География пәніне арналған Географиялық шпоргалка

Географиядан қазақ тiлiнде шпаргалка.

 

1.География ғылымы зерттейді.

 Жердің табиғатын, халқын, оның шаруашылығын.

2. «География» ұғымын енгізген

 Эратосфен

3.География ғылымының салалары.

 Физикалық, экономикалық.

4.Жер Күннен ... орналасқан?

 3-ші

5.Жердің шар тәріздес болуының географиялық мәні.

 Күн сәулелері әркелкі таралады.

6.Жер бетінде жыл маусымдарының ауысу себебі.

 Күн сәулесінің түсу бұрышы мен түсу уақытының ұзақтығы.

7.Жер өз білігін айналып өтеді

 24 сағатта

8.Жердің білігі орбита кеңістігіне орналасқан

 66,5ғ

9.Оңтүстік жарты шарда жаз айлары

 Желтоқсан, қаңтар, ақпан

10.Көкжиек дегеніміз ...

 Жер бетінің көзге көрінетін бөлігі.

11.Жергілікті жерді бағдарлау ...  айтамыз.

 Көкжиек тұстарын табуды

12.Солтүстік бағыт пен жердегі заттың арасындағы бұрыш.

 Азимут.

13.Азимут өлшенетін градус аралығы

 0ғ-360ғ

14.Көкжиек тұстарын анықтайтын құрал

 Тұсбағдар

15.Жер бетінде қашықтықты өлшеу тәсілдері.

 Таспамен, өлшеуіш ашамен, қадаммен, көз мөлшерімен

16.Масштаб дегеніміз не?

 Жер бетінде өлшенген қашықтықты қағазға түсіргенде кішірейтілгенін көрсететін шама.

17.Жергілікті жердің планы

 Жер бетінің қағазға кішірейтіліп түсірілген нұсқасы

18.Жер бетіндегі нүктенің мұхит немесе теңіз деңгейінен бастап есептелінетін биіктік

 Абсолюттік.

19.Горизонтальдар деп аталады.

 План мен картада биіктіктері бірдей нүктелерді қосатын қисық сызықтар.

20.Жердің нақты үлгісі.

 Глобус.

21.Географиялық карта дегеніміз.

 Жер бетінің белгілі масштаб бойынша жазықтықта шартты белгілермен кескінделуі.

22.Экваторға сәйкес келетін жауапты анықта.

 Бұл ең ұзын параллель.

23.Глобус пен карта бетіндегі экваторға параллель жүргізілген сызықтар.

 Параллельдер.

24.Географилық ендік деп атаймыз.

 Экватордан белгілі бір жерге дейінгі градус есебімен алынған қашықтықты.

25.Меридиандар мен параллель сызықтарының қиылысуынан пайда болады.

 Градус торы.

26.Мазмұнына қарай карталар ... топқа бөлінеді  

 2

27.Карталар масштабына ... болып бөлінеді.

 Ұсақ, орташа, ірі.

28.Ең ірі масштабты көрсет

 1:10

29.Географиялық картадан құрлықтың биіктігін және мұхиттың тереңдігін  анықтауға болады

 Биіктік пен шкалалар көмегімен.

30.0ғ ендік пен 0ғ бойлық координаталарында орналасқан

В) Атлант мұхиты.

 Географиялық полюс.

31.Жер шарының сыртқы қатты тас қабаты

 Литосфера

32.Жердің ішкі құрылысы ... қабаттарынан тұрады

 Жер қыртысы,  мантия, ядро.

33.Литосфералық тақталар жылына қозғалады /см/

 2-5 см

34.Тау жыныстарының түрлері

 Шөгінді, магмалық, метаморфтық.

35.Жер қыртысы мен жоғарғы мантиядағы кенет ығысу әсерінен туатын жер астының қозғалысы

 Жер сілкіну.

36.Таулар дегеніміз ...

 Жер бетінің жазықтардан оқшау көтеріліп жатқан қатты тілімденген биік бөліктері.

37.Жер бетінің аз тілімденген, тегіс немесе белесті алқабы

 Жазықтар.

38.Терең мұхит түбі ойыстары ... деп аталады

 Шұңғыма

39.Материктік жер қыртысының таулар астындағы қалыңдығы

 70-80 км

40.Ойпаттардың мұхит деңгейінен салыстырмалы биіктігі

 0 м-ден 200 м-ге дейін

41.Жанартаулар мен жер сілкінісі жиі болатын аймақ

 Материк шетіндегі таулы аудандарда

42.Жанартаудың төбесінде пайда болған шұңқыр

 Кратер

43.Көпшілік жанартаулар ... мұхитының жағалауында

 Тынық

44.Екі немесе бірнеше тау жоталарының түйісуі

 Торабы

45.Орташа биіктіктегі таулар мұхит деңгейінен биікте орналасқан

 1000-2000 м

46.Материктік жер қыртысының мұхиттық жер қыртысынан айырмасы

 Гранитті қабаты бар

47.Органикалық жолмен пайда болған шөгінді жыныстар

 Тас көмір, шымтезек

48.Жердің газ тәріздес қабығы

 Атмосфера.

49.Атмосфера қабаттары

 Тропосфера, стратосфера, атмосфераның жоғарғы қабаты.

50.Ауаның жер бетіне түсіретін салмағы

 Атмосфералық қысым.

51.Атмосфераның төменгі қабаты

 Тропосфера.

52.Атмосфералық қысымды өлшейтін құрал

 Барометр.

53.Тәулік ішіндегі ең жоғарғы және ең төменгі температура арасындағы айырмашылық

 Температура ауытқуының тәуліктік амплитудасы.

54.Жел дегеніміз ...

 Ауаның горизонталь бағытта орын ауыстыруы.

55.Ауа-райының негізгі элементтері

 Температура, ылғалдылық, атмосфералық қысым.

56.Оңтүстік және солтүстік жарты шарға күн сәулесі бірдей түседі

 23 қыркүйек және 22 наурызда.

57.Грек тілінен «климат» сөзінің мағынасы

 Жер бетіне күн сәулесінің еңістігі

58.Желдің соғу себебі

 Қысымның айырмасынан

59.Атмосферадағы 80% ауа массасы кездеседі

 Тропосферада

60.Тәулік ішінде бағытын өзгертіп тұратын жел

 Бриз

61.Күдізгі бриздің соғу бағыты

 Теңізден құрлыққа

62.Тауда 1км-ге көтерілген сайын температура төмендейді

 6ғС

63.1 км-ге көтерілген сайын ауа қысымы төмендейді:

 100 мм сынап бағанына

64.Жердің ең ыстық белдеуі тропиктер арасында орналасуының себебі

 Күн дәл төбеде ұзақ және ауаның жоғары қозғалысы болады

65.Теңіздік ауа массаның континенттік ауа массасынан айырмасы

 Ауа ылғалы мол

66.Жер бетіндегі ең жоғары температура байқалатын климат белдеуі

 Тропиктік

67.Тропиктік белдеулерде материктердің батыс жағалауында өтетін суық ағыстар әсері

 Жауын-шашынның пайда болуына кері әсер етеді

68.Қоңыржай белдеуде ауа температурасының тәуліктік ауытқуы көп мезгіл

 Жаз

69.Желдің бағыты мен күшін анықтайтын құрал

 Флюгер

70.Жер бетіндегі негізгі климаттық белдеулер саны

 4

71.Жердің су қабығы

 Гидросфера.

72.Гидросферадағы тұщы су мөлшері

 2,5%

73.Дүниежүзілік мұхит үлесіне Жер бетінің бөлігі келеді

 3/4 бөлігі

74.Судың мұхиттан құрлыққа және құрлықтан мұхитқа үздіксіз ауысу үрдісі.

 Дүниежүзілік су айналымы.

75.Дүниежүзілік мұхит бөліктері

 мұхиттар, теңіздер, шығанақтар, бұғаздар.

76.Дүниежүзілік мұхит суының қасиеттері

 Тұздылық пен температура.

77.Өзен барлық салалармен бірігіп ...

 Өзен жүйесі

78.Жер бетіндегі суға толы табиғи ойыс

 Көл.

79.Дүние жүзіндегі ең үлкен көл

 Каспий.

80.Қар жиегі немесе қар шекарасы деп аталады

 Қар жиналып, мұздыққа айналу мүмкін болатын жоғарғы шекара.

81.Теңіз суының орташа тұздылығы

 35%₀

82.Дүниежүзілік мұхит суының беткі орташа температурасы

 +17,5ғC

83.Дүниежүзілік мұхиттағы ең терең шұңғыма

 Мариан

84.Мына объектілердің теңіз сипатына сәйкес келетіні

 Азов

85.Цунами толқындарының пайда болу себептері

 Жер сілкінісінен

86.Толысу мен қайтудың пайда болу себебі

 Жер мен Ай әрекетінен

87.Белгілі ойпат арқылы судың табиғи қозғалуы ... деп аталады

 Өзен

88.Амазонка және Конго өзендерінің суы мол болып келу себебі

 Олар жыл бойы мол жаңбыр суымен қоректенеді

89.Јлемдегі ең биік Анхель (1054 м) сарқырамасы орналасқан өзен

 Ориноко

90.Судың тұздылығының көп мөлшері

 Қызыл теңізде

91.Биосфера географиялық қабықтың ... бөлігі боп саналады.

 Адамдар мекен ететін

92.Барлық қабаттарды қосатын жер қабығы

 Био

93.Жердің тіршілік үшін маңызы зор қабаты

 Тропосфера

94.Бір текті жағдайлы аумақта тіршілік ететін өсімдіктер мен жануарлардың жиынтығы

 Биоценоз

95. «Экология» ұғымын енгізген

 Э. Геккель

96.Құнарлы топырағымен ерекшеленетін табиғат зонасы

 Дала

97.Тізеден келетін ормандар кездесетін зона

 Тундра

98.Қалпына келмейтін табиғат ресурсы

 Минералды

99.Табиғат компоненттерінің жиынтығы

Табиғат кешені

100.Құрлықтағы табиғат зоналарының қалыптасуына әсер ететін жағдайлар

Климаттық

101.Жер бетіндегі адамзат ... нәсілге бөлінеді

3

102.Нәсілдік белгілердің қалыптасу себебі

 Табиғат жағдайлары

103.БҰҰ нәсілдік кемсітушілікті жою жөнінде қарар қабылдаған жылы

 1965 ж.

104.Жер  шарындағы материктер саны

 6

105.Жер шары бетінің жалпы ауданы

 510,2 млн км²

106.Құрлықты құрайтын материктер мен аралдардың көлемі

 149,1 млн. км²

107.Дүниежүзілік мұхиттың жалпы ауданы

 361,1 млн. км²

108.Жер қыртысының түрлері

 Материктік және мұхиттық.

109.Литосфералық тақталардың қалыңдығы шамамен

 60-100 км

110.Жер қыртысының тегістелген, тұрақты бөліктері

 Платформалар.

111.Ежелгі платформалардың қатты кристалды жыныстарының жер бетіне шығып жатқан бөлігі

 Қалқан

112.Платформалардың шөгінді жыныстар жауып жатқан бөлігі

 Тақта

113.Жер қыртысының қозғалмалы белдеулері

 Геосинклиналь

114.Пішіні, көлемі, жасы, биіктігі бойынша жер бетінің сипаты

 Жер бедері

115.Жер бедері дегеніміз

 Жер бетінің ойлы-қырлы сипаты

116.Мұхит табанының ең басты ерекшелігі ... болуы

 Су асты жоталарының

117.Жер шарында климаттық белдеулердің қалыптасу .... байланысты

 Жер бетіне түсетін күн жылуының мөлшеріне.

