Инфоурок Другое Другие методич. материалы«Иджретте яшагъан ветандашыма къырымлылардан мектюп»

«Иджретте яшагъан ветандашыма къырымлылардан мектюп»

Скачать материал

Конкурс проводился в рамках VIII Республиканского фестиваля ученического творчества на крымскотатарском языке «Родной язык бесценен, и неисчерпаемы духовные богатства народа».

http://im6-tub-ua.yandex.net/i?id=491389933-45-72&n=21

 

 

«Иджретте яшагъан ветандашыма къырымлылардан мектюп»

 

 

 

 

                                                        

                                                                  Творческую работу выполнила

                                                                       Муратова Эльвира Сеитмеметовна

                                                                       Ученица 10 класса

                                                                       Лесновской СОШ

                                                                       Сакского района

                                                                       17 ноября 1998 года рождения

                                                                       Адрес с. Лесновка

                                                                       ул Молодёжная 14

                                                                        Преподаватель

                                                                        Консул Бекир Эмрасанович

 

 

 

Симферополь 2013

Къыш, озь юзюни ойле де корьсетмеди ве  къарнен бизлерни къувандырмады.Джума акъшамы куню ,мектепте, къырымтатар тилинден оджамыз тиль дерстен сонъ ,бизге даа бир кере хатырлатты : «Балалар, ярын эписинъизнинъ эдебият дерсине кельмесини истейим. Меракълы мевзу кечеджемиз.Унутманъыз.»,-деди.Дерслерден сонъ эвге кельдим.Сонъки вакъытлар куньлер пек агъыр кече.Дерслерде мевзулар эп агъырлаша,10сыныф, огде имтианлар,алий окъув юрту.Эписини анълап, бутюн олгъан кучюмни топлап, окъуйым.Бираз раатлангъан сонъ,дерслерге азырлыкъ корьмеге башладым. Джума куню единджи дерстен сонъ сынфдашларым сыныфны тез бошаттылар.Не ичюндир къазакъ балаларгъа бу окъув куню битти, бизлерге исе секизинджи къырымтатар эдебият дерсине кирмеге керек эди.Оджамызнынъ тюневинки сёзлери,башымда даа бир кере янъгъырады ве сонъки такъатымны топлап ана тили сыныфымызгъа кирдим. Достларым сыныфны толдурып,дерснинъ башлангъаныны беклей эдилер.Оджамызнынъ сыныфкъа киргенинен,бизимки шамата битти ве дерсимиз башланды.Бекир Эмрасанович селямлашып ,янъы мевзуны элян этти.Къыркъ беш дакъкъалыкъ дерси бир сание киби учты,дерсимиз пек меракълы кечтиюДерсте,тиль,медениет,иджретте къалгъан ветандашларымыз акъкъында субетлер кечирдик.Бойледже, окъув куню агъыр олса да меракълы кечти.

Эгер балалыгъымны хатырласам, эр вакъыт къартбабамнынъ сёзлери къулагъымда чынълай :  «Эльвира,къызым, ким олгъанынъны ич бир вакъыт унутма,сен къырымлы тюрксинъ»,- рахметли дей эди.Онынъ сёлери даима меннен эбедий яшай ве бельки онынъ ичюн мен эм эвде эм мектепте озь тувгъан тилимде лаф этмеге тырышам.Бойледже мен тюрк къырымлы олгъанымны озюме ве эр кезге тасдыкълайым.Мектепте Ана тили энъ севимли дерслерден биридир(языкъ ки ,Ана тили дерслерге айырылгъан саатлар  пек аз).Эв вазифелерни япкъанда эр вакъыт башта тиль я да эдебият дерснинъ вазифелерни беджерем(адетим ойле).

Кунделигимни ачтым,ярын эдебият дерси ве оджамыз, «Иджретте яшагъан ветандашларымызгъа мектюп» адлы иджадий иш язмакъны вазифе оларакъ берди.Бир кереден башта шашмаладым сонъ акъыл - фикирлеримни топладым.Бир дакъкъа ичинде мектюпнинъ сатырлары эсимде догъмагъа башладылар. Сайгъылы окъувджы сенинъ дикъкъатынъа бу  мектюпнинъ сатырларыны санъа авале этем.

