылы тұлға біліктілігін қалыптастыру.
Жалпы білім
беру мазмұнының жаңартудың ғылыми негізінде мектеп оқушысын белгілі бір
қажетті біліктер мен дағдылардың иесі, жас ерекшелігіне байланысты өз жасын
қалыптастыруға күш жұмсап, еңбектенетін бала деп қарастыратын, осыған орай
көп қырлы құрылымды білім мен тәрбие мазмұнын анықтап, құруға көмектесетін
қазіргі заманғы дамыта оқыту идеясы арқау болады. Сонымен қатар қай
мемлекетті айтар болсақ, негізгі тірегі – білімді, білікті, іскер, белсенді адамдар
екені айқын. Сондықтан қоғам талабына сай ол қоғамды көркейтетін, дамытатын
жастар тәрбиелеу ең маңызды мәселе екені даусыз. Осыған орай қазір
республикада білім кеңістігіне ену бағытында елеулі істер атқарылуда, атап
айтқанда:
-
білім парадигмасы өзгерді
-
білім беру жүйесінің жаңа үлгісі жасалды
-
білім берудің ұзақ мерзімді стратегиялық
бағдарламасы қабылданды
-
жаңа мазмұн мен оқу кешендері дайындалды
-
инновациялық технологиялар қолданысқа енді
Әр
білім беруші ұстаздың алдындағы мақсаты, ең қасиетті міндеті - рухани бай,
жан – жақты дамыған дарынды тұлға қалыптастыру және өз пәнінен білім беріп
қана қоймай, әр баланың мүмкіндігін ашу, оны шығармашылық тұлғаға жетелеу.
Осы мақсатты жүзеге асыру барысында оқу – тәрбие үрдісінде инновациялық
технологиялар кеңінен қолданылуда. Қазіргі заманда әлемдік оқу үрдісінің
өзегі – инновациялық технологиялар болып табылады.
Оқытудың
инновациялық технологияларының бірі – интерактивті оқыту әдісін күнделікті
сабақ барысында қолдануға болады. Интерактивті оқытудың пайдаланудың негізі –
сабақ барысында оқушының өз ойын еркін жеткізе алуына мүмкіндік жасау.
Шығармашылық
белсенділігін арттырады
|
|
Еркін ойлауға мүмкіндік береді
|
|
Жан
– жақты ізденушілігін арттырады
|
|
Ұжымдық
іс - әрекетке пайдалану
|
|
«Интерактивті
оқыту» ағылшын тілінің «интер - аралық», «акт - әрекет ету» деген сөздерімен
енген. Интерактивті әдіс сыныптағы тыныштықты бұзады, ол тәртіпсіздікке апарады
деген пікірлер айтылады. Ал осы әдістің өзі де сол оқушыны сабақ барысында
қозғалысқа түсіру. Оқушы бір – бірінен сұрап, жауап алып, іздену арқылы
өздерінің шығармашылық қабілеттерін арттырады. Интерактивті оқытуды өз
тәжірибемде пайдаланған тиімді болды. Мысал ретінде 2010-2011 оқу жылында 7-
сыныпта оқушылардың қарапайымдар,ішекқуыстылар, былқылдақденелілер,
бунақденелілер, құрттар тақырыптарынан алған білімдерін қорытындылау,
табиғаттағы осы бір кішкентай ғана жәндіктер әлемін қорғау мақсатында
ұйымдастырған «Омыртқасыз жәндіктер тарауын қайталау» сабақты ұсынып отырмын.
1.Сөзжұмбақ «Қарапайым»
1.Пішіні әктен түзілген, плазмалыларға жататын
қарапайым (Бунақай)
2. Пішіні тұрақсыз қарапайым (Амеба)
3.Тоқтау,шалшық суларда мекендейтін, тұрқы
3мм-ге жететін, цитоплазмасында үлкен және кіші 2 ядросы болатын қарапайым. (Инфузория)
4.Көптеген қарапайымдардың денесін қаптайтын
жұқа, иілгіш қорғаныш қабат (Пелликула)
5.Бақа ішегінің артқы ұшында тіршілік ететін
қарапайым (Опалина)
6. Бақалшағы бар қарапайым (Арцелла)
7.Жойылып біткен, қазіргі кездесетін барлық
жануарларды белгілі ретке келтіру қалай аталады? (Жүйелеу)
8.Түрді біріктіретін жүйе? (Туыс)
9.Талшықты жәндіктің түрі? (Паранема)
2. Суретте берілген қарапайым
жәндіктерді ата
Жауабы: Кірпікшелі
кебісше; опалина; амеба; безгек плазмодийі; қошқармүйіз көпірме; арцелла;жасыл
эвглена
3.Жұмбақты біз шешейік…
- Тұщы су оның тұрағы
Өзгеріп пішіні тұрады
«Аяғының » саны көп
Бірақ, жоқ оның «құлағы» (Амеба)
-
Жасушаны тұщы судан алып қараша
Ерінбей
ядросын дұрыс сана
Пішіндері әртүрлі болғанымен
Саны
олардың көп емес, екеу ғана (Кірпікшелі кебісше)
- Маса шағып, таратады адамға
Адам қаны бүлінеді табанда
Қозғалатын органойды болмайды
Ойланып көр, не білесің ол жайлы? (Безгек
плазмодийі)
- Көзшесімен жарықты ол сезеді
Талшығымен судың ішін кезеді
Асқорыту
вакуолі болмайды
Тереңірек ойланып көр ол жайлы (Жасыл эвглена)
4. Суретте берілген ішекқуыстыларды ата
Жауабы: полипті маржан, актиния, медуза, гидра
5.Гидраның көбею жолын түсіндір.