118.Ауа массалары дегеніміз

 Бір текті қасиеттері бар, үлкен көлемдегі ауа.

119.Жер шарындағы Б.П.Алисов ажыратқан климаттық белдеулер саны

  13

120.Тұрақты желдердің қалыптасуы ... байланысты

 Қысым белдеулеріне.

121.Ауа массаларының негізгі түрлері

 Арктикалық, қоңыржай, тропиктік, экваторлық.

122.Пассаттар дегеніміз

 Экваторға қарай 30-шы ендіктердегі жоғарғы қысым белдеуінен соғатын желдер.

123.Белгілі бір жерге тән ауа райының ұзақ жылдар бойы қайталанатын құбылысы

 Климат

124.Картада температуралары бірдей нүктелерді қосатын қисық сызықтар

 Изотерма

125.Картада қысымы бірдей нүктелерді қосатын сызықтар

 Изобара

127.Картада жауын-шашын мөлшері бірдей нүктелерді қосатын сызықтар

 Изогиета

128.Негізгі климаттық белдеулерді белгіле

 Тропиктік, қоңыржай

129.Өтпелі климаттық белдеулерді белгіле

 Субарктикалық, субтропиктік

130.Мұхит суының басты қасиеттері

 Температурасы мен тұздылығы

131.Мұхит суының тұздылығы дегеніміз

 1 л суда еріген тұздың мөлшері

132.Мұхит суының орташа тұздылығы /% есебімен/

 35

133.Мұхит суының қату температурасы

 -2°

135.Дүниежүзілік мұхиттың мұздар басып жатқан ауданы

 15%

136.Су массалары дегеніміз

 Мұхит суының зор көлемді алып жатқан бөлігі

137.Дүние жүзіндегі ең қуатты жылы ағыс

 Гольфстрим

138.Дүниежүзілік мұхиттың балыққа ең бай ауданы

 Қоңыржай ендіктер

139.Ең ірі табиғат кешені

 Географиялық қабық

140.Литосфераның жоғарғы, атмосфераның төменгі бөлігі және гидросфера мен биосфераның байланысы мен әрекеттесуі нәтижесінде қалыптасқан табиғат кешені

 Географиялық қабық.

141.Географиялық қабықтың маңызды заңдылықтары

 Тұтастығы, зат және энергия айналымы, ырғақтылығы, зоналылығы.

142.Географиялық қабықтағы ең ірі табиғат кешендері

 Материктер мен мұхиттар.

143.Температура жағдайы, ылғалдылығы, топырағы, өсімдіктер мен жануарлары бір-бірімен байланысқан ірі табиғат кешені

 Табиғат зонасы.

144.Таулардағы табиғат зонасының алмасуы ... деп аталады

 Биіктік белдеулік

145.Таудағы биіктік белдеулердің саны ... байланысты

 Таудың георграфиялық орны мен биіктігіне

146.Еуразияның аралдармен қоса есептегендегі ауданы

 53,3 млн км²

147.Орталық Азия табиғатын зерттеген саяхатшылар

 Пржевальский, Семенов, Уәлиханов.

148.Евразияның оңтүстік шеткі нүктесі

 Пиай мүйісі

149.Евразияның ең биік щыңы

 Эверест

150.Үлкен Зонд аралындағы жанартау

 Кракатау

151.Евразияда көлдердің солтүстік-батыста жиі орналасуының себебі

 Мұздықтардың қазу әрекеті

152.Субэкваторлық климаттық белдеуде орналасқан зона

 Саванналар мен ылғалды ормандар

153.Евразияның күшті тілімделген жағалаулары

 Батысы мен шығысы

154.Солтүстік Американың ауданы жөнінен алатын орны

 3

155.Алясканы ашып, зерттеуге үлес қосқан орыс саяхатшылары

 Беринг, Чириков.

156.Солтүстік Американың түбектерін көрсет

 Аляска, Калифорния, Лабрадор, Флорида.

157.Солтүстік Америкадағы ең суы мол өзен

 Миссисипи.

158.Солтүстік Америкада көлдер жиі орналасқан бөлік.

 Солтүстік.

159.Солтүстік Америкада “прерий” деп атайды

 Биік шөптерден тұратын далаларды.

160.Солтүстік Американың оңтүстік жағалауындағы ең ірі шығанақ

 Мексика

161.Ниагара сарқырамасы ... көлдерінің аралығында орналасқан

 Эри және Онтарио

162.АҚШ аумағында 1872 жылы ұйымдастырылған дүние жүзіндегі алғашқы ұлттық саябақ

 Йеллоустоун

163.Оңтүстік Американың аралдармен қоса ауданының көлемі

 18,3 млн км²

164.XVIII ғ. соңы мен XIX басында Оңтүстік Американы зерттеген неміс ғалымы

 А.Гумбольдт

165.Батыс Жарты шардың ең биік нүктесі

 Аконкагуа

166.Жапырағының диаметрі 2 м-ге жететін өсімдік

 Виктория-регия

167.Льянос - бұл

 Ориноко саваннасы

168.Кампос - бұл

 Бразилия саваннасы

169.Маракайбо атауының Оңтүстік Америкадағы географиялық объектіге қатысы

 Көл

170.Оңтүстік Америка жағалауындағы ең ірі арал

 Отты Жер.

171.Оңтүстік Америкадағы және жер шарындағы ең ірі ойпат

 Амазанка

172.Амазонканың жыл бойы суының мол болу себебі

 Экватор аймағында ағып жатыр.

173.Оңтүстік Америкада “сельвас” деп атайды

 Қалың ормандарды.

174.Африка жағалауын  мұхит шайып жатыр?

 2

175.Африка материгіндегі ең ежелгі мемлекет

 Египет

176.Конго өзенінің алабы орналасқан климаттық белдеу

 Экваторлық

177.Африканың ең биік нүктесі

 Килиманджаро

178.Африкадағы жер қыртысының ең ірі жарығы өтетін ауданы

 Шығыс Африка таулы қыраты

179.Секретарь құсы тіршілік ететін зона

 Саванналар

180.Африканың ең биік нүктесінің биіктігі /м/

 5895

181.Африкадағы жауын-шашынның ең көп жауатын жері

 Гвинея шығанағы жағалауы

182.Африканың оңтүстік-батысындағы жағалық шөл

 Намиб

183.Африканың ауыл шаруашылығына қолайлы табиғат зонасы

 Қатты жапырақты ормандар

184.Экваторлық ормандардың бойы аласа адамдары

 Пигмейлер

185.Солтүстік Африканың ең бойшаң адамдары

 Тутси мен химилер

186.Африкадағы ХХ ғасырдың басындағы тәуелсіз елдер

 Либерия, Эфиопия

187.Африкадағы ең жоғары дамыған ел

 ОАР

188.ОАР аумағындағы ірі ұлттық парк

 Крюгер

189.Жер шарындағы ең кіші материк

 Австралия

190.Аустралияның ең құрғақ материк деп аталуы

 2/3 бөлігін шөлдер алып жатуы

191.Аустралияның ең биік нүктесі

 Косцюшко тауы

192.Аустралияның ... тас көмірдің ірі кен орындары шоғырланған

 Оңтүстік-шығысында

193.Аустралиядағы жаз айлары аралығы

 Желтоқсан-ақпан аралығы

194.Аустралиядағы уақытша кеуіп қалатын өзен арналары

 Криктер

195.Скрэб ... табиғат зонасына тән

 Тропиктік шөл және шөлейттер

196.Аустралияның байырғы халқы

 Аборигендер

197.Аустралияда халықтың тығыз қоныстанған аймағы

 Шығысы

198.Австралияның органикалық дүниесінің ерекше болу себебі:

 Материктің басқа материктерден ерте пайда болған

199.Мұхит аралдарының табиғаты мен халқы жөнінде ғылыми еңбектер жазып қалдырған ғалым

 Н. Н. Миклухо Маклай

200.Тынық  мұхитының  ауданы /млн.км² /

 178,6

201.«Қара аралдар» атауы тән аралдар тобы

 Меланезия

202.Жер шарындағы ең ірі маржан түзінділері

 Үлкен Тосқауыл рифі

203.Мұхит аралдарындағы ең ірі, жақсы дамыған ел

 Жаңа Зеландия

204.Антарктида материгінің ашылған жылы

 1820

205.Антрактиданы ашқан саяхатшылар

 Ф.Беллинсгаузен, М.Лазарев

206.Антарктида «шұраттары» деп аталады

 Жазда мұз жамылғысы болмайтын жерлерді

207.Халықаралық геофизикалық жыл

 1957-1958

208.Антарктида жағалауындағы құстың ерекше түрі

 Пингвин

209.Антарктида климатына тән басты ерекшелік

 Жердегі ең суық материк.

210.Қазақстан орналасқан материк

 Еуразия

211.Қазақстан Республикасының аумағы

 2,7млн. км².

212.Дүниенің екі бөлігінде орналасқан Қазақстан облыстары

 Атырау, Батыс Қазақстан

213.Қазақстан Республикасының физикалық географиялық орны анықтайды.

 Табиғат жағдайларын.

214.Теңізге шығатын жолы бар Қазақстанмен шектесетін мемлекеттер

 Қытай, Ресей

215.Қазақстанмен шығысында шектесетін мемлекет

 Қытай

216.Қазақстан мен Қытай арасындағы шекара ұзындығы

 1460 км

217.Қазақстан аумағының батыстан шығысқа дейінгі ұзындығы

 3000 км

218.Қазақстан аумағының солтүстіктен оңтүстікке дейінгі ұзындығы

 1600 км

219.Қазақстан көлемі жөнінен Еуразияда

 4-ші орында

220.Қазақ жері туралы ерте кездегі географиялық мағлұматтарды еңбектерінен кездестіреміз.

 Птоломейдің,Геродоттың.

221.Қазақ жерін зерттеген орыс ғалымдары

 П.П.Семенов-Тянь-Шанский,Н.Потанин,Н.Обручев,И.Мушкетов..

222.Қ.Сәтпаев ашқан кен орындары

 Қарсақпай, Жезді, Қияқты

223.ХVII ғасырдағы Қазақстан жері түсірілген карта

 «Сібірдің сызба кітабы» атласында

224.Арал теңізін алғаш зерттеген ғалым

 Л. Берг

225.Академик Қ. Сәтбаевтың зерттеген аумақтары

 Орталық Қазақстан

226.Тянь-Шань тауларын зерттеген ғалым

 П.П Тян- Шанский

227.Іле Алатауы мен Жоңғар Алатауын зерттеген ғалым

 Ш. Уәлиханов

228.Орталық Қазақстандағы мыс кен орнын ашқан

 Қ. Сәтбаев

230.Хантәңірі шыңына дейін барған зерттеуші

 П.П Семенов-Тяншанский

231.Қ. Жалайридың географиялық мазмұндағы кітабы

 «Жылнамалар жиынтығы»

232.Қазақстандағы ең биік тау

 Хан-Тәңірі.