Селям алейкум сайгъылы ве урьметли , иджретте яшагъан ветандашым!! Эминим ки , меним язгъан сатырларымны Аллах санъа еткизир.Урьметли достум ,мен, Эльвира ,шимдики вакъытта Сакъ районында ерлешкен Лесновка койде яшайым. Бугуньки куньлерде Къырымда,Украинада, тарихте,сиясетте, медениетимизде чокъ-чокъ денъишмелер олып кечте.Эльбетте олардан эписинден хаберинъ бар. Базы кучьлер,Украинада, Къырымда  сербестликке,демократик принциплерге къаршы турып адалетсиз,укъукъсыз,къанлы режимли укумет къурдылар.Озь укъукъларны къорчаламакъ ичюн ветанпервер халкъымыз тизден аякъкъа турды.Бу куреш къансыз кечмеди.Урьметли достум, Украина халкъымызнынъ къараманлары, озь омюрини Кырым ичюн,Тувгъан тиль ичюн,Украина ичюн,демократия принциплер ичюн,адалет,сербестлик ичюн къурбан оларакъ озь омюрлерни бердилер.Зулум,къул зынджырларны йырттылар. Дюньяда адамны эки шей темсиль эте – ТИЛЬ ве РУХ.Оларсыз адам яшап оламай Эгер тарихке терен далсакъ, къадимий Евразияда бутюнлей тюрклер яшадылар ве шимдики Украиналыларнынъ дамарларында тюркий къан акъа. Бизлер оларнен берабер бир Танърыгъа инана эдик,кокке къолларымызны котерип,Танърыдан савлукъ сорап,огъа дувалар окъуй эдик.Хохол  тюркий сёзю буны тасдакълай ве «кок огълусы» манасыны анълата.Тюрклер кучлю,ирадели рухлу,сербестсевер халкътыр.Украинлер тиллерини ве сербестликни къорчалайлар,эльбетте тюркий рух оларгъа ярдым эте Билесинъми, сайгъылы достум,эвель-эзельден къартлар: «Эгер халкънынъ тилини,сербестликни алсалар о манкъурткъа чевириле»,- деп айттылар.Украин ве къырымлыларнынъ такъдири пек ошай.Аля даа бизлер де олар да бераберликте курешемиз. Халкъымыз нидже зорлукълар чекти. Аллагъа шюкюрлер олсын озь къадимий,тарихий топракъа къайтты амма халкъымызгъа озь яшайышыны къурмагъа,озь медениетини, тильни инкишаф этмеге пек агъыр келе..Халкъымызнынъ руху етерлик амма тилимиз аджыныкълы алда. Шимдики, яшларымыз .нечюндир, озь къадимий улу тюрк тамырларындан вазгечип, Ана тильде къонушмайлар. Озь тиллини, тарихини таптайлар.Шимди къазакълардан ,яшларымыз, ич айырылмай.Озь матбуатымызгъа къол тутмайыкъ. Базы газеталарымыз къапатылув вазиетте. Не ичюн бойле алгъа къалдыкъ?

Бу фикир-суаллер бир сание ичинде башымда учрашты. Эписи айткъанымнынъ асты – къоранта.Анда эр биримиз тербие ала,ана тильде биринджи сёзлерни айта.  Тиль вастасынен инсанлар озь фикирлерини, дуйгъуларыны, арзу-истеклерини, умют ве хаялларыны акс эте билелер. Тилимизнинъ аджыныкълы алыны шундан анъламакъ мумкюн, меселя земаневий къырымтатар балаларнынъ чокъусы «ана», «баба» ерине «мама», «папа», дейлер. Языкъ ки, аджайип  ана тилимизни сокъакъларда, тюкянларда, автобусларда, тойларда, концертлерде, мектеп, институт ве университетлерде эшитмекнинъ аман-аман  имкяны ёкътыр. Демек бойле алда, къабаат озюмизде. Чюнки бизим агъзымызны къапаткъан екътыр. Эльбетте, тилимизни джанландырувда девлет ярдым этмей. Лякин бойле вазиетте бизге девлет дегиль де, озюмиз озюмизге ярдым этмелимиз. Ве бу ишнинъ темели къорантадан башлай. Яни, къартана-къартбабалар ве анна-бабаларгъа буюк месулиет тюше. Бизим халкъымыз ичюн Ана  тилимизде лаф этмек, принципиаль вазифе олмалыдыр. Озь тилимизде лаф эткенде башымызны котерип, гъурурланып лаф этейик, ве чевре-четте олгъан адамларгъа да озь Ана тилимизни севдирейик. Озюмизнинъ дюльбер, аэнкли ве ер юзюнде екяне олгъан къырымтатар тилимизден утанмайыкъ. Келинъиз бирликте Ана тилимизни джанландырайыкъ.Исмаил оджанынъ алтын ишлери бош китмесин.