Жауабы: 1. аталықжасуша 2.аналық жұмыртқа
жасуша 3.Ұрықтанған жұмыртқа
4-5.Жұмыртқаның бөлінуі 6-7. Жас
гидралардың дамуы
6.Жұмбақты біз шешейік...
- Бағана пішін, қалың табан – түр басқа
Жылжымайды, бекінеді жартасқа
Бір орнынан табылады керегі
Өзі келіп ауызға түсер қорегі (Актиния)
- Тұщы суда мекен етіп тұрады
Өзі
жыртқыш, жемін аулар қырағы
Табаны бар – бұл белгісі келесі,
Іші қуыс, қос қабатты денесі (Гидра)
- Пішіні оның қолшатырға ұқсаған
Еркін жүзу тән қасиет дәл соған
Жиегінде бар көптеген шашағы
Қуыстағы суын артқа шашады (Медуза)
- Ұқсайды ол бұтағы көп ағашқа
Көрінеді
көзге ерекше оғаш та
Бірақ
– тағы ағаш емес, жануар
Ойлан
– дағы, шешуін сен тауып ал (Маржан полиптері)
7.Құрттардың өздеріне тән белгілерін
орналастыр
Жалпақ
құрт
|
Жұмыр
құрт
|
Буылтық
құрт
|
Тері – бұлшық ет
қапшығы бар
Мезодерма қабаты бар
Дернәсілінің даму кезінде финна кезеңі
болады
Эктодерма қабаты бар
Денесі үш қабаттан түзілген
Дене қуысы болмайды
Аналь тесігі жоқ
Қан айналым жүйесі болмайды
Қосжынысты
|
Тері – бұлшық ет
қапшығы бар
Мезодерма қабаты
бар
Эктодерма қабаты
бар
Денесі үш
қабаттан түзілген
Денесі бунақтарға
бөлінбеген
Аналь тесігі бар
Қан айналым жүйесі
болмайды
Дара жынысты
|
Тері – бұлшық ет
қапшығы бар
Мезодерма қабаты
бар
Қанайналым
жүйесі - тұйық
Эктодерма қабаты
бар
Денесі үш
қабаттан түзілген
Аналь тесігі бар
Қосжынысты
|
8.Құрттардың түрлерін ата
Жауабы:сүлік,ақсұлама,
нерейда,шұбалшаң,цепен;
9.Сөзжұмбақ «А»
1.Шошқа цепенінің екінші сатыдағы
дернәсілінің аты ( финна)
2.Бауырсорғыш паразит құртының латынша
атауы ( Фасциола)
3.Құрттардың ішкі мүшелерінен түзілген
қабаты ( Мезодерма)
4.Құрт денесінің ең сыртын қаптап тұратын
тығыз қабығы (Кутикула)
5.Құрт денесінің ең ішкі қабатының аты
(Энтодерма)
6.Шошқа цепенінің басындағы адамның ішегіне
жабысып тұратын өсіндінің аты (Қармакша)
7. Құрт денесінің сыртқы қабаты (Эктодерма)
10.Былқылдақденелілердің түрлерін ата
Жауабы: сегізаяқ, кальмар, каракатица,
жүзім ұлуы, шырыш ұлуы;
11. Сәйкесін тап
Мүшелер
жүйесі
|
|
Атқаратын
қызметтері
|
Ас қорыту
|
Ағзаның сыртқы ортамен байланысын
қамтамасыз етіп, бейімделеді
|
Тыныс алу
|
Қажетсіз ыдырау өнімдерін сыртқа
шығарып отырады
|
Қан айналым
|
Қорек заттардың қорытылып,
денеге сіңуіне жағдай жасайды
|
Жүйке жүйесі
|
Ағзадағы жасушалар мен ұлпаларды
оттекпен және қоректік заттармен
қамтамасыз етеді
|
Зәр шығару
|
Ағза артына ұрпақ қалдырып,
тіршілігін жалғастырып отырады
|
Жыныс жүйесі
|
Ағза мен сыртқы орта арасында газ
алмасу процесін жүзеге асырады
|
12.Берілген екі шаянды сипатта
Өзен шаяны мен омар шаянын сипаттап,
құрылысына түсінік беру
13.
Бунақденелілерді ата
Жауабы:мүйізтұмсық қоңыз,
шыбын,құмырсқа,таяқша, торпикалық таракан,көбелек, голиаф қоңызы,
14.Сөзжұмбақ «ИЯ»
1.Жануарлардың сыртқы, ішкі құрылысын,
алуан түрлілігін зерттейтін ғылым саласы (зоо)
2.Кенелерді зерттейтін ғылым саласы
(акарология)
3.Өрмекшітектестерді зерттейтін ғылым
саласы (арахнология)
4.Жәндіктерді зерттейтін ғылым саласы
(энтомология)
5.Ұлуларды зерттейтін ғылым саласы
(малакология)
6.Шаянтектестерді зерттетейтін ғылым саласы
(карцинология)
Оставьте свой комментарий
Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.