233.Хан-Тәңірі шыңының биіктігі

 6995м.

234.Қарақия ойысы ... орналасқан

 Маңғыстау түбегінде.

235.Жер бедерінің басты ерекшелігін көруге болады

 Физикалық картадан.

236.Республика аумағының мұхит деңгейінген ең төмен орналасқан аймағы

 Каспий маңы ойпаты

237.Қазақстандағы жер бетінің биік таулы аймағы

 Шығыс және оңтүстік-шығыс бөлігі

238.Қазақстан аумағының 10% жерін алып жатқан жер бедері

 Биік таулар

239.Батыс Сібір жазығының Қазақстан аумағына кіретін бөлігі

 Оңтүстігі

240.Қазақстанның оңтүстігіндегі жазық

 Тұран

241.Батыс Сібір мен Тұран ойпатын жалғастырып жатқан қолаты

 Торғай

242.Каспий маңы ойпаты мен Мұғалжар тауы аралығындағы үстірт

 Жем

243.Қазақстанның аласа таулы өлкелері

 Сарыарқа, Мұғалжар, Маңғыстау

244.Қазақстанның биік таулары

 Тянь-Шань, Жоңғар Алатауы, Алтай

245.Ғылымда тау жынысының жасын анықтау әдістері

 Салыстырмалы,абсолюттік.

246.Қазақстан жеріндегі ең алғашқы тау жасалудың басталуы

 Каледон тау жасалуында

247.Сейсмология ғылымы зерттейді

 Жер сілкінуді

248.Протерозой эрасынан кейінгі эра

 Палеозой

249.Кайнозой эрасының дәуірлері

 Палеоген, неоген, төрттік

250.Каледон тау түзілісі жүрген дәуірлер

 Силур, девон

251.Тектоникалық және эолдық процестердің болу түрі

 Жер сілкіну, желдің әрекеті

252.Алматы қаласында күші 10 баллдың жер сілкінісі болған жыл

 1887 ж.

253.Мұздықтардың еруінен, ұзақ жауатын нөсер жаңбырдан болатын апатты жағдай

 Сел тасқыны

254.Пайдалы қазбалар ... топқа бөлінеді

 3.

255.... көмір бассейнінде көмір ашық әдіспен қазып алынады

 Екібастұз.

256.Темір рудасын өндіретін негізгі кен орындары.

 Соколов-Сарыбай,Қашар,Лисаковск.

267.Шөгінді жыныстардан пайда болған темір кен орындары

 Јйет, Лисаков

268.Фосфорит рудасы өндірілетін тау жоталары

 Мұғалжар, Қаратау.

269.Қазақстанда алюминийдің негізгі шикізаты

 Боксит

270.Қазақстандағы хромит кен орындары

 Кемпірсай, Дөң

271.Қазақстанның климаты.

 Шұғыл континентті.

272.Қазақстан аумағына әсер ететін негізгі ауа массалары

 Арктикалық, қоңыржай, тропиктік

273.Қазақстан климатының шұғыл континенттілігінің себебі

 Мұхиттардан алыс орналасуынан

274.Қазақстан аумағы орналасқан климаттық белдеу.

 Қоңыржай.

275.Қазақстандағы жауын-шашын мол түсетін жер.

 Кіші Үлбі өзенінің жоғарғы ағысы.

276.Ебі және Сайқын желі соғатын жер

 Жоңғар қақпасы.

277.Қазақстанға жауын-шашын әкелетін ауа массасы

 Атлант мұхитынан келетін ауа массасы

278.Қазақстанның солтүстігіндегі қаңтардың орташа температурасы

 -19ғC

279.Қазақстанда жауын-шашынның ең көп түсетін жері

 Батыс Алтай

280.Қазақстан өзендері алаптарына жатады

 Солтүстік Мұзды мұхит, ішкі ағынсыз

281.Қазақстанда ұзындығы 1000 км-ден асатын өзендер саны

 7.

283.Қазақстанның су энергетикалық ресурқа бай өзені

 Ертіс

284.Балқаш-Алакөл алабының өзендері

 Іле,Қаратал

285.Қазақстан аумағында ірілі-ұсақты ... көл бар

 48 мың

286.Қазақстанның басты қалдық көлдері

 Каспий, Арал

287.Қазақстанда қазіргі мұздықтар таралған аудандар

 Шығыс және оңтүстік-шығыс

288.Топырақтану ғылымының негізін салушы ғалым

 В.Докучаев

289.Су, ауа, жылу, өсімдік және тірі ағзалардың нәтижесінде жер қыртысының беткі қабатында пайда болған табиғи құрылым

 Топырақ

290.Қара топырақты зона Қазақстанның аймағында тараған

 Солтүстік

291.Топырақ эрозиясы түрлерінің саны

 2

292.Қазақстан аумағы табиғат зоналарында орналасқан

 Орманды дала, дала, шөлейт, шөл

293.Орманды дала зонасында өсетін ағаштар

 Қайың, көктерек

294.Қазақстан аумағының  % дала зонасы алып жатыр

 29

295.Шөлейт зонасының негізгі топырағы

 Ашық қара қоңыр

296.Қазақстан аумағының 44%-н алып жатқан табиғат зонасы

 Шөл

297.Табиғат ерекшеліктеріне байланысты Қазақстан аумағы табиғат аудандарына бөлінеді

 9.

298.Каспий маңы ойпаты кіретін жазық

 Шығыс Еуропа

299.Қазақстанның оңтүстігін батысынан шығысына дейін алып жатқан жазық

 Тұран

300.Солтүстік Қазақ жазығының ең ірі өзені

 Ертіс

301.Сарыарқаның ең биік тауы

 Қызыларай

302.Мұғалжар таулары пайда болды

 Герцин қатпарлығында

303.Алтайдың қазақстандық бөлігінің климаты

 Қоңыржай континентті

304.Қазақстандағы қорықтар саны

 9

305.Қазақстанның «Қызыл кітабы» жарыққа шыққан жыл

 1978.

306.Қазақстандағы сулы-батпақты-шөлді ландшафт

 Қорғалжын

307.Қазақстанның экономикалық-географиялық жағдайының қолайсыз жағы

 Құрлық ішілік  

308.Қазақстандағы облыстар саны

 14 

309.Қазақстанның әкімшілікке бөлінуінің ең жоғарғысы  

 Облыс

310.Республикалық дәрежедегі қалалар

 Алматы, Астана   

311.Қазақстан Каспий теңізі арқылы шектесетін ел

 Иран

312.Қазақстанмен шекарасы ең ұзын ел

 Ресей

313.Қазақстанның негізгі табиғи байлықтары

 Минералдық ресурстар

314.Өндірісте тікелей пайдаланылады

 Пайдалы қазбалар

315.Сарқылмайтын табиғи ресурстар

 Күн энергиясы  

316.Қалпына келмейтін табиғи ресурстар

 Пайдалы қазбалар

317.Қазақстанның пайдалы қазбаларының экономикалық тұрғыдан басымдылығы

 Жер бетіне жақын және қолайлы кешенді түрде игерілуі

318.Мұнай кен орындары

 Доссор, Теңіз

319.Қазақстанда ауыл шаруашылығына жарамды жерлердің көп бөлігі

 Жайылым жерлер

320.1999жылғы дерек бойынша Қазақстан халқының саны (мың адам)

 14953

321.Халық саны туралы нақты мәліметті береді

 Халық санағы

322.Халықтың механикалық қозғалысы дегеніміз.

 Миграция

323.Қазақтың демограф-ғалымы

 М. Тәтімов

324.Қазақстандығы еркектер үшін еңбекке қабілетті жас шегі

 16-63

325.Қазақстан халқының орташа тығыздығы /1 шаршы км/

 5,5 адам

326.Халықтың табиғи өсуі

 1000 адамға шаққандағы туу мен өлгендер арақатынасы

327.Отын-энергетика кешенінің салалары

 Отын, энергетика

328.Қазақстандағы негізгі отын базасы

 Қарағанды алабы

329.Қазақстандағы ең алғашқы игерілген мұнай кен орны

 Доссор

330.Қазақстанда мұнай өңдеу зауыттары орналасқан қалалар

 Атырауда, Шымкентте, Павлодарда

331.Өзіндік құны ең арзан көмір алабы

 Екібастұз

332.Қазақстанда ең ірі МАЭС орналасқан қала

 Екібастұз

333.Қазақстанның ірі су электр станциясы

 Бұқтырма

334.Көмірді шахталық әдіспен өндіретін алап

 Қарағанды

335.Јлемдік нарықтағы стратегиялық шикізат

 Мұнай

336.Қара металлургияға  қажетті шикізат

 Темір кені

337.Толық циклді комбинат орналасқан қала

 Теміртау 

338.Ақсу қаласында ... орналасқан

 Ферроқорытпа зауыты

339.Қазақстандағы мыстың ең көп мол қоры

 Шығыс пен Орталықта

340.Қазақстандағы титан-магний өнер кәсібінің орталығы.

 Өскемен

341.Алюминий алу үшін қажетті шикізат

 Боксит

342.Энергияны көп қажет ететін түсті металлургия саласы

 Алюминий

343.Алюминй өндірісінің Павлодарда орналасуының себебі

 Су және энергия көзіне жақын

344.Ауыл шаруашылығы машиналарын жасауға мамандандырылған қалалар

 Астана, Павлодар

345.Электро жабдықтарын жасау орталықтары

 Ақтөбе, Талдықорған

346.Қазақстанның машина жасау кешені

 Кешенді сала

347.Трактор шығаратын зауыт орналасқан қала.

 Павлодар

348.Кен-химия өнеркәсібінің орталықтары

 Қаратау, Жаңатас

349.Қазақстандағы негізгі химияның басты өндірісі

Минералды тыңайтқыштар

350.Фосфор тыңайтқыштары өндірісінің орталықтары

 Тараз, Алға

351.Тараз және Алға суперфосфат зауыттарының орналасуындағы басты факторлар

 Жоғары сапалы фосфорит шикізаты

352.Синтекикалық каучук зауыты орналасқан

 Теміртауда

353.Құрылыстағы байланыстырушы материал

 Цемент

354.Цемент зауыттарын орналаластырудың негізгі факторлары

 Шикізат

355.Ірі цемент зауыттарының Шымкент пен Семейде орналасуындағы басты фактор

 Јк тастар мен цементті саз балшықтарға жақын

356.Құрылыс материалдарының негізгісі

 Бетон, темір-бетон

357.Қазақстан жерінің көп бөлігі ... мақсатта пайдаланылады

 Ауыл шаруашылығына

358.Қазақстандағы егіншіліктің басты саласы

 Дәнді дақылдар

359.Республикада өсірілетін маңызды техникалық дақылдар

 Мақта, қант қызылшасы

360.Жеңіл өнеркәсіптегі басты сала

 Тоқыма

361.Тамақ өнеркәсібін орналастырудың негізгі факторлары

 Шикізат және тұтынушы

362.Ауыл шаруашылығы шикізатын өңдеуші өнеркәсіп саласы

 Тамақ

363.Ірі жеңіл өнеркәсіп орталықтары

 Алматы, Шымкент

364.Қазақстандағы жүк айналымының жетекші түрі

 Теміржол

365.Көліктің маусымды түрі

 Өзен

366.Орталық экономикалық ауданда жақсы дамыған өнеркәсіп саласы

 Көмір және металлургия

367.Шығыс Қазқақстандағы ең мол кенді пайдалы қазба

 Полиметал

368.Солтүстік Қазақстанда өсірілетін негізгі дақыл

 Бидай

369.Оңтүстік Қазақстандағы мал шаруашылығының жетекші саласы

 Қой және ірі қара мал

370.Қазақстанның ең ірі сауда серіктесі

 Ресей

371.Дүние жүзінің саяси картасындағы заңдылықтар мен өзгерістерді зерттейді

 Саяси география

372.Урбандалу деңгейі көрсетеді

 Халықтың жалпы санындағы қала халқының үлесін

373.Саны жағынан көп тіл семьясы

 Үнді-еуропалық

374.«Жасыл революция» басталды

 ХХ ғасырдың 60-шы жылдары

375.Јуе көлігі ең күшті дамыған ел

 АҚШ

376.Теңіз жолының ежелден дамыған ауданы

 Атлант мұхиты

377.Несие-қаржы қатынастардың атқаратын қызметі

 Қарыз және несиелер беру

378.Беларусь Республикасының машина жасау өнеркәсібі маманданған

 Автомобиль жасауға

380.Украинадағы ең ірі қара металлургия орталығы

 Донецк, Кривой Рог, Запорожье

381.Грузия  ауыл шаруашылығының негізгі саласы

 Цитрус

382.Жер бетінің табиғаты,халқы,оның шаруашылық әрекеті туралы ғылым:

 География

383.Грек тілінен аударғанда «география» сөзінің мағынасы:

 Жерді сипаттап жазу

384.Дүние жүзін алғаш рет айналып шыққан саяхатшы:

 Ф.Магеллан

385. «Ұлы географиялық ашулар» заманы:

 ХVғ.аяғы–ХVІІғ.ортасы

386.Христофор Колумб экспедиция бастаған жыл:

 1492

387.Күнге  ең жақын орналасқан ғаламшар:

 Меркурий

388.Күннен ең алыс орналасқан ғаламшар:

 Плутон

389.Қазақтың тұңғыш ғарышкері:

 Тоқтар Әубакіров

390.Күзгі күн теңелуі:

 23 қыркүйек

391.Көктемгі күн теңелуі:

 21 наурыз

392.Жердің радиусы:

 6371 км

393.Көкжиек тұстарының бағыттары:

 Румб

394.Жердегі белгілі бір зат пен солтүстік бағыт арасындағы бұрыш:

 Азимут

395.270º азимутқа сәйкес келетін көкжиек түсі:

 Батыс

396.Шығыс бағытына сәйкес келетін азимут:

 90º

397.1 см–100 м масштабы:

 Атаулы

398.Жерде әр түрлі бағыттың азимутын анықтайтын аспап:

 Тұсбағар

399.Ірі масштабты анықтаңдар:

 1:5000

400.Ұсақ масштабты анықтаңдар:

 1:1000000

401.Нүктенің бастапқы меридианнан градус есебімен алынған қашықтығы:

 Бойлық

402.Жер бетіндегі бір полюстен екінші полюске қарай шартты түрде жүргізілетін сызық:

 Параллель

403.Материктер,мұхиттар,теңіздер,аралдар,өзендер,көлдер бейнеленген карта:

 Физикалық

404.Экватордың ұзындығы(км):

 40000

405.Жер бетіне шығып төгілген магма:

 Лава

406.Мезгіл-мезгіл ыстық су мен бу шапшып тұратын қайнар:

 Гейзер

407.Орташа биіктегі тау:

 Карпат

408.Абсолют биіктігі 500м асатын жазық:

 Таулы үстірт

409.Магмалық тау жыныс:

 Базальт

410.Жердің ең ортасында орналасқан:

 Ядро

411.Бұрын теңіз түбі болып, кейін көтерілудің нәтижесінде пайда болған жазықтар:

 Алғашқы жазықтар

412.Ең жоғары және ең төменгі температуралардың айырмасы:

 Амплитуда

413.Белгілі бір жағдайда су буларының сұйық күйге айналуы:

 Конденсация

414.66,5ºс.е. және 66,5ºо.е. параллельдердің атауы:

 Поляр шеңбері

415.Құрғақ ауаның газдық құрамы:

 78% азот,21% оттегі

416.Ауаның ылғалдылығын анықтайтын аспап:

Гигрометр

417.Тәулік ішінде бағыттарын өзгертіп отыратын жел:

 Бриз

418.Атмосфераның құрылысы:

 Тропосфера,стратосфера,мезосфера

419.Өте биікте, жауын-шашын жаумайтын бұлт:

 Шарбы

420.Жылы және суық ағыстардың пайда болу себебі:

  Тұрақты желдер

421.кі жағынан материктердің немесе аралдардың жағалары шектеп тұрған енсіз су айдыны:

  Бұғаз

422.Өзеннің ағып шығатын жері:

 Бастауы

423.Аңғардың өзен тасығанда су басатын бөлігі:

 Жайылма

424.Өзендегі су деңгейінің кенет көтерілуі:

 Тасқын

425.Кез келген аумақтың табиғат компоненттерінің жиынтығының біртұтас жүйесі:

 Географиялық кешен

426.Өтпелі географиялық белдеу:

 Субэкваторлық

427.Температурасы үнемі жоғары жауын-шашын жыл бойы біркелкі болатын табиғат зона:

 Экваторлық

428.Әр жерінде жеке немесе шоқ- шоқ ағаш пен бұта кездесетін көбінесе шөп басқан жазықтар:

 Саванна

429.Шөп басқан, ормансыз, жазық жер:

 Дала

430.Солтүстік және оңтүстік жарты шарлардың 30°-60° ендіктеріндегі белдеу:

  Қоңыржай

431.Табиғи күйінде ағаш өсімдігі негізгі орын алатын табиғат зона:

 Орман

432.Солтүстік және оңтүстік полюстер төңірегіндегі географиялық белдеу:

 Полярлық

433.Қоңыржай белдеудің қылқан жапырақты ормандары:

 Тайга

434.20º және 30º еңдіктер аралығында орналасқан табиғат белдеуі:

 Тропиктік

435.Мүк пен қына, бұта өсетін мәңгі тоң таралған жерлер:

 Тундра

436.Климаты өте құрғақ, өсімдігі әрі жұтаң, әрі сирек аумақтар:

 Шөл

437.Қоңыржай белдеудегі дала мен шөлдің аралығындағы өтпелі зона:

 Шөлейт

438.Тундраның өсімдіктері:

 Мүк, қына

439.Дала зонасының өсімдіктері:

 Селеу, бетеге

440.Көлемі жөнінен екінші материк:

 Африка

441.Ең ежелгі бір тұтас материк:

 Пангея

442.Жаңа Зеландияны ашқан саяхатшылар:

 Дж. Кук, Абель Тасман

443.Мұхиттық аралдардың табиғаты мен халқын зерттеген саяхатшы:

 Н.Н. Миклухо-Маклай

444.Жер бедерін қалыптастырушы ішкі күштер:

 Мантиядағы заттар қозғалысы

445.Материктік және мұхиттық тақталар шектесетін аймақтардың жағалық бөлігі:

 Материктік беткей

446.Белгілі климат зерттеуші ғалым:

  Б.П. Алисов

447.Дүниежүзілік мұхит суының алабы(млн.км²) :

 361

448.Атлант мұхитының ең терең жері:

 Пуэрто-Рико шұңғымасы

449.Дүниежүзілік мұхиттағы ең жоғары тұздылық (‰) :

 41

450.Дүниежүзілік мұхиттың балыққа ең бай аудандары:

 Қоңыржай ендіктер

451.Дүниежүзілік мұхиттағы ең қуатты суық ағыс:

 Батыс желднр ағысы

452.Адам әрекетінің ықпалымен қалыптасатын табиғат комплекстері:

 Антропогендік

453.Географиялық қабықтағы ең ірі табиғат кешені:

 Материк

454.Адам әрекеті нәтижесінде өзгеріске ұшыраған табиғат кешендері:

 Антрогендік

455.Географиялық қабықтың ырғақтылық заңдылығы:

 Күн мен түннің ауысуы

456.Евразияның шығыс шеткі нүктесі:

 Дежнева

457.Қытай тілінен аударғанда “сары” деген мағынаны білдіретін өзен:

 Хуанхэ

458.Еуразиядағы ең биік сөнбеген жанартау:

 Ключи шоқысы

459.Жер шарындағы ең терең көл:

 Байкал

460.Шри-Ланка аралында өндірілетін асыл тастар:

 Сапфир

461.Қысы жұмсақ,қаңтардың орташа температурасы 0ºС-тан жоғары,ауа райы құбылмалы болатын климаттық белдеу:

 Қоңыржай теңіздік

462.Қарағай,шырша,майқарағай өсетін табиғат зонасы:

 Тайга

463.Мариан шұңғымасының тереңдігі:

 11022 м

464.Ауданы жөнінен ең кіші және ең суық мұхит:

 Солтүстік Мұзды

465.“Үлкен жел” деген мағынаны білдіретін дауылдар:

 Тайфун

466.Судың ең жоғары беткі температурасы (+34º С)  байқалатын шығанақ:

 Парсы

467.Дүние жүзіндегі ең үлкен арал:

Гренландия

468.Ньюфаунленд аралы мен Лабрадор түбегі жағалауын ашқан:

Джон Кабот

469.Арктикалық ауа массаларының материктің ішкі бөлігіне терең бойлай ену себебі:

Материктің солтүстігінде таудың болмауы

470.Кордильер тау жүйесінің пайда болу себебі:

Литосфералық тақталардың соқтығысуы

471.Оңтүстік Американың солтүстік шеткі нүктесі:

 Париньяс

472.Оңтүстік Американы Отты Жер аралынан бөліп тұрған бұғаз:

 Магеллан

473.Анды тауының биіктігі:

 6960 м

474.Оңтүстік Американың түсті және сирек металдарға бай аймағы:

 Анд тауы

475.Оңтүстік Америка өзендері суының мол болып келуі себебі:

 Жауын-шашын мол түсуінен

476.Жыл бойы ауа температурасы  +25ºС-тан төмен түспейді,жауын-шашын мөлшері 1500-3000 мм болатын климаттық белдеу:

 Экваторлық

477.Екі материкте орналасқан Африка мемлекеті:

 Египет

478.Көлемі жөнінен Африкадан үлкен материк:

 Евразия

479.Альпі мен Гималай тауларымен бір мезгілде қалыптасқан Африканың таулары:

 Атлас таулары

480.Африканың жанартаулар көп орналасқан аймағы:

 Шығыс Африка таулары

481.Африкада биік, әрі ұзын тау тізбектерінің болмауы:

 Ежелгі платформада орналасқан

482.Африкада суық ағыстар ... септігін тигізеді:

 Жауын-шашынның азаюына

483.Африка елдері:

 Судан, Камерун, Либерия

484.Ең кіші, ең құрғақ және халық ең аз қоныстаған материк:

 Австралия

485.Австралияның ең биік нүктесі:

 Косцюшко

486.Оңтүстік тропик материкті дәл ортасынан кесіп өтуі мынаған әкеп соғады:

 Көпшілік бөлігіне жауын-шашынның аз түсуіне

487.Жаңа Зеландияның астанасы:

 Веллингтон

488.Тынық мұхитындағы ең терең жер:

 Мариан шұңғымасы

489.Тынық мұхитындағы ең үлкен жанартаулық аралдар:

 Гавай

490.Жаңа Гвинея аралының байырғы тұрғындары:

 Папуастар

491.Антарктиданың үстінде жылдың жиынтық радиациясының мөлшері көп, бірақ ауа температурасы төмен болуы:

 Шағылысу жоғары

492.Антарктидадағы сөнбеген жанартау:

 Эребус

493.Қазақстанмен оңтүстігінде шектесетін елдер:

 Қырғызстан, Өзбекстан, Түркменстан

494.Қазақстан тәуелсіздік алған жылы:

 16.12.1991 ж.

