Инфоурок Другое Конспекты"Біржан мен Сара айтысы" қазақ әдебиеті

"Біржан мен Сара айтысы" қазақ әдебиеті

Скачать материал

Сабақтың тақырыбы:       Айтыстағы Біржан мен Сара сипаты

                                                   («Біржан мен Сара» айтысы)

                   мақсаты:    1.Айтыстағы Біржан мен Сараның  адамгершілік,

                                        ақындық, әншілік қасиетін таныту,тіл шеберлігін

                                        ұғындыру.

                                        2. Өнерді құрметтеуге тәрбиелеу.

                                        3. Оқушылардың белсенділіктерін,

                                       шығармашылықтарын,  өз  ойын тұжырымды айта

                                       білуге дамыту.

Сабақтың түрі:     Дәстүрлі

әдіс-тәсілдері:       топтастыру, ойландыру,іздендіру, еркін жазу,сұрақ-жауап

пәнаралық байланыс: тарих,музыка

көрнекілігі:  плакат, маркир,сызба-кестелер

Сабақтың барысы:     І. Ұйымдастыру бөлімі.

                                        ІІ. Үй жұмысын тексеру.  «Біржан-Сара» айтысы

       1) Өмір-дерек. Біржан мен Сара өмірі

       2) Біржан әндері. «Жанбота» әнінің шығу тарихы.

       3) «Ұрланған шідер», «Ләйлім шырақ» әндерінің шығу тарихы.

       4) Біржан әндері...                                                       

                                ІІІ. Жаңа сабақ. Айтыстағы Біржан мен Сара сипаты.

                                                       Сынып екі топқа бөлінеді:

            Ұлдар- «Біржан»  тобы.          Қыздар-«Сара» тобы.

   Құрлысы мен көркемдігі жағынан өз дәуірінде ақындар айтысы ішінде үздігі саналатын Біржан мен Сара айтысы. Бірі Арғын руы атынан шығып сөз таластырса, енді бірі Найман елінің намысын қорғап ақындық шабытын қосқан екі ақынның айтыстағы сипатын бүгінгі сабақта саралайық.

1.     -Өнер таластырған саңлақ ақын қыздың, шешен ділмар жігіттің дарынды айтысының негізгі тақырыбы қандай? Түрі жағынан қандай айтыс?

2.     –Айтыстағы Біржан мен Сара өзді-өзін қалай таныстырады?

3.     –Екі ақын да айтыста  бір-бірін тамаша өнер иесі деп бағалайды. Өнер мен өнерпаздыққа бас иеді. Біржан Сараны, Сара Біржанды айтыста қалай бағалайды?

4.     –Айтыстағы өршілдік. «Менің өнеріммен сөз таластыра алмайсың»,- деген рух, асқақ сөз нөсері қай ақында басым. «Қысқартам адымыңды бір-ақ аттап ...» деп үрейлендіретін кім?

5.     –Біржан Орта жүздің бұлбұлымын деп қарсыласымен қаймықпай айтысса, әрі өнерің ұлдан артық екен деп жігер бере сөйлесе,Сара сөзінде де «Кестенің бізі сала алмас» соны өрнектер кездеседі Ол қандай өрнектер?

                                 ( Оқулықпен жұмыс)

6.     –Біржан айтыста өзін неге теңейді?

 

                       Ақ иық, мұзбалаққа

                    Бұлбұл

                    Аспандағы аққу

Біржан           Бәйге атына

                       Кең қолтық, жібек жал арғымақ

                       Байпаң жорға

                       Қыранға

       

 

 

 

  7.–Сара айтыста өзін неге теңейді?

                        Ақ тұйғын

                        Тоты құс

Сара               Ақ иық бұлбұл

                        Арғымақ

                        Наркескен

 

8.Біржаннан Сара не себептен жеңіледі? Біржан Сараны жеңгенімен, Сараға қандай қолдау көрсетті?

9.–Айтыс мәтінінде қандай сөз образдары бар?

  (Мәтінмен жұмыс, әдеби теориялық талдау)

Көрінсін Біржан салға ай секілді                          Кісі емес ел намысын ұққандай-ақ,

Ақ құйрық көңіл ашар шай секілді.                      Ербиер елсіз тауға шыққандай-ақ.

Ұсынса қол жетпейтін арғымағым                       Жиенқұл күжірейіп келер ме екен

Арғынға баламаймын тай секілді.                        Он мата арқасына тыққандай-ақ.