«Ана тилимизни сакъламакъ» – бизим шимдики миллий гъаемиз олмакъ керек,чюнки бойле улу гъаенен  мумкюн озь макъсадымызгъа етмеге. Макъсадымыз исе бир:Къырымда тамыр халкъ олып ,чокълышып бир фикирде олып, тилимизни сакъламакъ.Гаспралы оджамыз айткъан киби бойле агъыр ишни халкъымыз бирликте беджерсе – енъер.

 Биз,языкъ ки Къадимий тюркий тамырнынъ уджуны джояятамыз. Бизим дюльбер, шырын тилимиз «анашка,бабашка»дереджесине тюшип къалды.Бойле вазиетимиз олгъанына ким къабаатлы? Бу суальни мен даима озь-озюме берем де, огъа джевапны къыдырам. Ёлда-ызда шимди бизим къартларымыз шашып къалып,озь огъул-торунларынен, огълум,къзым деп озь лафларыны рус тильде девам этелер.Менимдже бойле аджыныкълы вазиетке огърагъанымызнынъ себеби – тек озюмиз ана тильде къонушмайып онынъ сёнмесини тезлеймиз.Къабаат  кендимизге тюше.Бойле олмамакъ керек .Биз де окъумакъ,ишлемек,динимизни кутьмек,курешмек ,бир-биримизге ярдым этмек керекмиз.Иншалла,бойле де олур!!

 Достум,бизим яшайышымызнынъ парлакъ саифелери де эльбетте бар.Халкъымыз,умумен алсакъ, бу къыйынлакъларны енъмеге тырыша.Бу Ана тили оджалары,медений эрбаплар,ве дигерлери.Шимдики вакъытта Акъмесджитте ветанпервер АТR телевизион каналнынъ хадимлери , Ана тилимизни бутюн дюньягъа янъгъырталар. Къач йылдан берли «Татлы сес» конкурсы яшларымызгъа миллий йырлагъа,оюнларгъа адетлеримизге севги ашлай ве ана тилимиз яшлар ара мод олмасына чалыша.

Санъа мектюп язаркен, озюми ,санки, сеннен керчек конушкъанымны ис этем.Санки сен  янымда,одамда, меннен бераберликте отурасынъ.Иджретте яшамакъ ,адам ичюн эльбетте агъырдыр.Ветан асретлиги,юрек ичюн энъ аджыныкълы алдыр.Сайгъылы ветандашым,дюньянынъ чешит кошелеринде яшаркен,сен,диаспора бирликте тилимизни сакълап,медениетимизни кутип бутюн кучюнъни ,сабырынъны,вакъытынъны аджымайып деделеримизнинъ дестеклерни сакъламакътасынъ. Мен эминим ,сен бу сатырларыны окъурсынъ,Ветанымыздан узакъ олгъанынъдан ынджынма,бизлер джумледен берабер бутюн агъырлыкъларны енъермиз.Озь тилимизни ябанджы тиль панджасындан къутарырмыз,ве сен бизлернен берабер,Тувгъан топрагъымызгъа къайтып зевкъланырсынъ ве Къырымнынъ сербест авасынен нефес алып тоярсынъ.Сайгъылы достум, огюмизде проблемлерге бакъмадан мен келеджегимизни парлакъ олгъаныны корем.Биз,яшлар,эр шейни енъерик ве догъурларыкъ.Илериде Къырым дживарларында кезип эр кез темиз, татлы къырымтатар тилинде лаф этер(къазакъларны да огретерик).

 Санъа мектюп язгъанда менде бир истек догъды.Сен яшагъан джумхуриетнинъ авасынен нефес алмагъа.Сеннен таныш олып къонушмагъа,сенинъ яшагън ерлернен таныш олмагъа.(Америка,Азия,Туркие ве даа чокъ дюльбер дюньнынъ кошелеринде ветандашларымыз яшамакъта.)Ама да олур эди зиярет!Насыл оны керчеклештирмеге?Таптым!Эгерде мумкюн олса биз сеннен тюшлерде корюширик.Мен санъа озь тюшлериме давет этем ве къолларымны котерип бутюн иджретте яшагъан къырымлылар ичюн, ичюн Фатиха сюресини окъуйым ве эминим олар да хысметлер олсын озь Ветанларына къайтарлар. Амин Ярабим.