495.Қазақстанның БҰҰ-на мүше болған уақыты:

 02.03.1992 ж.

496.Қазақстанның көлемі:

 2724 мың км²

497.Қазақстанның Қытаймен шекарасының ұзындығы (км) :

 1460

498.Батыста Қазақстан шекарасы өтетін жер:

 Жалпы Сырт

499.Солтүстікте Қазақстан шекарасы өтетін жер:

 Батыс Сібір жазығы

500. «Шығыстың Аристотелі» деп атанған ғалым:

 Әбу Насыр Әл-Фараби

501. «Диуани лұғат ат-түрік» еңбегінің авторы:

 Махмуд Қашқари

502.Есік қаласынан табылған ескерткіш:

 ”Алтын киімді” адам

503.Қазақстан Ғылым академиясың тұңғыш президенті:

 Қ. Сәтбаев

504.Арыс өзенінің сағасында орналасқан ортағасырлық қала:

 Отырар

505.Қазақстанның ең биік жері:

 Хан Тәңірі

506.Дүниежүзілік мұхит деңгейінен төмен орналасқан Қазақстанның жері:

 Каспий маңы ойпаты

507.Қатты жаңбырлар мен мұздықтардың әсерінен болатын апат:

 Сел

508.Үстірт қыратының биік ең жері:

 Мұзбел

509.Еділ өзені мен Орал тауларының аралығында орналасқан қырат:

 Жалпы Сырт

510.Қытайдағы Ебінұр көлінің ойысы мен Алакөл қазаншұңқырын қосатын таулы өлке:

 Жоңғар Алатауы

511.Күнгей және Іле Алатауларының батысында орналасқан Тянь-Шаньның бөлігі:

 Қырғыз Алатауы

512.Мезозой эрасының дәуірлері:

 Бор, триас, юра

513.Қазақстандағы ең ежелгі учаскілер:

 Шығыс Европа жазығы

514.Қазақстанның негізгі көмір базасы:

 Қарағанды

515.Қазақстандағы темір рудаларының негізгі кен орындары:

 Соколов-Сарыбай, Лисаков

516.Қазақстандағы мыстың ірі кен орындары:

 Қоңырат, Бозшакөл

517.Қаратаудағы полиметалл рудаларының кен орындары:

 Мырғалымсай, Ащысай

518.Қазақстан климатының шұғыл континентті болу себебі:

 Еуразия материгінің ортасында орналасуы

519.Ебі желі соғатын аймақ:

 Жоңғар Алатауы

520.Жоңғар қақпасынан Орталық Азияға дейін соғатын жел:

 Сайқан

521.Жерге топырақ, су, қар жамылғасы арқылы сіңетін радиация:

 Жұтылған

522.Қазақстанға Орта Азия мен Иран аймағынан келетін ауа массасы:

 Тропиктік

523.Тау беткейлерінде биіктеген сайын қыста температураның жоғарылауын... деп атайды:

 Инверсия

524.Қазақстанда жылдың жылы мезгілінде байқалатын ерекше атмосфералық құбылыс:

 Шаңды дауыл

525.Теңіз көлінде орналасқан қорық:

 Қорғалжын

526.Төмен түскен ойыстар мен жарықтарда пайда болған көлдер:

 Қар көлдер

527.Теңіз суын тұщыландыратын қуатты қондырғы орнатылған қала:

 Ақтау

528.Қазақстанның дала зонасының жылдық жауын-шашын мөлшері (мм) :

 220-310

529.Қазақстанның Қызыл кітабына енгізілген шөл зонасының өсімдігі:

 Дермене жусаны

530.Шөл зонасындағы өзен аңғарларында әр түрлі өсімдіктерден құралған қалың бұталар:

 Тоғай

531.Каспий маңы ойпаты осы аймақтың құрамына енеді:

Шығыс Еуропа жазығы

532.Каспий маңы ойпатының негізгі байлығы:

Мұнай, газ

533.Сарыарқа мен Мұғалжар аралығында орналасқан:

Торғай үстірті

534.Бетпақдаланың ең биік жері:

Желтау

535.Тұран жазығының климаты:

Құрғақ континентті

536.Есіл-Ертіс даласының ең үлкен көлі:

Шағалалытеңіз

537.Солтүстік Қазақ жазығының өзендері мен көлдерінде Солтүстік Америкадан әкелініп, жерсіндірілген жануар:

Ондатр

538.Сарыарқада негізгі граниттен тұратын меридиан бағытындағы ірі антиклинальдың қалдығы:

Ұлытау

539.Алтай тауларының тектоникалық қазаншұңқырда орналасқан көлі:

Марқакөл 

540.Сауыр-Тарбағатайдың негізгі құрылымы қалыптасқан кезең:

Герцин

541.Іле Алатауының қайта көтеріліп, қатпарлы-жақпарлы болып қалыптасқан кезеңі:

Альпі

542.“Малиус боката” алмасының жабайы түрлері өсетін қорық:

 Наурызым

543.Қазақстанның Өзбекстанмен шекарасының ұзындығы (км) :

 2300

544.Вольфрам қоры бойынша Қазақстанның дүниежүзінде алатын орны :

 1

545.Темір рудаларының қоры бойынша Қазақстанның дүниежүзінде алатын орны:

 8

546.Қазақстанның жер ресурстарының жалпы көлемі (млн. га) :

 270, 1

547.Марганец қоры бойынша Қазақстанның дүниежүзінде алатын орны:

 2

548.Қазақстанның ішкі суларының мөлшері (млрд. м³) :

 115, 3

549.Еңбекке жарамды халық...:

 Еңбек ресурстары

550.Қала рөлінің басымдылығы мен қала халқы санының артуы:

 Урбандалу

551.Ірі қалалардың маңында шоғырланған шағын және орташа қалалар:

 Агломерация

552.Халықтың көшіп-қонуы:

 Миграция

553.1 000 адамға шаққандағы 1 жыл ішінде туған балалардың саны:

 Туу

554.Халықтың көп бөлігінің шыққан елінен тыс жерде қоныстануы:

 Диаспора

555.1 000 адамға шаққандағы 1 жыл ішіндегі өлген адамдар саны:

 Өлім-жітім

556.Қазақстанның негізгі табиғи газ қоры шоғырланған жер:

 Маңғыстау түбегі

557.Екібастұз көмірінің басты қолдану бағыты:

 ЖЭС, МАЭС-да жағылады

558.Қазақстандағы көмірді ашық әдіспен өндіру кен орны:

 Екібастұз

559.Қазақстанда 1911 жылы игерілген мұнай кен орны:

 Доссор

560.Көмірді ашық әдіспен алатын ең ірі кесінді:

 “Богатырь”

561.Қазақстан көмірінің жалпы қоры (млрд. т) :

 176, 6

562.2002 жылы салынған, ұзындығы 635 км құбыр:

 Қарашығанақ-Атырау

563.Қазақстанның қара металлургия орталығы:

 Теміртау

564.Қазақстанда ферроқорытпа шығаратын зауыттар:

 Ақсу,Ақтөбе

565.Қазақстанның түсті металлургия орталықтары:

 Балқаш,Жезқазған

566.Алюминий зауыты бар қала:

 Павлодар

567.Қазақстандағы түсті металлургияның дами бастаған уақыты:

 1717 ж

568.Қазақстандағы түсті металлургияның ең бірінші ірі кәсіпорындары орналасқан қала:

 Риддер

569.Соколов-Сарыбай кен орнын ашқан:

 М.Сургутанов

570.Энергияны көп қажет ететін металдар:

 Титан,алюминий

571.Қазақстанда қара металлургия негізі қаланған жыл:

 1938

572.Қаратау жотасында мына кендер көп орналасқан:

 Фосфорит, полиметалл

573.Трактор, ауыл шаруашалық машиналар шығаратын Қазақстанның қалалары:

 Астана,Павлодар

574.Рентген аппаратурасын шығару орталығы:

 Ақтөбе

575.Қазақстандағы машина жасау кешенінің дамыған салалары:

Ауыл шаруашылық машиналарын жасау

576.Қазақстандағы пресс-автоматтар шығаратын қала:

 Шымкент

577.Қазақстанда бірінші трактор шыққан жыл:

 1968

578.Жоғарғы вольтты аппаратура шығаратын зауыт:

 Шымкентте

579.Минерал тыңайтқыштарын шығаратын ірі комбинаты бар қала:

 Ақтөбе

580.Химиялық жолмен алынатын синтетикалық материал:

 Полимерлер

581.Қалдықсыз жұмыс істейтін өнеркәсіп саласы:

 Химия

582.Пластмасса шығаратын зауыт салынған қала:

 Ақтау

583.Фармацевтика препараттарын шығаратын кәсіпорын орналасқан қала:

 Шымкент

584.Жоғары сапалы аққұм өндірілетін облыс:

 Ақмола

585.Шифер зауыты орналасқан қала:

 Тараз

586.Шыны зауыты орналасқан облыс:

 Атырау

587.Цемент зауыты орналасқан қала:

 Шымкент

588.Кварц құмы өндірілетін облыс:

 Павлодар

589.Шығыс Қазақстанда өсірілетін техникалық дақылдар:

 Күнбағыс

590.Марал шаруашылығымен айналысатын аймақ:

 Шығыс Қазақстан

591.Ауыл шаруашылық өндірісіндегі өсімдік шаруашылығының үлесі (%) :

 56,9

592.Жылқының адай тұқымы тараған облыс:

 Атырау

593.Қант зауыты бар қалалар:

 Тараз, Боралдай

594.Маргарин, ашытқы, шай фабрикалары орналасқан қала:

 Алматы

595.1 т қант өндіруге қажет қант қызылшасы (т) :

 6-9

596.1993 жылдан бері Алматы темекі комбинатын басқаратын фирма:

 “Филипп Морис”

597.Фарфор заводы орналасқан қала:

 Қапшағай

598.Орынбор-Ташкент темір жолы салынған жылдар:

 1905-1907

599.Солтүстіктен оңтүстікке қарай өтетін трансқазақстан магистралі:

 Петропавл-Шу

600.“Шығыс шеңбері” автомобиль жолдары ... орталықтарын байланыстырады:

 Кенді Алтайдың

601.Қазақстанда ең бірінші салынған мұнай құбыры:

 Доссор-Ракуша

602.Қазақстанның оңтүстік аудандарын газбен қамтамасыз ететін газ құбыры:

 Мубәрәк-Алматы

603.Шығыс Қазақстанның экономикасында жетекші рөл атқаратын өндіріс циклі:

 Түсті металлургия

604.Теміртауда ... циклді металлургия зауыты бар:

Толық

605.Орталық Қазақстандағы қара металлургияның даму себептері:

 Шикізат пен отын энергетикасының болуы

606.Халықаралық экономикалық қатынастардың несие беру қызметін атқаруы:

 Қаржы

607.“Африка жылы” болып есептелетін жыл:

 1960

608.Жаңа индустриялық елдер:

 Корея, Сингапур, Тайвань

609.Конституциялық монархиялар:

 Испания, Непал

610.Үлкен этникалық топтың екінші аз санды топты өзіне қосып алуы:

 Ассимиляция

611.Аталғандардың ішіндегі ұлттық дін:

 Синтоизм, конфуциан, индуизм

612.Темір кенін сыртқа шығаруда қоры мол мемлекет:

 Бразилия

613.Орталық Африканың “Мыс белдеуі”:

 Заир және Замбия аумағы

614.АҚШ-тың “автомобиль астанасы”:

 Детройт

615.Ауыл шаруашылық салаларында еңбек ететін адамдар саны:

 1,3 млрд

616.Дүние жүзі бойынша жүгері өсіруден көрнекті орын алатын мемлекет:

 АҚШ

617.Шай өндіретін елдер:

 Үндістан,Қытай

618.Теміржолдың  ұзындығы жөнінен алдағы ел:

 АҚШ

619.Әлемдегі ірі авиалайнер “Боинг-747” шығаратын компания орналасқан ел:

 АҚШ

620.Дүние жүзіндегі жүк тасымалының ең күрделі аймағы, тәулігіне 500 кеме өтеді.