  (Ирония –зілді кекесін-асыра мақтау)                  (Сарказм- ащы мысқыл)

 

10.–Айтыс Әріп Тәңірбергеновтікі деген пікірге көзқарастарың қандай?

 

ІҮ. Үйге тапсырма: Ой толғау жазу

                                 «Біржан»  тобы – Біржан- азамат ақын

                                     «Сара» тобы       -Сара- үздік өнер иесі       

  Ү. Сабақты пысықтау:    Топтастыру стратегиясы.

 

 

 

           Біржан кім?                                                      Сара кім?      

 Атағы несімен қалды?                                        Атағы несімен қалды?    

                      

 

 

  ҮІ. Қорытынды.

           Айтыс- өнерлілер жарысы. Айтыс- қазақ сөз өнерінің мектебі.Тарлан ақын-елдің еркесі. Олар қысылмаған, көңілдегісін бүкпеген, батыл,айқын айтқан. « Дүниеге бір сызат түсетін болса, ол ең алдымен ақын жүрегі арқылы өтеді»  деген сөзді Гете көрегендікпен айтып өткен.

  ҮІІ. Бағалау.

Жасанова Ботакөз Жолдасқалиқызы

І санатты қазақ тілі мен әдебиеті

пәнінің мұғалімі

Батыс Қазақстан облысы, Теректі  ауданы, Федоровка ауылы

Федоровка қазақ жалпы орта білім беретін мектебі

 

 

 

Просмотрено: 0%
Просмотрено: 0%
Скачать материал
Скачать материал ""Біржан мен Сара айтысы" қазақ әдебиеті"

Методические разработки к Вашему уроку:

Получите новую специальность за 3 месяца

Дефектоскопист

Получите профессию

Фитнес-тренер

за 6 месяцев

Пройти курс

Рабочие листы
к вашим урокам

Скачать

Скачать материал

Найдите материал к любому уроку, указав свой предмет (категорию), класс, учебник и тему:

6 625 828 материалов в базе

Скачать материал

Другие материалы

Вам будут интересны эти курсы:

Оставьте свой комментарий

Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.

  • Скачать материал
    • 24.04.2016 2101
    • DOCX 41.5 кбайт
    • Оцените материал:
  • Настоящий материал опубликован пользователем Капанова Жанагуль Нурмехаметовна. Инфоурок является информационным посредником и предоставляет пользователям возможность размещать на сайте методические материалы. Всю ответственность за опубликованные материалы, содержащиеся в них сведения, а также за соблюдение авторских прав несут пользователи, загрузившие материал на сайт

    Если Вы считаете, что материал нарушает авторские права либо по каким-то другим причинам должен быть удален с сайта, Вы можете оставить жалобу на материал.

    Удалить материал
  • Автор материала

    • На сайте: 7 лет и 11 месяцев
    • Подписчики: 0
    • Всего просмотров: 23378
    • Всего материалов: 10

Ваша скидка на курсы

40%
Скидка для нового слушателя. Войдите на сайт, чтобы применить скидку к любому курсу
Курсы со скидкой

Курс профессиональной переподготовки

Интернет-маркетолог

Интернет-маркетолог

500/1000 ч.

Подать заявку О курсе

Курс профессиональной переподготовки

Руководство электронной службой архивов, библиотек и информационно-библиотечных центров

Начальник отдела (заведующий отделом) архива

600 ч.

9840 руб. 5900 руб.
Подать заявку О курсе

Курс повышения квалификации

Специалист в области охраны труда

72/180 ч.

от 1750 руб. от 1050 руб.
Подать заявку О курсе
  • Сейчас обучается 40 человек из 19 регионов

Курс профессиональной переподготовки

Библиотечно-библиографические и информационные знания в педагогическом процессе

Педагог-библиотекарь

300/600 ч.

от 7900 руб. от 3950 руб.
Подать заявку О курсе
  • Сейчас обучается 458 человек из 66 регионов

Мини-курс

Поиск работы: карьерные ориентиры и мотивы выбора профессии

6 ч.

780 руб. 390 руб.
Подать заявку О курсе

Мини-курс

Архитектура мира: от Крита до Австралии

6 ч.

780 руб. 390 руб.
Подать заявку О курсе
  • Сейчас обучается 31 человек из 19 регионов

Мини-курс

Классики и современники: литературные портреты и психология творчества

4 ч.

780 руб. 390 руб.
Подать заявку О курсе
  • Сейчас обучается 24 человека из 16 регионов