«Хош кельдинъиз…..»,ёкъ,азачыкъ янълыштым : «Хош къайтынъыз озь Ветанынъызгъа.!!!»

Бахшыш оларакъ санъа эдие , 5 керекли,муим клип, интервью ве керекли программалар ёллайым.

1 Дюньяда танылгъан тарихчи Мурад Аджынынъ интервьюси(къаранлыкъ тарих пердесини ача ве къдимий тюрклер дюньсынен бизлерни таныш эте.)

2 Музыкаль клип «Дешт и къыпчакъ» (Дюльбер тарихий манзараларнен бизлерни меракъландыра,эски тюрк медениетке далдыра)

3 Земаневий клип.ATR телеканалында косьтерильген «Йырла сазым» програмадан парча. Палванташ,Бакъаташ йыры(халкъымыз ама да истидатлы(лаф сырасы,бу йыр, меним энъ севимли йырлардан.)

4 Шимдики тарихий Багъчасарайнынъ манзаралары,миллий санаатларымызнынъ орьнеклери,эснафлар фантастик дюньясы(Бойле дюльберликлер ясагъан ветандашларымызнынъ къоллары дерт корьмесин)

5 Ябанджы топракъта яшагъан яшларымыз ичюн файдалы мультимедия программалары: «Шенъ элифбе» ве «Татлы тиль».Асемиляциягъа къаршы курешемиз.

Сагълыкнен къал севимли достум.Эминим ки,бахшышларымнен меракъланырсынъ,ве миллий тарихимизни,санаатымызны даа даа да толу юректен,северсинъ ве юрегинъде миллий атешинъ сёнмез.Кенди акъкъында сенден джевап мектюп сабырсызлыкънен беклейим,ве къартбабамнынъ сёзлерини ич бир вакъыт унутма :

 «Эльвира,къызым, ким олгъанынъны ич бир вакъыт унутма,сен къырымлы тюрксинъ»

 

 

P.S Иште бойле иджретте яшагъан ветандашыма мектюп  яздым  Къыйметли окъувджы,эльбетте,сен анънагъанынъа коре мен бу мекюпни эр къырымлыгъа язам ве мураджатта булунам : «Эй миллетим,тилимизни огренейик,лаф этейик Бекир Чобан-заде,Номан Челебийджихан ве дигер къурбанларымызнынъ омюрлери,ишлери бефтан къурбан олып кечмесинлер.Балаларымызгъа къадимий къыпчакъ тюрк къабилесинден чыкъкъанымызны бильдирейик.Барсын гъурулансынлар,эски тарихимизни унутмайыкъ.

Менимдже оджамнынъ вазифени беджердим десем оладжакъ.Ким биле, бельки, Америкада яшагъан къырымлынынъ руху керчектен де тюшюме келир,Биз танышырмыз,къонушырмыз,эльбетте,озь татлы ана тилимизде,дюньяда эписи Аллахтандыр. Къартбабамнынъ сёзлерини ич бир вакъыт унутмам ве онынъ,берьген насиатларына эсасланып яшайджам.,ве санъа да достум окъувджы, бу ташдай къатты,силинмез,эбедий яшайджакъ сёзлерни козьде тутып дюньяда хысметли яшамакъны тилейим

Манъа дикъкъат айыргъанынъ ичюн айыры тешекюрлер,сайгъылы окъувджы, ве мумкюн олса бу сатырларны эр кезге бильдирип чокълаштыр.