 Ла-Манш

621.Дүние жүзіндегі автомобиль жолының ұзындығы (км) :

 24-25 мың

622.Шаруашылық өмірді интернационалдандырудың жоғары формасы:

 Интеграция

623.Солтүстік америкалық еркін сауда қауымдастығы:

 НАФТА

624.Халықаралық экономикалық байланыстардың дәстүрлі және ең дамыған түрі:

 Халықаралық сауда

925.1996 жылы 26 сәуірде құрылған топ:

 Шанхай ынтымақтастық ұйымы

626.Ресеймен құрлықта шекараласпайтын ел:

 Словакия

627.Ресейдің мұнай-газ өндіретін экономикалық ауданы:

 Батыс Сібір

628.Ресейдің астық жинайтын комбайндарын өндіретін аудан:

 Солтүстік Кавказ

629.Ресейде троллейбус шығаратын жалғыз зауыт орналасқан қала:

 Энгельс

630.Беларусь Республикасының өнеркәсіп саласының мамандануы:

 Машина жасау, химия өндірісі

631.Беларусь жері арқылы өтетін мұнай құбыры:

 Достық

632.Украина өнеркәсібінің басты саласы:

 Отын-энергетика

633.Украина астанасы:

 Киев

634.Украинаның көмір кен орны:

 Донецк

635.Украинаның көлік жүйесінің ең басты түрі:

 Темір жол

636.Молдова төмендегі өзендер аралығында орналасқан:

 Прут, Днестр

637.Молдованың астанасы:

 Кишинев

638.Молдовада қант шығаратын зауыт бар қала:

 Рыбницы

639.Грузиядағы аса ірі СЭС:

 Ингури

640.Грузия өнеркәсібінің дәстүрлі саласы:

 Тамақ өнеркәсібі

641.Армениядағы СЭС:

 Раздан

642.Арменияның маманданған саласының бірі:

 Түсті металлургия, машина жасау

643.Әзербайжан ауыл шаруашылығының негізгі саласы:

 Өсімдік

644.Өзбекстанның агроөнеркәсіп кешенінің басты саласы:

 Мақта өсіру

645.Өзбекстанның химия өнеркәсібі өндірісі:

 Тыңайтқыштар

646.Қырғызстанның мамандану салалары:

 Түсті металлургия

647.Қырғызстанның дұрыс тұжырымды жауабы:

 Негізгі сала – түсті металлургия

648.Түркменстан мал шаруашылығының басты саласы:

 Қаракөл қой шаруашылығы

649.Тәжікстанның АӨК-ң басты саласы:

 Мақта шаруашылығы

650.Тәжікстанның мамандану саласы:

 Отын-энергетика

651.География ғылымы бөлінеді...

 2 салаға

652.География ғылымы ретінде пайда болған

 Грекияда

653.Тұңғыш рет дүние бөліктері туралы ұғымды айтқан

 Гректер

654.Магелланның саяхатының нәтижесінде дәлелденді

 Жердің шар тәрізді екендігі
655.Орта Азия мен Орталық Азияны зерттеуге үлкен үлес қосты

 Ш. Уәлиханов
656.Күн жүйесіндегі планеталар саны

 9 планета
657.Жердің полюстік радиусы экваторлық радиустан

 21 км. қысқа
658.Жер пішіні шар тэріздес болғандықтан оның бетіне күн сәулесі түседі

 әркелкі
659.Күн жүйесіне кіретін ұсақ аспан денелері

 Астероидтар
660.Жер өз білігінен ...айналады

 Батыстан шығысқа қарай
661.Жер күнді бір рет айналып шығады

 364-365 күнде
662.Жердегі “Кібісе жылы” қайталанып отырады

 Әрбір 4-ші жылда
663.Меридиандар мен параллель сызықтарының қиылысуынан пайда болған тор

 Градус торы
664.Жер бетінін қағазға кішірейтіліп түсірілген бейнесі

 Карта

665.Әртүрлі сулар картада бейнеленеді

 Көгілдір түспен
666.Атмосфераның жер бетіне таяу орналасқан ең төменгі қабаты

 Тропосфера
667.Күннен таралатын “әсірекүлгін” сәулелерді ұстап қалатын атмосфераның қабаты

 Озон қабаты
668.Атмосфералық қысымды өлшейтін құрал

 Барометр
669.Ауаның салыстырмалы ылғалдығын өлшейтін құрал

 Гигрометр
670.Жерге жауын-шашын әкелмейетін бұлт

 Шарбы
671.Ауаның жер бетіне таяу қабатынан түсетін ылғал

 Шық
672.Адам желдің күшін пайдаланады

 Электр қуатын алуға
673.Солтүстік жарты шардағы ең ұзақ күн

 22-ші маусым
674.Тропосфераның белгілі бір жердегі қысқа мерзімдік жай-күйі

 Ауа райы
675.Жердегі әр жарты шарда негізгі ауа массасы ... болады

 4
676.Ауа райын бақылап отырады

 Метеорологтар
677.Жердің тірі ағзалар мекендейтін қабығын атайды

 Биосфера
678.Белгілі бір табиғи ортаға шоғырланған ағзалар тіршілік бірлестігін құрайды

 Биоценоз
679.Өсімдік пен жануарлардың таралуына әсіресе қажетті жағдай

 Климат
680.Географиялық компоненттің бір бөлігі

 Су
681.Табиғат компоненттерінің жиынтығы... құрайды

 Табиғат кешенін
682.Жердегі ең үлкен табиғат кешені

 Географиялық қабық

683.Жер бетіндегі адамзат сыртқы келбетінің ерекшеліктеріне байланысты ... бөлінеді

 3 – нәсілге
684.Европеидтық нәсілдің өкілдеріне жатады

 Орыс пен немістер
685.Әр түрлі нәсілдердің өкілдері бір-бірінен ерекшеленеді

 Сырт қабілетімен
686.2-Дүниежүзілік соғыс қарсаңында нәсілдік кемсітушілік үлкен орын алған

 Германияда
687.Материктік арал

 Мадагаскар
688.Архипелаг деп атайды

 Аралдар тобын
689.“География ғылымының атасы” деп атайды

 Эратосфенді
690.Жаңа Гвинея аралындағы жергілікті халықтар туралы деректер жинаған ғалым

 Н.Н.Миклухо-Маклай

691.“Үш теңіздің ар жағына саяхат” атты еңбек жазып қалдырған көпес

 А. Никитин
692.Геохронологиялық кесте арқылы жүргізіледі

 Геологиялық жыл санау
693.Литосфералық тақталар теориясын ұсынған ғалым

 А. Вегенер
694.Жер бедерін өзгертетін сыртқы күштерге жатады

 Күн сәулесі
695.Ауа райы “жасалынатын” орын деп атайды

 Тропосфераны
696.Климаттық элементтердің таралауы картада бейнеленеді

 Изосызықтармен
697.Қалыптасқан орнына байланысты жерде ауа массасының ... түрі бар

 4
698.Ауа массаларының горизонталь бағытта қозғалуын атайды

 Жел
699.Тропитік белдеулерде жердегі аса ірі ... шөлі орналасқан

 Сахара
700.Жер бетін он үш климаттық белдеулерге бөлген ғалым

 Б. Алисов
701.Мұхит суының тұздылығы есептеледі

 Промиллемен
702.Мұхит суларын тазарта алады

 Бактериялар
703.Мұхиттағы жылы және салқын ағыстар түйісетін белдеу

 Қоңыржай
704.Жер шарындағы “тіршілік бесігі” деп аталатын орын

 Мұхит
705.Мұхиттағы тіршілік дүниесі ... топқа бөлінеді

 3
706.Мұхиттағы кит тәрізділер қоректенеді

 Планктонмен
707.Дүниежүзілік мұхиттың балыққа ең бай ауданы

 Қоңыржай ендік
708.Антропогендік табиғат кешені

 Бөген
709.Географиялық қабықтың аса маңызды заңдылығы

 Тұтастығы
710.Табиғат зоналарының аттары сәйкес келеді

 Өсімдік сипатына
711.Мұхиттардағы зоналық... аталады

 Климат белдеулерімен
712.Биіктік белдеулер ... болады

 Тауларда
713.Табиғат зоналарының экватордан полюстерге қарай алмасуын ... атайды

 Еңдік зоналық
714.Адамдардың Еуразия жерін қоныстануы басталған

 Жерорта теңізінен
715.Орталық Аз) И. ия табиғатын зерттеген орыс саяхатшысы

 Н. Прежевальский
716.Еуразияның теңіз деңгейінен ең төмен жатқан жері

 Өлі теңіз
717.Еуразия арқылы дүние жүзіндегі аса ірі ... сейсмикалық белдеу өтеді

 2
718.Еуразиядағы ең ірі тау мұздығы орналасқан

 Памирде
719.Еуразиядағы ең аумақты климаттық белдеу

 Қоңыржай
720.Еуразиядағы “Хуанхэ” өзені ... мағынаны білдіреді

 Сары өзен
721.Исландияда мұз басу дәуірінен бері сақталған ... кездеседі

 Қойөгіз
722.Халқы еуропа тектес нәсілге жататын ең көп тілді мемелекет

 Үндістан
723.Жер көлемі жағынан Еуразиядағы ең үлкен мемлекет

 Ресей
724.Солтүстік Мұзды мұхиттың ең ірі теңізі

 Норвег
725.Солтүстік Мұзды мұхит арқылы халықаралық маңызы бар жол өтетін теңіз

 Солтүстік
726.Үнді мұхитынан алынатын асыл тастар

 Інжу, маржан
727.Тынық мұхитындағы құйын тәріздес дауыл

 Тайфун
728.Атлант мұхитының ірі жанартаулық аралы

 Исландия
729.Дүние жүзіндегі ең ұзын тау жүйесі орналасқан материк

 Оңтүстік Америка
730.Жердің солтүстік магниттік полюсінің орнын анықтаған саяхатшы

 Р. Амундсен
731.Солтүстік Америка материгінің құрамына кіретін ірі арал

 Гренландия
732.Солтүстік Американың ең биік нүктесі

 Мак-Кинли тауы
733.Солтүстік Американы Еуразиядан бөліп тұратын бұғаз

 Беринг
734.“Өлім аңғары” орналасқан материк

 Солтүстік Америка

735.Солтүстік Америкада орналасқан, Жердегі ең ұзын тау жүйесі

 Кордильер

736.Солтүстік Америкадан өтпейтін климаттық белдеу

 Экваторлық

737.Солтүстік Америкаға көп апат әкелетін жел

 Торнадо

738.Ұзындығы бойынша дүние жүзінде үшінші орын алатын өзен

 Миссисипи

740.Солтүстік Американың “Үлкен өзен” деген өзені

 Макензи

741.Дүние жүзіне әйгілі “Үлкен коньон” орналасқан тау жүйесі

 Кордильер

742.Солтүстік Американың Ұлы көлдерінің жүйесіне кіретін көлі

 Онтарио

743.Солтүстік Американың биік шөптер өсетін табиғат зонасын ... атайды

 Прерий

744.Йеллоустон ұлттық паркінде қорғауға алынған

 Гейзерлер

745.АҚШ-ты жер көлемі бойынша дүниежүзінде

 4-ші орында

746.Солтүстік Американың қатал климатында өмір сүруге бейімделген халқы

 Эскимостар

747.Канаданың мемлекеттік тілдері

 Ағылшын, француз

748.Канаданың мемлекеттік туында бейнеленген ағаштың аты

 Үйеңкі

749.Оңтүстік Американы тілдік ерекшелігіне қарай атайды

 Латын Америкасы
750.Саргас теңізін ашқан саяхатшы

 Х. Колумб
751.Дүние жүзіндегі ең ылғалды материк

 Оңтүстік Америка
752.Оңтүстік Америкадағы ең жоғары температура байқалған белдеу

 Тропиктік
753.Амазонка өзенінің салалары

 500
754.Виктория-регия өсетін өзен

 Амазонка
755.Анхель сарқырамасының биіктігі

 1054 м.
756.Игуасу сарқырамасы орналасқан өзен

 Парана
757.Су бетіндегі қалқыма салдарда үндістердің үйлері орналасқан көл

 Титикака
758.Ғаламшардың “өкпесі” деп атайды

 Амазония ормандарын
759.Бұтағы қатты, қабығынан тері илеуге қажетті шикізат алынатын ағаш өседі

 Бразилия үстіртінде
760.Гуано деп аталатын бағалы азотты тынайтқыш жиналады

 Атакама шөлінен
761.Анд тауының символы деуге болады

 Кондор мен ламаны
762.Оңтүстік Америкаға адамдар алғаш рет қоныс аударған

 Солтүстік Америкадан
763.Оңтүстік Американың халқының көпшілігі сөйлеседі

 Латын тілінде
764.Анд елдеріне жатады

 Чили
765.Дүние жүзіндегі теңіз деңгейінен ең биік орналасқан қала

 Ла-Пас
766.Дүние жүзіндегі ең ұзын ел

 Чили
767.Этиль спиртімен жұмыс істейтін автомобиль шығаратын мемлекет

 Бразилия
768.Еуропалықтардың жергілікті үндістермен некелескен ұрпақтарын атайды

 Метистер
769.Колумбия мемлекетінің алтын мұражайы орналасқан қаласы

 Богота
770.Шеткі нүктелері жердің төрт бағытына қарай орналасқан материк

 Африка
771.Африкадағы Виктория сарқырамасын ашқан ғалым

 Д. Ливингстон
772.Африканың көлдерін зерттеген саяхатшы

 Г. Стэнли
773.Бағалы қатты бидайдың отаны

 Эфиопия
774.“Биосфераның Алтын қорына” енгізілген

 Сахара шөлі
775.Африка – Арабия литосфералық тақтасының Еуразия тақтасымен соқтығысуынан пайда болған түбек

 Арабия
776.Самум желдері соғып тұратын шөл

 Сахара
777.Шөлді аймақтардағы кеуіп қалған өзен арналарын ... атайды

 Уэдтер
778.Африканың ең терең көлі

 Танганьика
779.Африкада ғана кездесетін құс

 Марабу
780.Шөлдердің ең құнарлы аудандары .. аталады

 Шұраттар
781.Калахаридың халқы сусын ретінде пайдаланатын өсімдік

 Жабайы қарбыз
782.Араб Африкасы деп атайды

 Солтүстік Африканы
783.Аустралияның қысқы айлары

 Шілде, тамыз аралығы
784.Ең Үлкен Артезиан алабы орналасқан материк

 Аустралия
785.Аустралияда көп алқапты алып жатыр

 Шөлдер
786.Аустралияның оңтүстігіндегі шөлдерді “налларбар” деп атаған саяхатшы

 Д. Эйр
787.Аустралияда жиі болып тұратын желдер аталады

 “Вилли-Вилли”
788.Тасмания аралындағы жыртқыш аң

 Қалталы құбыжық
789.Аустралияның егістіктері мен ормандарын отап тоздырған жануарлар

Үй қояндары
790.Аустралияның күміс ақшаларына таңбаланған

 Ехидна
791.Ел таңбасында Эму түейқұсы мен Кенгуру бейнеленген мемлекет

 Аустралия Одағы
792.Аустралия Одағы жерінің ауданы бойынша дүниежүзінде

 6-шы орында

793.Тынық мұхитына жер шарындағы барлық ... сыйғызуға болады

 Материктерді
794.Тынық мұхитымен шектеспейтін материк

 Африка
795.Тынық мұхит пен Мұхит аралдарының табиғатының құпияларын зерттеген саяхатшы

 Т. Хейердал
796.Мариана шұңғымасын ашқан саяхатшылар

 Орыстар
797.Француз әскери теңізшісі Жак Ив Кусто басшылығымен жасап шығарылды

 Акваланг
798.Тынық мұхитынан өтпейтін климаттық белдеу

 Полярлық
799.Тынық мұхитында басқа мұхиттарда кездеспейтін балықтар кездеседі

 Теңіз құндызы
800.Тынық мұхитынан жойылып кеткен теңіз жануары

 Су сиырлары
801.Көптеген елдер Тынық мұхит қайраңдарынан өндіреді

 Мұнайды
802.Мұхит аралдары еуропалықтарға белгілі болды

 Ф. Магеллан саяхатынан кейін
803.Ірі материктік арал

 Жаңа Зеландия
804.Мұхиттық аралдардың тұрмыс-тіршілігін зерттеген саяхатшы

Н.Н.Миклухо- Маклай
805.Жаңа Зеландияның эндемиктері

 Қарағайлар
806.Жаңа Зеландияда мүлдем жоқ

 Сүт қоректілер
807.Антарктида жағалауындағы мұхит сулары шартты түрде ... деп аталады

 Оңтүстік мұхит
808.Жер шарының суық) “Мирный” станциясы
 “Восток” станциясы
809.Антарктиданың мұздан бос бөліктерінде өседі

 Мүктер
810.Антарктида жағалауында пингвиндердің ... түрі тараған

 17
811.Қазақстанның географиялық орны ... анықтайды

 Табиғат жағдайын
812.Қазақстан Каспий теңізі арқылы шыға алады

 Әзірбайджанға
813.Еуропаға мен Азияға күнде саяхат жасауға болатын Қазақстанның қаласы

 Атырау
814.Бір сағаттық белдеудің ішіндегі уақытты атайды

 Белдеулік уақыт

815.Әрбір белдеудегі уақыт көршілес белдеудегі уақыттан ... айырмашылығы бар

 1 сағатқа
816.Қазақстан аумағындағы тас ғасырдың көне ескерткіштері табылған

 Қаратау маңынан
817.Қазақстан туралы алғашқы деректі берген

 Геродот
818.Орталық және Орта Азия картасын жасаған

 Қытай саяхатшылары
819.Энциклопедист-ғалым Әл-Фарабидің туған қаласы

 Отырар
820.Қазақстан аумағын ландшафтық және морфологиялық облыстарға бөлген ғалым

 Л. Берг
821.Картографиялық бағыт ұстанған ғалым

 Птолемей
822.Ұлы Жібек жолы кезінде Батыс пен Шығысты жалғастырған өзен

 Сырдария
823.БҰҰ-ның дүние жүзілік ескерткіштері қатарына енгізілді

 Ахмет Иасауи кесенесі
824.Есік пен Аралтөбе қорымдарынан табылды

 “Алтын киімді адам”
825.Күн мен Айдың тұтылу ұзақтығын есептеп шығаруға көңіл бөлген ғалым

 Әл-Фараби
826.М. Қашғаридың “Диуани луғат-ат-түрк” атты еңбегінде … географиялық түсіндіктер берілген

 Өзендер туралы
827.М. Қашғаридің “Дөңгелек картасын” зерттегендер

 К. Миллер, А. Герман
828.Орта Азияның физикалық географиясы мен геологиясына арналған “Түркістан” еңбегін жазған

 И. Мушкетов
829.Жер қойнауында тоқтаусыз жүріп жатқан қозғалыстарды атайды

 Тектоникалық
830.Биік таулы аймақтардағы жер бедерін қалыптастырушы факторлардың бірі

 Мұздықтар
831.Тұран ойпатын Қазақстан жерінде екі бөлікке бөлетін өзен

 Сырдария
832.Каспий маңы ойпатындағы төбешіктерді сипаттаған ғалым

 К. Бэр
833.Торғай үстірті арқылы ағып өтетін өзендер

 Есіл, Тобыл
834.Сарыарқаның өте көрікті таулары

 Қарқаралы, Баянауыл
835.Орал тауының Қазақстан жеріндегі табиғи жалғасы

 Мұғалжар
836.Жоңғар Алатауының бірден-бір ерекшелігі – тау төбелерінде

 Жазықтардың болуы
837.Қазақстанның ең биік нүктесі орналасқан

 Қырғызстанның шекарасында
838.Қазақстан аумағына түгілдей кіретін жота

 Қаратау
839.Қазақстан аумағын тұтастай теңіз суы басып жатқан

 Палеозойға дейін
840.Мезозой эрасында теңіз Қазақстанның тек ... басып жатқан

 Батысын
841.Неогеннің аяғында күшті тектоникалық қозғалыс әсерінен Қазақстанда … тау түзілу болған

 Альпілік
842.Жер қыртысының қозғалысы мен өзгерісін зерттейтін ғылым

 Тектоника
843.Қазақстанның ежелгі платформалы аймағы

 Шығыс Еуропа
844.Қазақстанның жас платформалы аймағы

 Батыс Сібір
845.Кайнозой эрасында пайда болған таулар

 Жоңғар Алатауы
846.Қазақстанның барлық аймақтарында кездеседі

 Антропогендік шөгінділер

847.Қазақстанның жер қойнауында Менделеев кестесіндегі элементердің ... кездеседі

 99 түрі
848.Қазақстанда мұнай бірінші рет алынды

 Эмбіде
849.Қазақстан қойнауынан алғашқы отандық мұнай алғанына жүз жыл толғаны тойланды