 

 

 

 

 

   

 

 

Просмотрено: 0%
Просмотрено: 0%
Скачать материал
Скачать материал "«Иджретте яшагъан ветандашыма къырымлылардан мектюп»"

Методические разработки к Вашему уроку:

Получите новую специальность за 2 месяца

Психолог-перинатолог

Получите профессию

Интернет-маркетолог

за 6 месяцев

Пройти курс

Рабочие листы
к вашим урокам

Скачать

Краткое описание документа:

Къыш, озь юзюни ойле де корьсетмеди ве  къарнен бизлерни къувандырмады.Джума акъшамы куню ,мектепте, къырымтатар тилинден оджамыз тиль дерстен сонъ ,бизге даа бир кере хатырлатты : «Балалар, ярын эписинъизнинъ эдебият дерсине кельмесини истейим. Меракълы мевзу кечеджемиз.Унутманъыз.»,-деди.Дерслерден сонъ эвге кельдим.Сонъки вакъытлар куньлер пек агъыр кече.Дерслерде мевзулар эп агъырлаша,10сыныф, огде имтианлар,алий окъув юрту.Эписини анълап, бутюн олгъан кучюмни топлап, окъуйым.Бираз раатлангъан сонъ,дерслерге азырлыкъ корьмеге башладым. Джума куню единджи дерстен сонъ сынфдашларым сыныфны тез бошаттылар.Не ичюндир къазакъ балаларгъа бу окъув куню битти, бизлерге исе секизинджи къырымтатар эдебият дерсине кирмеге керек эди.Оджамызнынъ тюневинки сёзлери,башымда даа бир кере янъгъырады ве сонъки такъатымны топлап ана тили сыныфымызгъа кирдим. Достларым сыныфны толдурып,дерснинъ башлангъаныны беклей эдилер.Оджамызнынъ сыныфкъа киргенинен,бизимки шамата битти ве дерсимиз башланды.Бекир Эмрасанович селямлашып ,янъы мевзуны элян этти.Къыркъ беш дакъкъалыкъ дерси бир сание киби учты,дерсимиз пек меракълы кечтиюДерсте,тиль,медениет,иджретте къалгъан ветандашларымыз акъкъында субетлер кечирдик.Бойледже, окъув куню агъыр олса да меракълы кечти.

 

Скачать материал

Найдите материал к любому уроку, указав свой предмет (категорию), класс, учебник и тему:

6 625 453 материала в базе

Скачать материал

Другие материалы

Вам будут интересны эти курсы:

Оставьте свой комментарий

Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.

  • Скачать материал
    • 08.01.2015 341
    • DOCX 29.7 кбайт
    • Оцените материал:
  • Настоящий материал опубликован пользователем Консул Бекир Эмрасанович. Инфоурок является информационным посредником и предоставляет пользователям возможность размещать на сайте методические материалы. Всю ответственность за опубликованные материалы, содержащиеся в них сведения, а также за соблюдение авторских прав несут пользователи, загрузившие материал на сайт

    Если Вы считаете, что материал нарушает авторские права либо по каким-то другим причинам должен быть удален с сайта, Вы можете оставить жалобу на материал.

    Удалить материал
  • Автор материала

    Консул Бекир Эмрасанович
    Консул Бекир Эмрасанович
    • На сайте: 8 лет и 8 месяцев
    • Подписчики: 6
    • Всего просмотров: 2260
    • Всего материалов: 4

Ваша скидка на курсы

40%
Скидка для нового слушателя. Войдите на сайт, чтобы применить скидку к любому курсу
Курсы со скидкой

Курс профессиональной переподготовки

Экскурсовод

Экскурсовод (гид)

500/1000 ч.

Подать заявку О курсе

Курс профессиональной переподготовки

Библиотечно-библиографические и информационные знания в педагогическом процессе

Педагог-библиотекарь

300/600 ч.

от 7900 руб. от 3950 руб.
Подать заявку О курсе
  • Сейчас обучается 458 человек из 66 регионов

Курс профессиональной переподготовки

Руководство электронной службой архивов, библиотек и информационно-библиотечных центров

Начальник отдела (заведующий отделом) архива

600 ч.

9840 руб. 5900 руб.
Подать заявку О курсе

Курс профессиональной переподготовки

Организация деятельности библиотекаря в профессиональном образовании

Библиотекарь

300/600 ч.

от 7900 руб. от 3950 руб.
Подать заявку О курсе
  • Сейчас обучается 282 человека из 66 регионов

Мини-курс

Родительство

4 ч.

780 руб. 390 руб.
Подать заявку О курсе
  • Сейчас обучается 20 человек из 11 регионов

Мини-курс

Индустриальный туризм

4 ч.

780 руб. 390 руб.
Подать заявку О курсе

Мини-курс

Развитие предметно-практических действий, игровых навыков и математических представлений у детей раннего возраста

6 ч.

780 руб. 390 руб.
Подать заявку О курсе