 1999 ж.
850.Дүние жүзіндегі ең ірі “Алып” көмір кеніші орналасқан қала

 Екібастұз
851.Қазақстандағы темір кені

 Сарыбайда
852.Қазақстанның дүние жүзі бойынша 3-ші орын алатын рудасы

 Марганец
853.Қазақстанның хромит кен орындарының 99% кездеседі

 Мұғалжарда
854.Полиметалл кенінің құрамында болады

 Қорғасын, мырыш
855.Қазақстанда ... алтын кен орыны бар

 190
856.Қазақстанда сирек кездесетін металлдар шоғырланған

 Орталықта
857.Қазақстандағы бүкіл жер шарына теңдесі жоқ фосфорит кен орыны кездеседі

 Қаратауда
858.Асбестің ең ірі кен орны

 Жетіқарада
859.Қазақстанның тұзға бай ауданы

 Каспий маңы
860.Қазақстан қоңыржай климаттық белдеудің ... жатыр

 Оңтүстігінде
861.Жер бетіне түсетін күн сәулесінің ... %-тін атмосфера шағылыстырады

 20%
862.Қазақстанға антициклондық ауа райын әкелетін ауа массасы

 Антарктикалық
863.Қазақстанға Атлант мұхитынан келетін ауа аталады

 Теңіздік қоңыржай
864.Қазақстанға тропиктік ауа массасы келеді

 Жазда
865.Жоңғар қақпасы арқылы Орталық Азияға қарай соғып тұратын жел

 Сайқан
866.Ебі желін алғаш рет сипаттап жазған ғалым

 Ш. Уалиханов
867.Сайқан желі соғады

 Қыркүйек, сәуір айларында
868.Қазақстан жерінде, қыста Сібір антициклоны орнаған кезде соғатын жел

 Қордай
869.Қазақстанда жауын-шашынның ең көп түсетін жері

 Батыс Алтай
870.Қазақстанның ішкі алап көлдерінің ірілері

 Каспий, Арал
871.Қазақстан өзендерінің көп тараған аймақтары

 Таулы
872.Қар суымен қоректенетін өзендер

 Нұра, Жайық
873.Қармен қоректенетін өзен деңгейінің ең төмен кезеңі болады

 Жазда
874.Климат жағдайына байланысты көлдердің көбі Қазақстанның ... орналасқан

 Солтүстігінде
875.Қазақстанның тектоникалық көлдері

 Зайсан, Марқакөл
876.Каспий теңізі неоген дәуірінің аяғында жер қыртысының көтерілуінен бөлінді

 Қара теңізден

877.Каспий теңізінің порты орналасқан қала

 Ақтау
878.Қазақстанда ірі жер асты теңізі бар

 Мойынқұмда
879.Қазақстанда радонды ыстық минералды су көзі орналасқан

 Алмаарасанда
880.Қазақстанның барлық тауларында ... мұздық бар

 2724
881.Топырақтың ең негізгі қасиеті

 Табиғи құнарлығы
882.Құрылымды топырақ болады

 Құнарлы
883.Қазақстанның негізгі астық өндіретін алқабы орналасқан

 Қара топырақты зонада
884.Топырақтың құнарлығын кемітетін табиғаттың апаты

 Топырақ эрозиясы
885.Қазақстанның қарағайлы ормандары таралған

 Көкшетау, Қарқаралыда
886.Дала зонасының дәрілік өсімдіктері

 Шайшөп, итмұрын
887.Қазақстанның шөлінде ғана өсетін дәрілік өсімдік

 Дермене жусан
888.Шөлдерде өсетін ағаш тектес өсімдіктер

 Сексеуіл
889.Қазақстанның оңтүстік шөлдерінде улы өрмекші тәріздестер кездеседі

 Қарақұрт
890.Шөл зонасында орналасқан қорық

 Үстірт
891.Қазақстанның Үстіртінде мекендейтін жануар

 Муфлон
892.Алтай аймағының ең үлкен көлі

 Зайсан
893.Қаратаудың пайдалы қазбалары

 Алтын, күміс
894.Қазақстан қорықтар саны бойынша ТМД-да ... орын алады

 16-шы
895.Ақсу-Жабағылы қорығының жануарлары

 Ақ тырнақты аю
896.Марқакөл қорығының дәрілік өсімдіктері

 Аралий, “алтын тамыр”
897.Сарыарқаның шөлейтті жазықтарында орналасқан ұлттық парк

 Баянауыл
898.Әйгілі Шайтанкөл орналасқан ұлттық парк

 Қарқаралы

899.Қазақстанда ерекше қайталанбас, болашақта табиғат ескерткіштері қатарына қосылатын нысандар

 60
900.Қазақстан ең ірі Еуразия материгінің ... орналасқан

 Орталығында
901.Қалпына келмейтін табиғат байлықтары

 Минералдық
902.Қазақстанның ең маңызды табиғи байлығы

 Жер

903.Қазақстанның Шығысы бай табиғат байлықтары

 Түсті металл мен су энергиясы
904.Халықты есепке алуды ... деп атайды

 Халық санағы
905.Қазақстанның негізгі отын көзі боп саналады

 Көмір
906.Қазақстандағы толық циклді металлургия комбинаты орналасқан

 Теміртауда
907.Қазақстанда әлемдегі ең үлкен ферроқорытпа заводы орналасқан қала

 Ақсуда
908.Қазақстанда полиметалл өндірісінің басты ауданы орналасқан

 Кенді Алтайда
909.Қуаты жағынан ірі титан-магний комбинаты орналасқан

 Өскеменде
910.Алюминий шығаратын зауыт ...

 Павлодарда
911.Қазақстанда фосфор шығарады

 Шымкент пен Таразда
912.Құрлыс материалдары өнеркәсібінде ұстастыратын шикізатқа жатады

 Цемент
913.Қазақстанда мақта шаруашылығымен айналысатын облыс

 Оңтүстік Қазақстан
914.Тамақ өнеркәсібінің орналасуына әсер етуші факторлар

 Шикізат, тұтынушы
915.Белгілі бір затқа қарай жүргізілген бағытпен солтүстік арасындағы бұрышты атайды

 Азимут
916.Жердегі өлшенген қашықтықты қағазға түсіргенде кішірейтілуін ... атайды

 Масштаб
917.Жер бетінің қағазға кішірейтіліп түсірген нұсқасын атайды

 План
918.Жер бетінің ой-қыры планда бейнеленеде

 Горизонтальдармен

919.Экватор мен меридианның 1⁰ доғасының ұзындығы

 111км
920.Жер бетіндегі кез келген нүктенің орнын анықтауға болады

 Географиялық координаталар арқылы
921.Географиялық координаталар ... тұрады

 Ендік пен бойлықтан
922.Біздің еліміз Гринвич меридианынын жатыр

 Шығыста
923.Жердің ішкі құрылысындағыең сыртқы қабаты

 Жер қыртысы
924.Жердің ең орталық өзегін алып жатыр

 Ядро
925.Жер қабатын құрайтын тау жыныстары бөлінеді

 3 топқа
926.Жер астынан балқып шыққан заттардан пайда болған жыныстарды атайды

 Магмалық жыныстар
927.Жер қыртысында сыртқы күштер жерінен пайда болған тау жыныстарын атайды

 Магмалық

928.Тау жыныстарының өзінің бастапқы қалпынан айрылуын ... атайды

 Метаморфоза
929.Жер асты дүмпулері мен жер бетінің тербеле қозғалуы ... аталады

 Жер сілкіну
930.Жер сілкінудің күші ... балдық шкаламен өлшенеді

 12 балл
931.Сейсмикалық аймақтар деп атайды

 Жер сілкінетін жерлерді
932.Жер бетіне тасып төгілген отты зат

 Лава
933.Құрамында әртүрлі тұздар мен газдары бар су

 Минералды су
934.Таулар картада ... бояумен бейнеленеді

 Қоңыр
935.Таулар биіктігіне қарай бөлінеді

 3
936.Жер бетіндегі ескі тау

 Орал
937.Жанартау әрекетінен пайда болған жеке таулар

 Ключи шоқысы
938.Теңіз деңгейінен 200 м-ден төмен тұрған жазықты атайды

 Ойпат
939.Айшық тәрізді құм төбелерді … атайды

 Шағыл
940.Мұхит терендігін өлшейтін құрал

 Эхолот
941.Мұхит түбінің ең үлкен бөлігін алып жатады

 Қазаншұңқырлар
942.Құрлықтың су кеңістігіне терең кіріп тұрған бөлігін атайды

 Түбек
943.Дүние жүзілік мұхиттың бөліктері бір-бірімен жалғасады

 Бұғаз арқылы
945.Дүние жүзілік мұхиттағы ең ұзын бұғаз

 Мозамбик

946.Мұхит бөліктеріне жатады

 Шығанақ, бұғаз
947.Су астындағы өте қатты жер сілкінуден болатын толқындарды атайды

 Цунами
948.Толысу мен қайту толқындарын адам пайдаланады

 Энергия өндіруге
949.Мұхитта соғатын сұрапыл дауылды атайды

 Тайфун
950.Мұхит ағыстарының пайда болуының басты себебі

 Тұрақты желдер
951.Мұхитты ең көп ластайтын зат

 Мұнай
952.Өзеннің бетіне шығып жататын қатты тау жыныстарын атайды

 Шоңғалдар
953.Сарқырамаларға салынады

 Электр станциялары
954.Батыс бөлігінің суы тұщы, шығыс бөлігінің суы ащы көл

 Балхаш
955.Дүние жүзіндегі ең ірі Мамонт үңгірі табылған

 Солтүстік Америкада
956.Дүние жүзінде қазіргі кезде ... монархия бар

 30-31
957.Дүние жүзіндегі елдердің көпшілігі мемлекетті басқару формасына қарай аталады

 Республика
958.Федерациялы мемлекеттер

 Ресей, АҚШ
959.Конституциялық монархия мемлекеті

 Жапония
960.Дүние жүзінде алғашқы халық санағы жүргізілген

 Египетте
961.Қазіргі кезде әлемдегі аса ірі этнос

 Қытайлар
962.Еуразиялық кеңістікте түркі халықтары мен олардың мемлекеттерінің қалыптасуын зерттеген ғалым

 Л.Н. Гумилев

963.Алюминий өндірісін орналастырудағы басты фактор

 Арзан энергия
964.Маңызды теңіз-каналдар

 Суэц, Панама
965.Дүние жүзінде жерінің ауданы бойынша бірінші орын алатын ірі мемлекет

 Ресей
966.Солтүстік Сібір мен Қиыр Шығыстағы ежелден қалыптасқан ата кәсіптің бірі

 Бұғы шаруашылығы
967.Ресейдің сыртқы сауда байланыстарын жүзеге асыратын аса маңызды көлік

Теңіз

968.Беларусь Республикасы техникалық дақылдардан көп өсіреді

 Зығырды
969.Украинаның ең ірі өзені

 Днепр
970.Молдованың жүк тасымалдайтын негізгі көліктері

 Темір жол, автомобиль
971.Грузия экспортқа шығарады

 Тамақ өнеркәсібінің өнімдерін
972.Сырдария мен Әмудария өзендерінің аралығында орналасқан мемлекет

 Өзбекстан
973.Өзбекстанның ең ежелгі маманданған кәсібі

 Жібек құртын өсіру
974.Өзбекстанда өсірілетін басты дақыл

Мақта